ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପୂର୍ବ ଫସଲ ଋତୁରେ ଫସଲ ପ୍ରଦର୍ଶନର ସମୀକ୍ଷା ଏବଂ ଆକଳନ କରିବା ତଥା ରବି ଋତୁ ପାଇଁ ଫସଲ ଭିତ୍ତିକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ କେନ୍ଦ୍ର କୃଷି ମନ୍ତ୍ରୀ ଶିବରାଜ ସିଂ ଚୌହାନ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଏନଏଏସସି କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସରେ ରବି ଅଭିଯାନ 2024 ପାଇଁ କୃଷି ଉପରେ ଜାତୀୟ ସମ୍ମିଳନୀକୁ ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ। ଏହି ସମ୍ମିଳନୀର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଅଭିନବ କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ କୃଷି-ସାମଗ୍ରୀର ସୁରୁଖୁରୁରେ ଯୋଗାଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜିଟାଲ ପଦକ୍ଷେପ ବିଷୟରେ ସମସ୍ତ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ସହାୟତା କରିବା, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ।
ସମ୍ମିଳନୀକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି ଶିବରାଜ ସିଂହ ଚୌହାନ କହିଛନ୍ତି, ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ରାସାୟନିକ ଓ ସାର ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଆମକୁ ଜୈବିକ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଚାଷ ଦିଗରେ ଅଗ୍ରସର ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ। ହେକ୍ଟର ପିଛା ଅମଳ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ସହ ଉତ୍ପାଦନ ଖର୍ଚ୍ଚ କମାଇବା ସହ ଚାଷୀଙ୍କୁ ପ୍ରକୃତ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ। କ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ମୂଲ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ପରିବହନ ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଏକ କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଛି। ଭାରତକୁ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଖାଦ୍ୟ ବାସ୍କେଟ୍ ରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ କେନ୍ଦ୍ରର ସହଯୋଗରେ କୃଷି ଜଳବାୟୁ ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ଆଧାରିତ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ୨୦୨୪-୨୫ରେ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନର ଜାତୀୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ୩୪୧.୫୫ ନିୟୁତ ଟନ୍ ହେବ। ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରାମର୍ଶ ଉପରେ ଭାରତ ସରକାର ମିଳିତ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ ବୋଲି ସେ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ।
ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ କୃଷି ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ରାମନାଥ ଠାକୁର ବନ୍ୟା ଓ ବାତ୍ୟାରେ ଫସଲ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ଚାଷୀଙ୍କ ସହାୟତା ପାଇଁ ତୁରନ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ ଓ ଗବେଷକମାନେ ବଜାରରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଥିବା କୃଷି ସାମଗ୍ରୀର ଗୁଣବତ୍ତା ଆକଳନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ଡାଲି ଓ ତୈଳବୀଜ ଉତ୍ପାଦନରେ ଦେଶକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ କରିବା ଦିଗରେ ନିରନ୍ତର କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବାରୁ କୃଷି ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଭାଗୀରଥ ଚୌଧୁରୀ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇଛନ୍ତି।
ତୈଳବୀଜ ଏବଂ ଡାଲିର ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି, କ୍ଲିନ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ଜାତୀୟ କୀଟ ନିରୀକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା (ଏନପିଏସଏସ), ସମନ୍ବିତ କୀଟନାଶକ ପରିଚାଳନା ବ୍ୟବସ୍ଥା (ଆଇପିଏମ୍ଏସ୍), ଡିଜିଟାଲ କୃଷି ମିଶନ ଅଧୀନରେ ଡିପିଆଇ ଏବଂ ବିହନ ପ୍ରମାଣୀକରଣ, ଟ୍ରେସେବିଲିଟି ଏବଂ ହୋଲିଷ୍ଟିକ୍ ଇନ୍ଭେଣ୍ଟରୀ (ସାଥି) ପୋର୍ଟାଲ ପରି ଡିଜିଟାଲ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟ ଉପରେ ଆଲୋଚନା ଚକ୍ର ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ସମ୍ମାନିତ ପ୍ୟାନେଲିଷ୍ଟମାନଙ୍କୁ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ସ୍ୱାଗତ କରାଯାଇଥିଲା
ଦେଶରେ ବଢୁଥିବା ଖାଇବା ତେଲର ଚାହିଦାକୁ ପୂରଣ କରିବା ଏବଂ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ହେବା ପାଇଁ ସରକାର ତୈଳବୀଜ ଉତ୍ପାଦନକୁ ୨୦୨୨-୨୩ ରେ ୩୯.୨ ଏମଏମଟିରୁ ୨୦୩୦-୩୧ ରେ ୬୯.୭ ଏମଏମଟିକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ଚାଷ ଅଧୀନ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ୨୯ ଏମଏଚଏ ରୁ ୩୩ ଏମଏଚଏ କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ୨୦୩୦-୩୧ ସୁଦ୍ଧା ହେକ୍ଟର ପିଛା ୧୩୫୩ କେଜି ରୁ ୨୧୧୨ କେଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି। ଡାଲି ଓ ତୈଳବୀଜ ଚାଷ ପାଇଁ ସ୍ୱଳ୍ପ କାଳୀନ, ଅଧିକ ଅମଳକ୍ଷମ ବିହନ ପ୍ରଜାତି ଉପରେ ଗବେଷଣା କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟାପକ ଯାନ୍ତ୍ରିକୀକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ଉପରେ ପ୍ୟାନେଲିଷ୍ଟମାନେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ।
ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ କୃଷି ସାମଗ୍ରୀର ଗୁଣବତ୍ତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଏବଂ ସକ୍ରିୟ କୀଟ ପରିଚାଳନା ରଣନୀତି ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସାମ୍ପ୍ରତିକ କୃଷି-ଟେକ୍ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଇଥିଲା। ଏନପିଏସଏସ କୀଟ ଓ ରୋଗ ସଂକ୍ରମଣର ପୂର୍ବାନୁମାନ, ଯୋଜନା ଏବଂ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଏକ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ପ୍ରଦାନ କରେ ଏବଂ କୃଷି ଅମଳର ସୁରକ୍ଷା ତଥା ସ୍ଥାୟୀ ଚାଷ ପଦ୍ଧତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ। ଏହାବ୍ୟତୀତ, ଯୋଗାଣ ଅଭାବ ଏବଂ କୀଟନାଶକର ଭୁଲ ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ, ଲାଇସେନ୍ସ ପ୍ରଦାନର ରିଅଲ ଟାଇମ୍ ମନିଟରିଂ, ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ୟୁଆର କୋଡ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଫେସଲେସ୍ ଏବଂ ଟ୍ରେସଲେସ କ୍ୱାଲିଟି ଆସ୍ୟୁରାନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ ସମ୍ପର୍କିତ ଅଭିଯୋଗ/ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆଇପିଏମଏସର ଭୂମିକା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଥିଲା। ସେହିପରି ବ୍ରିଡର, ଫାଉଣ୍ଡେସନ, ସାର୍ଟିଫାଏଡ, ଟିଏଲ ବିହନ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ବିହନର ଉତ୍ପାଦନ, ଯାଞ୍ଚ, ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ, ପ୍ୟାକିଂ, ଟ୍ୟାଗିଂ ଏବଂ ନିଷ୍କାସନ ରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ସାଥି ପୋର୍ଟାଲ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସମନ୍ୱିତ ସମାଧାନ ଅଟେ ।
ଡିଜିଟାଲ କୃଷି ଉପରେ ଅଧିବେଶନରେ ପ୍ୟାନେଲିଷ୍ଟମାନେ କୃଷି ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଡିଜିଟାଲ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମି (ଡିପିଆଇ) ପଦକ୍ଷେପକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ନିକଟରେ ଅନୁମୋଦିତ ଡିଜିଟାଲ କୃଷି ମିଶନ ଏବଂ ପୁଞ୍ଜି ନିବେଶ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କେନ୍ଦ୍ର ସହାୟତା ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। ଏହି ଅଭିଯାନ ଏକ ସମନ୍ୱିତ ଡିପିଆଇ ଇକୋସିଷ୍ଟମକୁ ସକ୍ଷମ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରେ ଯାହା ଏଗ୍ରିଷ୍ଟାକ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ସମନ୍ୱିତ ପଞ୍ଜୀକରଣ ବ୍ୟବହାର କରି କୃଷକ-କେନ୍ଦ୍ରୀତ ସମାଧାନକୁ ସକ୍ଷମ କରେ ଏବଂ କୃଷି ନିଷ୍ପତ୍ତି ସମର୍ଥନ ପ୍ରଣାଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ ବିଭିନ୍ନ ପରାମର୍ଶ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଫଳ ଓ ଅର୍କିଡ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରୋଗମୁକ୍ତ ବୃକ୍ଷରୋପଣ ସାମଗ୍ରୀ ଆମଦାନୀ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ନିୟମର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ୟାନେଲିଷ୍ଟମାନେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। କ୍ଲିନ୍ ପ୍ଲାଣ୍ଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏଭଳି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ ଏବଂ ଉନ୍ନତ ଉଦ୍ଭିଦ ଗୁଣବତ୍ତା ପାଇଁ ଉପଚାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ବ୍ୟବହାର କରି ଜୀବାଣୁ-ପରୀକ୍ଷିତ ସାମଗ୍ରୀ ଉତ୍ପାଦନ, ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଏବଂ ବିତରଣ କରିବ।
ସମ୍ମିଳନୀର ବିଭିନ୍ନ ଅଧିବେଶନରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଏହିସବୁ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। (କ) କୃଷି ପାଇଁ, ସାମଗ୍ରିକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ, (ଖ) ତୈଳବୀଜ ଏବଂ ଡାଲି ପାଇଁ ଯାନ୍ତ୍ରିକୀକରଣ ଆବଶ୍ୟକ, ଉତ୍ତମ ଗୁଣବତ୍ତା ବିହନ ଆବଶ୍ୟକ, (ଗ) ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଗବେଷଣା ପାଇଁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା (ଘ) ଆଇସିଏଆରରୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରକଳ୍ପ (ଙ) ସିପିପି ପାଇଁ ମାଟି ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ଏବଂ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ସମର୍ଥନ ସ୍ୱାଗତଯୋଗ୍ୟ (ଚ) ଆଇପିଏମଏସ ପାଇଁ, ଏଆଇ ଚାଟବଟ୍/ ଆଡଭାଇଜରୀ ଯଦି ଏହା ଅଡିଓ ଫର୍ମରେ ଥାଏ ତେବେ ଏହା ଅଧିକ ଦକ୍ଷ ହେବ।
ସମ୍ମିଳନୀକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି କୃଷି ସଚିବ ଡ. ଦେବେଶ ଚତୁର୍ବେଦୀ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ୩୧ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ କୃଷକଙ୍କ ପାଇଁ କ୍ୟାମ୍ପ ମୋଡରେ କୃଷକ ପଞ୍ଜୀକରଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ ଯାହା ଦ୍ୱାରା କୃଷକମାନେ ପିଏମ-କିଷାନର ଲାଭ ଉଠାଇପାରିବେ। ତୈଳବୀଜ ଏବଂ ଡାଲିର ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧିର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ସେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। ବଜାରରେ କୀଟନାଶକର ଅତ୍ୟଧିକ ମାତ୍ରା, ନକଲି କୀଟନାଶକ ଓ ବିହନର ପ୍ରଚଳନ ଉପରେ ନଜର ରଖାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଏନପିଏସ୍ଏସ୍, ଆଇପିଏମ୍ଏସ୍ ଓ ସାଥି ଭଳି ଆପ୍ଲିକେସନ୍ ର ବ୍ୟବହାର ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ସହ ନିଜ ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ସେ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ।
ସାର ସଚିବ ରଜତ କୁମାର ମିଶ୍ର ନାନୋ ୟୁରିଆ ଓ ଫସଲ ମନିଟରିଂ ପାଇଁ ଡ୍ରୋନ୍ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। ସଚିବ (ଡିଏଆରଇ) ତଥା ଡିଜି (ଆଇସିଏଆର) ଡ. ହିମାଂଶୁ ପାଠକ ରାଜ୍ୟ ଗୁଡ଼ିକୁ ଜୈବ-ସମୃଦ୍ଧ ବିହନର ବ୍ୟବହାର ବୃଦ୍ଧି, ନୂତନ ପ୍ରଜାତିର ବିହନର ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ସହନଶୀଳ ବିହନର ବ୍ୟବହାର ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ବିହନ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ।
ଏହାପରେ ମାନ୍ୟବର ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ରାଜ୍ୟର ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରି ସେମାନଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ କ୍ଷେତ୍ର, ଅମଳ, ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ସେମାନଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କିତ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇଥିଲେ। ରାଜ୍ୟର କୃଷି ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ କୃଷକଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ସେମାନଙ୍କର ସମସ୍ୟା ଉଠାଇଥିଲେ ଏବଂ ସମାଧାନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। କୃଷି ଓ କୃଷକଙ୍କ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ସେମାନେ କିଛି ପରାମର୍ଶ ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ।
ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ରାଜ୍ୟ ସରକାର/କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରତିନିଧି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସଂଗଠନର ପ୍ରତିନିଧି ମାନେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଇଣ୍ଟରଆକ୍ଟିଭ ଅଧିବେଶନ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଆଲୋଚନାକୁ ସୁଗମ କରିଥିଲା ଯାହା ଆଗାମୀ ରବି ଋତୁ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ରଣନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବ।
