ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଆଜି ଏ ସମ୍ପର୍କରେ କମିଶନ ଏକ ପ୍ରେସ୍ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଜାରି କରିଛନ୍ତି। ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ୨୨ ଜୁଲାଇରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜଗଦୀପ ଧନଖଡ଼ଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲା। ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିର୍ବାଚନ ସମ୍ପର୍କିତ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ନିର୍ବାଚନ ତାରିଖ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଘୋଷଣା କରାଯିବ। ସୋମବାର (୨୧ ଜୁଲାଇ) ଧନଖଡ଼ ତାଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମଙ୍ଗଳବାର ଇସ୍ତଫାକୁ ମଞ୍ଜୁରୀ ଦେଇଛନ୍ତି।
ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୬୮ ଅନୁଯାୟୀ, ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦବୀ ଖାଲି ହେବା ପରେ ଯଥାଶୀଘ୍ର ନିର୍ବାଚନ କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ। ତେଣୁ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଶୀଘ୍ର ସମାପ୍ତ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଏହି ସମ୍ପର୍କରେ, ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ଏକ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଜାରି କରିଛନ୍ତି।
ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ କିଏ ନିର୍ବାଚିତ କରନ୍ତି?
ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ୍ କଲେଜ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ସଂସଦର ଉଭୟ ଗୃହ (ଲୋକସଭା ଏବଂ ରାଜ୍ୟସଭା)ର ନିର୍ବାଚିତ ଏବଂ ମନୋନୀତ ସଦସ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଯଦି ଆମେ ନାମାଙ୍କନ ବିଷୟରେ କଥା ହେବା, ତେବେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଅତି କମରେ ୨୦ ଜଣ ପ୍ରସ୍ତାବକ ଏବଂ ୨୦ ଜଣ ସମର୍ଥକଙ୍କ ସମର୍ଥନ ଆବଶ୍ୟକ। ତାଙ୍କୁ ନାମାଙ୍କନ ସହିତ ୫୦ ହଜାର ଟଙ୍କାର ସୁରକ୍ଷା ରାଶି ମଧ୍ୟ ଜମା କରିବାକୁ ପଡିବ।
ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଯୋଗ୍ୟତା:
– ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାରତର ନାଗରିକ ହେବା ଉଚିତ।
– ବୟସ ଅତି କମରେ ୩୫ ବର୍ଷ ହେବା ଉଚିତ।
– ସେ ରାଜ୍ୟସଭାର ସଦସ୍ୟ ହେବା ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ହେବା ଉଚିତ।
– ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ରାଜ୍ୟପାଳ କିମ୍ବା କେନ୍ଦ୍ର/ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଲାଭଜନକ ପଦବୀରେ ରହିନଥିବେ।
ଜଗଦୀପ ଧନଖଡ଼ ହଠାତ୍ କାହିଁକି ଇସ୍ତଫା ଦେଲେ?:
ପୂର୍ବତନ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଧନଖଡ଼ଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ଉପରେ ନିରନ୍ତର ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଯାଉଛି। ବିରୋଧୀ ନେତାମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅନୁସାରେ ଅନେକ କାରଣ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି। ପି. ଚିଦାମ୍ବରମ କହିଥିଲେ ଯେ, ସରକାର ଧନଖଡ଼ଙ୍କ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ହରାଇଛନ୍ତି, ଯାହା ଯୋଗୁଁ ତାଙ୍କୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପଡିଲା।