ଚାଣକ୍ୟନୀତି: ପିତାମାତା ହେବା ଜୀବନର ସବୁଠାରୁ ବଡ ସୁଖ। କିନ୍ତୁ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଯେତେବେଳେ ପିଲାମାନେ ପିତାମାତାଙ୍କ ନାମକୁ ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କରନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସନ୍ତାନ ପ୍ରାପ୍ତିର ସୁଖ ଅଧିକ ମିଳିଥାଏ। ଅଭିଭାବକମାନେ ନିଜ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସଫଳ କରିବା ପାଇଁ ଯଥା ସମ୍ଭବ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି, ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ସୁଖ ସୁବିଧା ପାଇପାରିବେ।
ମା, ବାପା ଏବଂ ପିଲାମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଚାର କହିଛନ୍ତି। ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ମଣିଷ ପାଇଁ କେଉଁଟି ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ? ଏପରି ପାପ ଅଛି, ଯାହା ଭଗବାନଙ୍କ ଘରେ ମଧ୍ୟ କ୍ଷମା ମିଳିବ ନାହିଁ।
ମାନବ ଜୀବନର ସବୁଠାରୁ ବଡ ପାପ:
ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଅପେକ୍ଷା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ କଥାରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଆଘାତ ଦେଇପାରେ। ତିକ୍ତ ଶବ୍ଦ ଏପରି ଏକ ଜିନିଷ ଯେ, ସ୍ପର୍ଶ ନକରି ଅନ୍ୟକୁ ଆକ୍ରମଣ କରାଯାଇପାରିବ। ଚାଣକ୍ୟ ଏକ ବିବୃତ୍ତିରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ନିଜ ପିତାମାତାଙ୍କ ପାଇଁ ନିଜ ଜିଭର ଶକ୍ତିକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ହିଁ ଜୀବନର ବଡ଼ ପାପ। ଏହି ବକ୍ତବ୍ୟର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ, ପିତାମାତାଙ୍କ ପାଇଁ ଖରାପ କଥା କହୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଜଣେ ବଡ଼ ପାପୀ କୁହାଯାଏ।
ଏହି ଭୁଲ କ୍ଷମଣୀୟ ନୁହେଁ:
ପିତାମାତାଙ୍କୁ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଇଛି। ପିତାମାତାମାନେ ନିଜ ସନ୍ତାନର ସୁଖ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ସମସ୍ତ ଜୀବନ ଦିଅନ୍ତି। ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯେପରି ତୀରରୁ ବାହାରିଥିବା ବାଣ ଫେରିବ ନାହିଁ, ସେହିଭଳି ଜିଭ ଦ୍ୱାରା କୁହାଯାଇଥିବା ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକୁ ଆଉ ଫେରାଇ ନିଆଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ପ୍ରାୟତଃ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କ୍ରୋଧରେ ପିତାମାତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ କଟୁ ଶବ୍ଦ କହିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ସବୁକିଛି ସ୍ୱାଭାବିକ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଦୁଃଖ ବ୍ୟତୀତ ଆଉ କିଛି ବାକି ନଥାଏ। ପିଲାମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଭୁଲ ବାକ୍ୟ ବା ଶବ୍ଦ ପିତା-ମାତାଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଗଭୀର ଭାବରେ ଆଘାତ ଦେଇପାରେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯଦିବା ସେ କ୍ଷମା କରିଦିଅନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଭଗବାନ ଏହି ଭୁଲକୁ କେବେବି କ୍ଷମା କରନ୍ତି ନାହିଁ।