ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ତାହାର ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଜରିଆରେ ସାରା ବିଶ୍ୱର ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷଣ ଜାରି ରଖିଛି। ବିଶ୍ୱର ଚତୁର୍ଥ ସର୍ବବୃହତ୍ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଭାବେ ପରିଗଣିତ ଏହି ଦେଶ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ତୃତୀୟ ସର୍ବବୃହତ୍ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ହେବା ଦିଗରେ ଏକ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସୀ ମାର୍ଗ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରୁଛି। ଏହି ସମୟ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶର ଜି. ଡି. ପି. ୭.୩ ଟ୍ରିଲିଅନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ, ଢାଞ୍ଚାଗତ ସଂସ୍କାର ଏବଂ ଭାରତର ଦୃଢ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଏକୀକରଣର ଶକ୍ତିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି।
ଅଭିବୃଦ୍ଧି ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ ହେବା ସହିତ, ଭାରତ ପୁଣି ଥରେ ବିଶ୍ୱର ଅନ୍ୟ ସହଯୋଗୀମାନଙ୍କୁ ପଛରେ ପକାଇ ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧିଶୀଳ ପ୍ରମୁଖ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଭାବେ ନିଜର ସ୍ଥିତିକୁ ଜାହିର କରିଛି। ଏହି ବୃଦ୍ଧି ନମନୀୟ ଘରୋଇ ଚାହିଦା, ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହ୍ରାସ ଏବଂ ଅଧିକ ଶ୍ରମଶକ୍ତିର ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ। ଘରୋଇ ନିବେଶରେ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଏବଂ ଦୃଢ଼ ନିବେଶକ ଭାବନା ଏକ ସ୍ଥିର ଏବଂ ବ୍ୟାପକ-ଆଧାରିତ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ସଙ୍କେତ ଦେଉଛି। ସଂସ୍କାର ଗତିଶୀଳ ହେବା ସହିତ ଉପଭୋଗ ଆଶାଜନକ ରହିଛି, ଭାରତର ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଉତ୍ସାହଜନକ ରହିଛି, ଯାହା ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିରନ୍ତର ଗତି ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ସଙ୍କେତ ଦେଉଛି।
ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ଜି. ଡି. ପି.) ହେଉଛି ସାମଗ୍ରିକ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଦର୍ଶନର ଏକ ପ୍ରାଥମିକ ସୂଚକ ଯାହା ଦେଶର ବିକାଶ ହାରକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ। ସଦ୍ୟତମ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପାଇଁ ସମାଯୋଜିତ ଭାରତର ପ୍ରକୃତ ଜି.ଡି.ପି. ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୪-୨୫ ର ଦ୍ୱିତୀୟ ତ୍ରୈମାସିକରେ ୫.୬ ପ୍ରତିଶତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ତୁଳନାରେ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ ର ଦ୍ୱିତୀୟ ତ୍ରୈମାସିକରେ ୮.୨ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ନେଇ ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ ର ପ୍ରଥମ ତ୍ରୈମାସିକରେ ଜିଡିପି ୭.୮% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯେତେବେଳେ କି ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୪-୨୫ ର ପ୍ରଥମ ତ୍ରୈମାସିକରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ୬.୫% ଥିଲା। ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ ର ଦ୍ୱିତୀୟ ତ୍ରୈମାସିକରେ ନାମମାତ୍ର ଜି.ଡି.ପି. ୮.୭% ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ହାସଲ କରିଛି। ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ର ଦେଶର ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରୁଛି। ପ୍ରାଥମିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ଦ୍ୱିତୀୟ ତ୍ରୈମାସିକ ୨୦୨୫-୨୬ ରେ ବାର୍ଷିକ ବାସ୍ତବ ଜି. ଭି. ଏ. ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ୩.୧% ଥିଲା। ସେହିଭଳି, ମାଧ୍ୟମିକ (୮.୧%) ଏବଂ ତୃତୀୟକ କ୍ଷେତ୍ର (୯.୨%) ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ତ୍ରୈମାସିକ-୨ରେ ବାସ୍ତବ ଜି. ଡି. ପି. ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛନ୍ତି।
ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ ଭାରତର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଗତିପଥ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ନମନୀୟତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ, ଯାହା ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ଦୃଢ ମୌଳିକ ଏବଂ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ମୂଲ୍ୟ ପରିଚାଳନା ପଦକ୍ଷେପକୁ ରେଖାଙ୍କିତ କରେ । ଉପଭୋକ୍ତା ମୂଲ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ (ସି. ପି. ଆଇ.) ଦ୍ୱାରା ଆକଳନ କରାଯାଉଥିବା ମୁଖ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଗତ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ୦.୨୫% କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନର ସି. ପି. ଆଇ. ଶୃଙ୍ଖଳାର ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତର ଅଟେ। ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଆରବିଆଇର ସହନଶୀଳତା ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ଭଲ ରହିଛି। ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିରେ ହ୍ରାସ ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସହିତ ରେପୋ ହାରକୁ ୫.୫୦% ରେ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଆରବିଆଇର ନିଷ୍ପତ୍ତି ସହିତ ସୁସଂଗତ, ଯାହା ମୂଲ୍ୟ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସମ୍ଭାବନା ଉପରେ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି।
ଏହି ହ୍ରାସ ମୁଖ୍ୟତଃ ଖାଦ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି (ସିଏଫପିଆଇ) ରେ ତୀବ୍ର ହ୍ରାସ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଅକ୍ଟୋବର, ୨୦୨୪ ରେ (-) ୫.୦୨% ରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ତୈଳ ଏବଂ ଚର୍ବି, ପନିପରିବା, ଫଳ, ଅଣ୍ଡା, ଶସ୍ୟ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ । ଏହି ଧାରା ନିକଟରେ ଜିଏସଟି ହାରରେ ହ୍ରାସର ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି।
ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହ୍ରାସ ପାଇ (-) ୦.୨୫% ରେ ପହଞ୍ଚିଛି, ଯେତେବେଳେ କି ସହରାଞ୍ଚଳର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ୦.୮୮% ରେ ରହିଛି, ଯାହା ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ବହୁମାତ୍ରିକ ମିତବ୍ୟୟିତାର ସଙ୍କେତ ଦେଉଛି। ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିରେ ନିରନ୍ତର ମିତବ୍ୟୟିତା କ୍ରୟ ଶକ୍ତିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥାଏ, ପ୍ରକୃତ ଉପଭୋଗ ବୃଦ୍ଧିକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥାଏ, ଏବଂ ନିବେଶ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦନ ସମ୍ପ୍ରସାରଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ପାଇଁ ମୁଦ୍ରା ନୀତିକୁ ସ୍ଥାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ। ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ, ସୁଲଭ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିଜନିତ ପରିବେଶ ଆଗାମୀ ତ୍ରୈମାସିକରେ ନିରନ୍ତର, ସମାବେଶୀ ଏବଂ ସ୍ଥିର ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ମୂଳଦୁଆକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥାଏ।
ଭାରତର ପାଇକାରୀ ମୂଲ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ (ଡବ୍ଲ୍ୟୁ. ପି. ଆଇ.) ଆଧାରିତ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ମଧ୍ୟ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ ତୁଳନାରେ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ (-) ୧.୨୧% କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ଯାହା ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ, ଅଶୋଧିତ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ, ବିଦ୍ୟୁତ୍, ଖଣିଜ ତୈଳ ଏବଂ ମୌଳିକ ଧାତୁ ଉତ୍ପାଦନ ଇତ୍ୟାଦି ସମେତ ପ୍ରମୁଖ ସାମଗ୍ରୀର ମୂଲ୍ୟରେ ହ୍ରାସକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ। ଡବ୍ଲ୍ୟୁ. ପି. ଆଇ. ଖାଦ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ପାଇଁ ବର୍ଷକୁ ବର୍ଷ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ (-) ୫.୦୪% କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, ଯାହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ ରେ-୧.୯୯% ରୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ପାଇକାରୀ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିରେ ଏହି କ୍ରମାଗତ ହ୍ରାସ ବ୍ୟବସାୟର କ୍ରୟ ଶକ୍ତି ମଜବୁତ କରିବା ଏବଂ ବଜାର ଭାବନାକୁ ଆଗକୁ ନେବାର ସଙ୍କେତ ଦେଉଛି।
