ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆଜିଠାରୁ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ଦଶନ୍ଧି ପଛ କଥା ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ। ସେତେବେଳେ ଭାରତର ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନର ଚିତ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ଥିଲା। ରେଳବାଇ କାଉଣ୍ଟରରେ ଲମ୍ବା ଧାଡି, ଦୋକାନରେ ଟଙ୍କା ପାଇଁ ବାରମ୍ବାର ଅନୁରୋଧ, ଗ୍ୟାସ ସଂଯୋଗ ପାଇବାକୁ ଲାଞ୍ଚ ଦେବାର ଚାପ, କିମ୍ବା ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ କିଣିବା ପାଇଁ ସକ୍ଷମ ନଥିବାର କଷ୍ଟ — ଏସବୁ ସେତେବେଳେ ଖୁବ୍ ‘ସ୍ୱାଭାବିକ’ ଲାଗୁଥିଲା। ଆମେ ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରିନେଇଥିଲୁ, କାରଣ ସେ ସମୟରେ ଆମ ନିକଟରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିକଳ୍ପ ନଥିଲା।
ସେଭଳି ଅବସ୍ଥାରୁ ଫେରିଆସି ଆଜିର କଥା ଭାବନ୍ତୁ। ଆପଣ ପନିପରିବା ବିକ୍ରେତାଙ୍କୁ ଦେୟ ଦେବା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ଫୋନକୁ ଟ୍ୟାପ କରନ୍ତି, ବିନା ଅଟକି ଟୋଲ୍ ପ୍ଲାଜା ଦେଇ ଯାଆନ୍ତି, ଆପଣଙ୍କ ଯାତାୟାତ ସମୟରେ ଶସ୍ତା ଡାଟାରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଦେଖନ୍ତି ଏବଂ ଆପଣଙ୍କ ଗ୍ୟାସ ସବସିଡି ସିଧାସଳଖ ନିଜର ଆକାଉଣ୍ଟରେ ଜମିଥିବା ଦେଖନ୍ତି। ଏହା ସବୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ନିୟମିତ ଓ କେତେ ସ୍ୱାଭାବିକ ମନେହୁଏ। କିନ୍ତୁ ଏଠାରେ ଥିବା ସତ୍ୟଟି ହେଲା: ୨୦୧୪ ପୂର୍ବରୁ ଏହି “ସାଧାରଣ” ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି ନଥିଲା।
ମାତ୍ର ଏକ ଦଶନ୍ଧିରୁ କମ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ, ଭାରତର ସାଧାରଣ ପରିଭାଷା ପୁନଃଲିଖିତ ହୋଇଛି । ନାଗରିକମାନେ ଦୈନନ୍ଦିନ ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟାରେ ଗତି, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଆଶା କରନ୍ତି – କାରଣ, ସେମାନଙ୍କୁ କେବଳ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦିଆଯାଇଥିଲା ବୋଲି ନୁହେଁ, ବରଂ ସେଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ଭବ ହୋଇଗଲା ବୋଲି। ମୋଦୀ ଯୁଗ ମହାନ ଘୋଷଣା ବିଷୟରେ କମ୍ ଏବଂ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନର ଛୋଟ ଛୋଟ, ପୁନରାବୃତ୍ତିକ୍ଷମ ମୁହୂର୍ତ୍ତଗୁଡ଼ିକୁ କିପରି ନୀରବରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି ସେ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଥିଲା।
ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନୀତିଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନକୁ ପୁନଃ ଆକାର ଦେଇଥିବା ୧୦ଟି ଉପାୟ ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଛି:
୧. ୟୁ.ପି.ଆଇ. ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ପେମେଣ୍ଟ
ପଥପାର୍ଶ୍ୱ ବିକ୍ରେତାମାନେ ଏବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିକ୍ରୟକୁ ଏକ ଟ୍ୟାପ୍ ସହିତ ଟ୍ରାକ୍ କରନ୍ତି । ଋଣର ପ୍ରବେଶ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ହୋଇଛି, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଗଭୀର ହୋଇଛି ଏବଂ ଭାରତ ବାସ୍ତବ-ସମୟ ପେମେଣ୍ଟରେ ବିଶ୍ୱର ନିର୍ବିବାଦ ନେତା ହୋଇଛି। ୟୁ.ପି.ଆଇ. ଏବେ ସୀମାପାର ସ୍ଥାନାନ୍ତରକୁ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ, ପ୍ରବାସୀ ପରିବାରମାନେ ଟଙ୍କା ପଠାଇବା ଖର୍ଚ୍ଚରେ ବହୁତ ସଞ୍ଚୟ କରୁଛନ୍ତି।
୨. ଜନ ଧନ ଆକାଉଣ୍ଟ
ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ, ବିଶେଷକରି ମହିଳାମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ସ୍ୱାଧୀନତା ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି। ମଜୁରୀ ଏବଂ ସବସିଡି ସିଧାସଳଖ ସେମାନଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟରେ ପହଞ୍ଚିବା ସହିତ, ପରିବାରଗୁଡ଼ିକ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସଞ୍ଚୟକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି, ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ମଜବୁତ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଋଣ ପ୍ରସାରଣକୁ ଇନ୍ଧନ ଦେଇଛନ୍ତି।
୩. ଫାଷ୍ଟଟାଗ୍ ଏବଂ ପରିବହନ ଦକ୍ଷତା
ଟୋଲ୍ ଗେଟ୍ ନିକଟରେ ଆଉ କୌଣସି ଧାଡ଼ି ଲମ୍ବୁନାହିଁ। ଇନ୍ଧନ ସଞ୍ଚୟ ହୋଇଛି, ଯାତ୍ରା ଦ୍ରୁତତର ହୋଇଛି ଏବଂ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳ ସୁଗମ ହୋଇଛି। କମ୍ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ ଖର୍ଚ୍ଚ ଭାରତର ବାଣିଜ୍ୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି ଏବଂ ‘ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦିନର ବିତରଣ’ର ଇ-କମର୍ସ ସଂସ୍କୃତି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ମଞ୍ଚ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି।
୪. ଶସ୍ତା ଡାଟା ଏବଂ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ପ୍ରବେଶ
ସୁଲଭ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ସୁବିଧା ଦେଶର ଛୋଟ ଛୋଟ ସହର ଏବଂ ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକରେ ବ୍ୟାପକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଛି। ଚାଷୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଫୋନରେ ମଣ୍ଡି ମୂଲ୍ୟ ସହଜରେ ଯାଞ୍ଚ କରିପାରୁଛନ୍ତି, ଛାତ୍ରମାନେ ଅନଲାଇନ୍ କ୍ଲାସରେ ଯୋଗ ଦେଉଛନ୍ତି ଏବଂ ଗ୍ରାମୀଣ ଯୁବକମାନେ କୋଡିଂ ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ପ୍ରବେଶ କରନ୍ତି। ଏହି ଡିଜିଟାଲ୍ ଲହରୀ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନୂତନ ଅର୍ଥନୀତି ସୃଷ୍ଟି କରେ – ଓ.ଟି.ଟି. ପ୍ଲାଟଫର୍ମରୁ କୃତ୍ରିମ ପ୍ରଜ୍ଞା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ – ଭାରତର ପ୍ରତିଭା ପୁଲକୁ ଗଭୀର କରିବା ସହିତ।
୫. ମେଟ୍ରୋ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ
ଦିଲ୍ଲୀରୁ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ମେଟ୍ରୋଗୁଡ଼ିକ ହଜିଯାଇଥିବା ସମୟକୁ ଫେରି ପାଇଛନ୍ତି, ଟ୍ରାଫିକ୍ ପୁନଃପ୍ରାପ୍ତ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରଦୂଷଣ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ମେଟ୍ରୋ କରିଡର ସହିତ ରିଅଲ୍ ଇଷ୍ଟେଟ୍ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା, ସହରାଞ୍ଚଳ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ପୁନଃ ଆକାଂକ୍ଷୀ ଭାବରେ ପୁନଃ-ପରିଭାଷିତ କରିଥିଲା। ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥାଟି ହେଉଛି, ମେଟ୍ରୋଗୁଡ଼ିକ ସାର୍ବଜନୀନ ପରିବହନକୁ ଆକାଂକ୍ଷୀ ଭାବରେ ପୁନଃ-ପରିଭାଷିତ କରିଥିଲା – ଏପରି ସ୍ଥାନ ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶ୍ରେଣୀ ଏକାଠି ଯାତ୍ରା କରେ, ସ୍ଥାୟୀ ଜୀବନଶୈଳୀକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ।
୬. ଜନ ଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ର
ପରିବାରଗୁଡ଼ିକ ଆଉ ଚିକିତ୍ସା ବିଲ୍ ପାଇଁ ଜୀବନ ହାନି ଭଳି ପରିସ୍ଥିତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉନାହାନ୍ତି। ସୁଲଭ ଜେନେରିକ୍ସ ଚିକିତ୍ସାର ପଦ୍ଧତି ପ୍ରଚଳନକୁ ହାତ ପାଆନ୍ତାକୁ ଆଣି ଏକ ସୁସ୍ଥ, ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନଶୀଳ କର୍ମଶକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରେ। ଜେନେରିକ୍ସର ଚାହିଦା ଭାରତୀୟ ଫାର୍ମାକୁ ‘ବିଶ୍ୱର ଫାର୍ମାସି’ ଭାବରେ ଏହାର ବିଶ୍ୱ ଧାରକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲା।
୭. ଡିଜିଲକର ଏବଂ ଇ-ଗଭର୍ଣ୍ଣାନ୍ସ
ଅସଂଖ୍ୟ ଫଟୋକପି ଏବଂ ଲମ୍ବା ଧାଡ଼ି ତୁରନ୍ତ ଡିଜିଟାଲ୍ ଯାଞ୍ଚକୁ ପଥ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା। ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନେ ଏବେ ଶୀଘ୍ର ଋଣ ପାଇପାରିବେ, ନାଗରିକମାନେ ରାଷ୍ଟ୍ର ସହିତ ଅଧିକ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସର ସହିତ ଜଡିତ ହେବେ ଏବଂ ଏକ ‘କାଗଜବିହୀନ ସଂସ୍କୃତି’ ସ୍କୁଲ ଏବଂ ଘରୋଇ ଫାର୍ମଗୁଡ଼ିକୁ ଡିଜିଟାଲ୍-ପ୍ରଥମ ଅଭ୍ୟାସ ଆଡ଼କୁ ଟାଣି ନେଉଛି।
୮. ବାଣିଜ୍ୟରେ କ୍ୟୁ.ଆର କୋଡ୍
ଚା’ ଦୋକାନ ଠାରୁ ମଲ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, କ୍ୟୁ.ଆର. କୋଡ୍ ଛୋଟ ଦୋକାନୀଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ପଦଚିହ୍ନ ଦେଇଥିଲା, ଋଣ, ବୀମା ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଦ୍ୱାର ଉନ୍ମୁକ୍ତ କରିଥିଲା। ବିନା ବାକ୍ୟବ୍ୟୟରେ, କଠୋର ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିନା କର ଅନୁପାଳନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା। ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ, ଭାରତ ସୁଲଭ ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତି ପାଇଁ ଏକ ମଡେଲ୍ ପାଲଟିଗଲା, ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ଏସିଆ ମହାଦେଶର ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଇଲା।
୯. ଗିଗ୍ ଅର୍ଥନୀତି ଅଭିବୃଦ୍ଧି
ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଛାତ୍ର, ମହିଳା ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧ-କୁଶଳୀ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପାଇଁ ନମନୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ ଜୀବନରେଖାରେ ପରିଣତ ହେଲା । ଗିଗ୍ ବୁମ୍ ଜୀବନଶୈଳୀକୁ ପୁନଃ ଆକାର ଦେଇଥିଲା: ୧୦-ମିନିଟ୍ ତେଜରାତି ବିତରଣ, ଆପ୍- ଆଧାାରିତ କ୍ୟାବ୍ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ଅର୍ଡର ନୂତନ ସାଧାରଣ ହୋଇଗଲା, ବ୍ୟବହାର ଢାଞ୍ଚା, ସହର ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ ଏବଂ ଏପରିକି ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କଲା ।
୧୦. ସାର୍ବଜନୀନ ସେବା ଏବଂ ଆଚରଣଗତ ପରିବର୍ତ୍ତନ
ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଲାଭ ହସ୍ତାନ୍ତର ମଧ୍ୟସ୍ଥିମାନଙ୍କ ହାତଚିକ୍କଣକୁ ହଟାଇ ଦେଇଥିଲା, ଲାଞ୍ଚ କିମ୍ବା ବିଳମ୍ବ ବିନା ନାଗରିକଙ୍କ ପାଖରେ ଟଙ୍କା ପହଞ୍ଚିବା ନିଶ୍ଚିତ କରିଥିଲା। ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଶୌଚାଳୟ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ସହିତ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦେଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ସ୍ୱଚ୍ଛତାରେ ନାଗରିକ ଗର୍ବ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଆଜି ଲୋକମାନେ ଡିବିଟି, କ୍ୟୁ.ଆର. କୋଡ୍ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ସଂସ୍କାର ଭାବରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ଶାସନର ମୂଳ ଆଧାର ଭାବରେ ଆଶା କରନ୍ତି।
ନୀରବ ବିପ୍ଳବ
ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ଅକଳ୍ପନୀୟ ଥିଲା, ବର୍ତ୍ତମାନ ତାହା ଏକ ଅଭ୍ୟାସରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ କେବଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନୁହେଁ, ବରଂ ମାନସିକତାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟାଇଛି। ବିଲ୍ ପୈଠ ଠାରୁ ମେଟ୍ରୋରେ ଚଢ଼ିବା, ଔଷଧ କିଣିବାଠାରୁ ସରକାରୀ ସୁବିଧା ହାସଲ କରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଭାରତର ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନକୁ ପୁନଃପରିଭାଷିତ କରାଯାଇ ପାରିଛି।
ଲହରର ପ୍ରଭାବ ସ୍ପଷ୍ଟ: ନାଗରିକମାନେ ବର୍ତ୍ତମାନ ମର୍ଯ୍ୟାଦା, ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଦାବି କରନ୍ତି – ଯାହା ଏକ ସୁବିଧା ଭାବରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ସେମାନଙ୍କର ଦୈନନ୍ଦିନ ଅଧିକାର ଭାବରେ ସେମାନେ ତାହା ଆଶା କରନ୍ତି।