ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୫.୦ ଅକ୍ଟୋବର ୨ ତାରିଖରୁ ଅକ୍ଟୋବର ୩୧, ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ। ଏହି ଅଭିଯାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ସଂସ୍ଥାଗତ କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟାକଲଗ୍ ହ୍ରାସ କରିବା, ଇ-ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ନିଷ୍କାସନ, ସ୍ଥାନ ପରିଚାଳନା, ରେକର୍ଡ ପରିଚାଳନା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖରେ ସାମଗ୍ରିକ ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯିବା। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପରୋକ୍ଷ ଟିକସ ଏବଂ ସୀମା ଶୁଳ୍କ ବୋର୍ଡ (ସିବିଆଇସି) ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୫.୦ରେ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବ।
ଗତ ବର୍ଷ, ସିବିଆଇସି ବ୍ୟାକଲଗ୍ ନିଷ୍କାସନ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୪.୦ରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅଗ୍ରଗତି କରିଥିଲା, ଯାହା ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଏହାର ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଅଭିଯାନ ୨ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୩୧ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ। ଏହା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ସଂସ୍ଥାଗତ କରିବା ସହିତ ରେକର୍ଡ ପରିଚାଳନା, ଫାଇଲ୍ ଅପସାରଣ, ସ୍କ୍ରାପ୍ ନିଷ୍କାସନ ଏବଂ ଅଧିକ ଉପଲବ୍ଧ ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଭଳି ପ୍ରମୁଖ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟାକଲଗ୍ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଥିଲା।
ମିଳିତ ପ୍ରୟାସ ରେକର୍ଡ ପରିଚାଳନା (ଭୌତିକ ଏବଂ ଇ-ଫାଇଲ୍ ଉଭୟ), ସ୍କ୍ରାପ୍ ନିଷ୍କାସନ (ଇ-ଅବର୍ଜନା ସମେତ), ଏବଂ ନିଷ୍କାସନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆୟ (ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୪.୦ ସମୟରେ)ର ପାରାମିଟରଗୁଡ଼ିକରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଫଳାଫଳ ଆଣିଥିଲା, ଯେପରିକି ୫୫,୬୧୮ ଭୌତିକ ଫାଇଲ ସମୀକ୍ଷା କରାଯାଇଥିଲା, ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୩୨,୬୧୫କୁ ନିଷ୍କାସିତ କରାଯାଇଥିଲା, ୨୨,୬୪୫ ଇ-ଫାଇଲ୍ ସମୀକ୍ଷା କରାଯାଇଥିଲା, ଏବଂ ୧୭,୫୪୯ ଫାଇଲ ବନ୍ଦ କରାଯାଇଥିଲା, କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ପରିସର ଏବଂ ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ଥାନରେ ୧,୦୯୪ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭିଯାନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା, ଅଭିଯାନ ସମୟରେ, ଇ-ଅବର୍ଜନା ଏବଂ ଅଣ-ଅଫିସ ସ୍କ୍ରାପ୍ ସମେତ ସ୍କ୍ରାପ୍ ନିଷ୍କାସନ ୧୨,୬୭,୬୩୬ ଟଙ୍କାର ରାଜସ୍ୱ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା, ଯାହା ଫଳରେ ୨୯,୮୧୯ ବର୍ଗଫୁଟ ଅତିରିକ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାନ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୪.୦ ସମୟରେ ନିଆଯାଇଥିବା କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ନିମ୍ନରେ:
୧- ୪୬୫.୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟର ଚୋରା ସାମଗ୍ରୀ ନଷ୍ଟ କରି ସ୍ଥାନ ପରିଚାଳନା ହାସଲ କରାଯାଇଥିଲା।
୨- କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକରେ କ୍ରେଚ୍ ଏବଂ କ୍ୟାଣ୍ଟିନ୍ ସୃଷ୍ଟି କରି ସ୍ଥାନ ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଥିଲା।
୩- ଭୋପାଳ CGST ଜୋନ୍ ଅବ୍ୟବହୃତ ସ୍ଥାନକୁ ସଫା କରି କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପାର୍କିଂ ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା।
୪- ଏକ ଦାନ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ପୋଷାକ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇ ଅସହାୟ ଲୋକଙ୍କୁ ଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।
୫- ଏକ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ସବୁଜ ପରିବେଶ ପାଇଁ ବୃକ୍ଷରୋପଣ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା।
୬- ଅଳିଆ ନିଷ୍କାସନ ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ଥାନ ପରିଚାଳନା କରାଯାଉଥିଲା।
୭- ଇ-ଆବର୍ଜନାକୁ ନଷ୍ଟ କରାଯାଇଥିଲା।
ଏହି ପ୍ରୟାସଗୁଡ଼ିକୁ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ପ୍ରଚାର କରାଯାଇଥିଲା, ବିଶେଷକରି ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଭ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରସାର ପାଇଁ। ଏହି ସଫଳତାଗୁଡ଼ିକ ଏକ ସ୍ୱଚ୍ଛ, ସବୁଜ ଏବଂ ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ ପରିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଅଟଳ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ ଏବଂ ଆଗାମୀ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୫.୦ ପାଇଁ ଏକ ଦୃଢ଼ ମୂଳଦୁଆ ସ୍ଥାପନ କରିଛି।
ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୫.୦ର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଦେଶବ୍ୟାପୀ ନୋଡାଲ ଅଧିକାରୀମାନେ ଅଭିଯାନ ଅଧୀନରେ କଳ୍ପନା କରାଯାଇଥିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ, ପରିସର ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବିଷୟରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଚେତନ ହେବା ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଛି। ସମନ୍ୱୟ ଏବଂ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ, ସିବିଆଇସି ଅଧୀନରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଜୋନ୍ ଏବଂ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟରେ ନୋଡାଲ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି।
ଏହି ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ କ୍ଷେତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଏବଂ ସଚେତନ କରିବା, ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟସୀମାକୁ କଡ଼ାକଡ଼ି ପାଳନ କରିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଏବଂ ନବସୃଜନର ସଂସ୍କୃତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ୫.୦ର ଫଳାଫଳକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ନୂତନ ପଦକ୍ଷେପ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ମାନସ ମନ୍ଥନ ଅଧିବେଶନ ଆୟୋଜନ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି।