ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରାମୀଣ ବିକାଶ ତଥା ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ମନ୍ତ୍ରୀ ଗିରିରାଜ ସିଂ ସରପଞ୍ଚ/ ଗ୍ରାମ ପ୍ରଧାନଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ନୂଆ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତ ପୁରସ୍କାରର ଚୟନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସମସ୍ତ ଗ୍ରାମ ପଞ୍ଚାୟତର ଭାଗିଦାରୀ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି। ସଂଶୋଧିତ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତ ପୁରସ୍କାର ପାଇଁ ଆବେଦନ ଆମନ୍ତ୍ରଣର ପ୍ରକ୍ରିୟା 10 ସେପ୍ଟେମ୍ବର, 2022 ରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ପ୍ରବେଶିକାକୁ ଅନଲାଇନ୍ ଭାବରେ ଜମା କରିବାର ଅନ୍ତିମ ତାରିଖ ହେଉଛି 31, ଅକ୍ଟୋବର 2022।
କେନ୍ଦ୍ର ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜର ପତ୍ରରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତ ପୁରସ୍କାରର ଫର୍ମାଟ୍, ପ୍ରକ୍ରିୟା ତଥା ଶ୍ରେଣୀଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ସଂଶୋଧିତ କରାଯାଇଛି ଯଦ୍ବାରା ଗ୍ରାମୀଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ଥାନୀୟକରଣ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ଲକ୍ଷ୍ୟ (ଏସଡିଜି) କୁ ହାସଲ କରିବା ପରି ବିଷୟରେ ବ୍ଲକ୍, ଜିଲ୍ଲା, ରାଜ୍ୟ ତଥା ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ତରରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିବା ପଞ୍ଚାୟତକୁ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇପାରିବ ତଥା ସମ୍ମାନିତ ଓ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯାଇପାରିବ।
ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପଞ୍ଚାୟତରେ ସ୍ଥାନୀୟକରଣ ତଥା ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ଲକ୍ଷ୍ୟର ହାସଲର ଗତି ଦ୍ରୁତ କରିବା ପାଇଁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତ ପୁରସ୍କାରର ଫର୍ମାଟ୍ ତଥା ଶ୍ରେଣୀରେ ବହୁତ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ବହୁ ସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ଲକ୍ଷ୍ୟର ସ୍ଥାନୀୟକରଣର 9 ଟି ବିଷୟ ସହିତ ଯୋଡ଼ା ଯାଇଛି। ଏହି ବିଷୟ ଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – (1) ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଦୂରୀକରଣ ତଥା ଉନ୍ନତ ଜୀବିକାନିର୍ବାହ ଗ୍ରାମ (2) ସୁସ୍ଥ ଗ୍ରାମ (3) ଶିଶୁ ଅନୁକୂଳ ଗ୍ରାମ (4) ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଜଳ ଗ୍ରାମ (5) ସ୍ବଚ୍ଛ ଓ ସବୁଜ ଗ୍ରାମ (6) ଗ୍ରାମରେ ସ୍ବାବଲମ୍ବି ଭିତ୍ତିଭୂମି (7) ସାମାଜିକ ଭାବରେ ସୁରକ୍ଷିତ ତଥା ସାମାଜିକ ଭାବରେ ନ୍ୟାୟ ଆଧାରିତ ଗ୍ରାମ (8) ସୁଶାସନ ସହିତ ଗ୍ରାମ (9) ମହିଳା ଅନୁକୂଳ ପଞ୍ଚାୟତ (ପୂର୍ବରୁ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଗ୍ରାମରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ବିକାଶ କୁହା ଯାଉଥିଲା)।
ସଂଶୋଧିତ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଣାଳୀ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ସୂଚନା www.panchayataward.gov.in ରେ ଉପଲବ୍ଧ ରହିଛି।
ପୃଷ୍ଠଭୂମି
ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ବାରା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ 24 ଏପ୍ରିଲକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ଦିବସ (ଏନପିଆରଡି) ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହା ଦେଶରେ ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ସାମ୍ବିଧାନିକ ସ୍ଥିତି ପ୍ରଦାନ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହା ସମଗ୍ର ଦେଶର ପଞ୍ଚାୟତ ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ପଞ୍ଚାୟତକୁ ସଶକ୍ତ କରିବା ଏବଂ ପ୍ରେରିତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଉପଲବ୍ଧିକୁ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ। ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ଦିବସ ପାଳନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ପଞ୍ଚାୟତ ତଥା ଗ୍ରାମ ସଭାଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ତାଙ୍କର ଭୂମିକା, ଦାୟୀତ୍ବ, ଉପଲବ୍ଧି, ସମସ୍ୟା, ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଦି ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା।
ରାଜ୍ୟ ତଥା କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉପଯୁକ୍ତ ଉପାୟରେ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ଦିବସ ପାଳନ କରିବାର ଅନୁରୋଧ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ସଂସ୍ଥା/ ଗ୍ରାମୀଣ ସ୍ଥାନୀୟ ସଂସ୍ଥାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଜର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସହିତ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ଦିବସ ପାଳନ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି ଯଦ୍ବାରା ସର୍ବାଧିକ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରିବ।
ଏହି ଅବସରରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ ପଞ୍ଚାୟତି ରାଜ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପଞ୍ଚାୟତକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସେବା ତଥା ଲୋକ ହିତ ପ୍ରଦାନରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିବା ପଞ୍ଚାୟତ/ ରାଜ୍ୟ/ କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ପୁରସ୍କୃତ କରି ଆସୁଛନ୍ତି।