ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୧୯୬୨ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ବହୁତ ଖରାପ ହୋଇଯାଇ ଥିଲା। ପାଖାପାଖି ୨୦ ବର୍ଷ ହେଲା କୌଣସି ବଡ଼ ସରକାରୀ ଗସ୍ତ ହୋଇନଥିଲା। ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲା ବେଳେ ୧୯୭୯ ଫେବ୍ରୁଆରିରେ ଚୀନ ଯାଇଥିଲେ। ବିମାନବନ୍ଦରରେ ତାଙ୍କ ପ୍ରଶଂସକମାନେ ଫୁଲ ଓ ମାଳ ଧରି ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ। ଏଠାରେ ଜଣେ ମହିଳା ଏକ ପୋଷ୍ଟର ଧରି ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ, ‘୬୨ ବର୍ଷକୁ ଭୁଲିବେ ନାହିଁ’ ବୋଲି ସେଥିରେ ଲେଖାଥିଲା।
ଗୋଟିଏ ବ୍ୟାନରରେ ଲେଖାଥିଲା, ‘ଅଧିକୃତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରାଇ ନିଅ।’ ୧୯୬୨ମସିହାରେ ଚୀନ୍ ଭାରତରେ ପ୍ରବେଶ କରି ୧୪,୦୦୦ ବର୍ଗ ମାଇଲ ଅଞ୍ଚଳ ଦଖଲ କରିଥିଲା। ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଅଧିକାଂଶ ଅଂଶ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ କଶ୍ମୀରର ହିମାଳୟ ଅଞ୍ଚଳ ଯାହା ଏବେ ବି ଚୀନ କବ୍ଜାରେ ରହିଛି। ସେତେବେଳେ ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇଙ୍କ ସରକାର ଥିଲା। ଅଟଳଙ୍କ ଗସ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା ନେଇ ରୁଷ ନେତାମାନେ ପ୍ରଶ୍ନ କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ବେଜିଂ ଯାଇଥିଲେ।
ସଂସଦରେ ବୟାନ ଦେଲେ ଅଟଳ
ଅଟଳ ଚୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୁଆ ଗୁଓଫେଙ୍ଗ, ଉପପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଡେଙ୍ଗ ଜିଆଓପିଙ୍ଗ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ହୁଆଙ୍ଗ ହୁଆଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ଫେରିବା ପରେ ସେ ସଂସଦକୁ ତାଙ୍କ ଗସ୍ତ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ। ଅଟଳ କହିଥିଲେ ଯେ, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୀମା ବିବାଦର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଦୁଇ ସରକାର ରାଜି ହେବା କିଛି କମ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନୁହେଁ।
୮ ପୃଷ୍ଠାର ବିବୃତ୍ତିରେ ବାଜପେୟୀ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ହୁଏ ତେବେ ଅସମାଧାନ ସୀମା ବିବାଦର ସନ୍ତୋଷଜନକ ସମାଧାନ ଜରୁରୀ। ବାଜପେୟୀଙ୍କ ଏହି ଗସ୍ତକୁ ଭାରତ-ଚୀନ ସମ୍ପର୍କରେ ବରଫ ତରଳିବା ପାଇଁ ଏକ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା।
ତେବେ ଏହି ସମୟରେ ଚୀନ ପୁଣି ଥରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇଥିଲା। ବାସ୍ତବ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାରେ ବିବାଦର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆଉ ୧୭ ଘଣ୍ଟିଆ ବୈଠକ ଶେଷ ହୋଇନଥିଲା। ସୀମା ବିବାଦକୁ ନେଇ ଦୁଇ ଦିନ ଧରି ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ସାମରିକ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଚୀନ ପଛଘୁଞ୍ଚା ଦେବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲା।
ପୂର୍ବ ଲଦାଖରେ ଚାଲିଥିବା ବିବାଦର କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ସୈନିକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତିନି ବର୍ଷ ଧରି ମୁହାଁମୁହିଁ ପରିସ୍ଥିତି ଲାଗି ରହିଥିଲା। ବ୍ୟାପକ କୂଟନୈତିକ ଓ ସାମରିକ ଆଲୋଚନା ପରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରୁ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିଥିଲେ। ରଣନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଡେପସାଙ୍ଗ ବିମାନ, ଦୌଲତ ବେଗ ଓଲ୍ଡି ଏବଂ ଡେମଚୋକରେ ପାଟ୍ରୋଲିଂ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଅଧିକାରରେ ଚୀନ ରାଜି ହୋଇନଥିଲା।
ଆଜି ସମଗ୍ର ଦେଶ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରୁଛି
ସେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟିର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଥିଲେ। ସେ ତିନି ଥର ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ୧୯୯୬ରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମାତ୍ର ୧୩ ଦିନ ଥିଲା। ଏହାପରେ ୧୯୯୮ରେ ସେ ପୁଣି ଥରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୩ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ପଦରେ ରହିଥିଲେ। ୧୯୯୯ରେ ସେ ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂରଣ କରିବାରେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ଅଣକଂଗ୍ରେସ ନେତା।
ପଣ୍ଡିତ ନେହେରୁ ଆରମ୍ଭରୁ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଙ୍କ ବକ୍ତୃତା କୌଶଳର ପ୍ରଶଂସକ ଥିଲେ। ବାଜପେୟୀଙ୍କ ମନରେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ସମାନ ସମ୍ମାନ ଥିଲା। ପଣ୍ଡିତ ନେହେରୁଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ପରେ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ କବିତା ମାଧ୍ୟମରେ ନେହେରୁଙ୍କୁ ଭାବପ୍ରବଣ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ। ଅଟଳ କହିଥିଲେ, ଆଜି ଏକ ସ୍ୱପ୍ନର ଅନ୍ତ ଘଟିଛି। ଗୋଟିଏ ଗୀତ ନିରବ ହୋଇଗଲା। ସବୁଦିନ ପାଇଁ ନିଆଁ ଲିଭାଇ ଯାଇଥିଲା। ଅଟଳ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହା ଏକ ଦୀପର ନିଆଁ ଥିଲା ଯାହା ସାରା ରାତି ଜଳୁଥିଲା। ସେ ସବୁ ଅନ୍ଧାରକୁ ସାମ୍ନା କରି ଆମକୁ ବାଟ ଦେଖାଇଲେ।
