ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ସଂସ୍ଥା (ଏଏସଆଇ) ଶୁକ୍ରବାର ବାରଣାସୀର ଜ୍ଞାନବାପି ମସଜିଦର ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ କରି ଏହା ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର ଉପରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି। ଜ୍ଞାନବାପି କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସର କାନ୍ଥ ଓ ସ୍ତମ୍ଭରେ ଚିହ୍ନିତ ତ୍ରିଶୂଳ (ତ୍ରିଶୂଳ), ସ୍ୱସ୍ତିକା, ଘଣ୍ଟି ଓ ଫୁଲ ଭଳି ପ୍ରତୀକର ଭିଡିଓଗ୍ରାଫି ଓ ଫଟୋଗ୍ରାଫି କରାଯାଇଥିଲା।
ପ୍ରଥମ ଦିନରେ କାନ୍ଥରେ ଲାଗିଥିବା ଚିହ୍ନ, ଗୁମ୍ବୁଜ ଓ ସ୍ତମ୍ଭଗୁଡ଼ିକର ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା। ନିର୍ମାଣ ଶୈଳୀ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଡିଜାଇନର ପ୍ରାଚୀନତା ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସର୍ବେକ୍ଷଣରେ ବିବାଦୀୟ ଢାଞ୍ଚାର ଗୁମ୍ବୁଜ ଏବଂ ସ୍ତମ୍ଭ ଉପରେ ନିର୍ମିତ ଗଠନଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା। ଜ୍ଞାନବାପି କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସ ନିକଟରେ ଆଇନଶୃଙ୍ଖଳା ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀ ଙ୍କୁ ମୁତୟନ କରାଯାଇଥିଲା।
ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ପ୍ରାୟ ୭ ଘଣ୍ଟା ଧରି ସର୍ଭେ ଚାଲିଥିବାବେଳେ ଏଏସଆଇ ଏହି ଢାଞ୍ଚାଗୁଡ଼ିକର ଲେଆଉଟ୍ ଓ ଫଟୋ ଉଠାଇଥିଲା। ଜ୍ଞାନବାପି କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସର ଚାରିଟି କୋଣରେ ଡାଏଲ ଟେଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିକେଟର ରଖାଯାଇଥିଲା ଏବଂ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶର ଗଭୀରତା ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା ମାପ କରାଯାଇଥିଲା।
ଏଏସଆଇ ଟିମରେ ୩୭ ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ ଏବଂ ଆଇଆଇଟିର ବିଶେଷଜ୍ଞ ଟିମ୍ ସହ ମିଶି ମୋଟ ୪୧ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଏକ ଟିମ୍ ଗଠନ କରିଥିଲେ ଯାହାକୁ ୪ଟି ଟିମରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇ ଏହି ସର୍ଭେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା।
ଶନିବାର ଲଗାତାର ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନ ପାଇଁ ଏହି ସର୍ଭେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବାବେଳେ ମୁସଲମାନ ପକ୍ଷ ଏଥିରେ ସହଯୋଗ କରିବେ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ଏହି ସର୍ଭେ ଆଜି ସକାଳ ୯ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ସାଢ଼େ ୧୨ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା। ଏହା ଅପରାହ୍ନ ୨ଟା ୩୦ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ।
ଗତକାଲି ଏଏସଆଇ ପକ୍ଷରୁ ଭିଡିଓଗ୍ରାଫି କରାଯାଇଥିଲା। ଆଜି ଭୂତଳ ସ୍ଥାନ (ତେହଖାନା)ର ସର୍ଭେ ହେବ। ଢାଞ୍ଚାରେ ବିଭିନ୍ନ ଚିହ୍ନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ ପେନେଟ୍ରେଟିଂ ରାଡାର (ଜିପିଆର) ଜରିଆରେ ଭିତରେ ବୁଡ଼ି ରହିଥିବା ସମସ୍ତ ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ଠାବ କରାଯାଇପାରିବ ବୋଲି ଜଣେ ଆବେଦନକାରୀ କହିଛନ୍ତି।
କାଶୀ ବିଶ୍ୱନାଥ ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଥିବା ଜ୍ଞାନବାପି ମସଜିଦ ଉପରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ସର୍ଭେ ଶେଷ କରିବା ପାଇଁ ବାରଣାସୀର ଏକ ଅଦାଲତ ଶୁକ୍ରବାର ଏଏସଆଇକୁ ଅତିରିକ୍ତ ୪ ସପ୍ତାହ ସମୟ ଦେଇଛନ୍ତି।