ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି: ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଫଳ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଶତ୍ରୁ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ଶତ୍ରୁମାନେ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ହୋଇପାରନ୍ତି। ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ଜାଣିଥିବା ଶତ୍ରୁ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ଅଜଣା। ଅଜ୍ଞାତ ଶତ୍ରୁକୁ ଚିହ୍ନିବା କଷ୍ଟକର। ଶତ୍ରୁ ଯାହା ବି ହେଉ, ଏହାର ଏକମାତ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବା। ତେଣୁ, ଶତ୍ରୁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କେବେବି ଅବହେଳା କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଶତ୍ରୁକୁ କିପରି ପରାସ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ, ତାହା ଚାଣକ୍ୟ ନୀତିରେ ଉଲ୍ଲେଖ ହୋଇଛି। ଏହା ଜାଣିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।
ଅହଂକାର: ଅହଂକାର ଏପରି ଏକ ଖରାପ ଗୁଣ, ଯାହା ଜଣେ ଦକ୍ଷ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନଷ୍ଟ କରିଥାଏ। ଅହଂକାର ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ଶତ୍ରୁ ସଂଖ୍ୟା ବଢାଇଥାଏ। ସେ ଜୀବନରେ ସର୍ବାଧିକ ସଫଳତା ପାଆନ୍ତି, ଯାହାର କମ୍ ସଂଖ୍ୟକ ଶତ୍ରୁ ଅଛନ୍ତି। ତେଣୁ, ଅହଂକାରକୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରୟାସ କରାଯିବା ଉଚିତ୍।
ଧନକୁ ଦେଖାଇହେବା: ଧନକୁ ନେଇ ଗର୍ବ କରିବା ସହ ତାହା ଦେଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏହା ସହିତ, ଜଣେ ମଧ୍ୟ ନିଜର ସ୍ଥିତି ଏବଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦେଖାଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏହା ମଧ୍ୟ ଶତ୍ରୁମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢାଇଥାଏ। ଶତ୍ରୁ ମଧ୍ୟ ବେଳେବେଳେ ଆପଣଙ୍କର ମଧ୍ୟ କ୍ଷତି କରିବାକୁ ଏହାର ସୁଯୋଗ ନେଇଥାଏ, ତେଣୁ ଛଳନାଠାରୁ ଦୂରରେ ରହିବା ଉଚିତ।
କାହାକୁ ଅପମାନ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ: କେହି କାହାକୁ ଅପମାନ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଶତ୍ରୁକୁ ଅପମାନିତ କରି ଶକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ, ଏହା ଶତ୍ରୁ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ବଢାଇଥାଏ। ଶତ୍ରୁ ଏହି ଅଭ୍ୟାସର ସର୍ବାଧିକ ଲାଭ ଉଠାଏ।
କୁସଙ୍ଗତ: କୁସଙ୍ଗତ ଏବଂ ଖରାପ ଅଭ୍ୟାସରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଉଚିତ୍। ଯିଏ ଏହି ଦୁଇଟି ଜିନିଷଠାରୁ ଦୂରେଇ ଯାଏ, ତା’ର ଶତ୍ରୁ କୌଣସି ଅନିଷ୍ଟ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ହୁଏ ନାହିଁ। ଖରାପ ଅଭ୍ୟାସ ଶତ୍ରୁକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ।
