ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେନ୍ଦ୍ର ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରୀ ପୀୟୁଷ ଗୋୟଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରପ୍ତାନି ସମ୍ଭାବନା ଥିବା ସମସ୍ତ ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପାଦକୁ ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ବିଭିନ୍ନ ଚ୍ୟାନେଲ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସମର୍ଥନ କରାଯିବ, ଯେପରିକି ଇ-କମର୍ସ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ, ଉତ୍ପାଦ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ପାଇଁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଗୋଦାମ, ଏବଂ ପାଇକାରୀ ତଥା ଖୁଚୁରା ବାଣିଜ୍ୟ ନେଟୱାର୍କ। ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟବସାୟ ସମ୍ମିଳନୀ ୨୦୨୫କୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି କେନ୍ଦ୍ର ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଜୁଆଲ ଓରାମଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ଏହା କହିଛନ୍ତି।
ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବାଣିଜ୍ୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ବିଭାଗ (ଡିପିଆଇଆଇଟି) ଦ୍ୱାରା ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସହଯୋଗରେ ଆୟୋଜିତ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଜନଜାତୀୟ ଗୌରବ ବର୍ଷ ସମୟରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଭାବରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲା, ଏବଂ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କ ୧୫୦ତମ ଜନ୍ମବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା।
ବାଣିଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ସମ୍ମିଳନୀକୁ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ, ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକୁ ଘରୋଇ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ବଜାରରେ ଯଥାର୍ଥ ଭାବେ ଦୃଶ୍ୟମାନତା ଏବଂ ବଜାର ପ୍ରବେଶ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ରପ୍ତାନି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପ୍ରୟାସକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଯୋଜନା ବର୍ତ୍ତମାନ ବିକଶିତ କରାଯାଉଛି। ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଘରୋଇ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାର ଉଭୟ ଆଦିବାସୀ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପାଇଁ ବିପୁଳ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରେ ଏବଂ ସରକାର ଆଗାମୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ଏହି ସମ୍ଭାବନାକୁ ଉପଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ପଦକ୍ଷେପ ନେଉଛନ୍ତି।
ମନ୍ତ୍ରୀ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ଯେ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି କି, ଆଦିବାସୀଙ୍କ ଉନ୍ନତି ହେଲେ ହିଁ ଦେଶ ପ୍ରକୃତରେ ସମୃଦ୍ଧ ହୋଇପାରିବ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଭାରତର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ବିକାଶ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରିବାରରେ, ବିଶେଷକରି ଆଦିବାସୀ ଏବଂ ଦୂରଦୂରାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପ୍ରଗତି ପହଞ୍ଚିବା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ ପୁଣି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଦିବାସୀ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଉନ୍ନତି ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକତା ରହିଛି, ଯାହା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ପ୍ରତି ଏହାର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ।
ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କ ପ୍ରତି ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରି କହିଥିଲେ ଯେ, ସେ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଦିଗଦର୍ଶନ ଏବଂ ନେତୃତ୍ୱ ଦେଖାଇଥିଲେ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଜାତିକୁ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କ ଜୀବନରୁ ପ୍ରେରଣା ନେବାକୁ ପଡିବ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଉନ୍ନତି, ଜୀବିକା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆଦିବାସୀ ପରିବାର ସୁଖ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧିରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ପଦାଙ୍କ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ ବିର୍ସା ମୁଣ୍ଡାଙ୍କ “ଆମ ଭୂମି, ଆମ ରାଜ୍ୟ” ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକୁ ମନେ ପକାଇ କହିଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ଯେ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଐତିହାସିକ ଭାବରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅଭାବ ଏବଂ କଷ୍ଟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି।
ମନ୍ତ୍ରୀ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଅନେକ ଆହ୍ବାନ ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟବୋଧ, ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଏବଂ ପାରମ୍ପରିକ କୌଶଳକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରିଥିବାରୁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟମାନେ ଯେପରି ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସମର୍ପଣ ମାଧ୍ୟମରେ ସେମାନଙ୍କର ଇତିହାସ ଏବଂ ଐତିହ୍ୟକୁ ଜୀବିତ ରଖିଛନ୍ତି ତାହା ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଶଂସନୀୟ। ସେ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଶକ୍ତି ଏବଂ ଦୃଢ଼ତା ପ୍ରତି ଗଭୀର ସମ୍ମାନ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ଯେ, ଭାରତର ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଗଠନରେ ସେମାନଙ୍କର ଅବଦାନ ଅମୂଲ୍ୟ।
ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ, ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗ ମିଳିତ ଭାବରେ ଆଦିବାସୀ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପାଦର ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସ୍କୁଲ, କଲେଜ, ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ, ବାଣିଜ୍ୟ ସଂଗଠନ ଏବଂ ସରକାରୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ମିଳିତ ଭାବରେ ଦେଶର ଦୂରଦୂରାନ୍ତରୁ ଆସୁଥିବା ଗୁଣାତ୍ମକ ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ବଜାର ଏବଂ ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି।
ମନ୍ତ୍ରୀ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ, ସରକାର ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଯୋଜନା ଏବଂ ପଦକ୍ଷେପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛନ୍ତି। ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ଦେଶ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଉଭୟର ଗର୍ବିତ ଏବଂ ଦକ୍ଷ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବରେ ଠିଆ ହୋଇଛନ୍ତି। ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ ଯେ ୩,୯୦୦ ବନ ଧନ କେନ୍ଦ୍ର ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ୧୨ ଲକ୍ଷ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଉତପ୍ରେରକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛି।
ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ, ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପାଇଁ ବଜେଟ ଆବଣ୍ଟନ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ-ଜନମନ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ, ବିଶେଷ ଭାବରେ ଦୁର୍ବଳ ଜନଜାତି ଗୋଷ୍ଠୀର ପ୍ରାୟ ୫୦ ଲକ୍ଷ ପରିବାର ଉପକୃତ ହୋଇଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନର ଗୁଣବତ୍ତା ଉନ୍ନତ କରିବା ପାଇଁ ୨୪,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି।
ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତର ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏହାର ମୂଳ, ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ପରମ୍ପରା ଉପରେ ଗଭୀର ଗର୍ବିତ। ସେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଭୌଗୋଳିକ ସଙ୍କେତ (ଜିଆଇ) ଟ୍ୟାଗ୍ ପାଇବା ପାଇଁ ଫିସ୍ ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି – ୫,୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ୧,୦୦୦ ଟଙ୍କା – ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପାଦକୁ ପଞ୍ଜୀକୃତ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଇପାରିବ ଏବଂ ଭାରତର ଇତିହାସ ତଥା ପରମ୍ପରାକୁ ସେମାନଙ୍କର ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଐତିହ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂରକ୍ଷିତ କରାଯାଇପାରିବ।