ଆଇ. ଆଇ. ପି. ଉତ୍ପାଦନ, ଖଣି ଏବଂ ବିଦ୍ୟୁତ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଆକଳନ କରିଥାଏ, ଯାହା ଶିଳ୍ପ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଶକ୍ତିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ। ଭାରତର ଆଇ. ଆଇ. ପି. ୨୦୨୫ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ ବାର୍ଷିକ ୪% ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାସଲ କରିଥିଲା, ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୪.୮% ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା। ଏକ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଆଇ.ଆଇ.ପି. ସୁଦୃଢ଼ ଉତ୍ପାଦନ, ଅଧିକ ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ସୁଦୃଢ଼ ନିବେଶ ଗତିଶୀଳତାର ସଙ୍କେତ ଦେଇଥାଏ, ଯାହା ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ସାମଗ୍ରିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ଗତିପଥକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥାଏ।
ବ୍ୟବହାର ଆଧାରିତ ବର୍ଗୀକରଣ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ, ଅନେକ ବର୍ଗ ପ୍ରଶଂସନୀୟ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାସଲ କରିଛନ୍ତି। ଶ୍ରେଷ୍ଠ ତିନୋଟି ଯୋଗଦାନକାରୀ ହେଉଛନ୍ତି: ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ନିର୍ମାଣ ସାମଗ୍ରୀର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ୧୦.୫%, ଉପଭୋକ୍ତା ସ୍ଥାୟୀ ସାମଗ୍ରୀର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ୧୦.୨%, ଏବଂ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସାମଗ୍ରୀ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ରେ ୫.୩% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ପ୍ରାଥମିକ ସାମଗ୍ରୀ, ପୁଞ୍ଜିଗତ ସାମଗ୍ରୀ, ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ଉପଭୋକ୍ତା ସ୍ଥାୟୀ ସାମଗ୍ରୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏଭଳି ବିବିଧ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଉଭୟ ଦୃଢ଼ ନିବେଶ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଏବଂ ନମନୀୟ ଉପଭୋଗ ଚାହିଦାର ସଙ୍କେତ ଦେଇଥାଏ। ଉତ୍ପାଦନ ଲାଭ ସହିତ, ଏହି ଢାଞ୍ଚା ଏକ ସନ୍ତୁଳିତ ଶିଳ୍ପ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ ଯାହା ସ୍ଥାୟୀ, ସମାବେଶୀ ଅର୍ଥନୈତିକ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ପାଇଁ ମୂଳଦୁଆକୁ ମଜବୁତ କରେ।
ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ଏହା ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉତ୍ପାଦନ, ନବସୃଜନ ଏବଂ ଉପଭୋଗକୁ ଆଗେଇ ନେଉଛି। ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ଇନ୍ଧନ, ଶ୍ରମ ବଜାର ଅକ୍ଟୋବର, ୨୦୨୫ ରେ ସ୍ଥିତିସ୍ଥାପକତାର ଉତ୍ସାହଜନକ ସଙ୍କେତ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଛି। ୧୫ ବର୍ଷ ଏବଂ ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ବୟସର ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ସି. ଡବ୍ଲ୍ୟୁ. ଏସ୍. (ବର୍ତ୍ତମାନ ସାପ୍ତାହିକ ସ୍ଥିତି) ରେ ସାମଗ୍ରିକ ଶ୍ରମ ଶକ୍ତି ଅଂଶଗ୍ରହଣ ହାର (ଏଲ୍. ଏଫ୍. ପି. ଆର୍.) ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ ୫୪.୪% ରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା, ଯାହା ଜୁନ୍ ୨୦୨୫ ରେ ୫୪.୨% ରୁ ୬ ମାସର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତର ରେକର୍ଡ କରିଥିଲା। ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଶ୍ରମ ବଜାର ସୂଚକାଙ୍କ ଯେପରିକି ଶ୍ରମିକ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ହାର (ଜୁନ ୨୦୨୫ ଠାରୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ୫୨.୫%), ମହିଳା ଅଂଶଗ୍ରହଣ (ମେ ୨୦୨୫ ପରଠାରୁ ସର୍ବାଧିକ ୩୪.୨%) ଏବଂ ବେକାରୀ ହାର (ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ ଠାରୁ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ୫.୨%) ରେ ମଧ୍ୟ ଉନ୍ନତି ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ, କର୍ମଚାରୀ ଭବିଷ୍ୟନିଧି ପାଣ୍ଠି ସଂଗଠନ (ଇ. ପି. ଏଫ୍. ଓ.) ଜୁଲାଇ ୨୦୨୫ ମଧ୍ୟରେ ୨୧.୦୪ ଲକ୍ଷ ସଦସ୍ୟ ଯୋଡ଼ିଥିବା ରେକର୍ଡ କରିଛି, ଯାହାକି ଜୁଲାଇ ୨୦୨୪ ତୁଳନାରେ ୫.୫୫% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ନୂତନ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଏହି ବୃଦ୍ଧି ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି, କର୍ମଚାରୀ ଲାଭ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଇ. ପି. ଏଫ୍. ଓ. ର ସଫଳ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକୁ ଦର୍ଶାଉଛି।
ବର୍ଦ୍ଧିତ ନିଯୁକ୍ତି ଧାରା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଆୟ, ସୁଦୃଢ଼ ଚାକିରି ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଚାକିରିର ଗୁଣବତ୍ତାରେ ଉନ୍ନତି ଦର୍ଶାଉଛି, ଯାହା ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ନୀତିଗତ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକର ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି। ମିଳିତ ଭାବେ, ସେମାନେ ଅଧିକ ସମାବେଶୀ ନିଯୁକ୍ତି ଲାଭର ସଙ୍କେତ ଦିଅନ୍ତି ଯାହା ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି କରେ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଆର୍ଥିକ ସମ୍ପ୍ରସାରଣକୁ ସମର୍ଥନ କରେ।
ଏପ୍ରିଲ୍-ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ ଭାରତର ବାଣିଜ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ର ମଜବୁତ ରହିଥିଲା, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ଦୃଢ଼ ଚାହିଦା ଏବଂ ପ୍ରମୁଖ ରପ୍ତାନି ବର୍ଗରେ ସ୍ଥିର ଉନ୍ନତିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥିଲା। ଉଭୟ ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ସେବା ରପ୍ତାନୀ ସୁସ୍ଥ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ରେକର୍ଡ କରିଛି, ଯାହା ବୈଶ୍ୱିକ ଅନିଶ୍ଚିତତା ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ନମନୀୟତାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛି।
ଭାରତର ବାହ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ର ଏପ୍ରିଲ-ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ ଜାରି ରଖିଛି, ସମୁଦାୟ ରପ୍ତାନି (ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ସେବା) ୪.୮୪% ରୁ ୪୯୧.୮୦ ବିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ଏକ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ୪୬୯.୧୧ ବିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଥିଲା।
ସେବା ରପ୍ତାନି ସ୍ଥିରତାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସ୍ତମ୍ଭ ଭାବରେ ରହିଆସିଛି, ଯାହା ଏପ୍ରିଲ-ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ ୯.୭୫% ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ଆନୁମାନିକ ୨୩୭.୫୫ ବିଲିୟନ ଡଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି ଯାହା ଏପ୍ରିଲ-ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୪ ରେ ୨୧୬.୪୫ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା, ଯାହା କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସେବା ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ସେବାରେ ଭାରତର ବର୍ଦ୍ଧିତ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରତିଯୋଗିତାକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥାଏ। ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ, ରପ୍ତାନି କ୍ଷେତ୍ର ଭାରତର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଚାଲିଛି।
ସରକାର ବ୍ୟାପକ ଜିଏସଟି (ଦ୍ରବ୍ୟ ଓ ସେବା କର) ସଂସ୍କାର ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ୫% ଏବଂ ୧୮% ସରଳୀକୃତ ଦୁଇ-ସ୍ଲାବ୍ ଢାଞ୍ଚା ସହିତ ଦର ଯୁକ୍ତିସଙ୍ଗତକରଣ ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି। ଏହି ସଂସ୍କାରରେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସାମଗ୍ରୀ, ଶ୍ରମଭିତ୍ତିକ ଶିଳ୍ପ, କୃଷି ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ କେନ୍ଦ୍ରିତ କରି ପ୍ରମୁଖ କ୍ଷେତ୍ରରେ ହାରରେ ବ୍ୟାପକ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାହକ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ।
ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୫ ରେ ମୋଟ ଜିଏସଟି ସଂଗ୍ରହ ୧.୯୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିଲା, ଯାହା ଗତ ବର୍ଷ ସମାନ ମାସରେ ରେକର୍ଡ ହୋଇଥିବା ୧.୮୭ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ତୁଳନାରେ ୪.୬% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ରାଜସ୍ୱରେ ବୃଦ୍ଧି, ଦର ଯୁକ୍ତିସଙ୍ଗତକରଣ ଆରମ୍ଭ ହେବା ସହିତ, ପାର୍ବଣ ଋତୁରେ ସ୍ଥିତିସ୍ଥାପକ ଉପଭୋଗ ଧାରାକୁ ରେଖାଙ୍କିତ କରିଛି ।
ଜିଏସଟି ହାରରେ ହ୍ରାସ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ସେବାର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିଛି, ଘରୋଇ ସଞ୍ଚୟ ଏବଂ ଉପଭୋଗକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି, ଏବଂ ଟିକସ ଆଧାରକୁ ବିସ୍ତାର କରିଛି। ଏଥି ସହିତ, ଏକ ବ୍ୟାପକ ଟିକସ ଆଧାର ସ୍ଥିର ରାଜସ୍ୱ ଧାରାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି, ଏକ ଅଧିକ ସନ୍ତୁଳିତ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପରିବେଶରେ ଯୋଗଦାନ କରୁଛି।
ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାର ନମନୀୟତା ଏବଂ ଘରୋଇ ଚାହିଦାର ସମ୍ପ୍ରସାରଣକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇ ପ୍ରମୁଖ ବିଶ୍ୱ ତଥା ଘରୋଇ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କ ଆକଳନକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ସହିତ ଭାରତର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସୁଦୃଢ଼ ହେବାରେ ଲାଗିଛି। ଆର୍.ବି.ଆଇ ଏହାର ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ର ଜି. ଡି. ପି. ପୂର୍ବାନୁମାନକୁ ୬.୫% ରୁ ୬.୮%କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି, ଯାହା ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୃଢ଼ ଗତିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି। ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଏଜେନ୍ସିମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଆଶାବାଦକୁ ପ୍ରତିଧ୍ୱନିତ କରନ୍ତି ।
ଢାଞ୍ଚାଗତ ସଂସ୍କାର, ଡିଜିଟାଲ ରୂପାନ୍ତରଣ ଏବଂ ସମାବେଶୀ ବିକାଶ ଉପରେ ଦୃଢ଼ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତି ଏକ ସ୍ଥିର ଏବଂ ନମନୀୟ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପଥରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି। ଭାରତର ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ଗତିପଥ ଉପରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗଠନଗୁଡ଼ିକର ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ସ୍ଥିର ବୃହତ୍ ଆର୍ଥିକ ସୂଚକାଙ୍କ ଯୋଗୁଁ, ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ନିଜର ଆର୍ଥିକ ଗତିକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଭଲ ସ୍ଥିତିରେ ରହିଛି। ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଉପରେ ଆରବିଆଇର ନିରନ୍ତର ନଜର ରଖିବା ଏବଂ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ନୀତିଗତ ପଦକ୍ଷେପ-ଯେପରିକି ସୁବ୍ୟବସ୍ଥିତ ଟିକସ ଢାଞ୍ଚା, ଶ୍ରମ କୈନ୍ଦ୍ରିକ ସଂସ୍କାର ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପଦକ୍ଷେପ-ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରଶାସନିକ ପ୍ରୟାସ ଅନୁପାଳନକୁ ସହଜ କରିବାରେ, ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟାପକ ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି। ଏହି ବିକାଶଗୁଡ଼ିକ ମିଳିତ ଭାବେ ଏକ ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନକ୍ଷମ, ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତାମୂଳକ ଏବଂ ଜନ କୈନ୍ଦ୍ରିକ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଦିଗରେ ସ୍ଥିର ଅଗ୍ରଗତିକୁ ସୂଚାଉଛି, ଯାହା ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସ୍ଥାୟୀ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛି।


