ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ, ଫେବୃଆରୀ ୫ ତାରିଖ ୨୦୨୨, ଶନିବାର ହେଉଛି ମାଘ ଶୁକ୍ଲର ପଞ୍ଚମୀ ତିଥି ଅଟେ। ଏହି ତିଥିକୁ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ କୁହାଯାଏ। ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀର ପର୍ବ ଦେବୀ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ। ଏହି ଦିନ ମାତା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କୁ ବିଶେଷ ପୂଜା କରାଯାଏ।
ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା ସହିତ ଜଡିତ। ମା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଜ୍ଞାନର ଦେବୀ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଚଳିତ ବର୍ଷ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ ଶନିବାର ଦିନ। ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଦିନ ଅନେକ ଶୁଭ ସଂଯୋଗ ମଧ୍ୟ ଘଟିବାକୁ ଯାଉଛି।
ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ ଉପରେ ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ଵ ଅଛି। ଏହି ଦିନ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବାର ଏକ ପରମ୍ପରା ମଧ୍ୟ ଅଛି। ମା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କୁ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀରେ ହଳଦିଆ ଫୁଲରେ ପୂଜା କରାଯାଏ। ମା’ଙ୍କୁ ହଳଦିଆ ପୋଷାକ ସମର୍ପଣ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ବସନ୍ତ ଋତୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ, ଏହି ଦିନଠାରୁ ଗଛ, ଉଦ୍ଭିଦ ଏକ ନୂତନ ରଙ୍ଗରେ ଫେରି ଆସେ। ବଗିଚାରେ ଫୁଲ ଫୁଟିବା ଆରମ୍ଭ କରେ।
ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀର ଶୁଭ ସମୟ:
ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ, ମାଘ ମାସର ଶୁକ୍ଲ ପଞ୍ଚମୀ ଫେବୃଆରୀ ୫ ତାରିଖ ସକାଳ ୦୩.୪୭ ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଫେବୃଆରୀ ୬ ତାରିଖରେ ସକାଳ ୦୩.୪୬ ରେ ଶେଷ ହେବ। ତେଣୁ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀର ପର୍ବ ଫେବୃଆରୀ ୫ ତାରିଖ, ଶନିବାର ଦିନ ପାଳନ କରାଯିବ। ଏହି ଦିନ ସିଦ୍ଧ ଯୋଗ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ ଟା ୪୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ। ପଞ୍ଚାଙ୍ଗ ଅନୁଯାୟୀ ଉତ୍ତଡ଼ାଭାଦ୍ରପଦ ନକ୍ଷତ୍ର ଏହି ଦିନ ରହିବ।
ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀର କାହାଣୀ:
ପୌରାଣିକ କଥା ଅନୁଯାୟୀ, ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ସୃଷ୍ଟି ରଚନା କଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଏଥିରେ ସବୁ ଜିନିଷକୁ ସ୍ଥାନ ଦେଲେ। ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ରହ୍ମା ସମସ୍ତ ଗଛ, ଜଙ୍ଗଲ, ପର୍ବତ, ନଦୀ ଏବଂ ପ୍ରାଣୀ ସୃଷ୍ଟି କଲେ। ଏସବୁ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା କିଛି ଅଭାବ ଦେଖୁଥିଲେ। ସେ କଣ କରିବେ କିଛି ବୁଝିପାରିଲେ ନାହିଁ। ବହୁ ବିଚାର ବିମର୍ଶ ପରେ ସେ ନିଜ କମଣ୍ଡଳକୁ ଉଠାଇ ହାତରେ ପାଣି ନେଇ ସିଞ୍ଚନ କଲେ। ପାଣି ଛିଞ୍ଚିବା ମାତ୍ରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ଦେବୀ ପ୍ରକଟ ହେଲେ। ଯାହାର ଗୋଟିଏ ହାତରେ ଶିବୀଣା ଥିଲା, ଅନ୍ୟ ହାତରେ ଗୋଟିଏ ପୁସ୍ତକ ଥିଲା। ତୃତୀୟ ଏବଂ ଚତୁର୍ଥ ହାତରେ ଥିବା ଫୁଲମାଳ ଆଶୀର୍ବାଦର ମୁଦ୍ରାରେ ଥିଲା।
ଏହି ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖି ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ଖୁସି ହେଲେ। ଏହି ଦେବୀ ମା’ ସରସ୍ୱତୀ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିଲା। ମା’ ସରସ୍ୱତୀ ତାଙ୍କ ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ବୀଣାକୁ ଛୁଇଁବା ମାତ୍ରେ ଏଥିରୁ ଏପରି ସ୍ୱର ଶୁଣାଗଲା ଯେ, ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସମସ୍ତ ଜିନିଷ ସ୍ୱର ଏବଂ ଗୀତ ପାଇଲା। ସେହିଦିନ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ ଥିଲା। ସେବେଠାରୁ ଦେବ ଲୋକ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ ଲୋକରେ ମାତା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କ ପୂଜା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା।