ଶ୍ରୀ ଗୋୟଲ ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣର ସମାପନ କରି “ବନ ଧନରୁ ବ୍ୟାପାର ଧନକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ” ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଆଦିବାସୀ ଏବଂ ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ପହଞ୍ଚି ପାରିବ, ଯାହା ପ୍ରକୃତରେ “ସ୍ଥାନୀୟ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ” ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ସାକାର କରିବ। ସେ ସମସ୍ତ ଅଂଶୀଦାରମାନଙ୍କୁ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ସଶକ୍ତ କରିବା ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ସମ୍ମୁଖରେ ସେମାନଙ୍କର କାରିଗରୀ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାର ଏହି ମିଳିତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଏକାଠି କାମ କରିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ କରିଥିଲେ।
ଏଫଆଇସିସିଆଇ ଏବଂ ପ୍ରୟୋଗି ମଧ୍ୟ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀକୁ ଶିଳ୍ପ ଅଂଶୀଦାର ଏବଂ ଜ୍ଞାନ ଅଂଶୀଦାର ଭାବରେ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆଦିବାସୀ ଉଦ୍ୟୋଗକୁ ବିକାଶ ଭାରତ @୨୦୪୭ ପାଇଁ ଭାରତର ବିକାଶ ଏଜେଣ୍ଡାର କେନ୍ଦ୍ରରେ ସ୍ଥାନିତ କରିବା ସହିତ ଆଦିବାସୀ ଉଦ୍ୟୋଗକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା।
ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ୨୫୦ରୁ ଅଧିକ ଆଦିବାସୀ ଉଦ୍ୟୋଗ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ୧୫୦ ପ୍ରଦର୍ଶକ ଏବଂ ୧୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଆଦିବାସୀ ଷ୍ଟାର୍ଟ-ଅପ୍ “ରୁଟ୍ସ ଟୁ ରାଇଜ” ପିଚିଂ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ସେମାନଙ୍କର ନବସୃଜନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଉଦ୍ୟୋଗୀ, ନିବେଶକ, କର୍ପୋରେଟ୍ ଏବଂ ସରକାରୀ କ୍ରେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସିଧାସଳଖ ସଂଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା, ଯାହା ସହଯୋଗ ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏକ ସ୍ପନ୍ଦନଶୀଳ ଇକୋସିଷ୍ଟମ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା।
ଏହି କନକ୍ଲେଭରେ ଛଅଟି ଉଚ୍ଚ-ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ପ୍ୟାନେଲ୍ ଆଲୋଚନା ଏବଂ ଚାରୋଟି ମାଷ୍ଟରକ୍ଲାସ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ସରକାର, ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ଶିଳ୍ପର ୫୦ ରୁ ଅଧିକ ବିଶିଷ୍ଟ ସ୍ୱରଙ୍କୁ ସାମିଲ କରିଥିଲା। ଅଧିବେଶନଗୁଡ଼ିକ ନିବେଶ ଏବଂ ସହଭାଗୀତା, ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ସଶକ୍ତିକରଣ, ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ଏବଂ ଭୌଗୋଳିକ ପରିଚୟ, ଏବଂ ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ ଏବଂ ବଜାର ନବସୃଜନ ଭଳି ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିଲା। ଗ୍ରାମରୁ ବିଶ୍ୱ ବଜାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆଦିବାସୀ ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ବଜାର ପ୍ରବେଶ, ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ ଏବଂ ନୀତି ସୁପାରିଶ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ପଥ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ କ୍ରେତା-ବିକ୍ରେତା ବୈଠକ ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା।
“ଟ୍ରାଇବାଲ୍ ଭାରତ @୨୦୪୭: ସ୍ଥାୟୀ ସଂସ୍କୃତି, ସ୍କେଲିଂ ବାଣିଜ୍ୟ” ଥିମ୍ ଅଧୀନରେ ଆଦିବାସୀ ଐତିହ୍ୟକୁ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବିଷୟବସ୍ତୁ ପାଭିଲିୟନ୍ ଏବଂ ପାରମ୍ପରିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ।
କନକ୍ଲେଭରେ ପ୍ରମୁଖ ଘୋଷଣା
୧. ଗ୍ରାମ୍ୟ ଯୁବ ଅର୍ଥ ନୀତି (ଜିୱାଇଏଏନ୍) ଲ୍ୟାବର ଶୁଭାରମ୍ଭ: ଆଶାଙ୍କ ଦେଶାଇ ସ୍କୁଲ ଅଫ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ପଲିସି, ଆଇଆଇଟି ବମ୍ବେ ଏବଂ ପ୍ରଯୋଗୀ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ଦ୍ୱାରା ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସହାୟତାରେ ବିକଶିତ ଏକ ସାର୍ବଜନୀନ ନୀତି ଇଣ୍ଟରାକ୍ଟିଭ୍ ଲ୍ୟାବ। ଜିୱାଇଏଏନ୍ ଲ୍ୟାବ ଆଦିବାସୀ ଏବଂ ଗ୍ରାମୀଣ ଉଦ୍ୟୋଗ ପାଇଁ ନୂତନ ମଡେଲ ଡିଜାଇନ୍ ଏବଂ ପରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ କ୍ଷେତ୍ର ଅଭିଜ୍ଞତା, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ନୀତିକୁ ଏକତ୍ରିତ କରେ। ବାସ୍ତବ-ସମୟ ପାଇଲଟ୍, ନୀତି ଢାଞ୍ଚା, ଡିଜିଟାଲ୍ ନବସୃଜନ ଏବଂ କ୍ଷମତା-ନିର୍ମାଣ ମାଧ୍ୟମରେ, ଏହା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଉଦ୍ୟୋଗ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସମାଧାନ ସୃଷ୍ଟି କରିବ। ଆଗାମୀ ବର୍ଷରେ, ଲ୍ୟାବ ଜନଜାତି ଉଦ୍ୟୋଗୀତା ସୂଚକାଙ୍କ ଏବଂ ମାଇକ୍ରୋ-ଇକ୍ୱିଟି ଆଧାରିତ ଇନକ୍ୟୁବେସନ୍ ମଡେଲ ଭଳି ପାଇଲଟ୍ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିବ, ଯାହା କ୍ଷେତ୍ର ଶିକ୍ଷାକୁ ନୀତି କାର୍ଯ୍ୟରେ ପରିଣତ କରିବ। ଗ୍ରାମ୍ୟ ଯୁବ ଅର୍ଥ ନୀତି – ଜ୍ଞାନର ଉଦ୍ୟୋଗ ଏବଂ ନବସୃଜନ ଶୁଭାରମ୍ଭ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ସଶକ୍ତ କରିବା ଦିଗରେ ସରକାର, ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସହଯୋଗ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ।
୨. ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟାପାରର ଆହ୍ଵାନ: ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଏବଂ ଡିପିଆଇଆଇଟି ସହିତ ମିଳିତ ଭାବରେ ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି, ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ-ପ୍ରଭାବ ସମାଧାନ ଡିଜାଇନ୍ କରିବାକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରେ, ଯାହା ଦୃଶ୍ୟମାନତା, ପରାମର୍ଶ ଏବଂ ପାଣ୍ଠି ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରେ।
୩. ରୁଟ୍ସ ଟୁ ରାଇଜ୍ : ପିଚିଂ ସେସନ୍ ଫଳାଫଳ – ଦୁଇ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ସ୍କ୍ରିନିଂ ପରେ, ୧୧୫ ଉଦ୍ୟୋଗକୁ ଚୟନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ ୪୩ ଟିରେ ଡିପିଆଇଆଇଟି ପଞ୍ଜୀକରଣ ନମ୍ବର ରହିଛି। ୧୦ଟି ଇନକ୍ୟୁବେଟର ଚୟନିତ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ଇନକ୍ୟୁବେସନ୍ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ। ୫୭ ଟି ଉଦ୍ୟୋଗ ୫୦ ରୁ ଅଧିକ ଭିସି, ଏଆଇଏଫ, ଭିସି, ଆଞ୍ଜେଲ୍ ଇନଭେଷ୍ଟରଙ୍କ ଠାରୁ ନିବେଶ ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ପାଇଥିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ମୋଟ ଟ. ୧୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ସହିତ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ୩୩ ଟି ଉଦ୍ୟୋଗ ଆଇଏଫସିଆଇ ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ୍ ଫଣ୍ଡସ ଲିମିଟେଡ୍ ଏବଂ ଆରୋରା ଭେଞ୍ଚର ପାର୍ଟନର୍ସ ଭଳି ସଂଗଠନରୁ ନିବେଶକଙ୍କ ଆଗ୍ରହକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥିଲେ। ଏହି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ୧,୫୦୦ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ୧୦,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ପରୋକ୍ଷ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୨୦,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଆଦିବାସୀ ଲୋକଙ୍କୁ ସେବା ଯୋଗାଇଛି।
୪. ଅନ୍ୟ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଫଳାଫଳ ଥିଲା ସରକାରୀ ଇ ମାର୍କେଟପ୍ଲେସରେ ଉଚ୍ଚ ନିୟୋଜିତତା, ଯାହାର ଫଳସ୍ୱରୂପ ୬୦ରୁ ଅଧିକ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଏବଂ ଟିବିସି ଉତ୍ପାଦ ପାଇଁ ୫୦ ରୁ ଅଧିକ ସକାରାତ୍ମକ ଅନୁସନ୍ଧାନ ହୋଇଥିଲା।
୫. ଜିଆଇ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ବଣ୍ଟନ – ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଭୌଗୋଳିକ ସଙ୍କେତ (ଜିଆଇ) ପ୍ରମାଣପତ୍ର ବଣ୍ଟନ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ସମଗ୍ର ଭାରତରୁ ଆଦିବାସୀ କାରିଗରଙ୍କ କଳାକୃତିକୁ ପାଳନ କରିଥିଲା। କେରଳର କନ୍ନଡିପ୍ପାୟା (ବାଉଁଶ ମ୍ୟାଟ୍), ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଆପାତାନି ଟେକ୍ସଟାଇଲ୍, ତାମିଲନାଡୁର ମାର୍ଥଣ୍ଡମ୍ ହନି, ସିକିମର ଲେପଚା ଟୁଙ୍ଗବୁକ୍, ଆସାମର ବୋଡୋ ଆରୋନାଇ, ଗୁଜରାଟର ଅମ୍ବାଜି ହ୍ୱାଇଟ୍ ମାର୍ବଲ୍ ଏବଂ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ବେଦୁ ଏବଂ ବଦ୍ରି ଗାଈ ଘିଅ ଭଳି ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକୁ ସେମାନଙ୍କର ଅନନ୍ୟତା ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ୱୀକୃତି ମିଳିଛି। ଏହି ସ୍ୱୀକୃତି ଆଦିବାସୀ ଉତ୍ପାଦ ପାଇଁ ବଜାର ପ୍ରବେଶ, ବ୍ରାଣ୍ଡ ମୂଲ୍ୟ ଏବଂ ଜାତୀୟ ଦୃଶ୍ୟମାନତା ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ। ଏହା କାରିଗରମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିବା ଏବଂ ଭାରତର ସମୃଦ୍ଧ ଆଦିବାସୀ ଐତିହ୍ୟକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ।