ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ସରକାର ଚାରୋଟି ସମନ୍ୱିତ ଶ୍ରମ ସଂହିତାକୁ ଅଧିସୂଚିତ କରି ଶ୍ରମ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି: ବୃତ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତି ସଂହିତା, ୨୦୨୦ (ଓଏସଏଚଡବ୍ଲୁସି କୋଡ୍), ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ସଂହିତା, ୨୦୨୦, ଶିଳ୍ପ ସମ୍ପର୍କ ସଂହିତା, ୨୦୨୦ଏବଂ ମଜୁରୀ ସଂହିତା, ୨୦୧୯। ଏହି ସଂହିତାଗୁଡ଼ିକ ୨୯ ଟି ପ୍ରଚଳିତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଶ୍ରମ ଆଇନକୁ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ କରିଥାଏ, ଯାହା ଶ୍ରମିକ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଅନୁପାଳନ ପାଇଁ ଏକ ଅଧିକ ସୁଗମ, ସୁସଙ୍ଗତ ଆଇନଗତ ଢାଞ୍ଚା ଆଣିଥାଏ।
ଏହି ସଂସ୍କାର ଅଧୀନରେ, ଔଷଧ ଏବଂ ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଏକ ଏକୀକୃତ ଏବଂ ବ୍ୟାପକ ନିୟାମକ ଢାଞ୍ଚା ଅଧୀନରେ ରଖାଯାଇଛି। ନୂତନ ଭାବରେ ଅଧିସୂଚିତ ବୃତ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତି (ଓଏସଏଚଡବ୍ଲୁସି) ସଂହିତା, ୨୦୨୦ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ସଂହିତା, ୨୦୨୦ ମାଧ୍ୟମରେ, ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ବର୍ତ୍ତମାନ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ଦକ୍ଷତା-ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଢାଞ୍ଚା ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ସୁଦୃଢ଼ ସୁରକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସାମାଜିକ-ସୁରକ୍ଷା ଶାସନ ମଧ୍ୟରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ। ବିପଦ-ଆଧାରିତ ତଦାରଖ, ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟେଡ୍ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା, ସାମୟିକ ଚିକିତ୍ସା ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ଏବଂ ଏକ ବିକଶିତ ପରିଦର୍ଶକ-ସହଯୋଗୀ ମଡେଲ୍ ସାମୂହିକ ଭାବରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ବିପଦ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ନିବାରଣ-କେନ୍ଦ୍ରିକ ଶାସନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ।
ଏହି ନୂତନ ଶ୍ରମ ସଂହିତାଗୁଡ଼ିକ ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ, ସ୍ମାର୍ଟ ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧ-ଚାଳିତ ନିୟାମକ ଇକୋସିଷ୍ଟମର ମୂଳଦୁଆ ସ୍ଥାପନ କରେ ଯାହା ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ରର ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସହିତ ଏହାର କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ।
ବିକାଶଶୀଳ କ୍ଷେତ୍ର
