ଭୁବନେଶ୍ବର, ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ, ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ମାସର ଶୁକ୍ଲ ପକ୍ଷ ଏକାଦାଶୀକୁ ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ କୁହାଯାଏ । ଏହା ଭୀମସେନ୍, ପାଣ୍ଡବ ବା ଭୀମ ଏକାଦାଶୀ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା। ସାଧାରଣତଃ ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀରେ ଦିନ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସହିତ ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ। ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ ଅର୍ଥ ହେଲା ନିଃ ଜଳ ବା ପାଣି ଗ୍ରହଣ କରିବ ନାହିଁ। ସେଥିପାଇଁ ଏହି ଦିନ ଯେଉଁମାନେ ଉପବାସ କରନ୍ତି ସେମାନେ ପାଣି ଗ୍ରହଣ କରି ନ ଥାନ୍ତି।
ଚଳିତ ବର୍ଷ 21 ତାରିଖ ସୋମବାର ଦିନ ଏହି ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ ପଡୁଛି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଶିବ ଏବଂ ସିଦ୍ଧ ଯୋଗ ସଂଗଠିତ ହେଉଛି। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏହି ଏକାଦଶୀର ଗୁରୁତ୍ୱ ଆହୁରି ବଢିଯାଇଛି। ଜୁନ୍ 21 ରେ, ଶିବ ଯୋଗ ଅପରାହ୍ନ 5:34 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିବ ଏବଂ ଏହା ପରେ ସିଦ୍ଧ ଯୋଗ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ସିଦ୍ଧ ଯୋଗରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ ହୁଏ । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ କାର୍ଯ୍ୟ ସଫଳ ହୁଏ । ଶିବ ଯୋଗ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଭ ବୋଲି କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କରାଯାଇଥିବା ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତି, ପୂଜାପାଠ କିମ୍ବା ଦାନ ଇତ୍ୟାଦି ମଧ୍ୟ ଶୁଭ ଫଳାଫଳ ଦେଇଥାଏ ।
କେମିତି ପାଳନ ହୁଏ ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ
ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ ଉପବାସ ସମୟରେ ସକାଳେ ଗାଧୋଇବା ପରେ ଉପବାସର ଶପଥ ନିଅନ୍ତୁ। ଏହି ଦିନ ପରିଷ୍କାର ରହିବା ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଉଚିତ। ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ ଉପାସନା ସମୟରେ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ କିମ୍ବା ଜିନିଷ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ। କାରଣ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଅଟେ। ଏକାଦଶୀ ଦିନ ଭୋଜନ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ । ଏକାଦଶୀ ଉପବାସ ସମୟରେ ଜଣେ ସକାଳ ଓ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ପୂଜା କରିବା ଜରୁରୀ। ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ ଉପବାସରେ ଜଣେ ‘ଓଁ ନାମୋ ଭାଗବତ ବାସୁଦେବୟା’ ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରିବା ଉଚିତ୍। ନିର୍ଜାଲା ଏକାଦଶୀ ଉପବାସ ସମୟରେ କ୍ରୋଧ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ଏଡ଼ାଇବା ଉଚିତ।
ନିର୍ଜଲା ଏକାଦଶୀରେ ତୁଳସୀ ପୂଜାର ଗୁରୁତ୍ୱ
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ତୁଳସୀ ପୂଜା ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଚାଲିଆସୁଛି। ସମସ୍ତ ହିନ୍ଦୁ ଘରେ ତୁଳସୀ ଗଛକୁ ବିଶେଷ ଭାବେ ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି। ସମସ୍ତ ଏକାଦଶୀ ଦିନରେ ତୁଳସୀଙ୍କର ବିଶେଷ ପୂଜା ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ । ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ ଏବଂ ତୁଳସୀ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ, ତେଣୁ ଏହି ଦିନ ତୁଳସୀ ପୂଜା ମହତ ପୂର୍ଣ ଅଟେ। ତୁଳସୀ ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ତୁଳସୀ ଗଛ ଥିବା ଘରେ ଦେବତା ଏବଂ ଦେବୀ ବାସ କରନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ।
ନିର୍ଜଳା ଏକାଦାଶୀ ଦିନ ତୁଳସୀ ପୂଜାର ବିଧି
ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ ଦିନ ତୁଳସୀ ପୂଜାର ବେଶେ ଗୁରୁତ୍ବ ରହିଛି। ସେଥିପାଇଁ ତୁଳସୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାକି ସକାଳୁ ଉଠି ସ୍ନାନ କରନ୍ତୁ । ଏହା ପରେ ତୁଳସୀ ଗଛରେ ବିଶୁଦ୍ଧ ଜଳ କିମ୍ବା ଗଙ୍ଗାଜଳ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ । ଏହାପରେ ତୁଳସୀ ଗଛ ମୂଳେ ଏକ ଦୀପ ଲଗାନ୍ତୁ। ତୁଳସୀ ଗଛକୁ କଦଳୀ ଏବଂ ସିନ୍ଦୁର ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ।
ଏହି ଦିନ ତୁଳସୀ ପୂଜନା ସହିତ କିଛି ଦାନ ଧର୍ମ କରିବାର ବିଧି ରହିଛି। ତାହା ହେଉଛି ଗରିବ ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ଦିନ ଗରମରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ କିଛି ଜିନିଷ ଦାନ କରନ୍ତୁ। ଏହି ଦିନ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କୁ ଚପଲ ବା ଜୋତା ଦାନ ମଧ୍ୟ କରାଗଲେ ବେଶ୍ ଶୁଭଦାୟକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଇଛି।
ଚଳିତ ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀର ସମୟ
ନିର୍ଜାଲା ଏକାଦଶୀ- ସୋମବାର, ଜୁନ୍ 21 ତାରିଖ 2021 ରେ ପଡୁଛି
ଏକାଦଶୀ ତାରିଖ ଆରମ୍ଭ – ଜୁନ୍ 20 ତାରିଖ 2021 ଅପରାହ୍ନ 04:21 ରୁ ଆରମ୍ଭ
ଏକାଦଶୀ ତାରିଖ ସମାପ୍ତ – ଜୁନ୍ 21 ତାରିଖ 2021 ରେ ଦିନ 01:31ରେ ଶେଷ।
ଦ୍ୱାଦଶ ପାରାୟଣ ତିଥି ଦିନ ଶେଷ ହୁଏ – 10:22 AM