ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ ଡାଲି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା ମିଶନକୁ ଅନୁମୋଦନ ଦେଇଛି । ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଡାଲି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା ହାସଲ କରିବା ଦିଗରେ ଏହା ଏକ ଐତିହାସିକ ପଦକ୍ଷେପ। ଏହି ମିଶନକୁ ୨୦୨୫-୨୬ ରୁ ୨୦୩୦-୩୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଛଅ ବର୍ଷ ଅବଧିରେ ୧୧,୪୪୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଆର୍ଥିକ ବ୍ୟୟବରାଦ ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ।
ଭାରତର ଫସଲ ପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟରେ ଡାଲିର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଡାଲି ଉତ୍ପାଦକ ଏବଂ ଗ୍ରାହକ। ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଆୟ ଏବଂ ଜୀବନଧାରଣ ମାନ ସହିତ, ଡାଲି ବ୍ୟବହାର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ତଥାପି, ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦନ ଚାହିଦା ସହିତ ଏହା ତାଳ ଦେଇ ନାହିଁ, ଯାହା ଫଳରେ ଡାଲି ଆମଦାନୀରେ ୧୫-୨୦ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି।
ଏହି ଆମଦାନୀ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା, ବର୍ଦ୍ଧିତ ଚାହିଦା ପୂରଣ କରିବା, ଉତ୍ପାଦନକୁ ସର୍ବାଧିକ କରିବା ଏବଂ କୃଷକଙ୍କ ଆୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ, ୨୦୨୫-୨୬ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ବଜେଟରେ ୬ ବର୍ଷୀୟ “ଡାଲିରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରତା ମିଶନ” ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା। ମିଶନ ଗବେଷଣା, ବିହନ ପ୍ରଣାଳୀ, କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରସାରଣ, କ୍ରୟ ଏବଂ ମୂଲ୍ୟ ସ୍ଥିରତାକୁ ନେଇ ଏକ ବ୍ୟାପକ ରଣନୀତି ଗ୍ରହଣ କରିବ।
ଉଚ୍ଚ ଉତ୍ପାଦନ, କୀଟ-ପ୍ରତିରୋଧୀ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ-ପ୍ରତିରୋଧୀ ଡାଲିର ନୂତନତମ କିସମ ବିକାଶ ଏବଂ ପ୍ରସାରଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ। ଆଞ୍ଚଳିକ ଉପଯୁକ୍ତତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରମୁଖ ଡାଲି-ଚାଷୀ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ବହୁ-ସ୍ଥାନ ପରୀକ୍ଷଣ କରାଯିବ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ପ୍ରିମିୟମ୍ ଗୁଣବତ୍ତା ବିହନର ଉପଲବ୍ଧତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ, ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷୀୟ ରୋଲିଂ ବିହନ ଉତ୍ପାଦନ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବେ। ବିହନ ଉତ୍ପାଦନ ଆଇସିଏଆର ଦ୍ୱାରା ତଦାରଖ କରାଯିବ। ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ଏବଂ ପ୍ରମାଣିତ ବିହନ ଉତ୍ପାଦନ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ତରୀୟ ଏଜେନ୍ସି ଦ୍ୱାରା କରାଯିବ, ଏବଂ ସିଡ୍ ଅଥେନ୍ଟିକେସନ, ଟ୍ରେସେବିଲିଟି ଏବଂ ହୋଲିଷ୍ଟିକ୍ ଇନଭେଣ୍ଟରୀ (ସାଥୀ) ପୋର୍ଟାଲ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ନିକଟରୁ ଟ୍ରାକ୍ କରାଯିବ।
ଉନ୍ନତ କିସମଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ପାଇଁ, ୨୦୩୦-୩୧ ସୁଦ୍ଧା ୩୭୦ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଜମିକୁ କଭର କରି ୧୨୬ ଲକ୍ଷ କ୍ୱିଣ୍ଟାଲ ପ୍ରମାଣିତ ବିହନ ଡାଲି-ଚାଷୀ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ବଣ୍ଟନ କରାଯିବ।
ଏହା ମୃତ୍ତିକା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, କୃଷି ଯାନ୍ତ୍ରିକୀକରଣ ଉପ-ମିଶନ, ସନ୍ତୁଳିତ ସାର ବ୍ୟବହାର, ଉଦ୍ଭିଦ ସୁରକ୍ଷା, ଏବଂ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଆଇସିଏଆର, କେଭିକେ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସହିତ ସମନ୍ୱୟ ଦ୍ୱାରା ପରିପୂରକ ହେବ।
ଏହି ମିଶନ ମଧ୍ୟ ଧାନ ପତିତ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିବିଧତାପୂର୍ଣ୍ଣ ଜମିକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ଡାଲି ଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଅତିରିକ୍ତ ୩୫ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, ଯାହା ଅନ୍ତଃଫସଲ ଏବଂ ଫସଲ ବିବିଧତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରି ସମର୍ଥିତ। ଏଥିପାଇଁ, ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ୮୮ ଲକ୍ଷ ବିହନ କିଟ୍ ମାଗଣାରେ ବଣ୍ଟନ କରାଯିବ।
ସ୍ଥାୟୀ କୌଶଳ ଏବଂ ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସଂରଚିତ ତାଲିମ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ ଚାଷୀ ଏବଂ ବିହନ ଚାଷୀମାନଙ୍କର କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ କରାଯିବ।
ବଜାର ଏବଂ ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ, ମିଶନ ୧୦୦୦ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ୟୁନିଟ୍ ସମେତ ଅମଳ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଫସଲ କ୍ଷତି ହ୍ରାସ କରିବ, ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧିରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବ ଏବଂ ଚାଷୀମାନଙ୍କର ଆୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ, ପ୍ୟାକେଜିଂ ୟୁନିଟ୍ ସ୍ଥାପନ ପାଇଁ ସର୍ବାଧିକ ୨୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ସବସିଡି ଉପଲବ୍ଧ ହେବ।
ମିଶନ ଏକ କ୍ଲଷ୍ଟର-ଆଧାରିତ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରିବ, ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଲଷ୍ଟରର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ହସ୍ତକ୍ଷେପକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବ। ଏହା ସମ୍ବଳର ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଆବଣ୍ଟନ, ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଡାଲି ଉତ୍ପାଦନର ଭୌଗୋଳିକ ବିବିଧତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବ।
ମିଶନର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହେଉଛି, ପିଏମ-ଆଶାର ପ୍ରାଇସ୍ ସପୋର୍ଟ ସ୍କିମ୍ (ପିଏସଏସ) ଅଧୀନରେ ବିରି, ହରଡ଼ ଏବଂ ମସୁରର ସର୍ବାଧିକ କ୍ରୟ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା। ନାଫେଡ୍ ଏବଂ ଏନସିସିଏଫ ଆଗାମୀ ଚାରି ବର୍ଷ ପାଇଁ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ଏହି ଏଜେନ୍ସିଗୁଡ଼ିକରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଏବଂ ଚୁକ୍ତିନାମା କରିଥିବା ଚାଷୀଙ୍କଠାରୁ ୧୦୦ ପ୍ରତିଶତ କ୍ରୟ କରିବେ।
ଏହା ସହିତ, ଚାଷୀ ବିଶ୍ୱାସକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ, ମିଶନ୍ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଡାଲି ମୂଲ୍ୟ ନିରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସ୍ଥାପନ କରିବ।
୨୦୩୦-୩୧ ସୁଦ୍ଧା, ମିଶନ୍ ଡାଲି ଅନ୍ତର୍ଗତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ୩୧୦ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରକୁ ବିସ୍ତାର କରିବା, ଉତ୍ପାଦନ ୩୫୦ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଅମଳ ୧୧୩୦ କିଲୋଗ୍ରାମ/ହେକ୍ଟରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଆଶା କରାଯାଉଛି। ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ସହିତ, ମିଶନ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିବ।
ଏହି ମିଶନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଡାଲି ଫସଲରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତା ହାସଲ କରିବା, ଆମଦାନୀ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା, ଚାଷୀଙ୍କ ଆୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ମୂଲ୍ୟବାନ ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା। ଏହି ମିଶନ ଜଳବାୟୁ-ସ୍ଥାୟୀ ଅଭ୍ୟାସ, ଉନ୍ନତ ମୃତ୍ତିକା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଫସଲ ପଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳର ଉତ୍ପାଦନକ୍ଷମ ବ୍ୟବହାର ରୂପରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବେଶଗତ ଲାଭ ପ୍ରଦାନ କରିବ।