କାରଖାନା ଆଇନ, ୧୯୪୮ ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଶିଳ୍ପ ଭାବରେ ଅଧିସୂଚିତ ଔଷଧ ଏବଂ ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ର, ଐତିହାସିକ ଭାବରେ ଖଣ୍ଡିତ ନିୟାମକ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ଅଧୀନରେ ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ପାରମ୍ପରିକ ଉତ୍ପାଦନ ପରିବେଶରେ ରାସାୟନିକ ବିପଦ, ଶିଳ୍ପ ବାୟୁଚଳନ ଏବଂ ଦୁର୍ଘଟଣା ନିବାରଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥିଲା। ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଥାନ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କମିଟି, ରାସାୟନିକ ବିପଦ ପ୍ରକାଶ, ସୁରକ୍ଷା ଅଡିଟ୍, ସ୍ଥାନରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ଯୋଜନା, କର୍ମଚାରୀ ତାଲିମ ଏବଂ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଡାକ୍ତରୀ ପରୀକ୍ଷାକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିଥିଲା।
ସମୟ ସହିତ, ଫାର୍ମା କ୍ଷେତ୍ର ଉଚ୍ଚ-ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଔଷଧ ସଂଶ୍ଳେଷଣ, ଜଟିଳ ରାସାୟନିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା, ଜୀବାଣୁମୁକ୍ତ ଜୈବିକ ଉତ୍ପାଦନ, ସାଇଟୋଟକ୍ସିକ ଅଙ୍କୋଲୋଜି ଯୌଗିକ, ଟୀକା ଉତ୍ପାଦନ, ପୁନଃସଂଯୋଜକ ଡିଏନଏ ପ୍ରଯୁକ୍ତି, ଜୈବ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ଏବଂ ଦ୍ରାବକ-ସଘନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ୟୁନିଟ୍ ଭାବରେ ବିକଶିତ ହୋଇଛି। ବିଦ୍ୟମାନ ଢାଞ୍ଚା ଏକକ ରାସାୟନିକ-ଜୈବିକ-ରେଡିଓଆକ୍ଟିଭ୍-ପ୍ରକ୍ରିୟା ବିପଦ, ବୃତ୍ତିଗତ ଏକ୍ସପୋଜର ସୀମା ଏବଂ ଆଧୁନିକ କ୍ଲିନ୍-ରୁମ୍ ଜୈବ ସୁରକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ଏକ ଅଧିକ ବ୍ୟାପକ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଆବଶ୍ୟକତା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା।
ବୃତ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତି (ଓଏସଏଚଡବ୍ଲୁସି) କୋଡ୍, ୨୦୨୦ ବିଦ୍ୟମାନ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ଏକକ ସମନ୍ୱିତ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଶାସନ ଢାଞ୍ଚାରେ ସୁଦୃଢ଼, ଏକୀକୃତ, ଆଧୁନିକୀକରଣ ଏବଂ ବିସ୍ତାର କରିଥାଏ। ଏହି ସଂହିତା ବିସ୍ତୃତ ନିୟମ ଏବଂ ସମୟସୂଚୀ ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ପୂର୍ବ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଏବଂ ବୃଦ୍ଧି କରେ, ବୈଧାନିକ ସୁରକ୍ଷାର ନିରନ୍ତରତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ସହିତ ଜୈବିକ ଏଜେଣ୍ଟ, ମ୍ୟୁଟାଜେନିକ୍ ଏବଂ ଟେରାଟୋଜେନିକ୍ ଯୌଗିକ, ଏଆଇ-ଚାଳିତ ଉତ୍ପାଦନ ଲାଇନ୍, ରୋବୋଟିକ୍ସ, ନାନୋ-ମାଟେରିଆଲ୍ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ଷ୍ଟରାଇଲ୍ ବାଧା ନିରୀକ୍ଷଣ ପ୍ରଣାଳୀ ଭଳି ଉଦୀୟମାନ ଫାର୍ମା ବିପଦକୁ କଭର କରିବା ପାଇଁ ନିୟାମକ ପରିସରକୁ ବିସ୍ତାର କରିଥାଏ।
ଫାର୍ମା ସୁରକ୍ଷା ମାନଦଣ୍ଡକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସହିତ ବିପଦ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ନିରୀକ୍ଷଣ
ନୂତନ ଢାଞ୍ଚା ଅଧୀନରେ, ଔଷଧ ଶିଳ୍ପ ବୈଜ୍ଞାନିକ ବିପଦ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ, ରାସାୟନିକ ସୁରକ୍ଷା ଡୋସିଅର୍, ଜୈବ ସୁରକ୍ଷା କଣ୍ଟେନମେଣ୍ଟ ରଣନୀତି, ପ୍ରକ୍ରିୟା ବିପଦ ବିଶ୍ଳେଷଣ (ପିଏଚଏ), ସଂକ୍ରମଣ ମନିଟରିଂ ପ୍ରଣାଳୀ, ପରିବେଶଗତ ନିରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ଡିଜିଟାଲ୍ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ-ରେକର୍ଡ ପ୍ରଣାଳୀ ସମେତ ଉନ୍ନତ ବିପଦ-ପରିଚାଳନା ପ୍ରୋଟୋକଲ୍ ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ। ହେପାଟୋଟକ୍ସିସିଟି, ପ୍ରଜନନ ରୋଗ, ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ସମ୍ବେଦନଶୀଳତା ଏବଂ ଚର୍ମରୋଗ ଅବସ୍ଥା ଭଳି ବୃତ୍ତିଗତ ରୋଗର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବା ପାଇଁ ବିପଜ୍ଜନକ ସାମଗ୍ରୀ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ସମସ୍ତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ପୂର୍ବ-ନିଯୁକ୍ତି, ସାମୟିକ, ଘଟଣା ପରବର୍ତ୍ତୀ ଏବଂ ମାଗଣା ବାର୍ଷିକ ଡାକ୍ତରୀ ପରୀକ୍ଷା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ।
ଅନୁପାଳନ ଏବଂ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପ୍ରସ୍ତୁତି
ନିଯୁକ୍ତିଦାତାମାନେ ସିଙ୍ଗଲ-ୱିଣ୍ଡୋ କ୍ଲିୟରାନ୍ସ, ବିପଦ-ଆଧାରିତ ଯାଞ୍ଚ ଯନ୍ତ୍ରପାତି, କେନ୍ଦ୍ରୀକୃତ ଲାଇସେନ୍ସିଂ ଏବଂ ଡିଜିଟାଇଜଡ୍ ରିଟର୍ଣ୍ଣରୁ ଉପକୃତ ହୁଅନ୍ତି, ଯାହା ଦାୟିତ୍ୱ, କର୍ମକ୍ଷେତ୍ର ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଶୃଙ୍ଖଳାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସହିତ ଅନୁପାଳନ ଜଟିଳତାକୁ ହ୍ରାସ କରେ। ଅନ୍-ସାଇଟ୍ ଜରୁରୀକାଳୀନ ଯୋଜନା, ସାମୟିକ ମକ୍ ଡ୍ରିଲ୍, ଘଟଣା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଗଠନ ସମନ୍ୱୟ, ରାସାୟନିକ ଏବଂ ଜୈବିକ ସ୍ପିଲ୍-ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସିଷ୍ଟମ୍ ଏବଂ ବୃତ୍ତିଗତ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ୟୁନିଟ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପ୍ରସ୍ତୁତିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରାଯାଏ। ଏହା ଔଷଧ ଶିଳ୍ପ ସୁରକ୍ଷାକୁ ବିଶ୍ୱ ନିୟାମକ ମାନଦଣ୍ଡକୁ ଉନ୍ନୀତ କରେ, ଡାଉନଟାଇମ୍, ଦୁର୍ଘଟଣା ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ବାଧା ବିପଦକୁ ହ୍ରାସ କରେ।
ଶ୍ରମ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ସଂସ୍କୃତି
ଓଏସଏଚଡବ୍ଲୁସି କୋଡ୍ ବିପଦଜନକ ରାସାୟନିକ ଏବଂ ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଦକ୍ଷତା-ଆଧାରିତ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପ୍ରଚଳନ କରେ, ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ପ୍ରଶିକ୍ଷିତ, କୁଶଳୀ ଏବଂ ଡାକ୍ତରୀ ଭାବରେ ଫିଟ୍ କର୍ମୀମାନେ କ୍ଲିନ୍-ରୁମ୍, ଚାପ-ଚକ୍ର ରିଆକ୍ଟର, ଆଇସୋଲେଟର, ଜୈବ ସୁରକ୍ଷା କ୍ୟାବିନେଟ୍ ଏବଂ ମାଇକ୍ରୋବାୟଲ୍ କିଣ୍ବନ ପ୍ରଣାଳୀ ପରିଚାଳନା କରନ୍ତି। ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଦୁର୍ଘଟଣା ରିପୋର୍ଟିଂ, ସୁରକ୍ଷା କମିଟିରେ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା-ଅଧିକାରୀ ସଶକ୍ତିକରଣ ଏକ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ସୁରକ୍ଷା ସଂସ୍କୃତିରେ ଯୋଗଦାନ କରେ।
ମହିଳା ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା
ନିୟାମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟ ସାମ୍ବିଧାନିକ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଗର୍ଭବତୀ ଏବଂ ସ୍ତନ୍ୟପାନକାରୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜୈବିକ ବିପଦ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ କ୍ଲିନ୍-ରୁମ୍ ଅଟୋମେସନ୍ ପରିବେଶ, ବିଶ୍ଳେଷଣାତ୍ମକ ପ୍ରୟୋଗଶାଳା, ଫର୍ମୁଲେସନ୍ ୟୁନିଟ୍ ଏବଂ ଜୀବାଣୁମୁକ୍ତ ଜୋନ୍ରେ ସୁରକ୍ଷିତ ନିୟୋଜନ ପ୍ରଦାନ କରି ଆଧୁନିକ ଔଷଧ ଉତ୍ପାଦନରେ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ସମର୍ଥନ କରେ।
ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା
ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବରେ, ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ସଂହିତା, ୨୦୨୦ ସାର୍ବଜନୀନ ଇଏସଆଇ କଭରେଜ୍, ବୃତ୍ତିଗତ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ, ଅକ୍ଷମତା କ୍ଷତିପୂରଣ, ନିର୍ଭରଶୀଳଙ୍କ ସୁବିଧା ଏବଂ ମାତୃତ୍ୱ ସୁରକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ, ଯାହା ଫାର୍ମା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବ୍ୟାପକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ-ଆର୍ଥିକ ସୁରକ୍ଷା ଜାଲ ସୃଷ୍ଟି କରେ।
ଏହି ସଂସ୍କାରଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ଔଷଧ ଏବଂ ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଚିହ୍ନିତ କରେ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ଫାର୍ମାସୀ, ଟୀକା କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ଅଗ୍ରଣୀ ବାୟୋଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଉତ୍ପାଦନ ଗନ୍ତବ୍ୟସ୍ଥଳ ଭାବରେ ଏହାର ଭୂମିକାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରେ। ଓଏସଏଚଡବ୍ଲୁସି ସଂହିତା ଶିଳ୍ପ ଶାସନକୁ ଏକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାଶୀଳ ଅନୁପାଳନ ମଡେଲରୁ ଏକ ସକ୍ରିୟ ନିବାରଣ-ଚାଳିତ, ତଥ୍ୟ-ସମର୍ଥିତ, କର୍ମୀ-କେନ୍ଦ୍ରିକ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା-ସକ୍ଷମ ସୁରକ୍ଷା ସ୍ଥାପତ୍ୟକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରେ, ଜୈବ-ବିପଦ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ରାସାୟନିକ ସୁରକ୍ଷା, କ୍ଲିନ୍-ରୁମ୍ ଷ୍ଟେରିଲିଟି ଆସିଓରାନ୍ସ, ପ୍ରକ୍ରିୟା ସୁରକ୍ଷା ସମନ୍ୱୟ, ଜରୁରୀକାଳୀନ ପ୍ରସ୍ତୁତି, କର୍ମଚାରୀ କଲ୍ୟାଣ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ।
ସାମୂହିକ ଭାବରେ, ସଂସ୍କାରଗୁଡ଼ିକ ଭାରତକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ର, ସୁସ୍ଥ ଶ୍ରମଶକ୍ତି, ଉଚ୍ଚ ଉତ୍ପାଦକତା, ହ୍ରାସିତ ବୃତ୍ତିଗତ ଅସୁସ୍ଥତା, ଉନ୍ନତ ନିବେଶକ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ନିୟାମକ ଅନୁପାଳନ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟ ପଥ ଦେଇ ଗତି କରୁଛି।
