ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନୀତି ଆୟୋଗ ଆଜି ଏହାର ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଟେକ୍ ହବ୍ ଅଧୀନରେ ଦୁଇଟି ପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ପଦକ୍ଷେପ, ‘ବିକଶିତ ଭାରତ ପାଇଁ ଏଆଇ ରୋଡମ୍ୟାପ୍: ତ୍ୱରିତ ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଏବଂ ନୀତି ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଟେକ୍ ରିପୋଜିଟୋରୀ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ଅର୍ଥ ଏବଂ କର୍ପୋରେଟ୍ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ, କେନ୍ଦ୍ର ରେଳ, ସୂଚନା ଓ ପ୍ରସାରଣ ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ, ନୀତି ଆୟୋଗର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ସୁମନ ବେରୀ, ନୀତି ଆୟୋଗର ସିଇଓ ବି.ଭି.ଆର. ସୁବ୍ରମଣ୍ୟମ୍ ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସଚିବ ଶ୍ରୀ ଏସ. କ୍ରିଷ୍ଣନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି।
ଶୁଭାରମ୍ଭ ସମୟରେ, ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ କହିଥିଲେ ଯେ ବିକାଶ ଆଣିବା ପାଇଁ ଭାରତର ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲାରେ ଏଆଇ-ଚାଳିତ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଲାଗୁ କରାଯିବା ଉଚିତ ଏବଂ ସେ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ନବସୃଜନରେ ଏକ ସହଯୋଗୀ ଇକୋସିଷ୍ଟମର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ନୀତି ଆୟୋଗର ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଟେକ୍ ହବ୍ ଏକ ମହୁଫେଣା ପରି, ଯାହା ଏକ ଇକୋସିଷ୍ଟମରେ ସରକାର, ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ନବସୃଜନକୁ ଏକତ୍ରିତ କରିଥାଏ, ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ପ୍ରଭାବରେ ପରିଣତ କରିଥାଏ। ଭାରତ ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପଛରେ ରହିପାରିବ ନାହିଁ; ଭାରତକୁ ଏଥିରେ ନେତୃତ୍ୱ ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିବାକୁ ପଡିବ।
କେନ୍ଦ୍ର ରେଳ, ସୂଚନା ଏବଂ ପ୍ରସାରଣ ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ଏବଂ ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏଆଇ ଆମ କାମ କରିବା ଏବଂ ବଞ୍ଚିବାର ଶୈଳୀକୁ ମୌଳିକ ଭାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବ। ସେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଆଜି ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି ଆମ ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଯେ ଆମେ ଏକ ବିକଶିତ ଭାରତର ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିପାରିବା। ଆଜିର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହେଉଛି ଦୃଢ଼, ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା-ଚାଳିତ।
ଏହି ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ଦୁଇଟି ପ୍ରମୁଖ କାରକକୁ ଉଜାଗର କରି ଏଆଇର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିକୁ ଫଳାଫଳରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବ୍ୟବହାରିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନା ଉପସ୍ଥାପନ କରେ: (କ) ଉତ୍ପାଦକତା ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସମସ୍ତ ଶିଳ୍ପରେ ଏଆଇ ଗ୍ରହଣକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା; (ଖ) ଭାରତକୁ ନବସୃଜନ-ଚାଳିତ ସୁଯୋଗକୁ ଡେଇଁବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଜେନେରେଟିଭ୍ ଏଆଇ ସହିତ ଆରଏଣ୍ଡଡିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା। ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ଏଠାରେ ମିଳିପାରିବ: https://niti.gov.in/sites/default/files/2025-09/AI-for-Viksit-Bharat-the-opportunity-for-accelerated-economic-growth.pdf.
ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ପୂରଣ କରି, ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଟେକ୍ ରିପୋଜିଟୋରୀ ସାରା ଭାରତରୁ ଚାରୋଟି କ୍ଷେତ୍ର – କୃଷି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ୨୦୦ରୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବ କାହାଣୀ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା। ଏହା ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କିପରି ଜୀବିକା ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି ତାହା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା। ଏହାକୁ https://frontiertech.niti.gov.in/ ରେ ଦେଖିହେବ ।
ନୀତି ଆୟୋଗର ସିଇଓ ବି.ଭି.ଆର. ସୁବ୍ରମଣ୍ୟମ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତର ୮% ଅଭିବୃଦ୍ଧି ମହତ୍ତ୍ୱାକାଂକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦକତା ଏବଂ ନବସୃଜନରେ ଏକ ମୌଳିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦାବି କରେ। ଏହି ସମ୍ଭାବନାକୁ ଉନ୍ମୁକ୍ତ କରିବାର ଚାବିକାଠି ହେଉଛି ଏଆଇ। ଏକ ବିକଶିତ ଭାରତ ପାଇଁ ଏଆଇ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟ, କ୍ଷେତ୍ର-ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନା ପ୍ରଦାନ କରେ, ଯେତେବେଳେକି ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଟେକ୍ ରିପୋଜିଟୋରୀ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକୁ ବାସ୍ତବ-ବିଶ୍ୱ ପ୍ରଭାବ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାକୁ ମାପିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦିଏ। ସେ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଗ୍ରହଣ ଏବଂ ପ୍ରଭାବ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଦୁଇଟି ପଦକ୍ଷେପ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଏଥିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅଛି:
ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର-୫୦ ପଦକ୍ଷେପ ଯାହା ଅଧୀନରେ ନୀତି ଆୟୋଗ ୫୦ଟି ଆକାଂକ୍ଷୀ ଜିଲ୍ଲା/ବ୍ଲକକୁ ସଂଗ୍ରହାଳୟରୁ ବ୍ୟବହାର ମାମଲା ଚୟନ କରିବାକୁ ଏବଂ ଏଡିପି/ଏବିପି ଥିମରେ ସେବାର ସଂତୃପ୍ତିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ଥିବା ସୀମାନ୍ତ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବ।
ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନୀତି ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଟେକ୍ ଇମ୍ପାକ୍ଟ ପୁରସ୍କାର ତିନୋଟି ରାଜ୍ୟକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଏ ଯେଉଁମାନେ ଶାସନ, ଶିକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା, ଜୀବିକା ଇତ୍ୟାଦିରେ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବ୍ୟବହାରରେ ଉତ୍କର୍ଷ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ମାପଯୋଗ୍ୟ, ପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ଫଳାଫଳ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ସମର୍ଥନ କରନ୍ତି।
ନୀତି ଆୟୋଗର ବିଶିଷ୍ଟ ଫେଲୋ ଏବଂ ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଟେକ୍ ହବର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ଥପତି ଦେବଯାନୀ ଘୋଷ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମେଗା ଟେକ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଲହରୀ ଏଆଇ ଅପେକ୍ଷା ଆହୁରି ଉନ୍ନତ ହେବ। ଭାରତକୁ ନେତୃତ୍ବ ନେବାକୁ ହେଲେ ଏସବୁ ଟ୍ରେଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକୁ ଆଗୁଆ ଆକଳନ କରିବାକୁ ହେବ ଓ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା, ବିଶ୍ୱ ମାନଦଣ୍ଡକୁ ପରିଭାଷିତ କରିବା ଏବଂ ଦୃଢ଼ ମେଣ୍ଟ ଗଠନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଦୃଢ଼ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ତିଆରି କରାଯାଏ।
ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଷ୍ଟାର୍ଟ-ଅପ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଏବଂ ଜିଲ୍ଲା ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟଙ୍କ ପରି ପ୍ରଭାବସୃଷ୍ଟିକାରୀଙ୍କୁ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା ଯେଉଁମାନେ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ଅଗ୍ରଣୀ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଗ୍ରହଣରେ ବିପ୍ଳବ ଆଣିଛନ୍ତି । ଏଥିରେ ଶିଳ୍ପ ନେତା, ଜିଲ୍ଲା ଅଧିକାରୀ ଏବଂ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀମାନେ ସାରା ଭାରତରୁ ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ଭାବରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ।