ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବହୁ ଦଶନ୍ଧି ପରେ ପୁଣି ଥରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ମଣ୍ଡଳ-କମଣ୍ଡଳ ରାଜନୀତି। ଜାତିଗତ ଜନଗଣନା ପରେ ଜାତି ସଂରକ୍ଷଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଜୋର ଧରିଛି। ବିହାର ବିଧାନସଭାରେ ସଂରକ୍ଷଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନୀତୀଶ କୁମାର ସରକାର ଏକ ବିଲ ପାରିତ କରିଛନ୍ତି। ଏହାପରେ ହଠାତ୍ ରାଜନୀତି ମୋଡ଼ ନେଇଛି। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦଳ ଜାତିକଥା କହିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ବିଜେପି ମଧ୍ୟ ଏହାର ବ୍ୟତିକ୍ରମ ନୁହେଁ। ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ଏକ ସାଧାରଣ ସଭାରେ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହାଙ୍କ ଓଠରେ ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ନାମ ଉଠିଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ ସର୍ବଦା ଓବିସି ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଅପମାନିତ କରିଛି ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ରିପୋର୍ଟ ଆସିବା ପରେ କଂଗ୍ରେସ ଏହାକୁ ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ଲୁଚାଇ ରଖିଥିଲା। ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ। ଏହି ମଣ୍ଡଳ ଆୟୋଗ ସମାନ ଯାହାର ସୁପାରିସକୁ ବିଶ୍ୱନାଥ ପ୍ରତାପ ସିଂହ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଥିଲେ। ଏହା ରାଜା ମାଣ୍ଡାଙ୍କୁ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟର ମସିହାରେ ପରିଣତ କଲା। କିନ୍ତୁ ଉଚ୍ଚ ଜାତିଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିରେ ସେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଖଳନାୟକ ପାଲଟିଯାଇଥିଲେ। ଜାଣନ୍ତୁ କେମିତି ହେଲା ସବୁ କିଛି।
ସେ ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ କଂଗ୍ରେସ ବିରୋଧରେ ମୋର୍ଚ୍ଚା ଖୋଲିଥିଲେ
ଭିପି ସିଂହ ଦେଶର ଅଷ୍ଟମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ। ୧୯୬୯ରେ ସେ କଂଗ୍ରେସରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ୧୯୮୦ରେ ସେ ୟୁପିର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ଏହାପରେ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ତାଙ୍କୁ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କରାଯାଇଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ ସହ ତାଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ତିକ୍ତତା ପ୍ରାୟ ଏଥରଠାରୁ ଜୋର ଧରିଛି। ବାସ୍ତବରେ ରାଜୀବଙ୍କ ସରକାର ସମୟରେ ବୋଫର୍ସ ଦୁର୍ନୀତି ପଦାକୁ ଆସିଥିଲା। ଏଥିରେ ସରକାର ଦଲାଲ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା। ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ କଂଗ୍ରେସ ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ। ୧୯୮୮ମସିହାରେ ସିଂହ ଜନତା ଦଳ ନାମରେ ଏକ ନୂଆ ଦଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ। ଏହାପରେ ୧୯୮୯ ନିର୍ବାଚନରେ ସେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ଓ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟମାନଙ୍କ ସହାୟତାରେ ନ୍ୟାସନାଲ ଫ୍ରଣ୍ଟ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନରେ ସିଂହ ବୋଫର୍ସ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ବହୁତ ଉଠାଇଥିଲେ। ଏଥିରେ କଂଗ୍ରେସ ସମେତ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ସମ୍ପୃକ୍ତି ଥିବା ସେ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି। ରାଜା ମନ୍ଦା ଏଥିରୁ ଉପକୃତ ହୋଇଥିଲେ। ଜେଡିୟୁ ନିଜର ନିର୍ବାଚନୀ ଇସ୍ତାହାରରେ ଲେଖିଥିଲା ଯେ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ସୁପାରିସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବ। ମାଣ୍ଡା ଏକଦା ଜମିଦାର ଥିଲେ। ଏହାର ଜମି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପ୍ରୟାଗରାଜ ନିକଟରେ ରହିଛି। ଭିପି ସିଂହ ଏହାର ୪୧ତମ ଜମିମାଲିକ ଥିଲେ। ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ରାଜା ମାଣ୍ଡା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ।
ଭିପି ସିଂହଙ୍କ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦେଶକୁ ଜାତିବାଦର ନିଆଁରେ ବୁଡ଼ାଇ ଦେଇଛି
ଭିପି ସିଂହଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗଠିତ ସରକାରରେ ଆଦର୍ଶଗତ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଥିଲା। ୧୯୯୦ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୭ ତାରିଖରେ ଭିପି ସିଂହ ଇସ୍ତାହାରରେ ଦେଇଥିବା ତାଙ୍କ ଦଳର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ସୁପାରିସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା। ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ପଛୁଆ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ୨୭ ପ୍ରତିଶତ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିଥିଲେ। ୧୯୮୦ ମସିହାରେ କମିଶନ ଏହାର ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଇନ୍ଦିରା ସରକାର କିମ୍ବା ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ସରକାର ଏ ନେଇ କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇନଥିଲେ । ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ଲାଗୁ କରିବା ପାଇଁ ବିଲ ଗୃହରେ ଆସିବା ପରେ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ। ଏହା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ମାତ୍ରେ ପଛୁଆ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ୨୭ ପ୍ରତିଶତ ସଂରକ୍ଷଣ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ଦେଶର ରାଜନୀତିକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଥିଲା। ଜାତିବାଦର ନିଆଁରେ ଦେଶ ଜଳୁଥିବା ପରି ମନେ ହେଉଥିଲା। ମଣ୍ଡଳଙ୍କ ବିରୋଧରେ କମଣ୍ଡଳ ରାଜନୀତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ମଣ୍ଡଳ କମିଶନଙ୍କ ସୁପାରିସ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପରେ ଉଭୟ କଂଗ୍ରେସ ଓ ବିଜେପି ତାଙ୍କ ଉପରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷୁବ୍ଧ ହୋଇଥିଲେ।
ଉଚ୍ଚ ଜାତି ପାଇଁ ଖଳନାୟକ ନମ୍ବର ୧:
ଭିପି ସିଂହଙ୍କୁ ଖଳନାୟକ ଭାବରେ ଦେଖୁଥିବା ଅନେକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ସମାଲୋଚକମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଭିପି ସିଂହ ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ସ୍ୱାର୍ଥ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ମଣ୍ଡଳଙ୍କ ସୁପାରିସକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଥିଲେ। ଏହି କାରଣରୁ ମଣ୍ଡଳ କମିଶନ ଲାଗୁ କରିବା ଭଳି ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ପଛୁଆ ବର୍ଗ ତାଙ୍କୁ ନିଜର ମସିହା ଭାବରେ ଦେଖୁନାହାନ୍ତି। ତେବେ ଏହା ସତ ଯେ ଏହା ପରେ ଦେଶର ରାଜନୀତିର ସ୍ଥିତି ଓ ଦିଗ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବଦଳି ଯାଇଥିଲା। ୨୦୦୮ମସିହାରେ ୭୭ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
