ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନିର୍ବାଚନ ଋତୁରେ ଆଜିକାଲି ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ ମାଗଣା ବଣ୍ଟନ ପାଇଁ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଚାଲିଛି। କିନ୍ତୁ ଭୋଟରମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଦଳ ପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ସବସିଡି ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାଗଣା ଜିନିଷ ଦେଇ ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ହୋଇଛି। ଦେଶର ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ଋଣ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ସେଣ୍ଟର ଫର ସୋସିଆଲ ଆଣ୍ଡ ଇକୋନୋମିକ ପ୍ରୋଗ୍ରେସର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୦-୨୧ରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଓ ତେଲେଙ୍ଗାନାରୁ ଋଣ ପରିମାଣ ୨.୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହା କେନ୍ଦ୍ରର ଅତିରିକ୍ତ ବଜେଟ୍ ସମ୍ବଳ ବ୍ୟବହାରର ପ୍ରାୟ ଅଧା। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ସରକାରୀ କମ୍ପାନିଠାରୁ ଅର୍ଥ ସଂଗ୍ରହ କରି ନିଜ ଋଣର ପ୍ରକୃତ ଚିତ୍ର ଲୁଚାଉଛନ୍ତି।
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ଋଣ ବିତ୍ତୀୟ ଦାୟିତ୍ୱ ଆଇନର ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ମୋଟ ରାଜ୍ୟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ଜିଏସଡିପି)ର ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନୁହେଁ। ଏହାକୁ ମିଶାଇଲେ ୨୦୨୦-୨୧ରେ ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ଦାୟିତ୍ୱ ଜିଏସଡିପିର ୪୪ ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିବ। ତେଲେଙ୍ଗାନା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୧୦ ପ୍ରତିଶତ ରହିଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ଯଦି ରାଜ୍ୟର ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ, ତେବେ ଏହାର ମୋଟ ଦାୟିତ୍ୱ ୩୮.୧ ପ୍ରତିଶତ। କେରଳରେ ୩ ପ୍ରତିଶତ ଓ କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ୧ ପ୍ରତିଶତ ବ୍ୟବଧାନ ରହିଛି। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୯-୨୦ ପରଠାରୁ ଏହା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବାବେଳେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏହାକୁ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି।
କେଉଁ ରାଜ୍ୟର ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ରହିଛି ?
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୧ଟି ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣ ପରିମାଣ ୨.୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ରହିଛି। ଗୁଜରାଟ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ତଥ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ। ମୋଟ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ଋଣର ୯୩ ପ୍ରତିଶତ ଦକ୍ଷିଣାଞ୍ଚଳର ୫ଟି ରାଜ୍ୟରୁ ଆସିଥାଏ। ତେଲେଙ୍ଗାନାର ଅନୁପାତ ଜିଏସଡିପିର ୧୦ ପ୍ରତିଶତ। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, କେନ୍ଦ୍ରର ଅତିରିକ୍ତ ବଜେଟ୍ ସମ୍ବଳ ବ୍ୟବହାର ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ୨୦୧୯ରେ ଏହା ୮ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ଯୋଗୁଁ ଏହା ହ୍ରାସ ପାଉଥିବା ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି।
ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ କହିଛି ଯେ ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ନିଗମର ବକେୟା ଅର୍ଥ ବର୍ତ୍ତମାନ ବଜେଟ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଥିବାବେଳେ ଏନଏଚଏଆଇ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସିଧାସଳଖ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଉଛି। କିନ୍ତୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଜେଟରେ ତାହା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁନାହିଁ।
ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ରାଜ୍ୟମାନେ କ’ଣ ପାଇଁ ଋଣ ନେଉଛନ୍ତି। ଏହାର ଅନେକ କାରଣ ରହିଛି। ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରେ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ବୋରିଂର ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ଖର୍ଚ୍ଚ ରାଜ୍ୟ ବେସାମରିକ ଯୋଗାଣ ନିଗମଦ୍ୱାରା ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଏ, ଯାହା ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳା ପରିଚାଳନା କରିଥାଏ। ସେହିପରି ତାମିଲନାଡୁରେ ୯୬ ପ୍ରତିଶତ ଋଣ ରାଜ୍ୟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସଞ୍ଚାଳନ ଓ ଉତ୍ପାଦନ କମ୍ପାନିର ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ। ପଞ୍ଜାବରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଧାରା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି। କାଲେଶ୍ୱରମ୍ ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ନିଗମ ତେଲେଙ୍ଗାନାରେ ଅଫ୍ ବଜେଟ୍ ବୋରିଂର ୩୭ ପ୍ରତିଶତ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିଛି।