ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବିହାରରେ ରାଜନୈତିକ ହଟଚମଟ ଭିତରେ ନୀତୀଶ କୁମାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଛନ୍ତି । ବିଜେପି ସମର୍ଥନରେ ନୀତୀଶ ରବିବାର ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ପୁଣି ଥରେ ରାଜ୍ୟରେ ଏନଡିଏ ସରକାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେବେ । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ୨୦୨୨ରେ ବିଜେପିରୁ ଅଲଗା ହୋଇଥିବା ନୀତୀଶ କାହିଁକି ୨୦୨୪ରେ ପୁଣି ଏନଡିଏମରେ ଯୋଗ ଦେଲେ ? ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ । ଖାସ୍ କଥା ହେଉଛି ୨୦୨୨ ଅଗଷ୍ଟରେ ନୀତୀଶ କୁମାର ବିଜେପି ଛାଡ଼ିବା ପରେ ସେ ବିଜେପି ବିରୋଧରେ ବଡ଼ ଅଭିଯୋଗ ଆଣିଥିଲେ । ବିଜେପି ତାଙ୍କ ଦଳ ଜେଡିୟୁକୁ ବିଭାଜିତ କରିବା ଏବଂ ଶେଷ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି ବୋଲି ସେ ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେ ଦଳ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଜନତା ଦଳ ଓ କଂଗ୍ରେସ ସହ ମିଶି ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ମାତ୍ର ୩ ମାସ ପରେ ନୀତୀଶ କହିଥିଲେ ଯେ ଆରଜେଡିର ଡେପୁଟି ସିଏମ ତେଜସ୍ୱୀ ପ୍ରସାଦ ଯାଦବ ୨୦୨୫ରେ ମହାମେଣ୍ଟର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେବେ ।
ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୨ରେ ନୀତୀଶ କାହିଁକି ଏନଡିଏ ଛାଡ଼ିଲେ?
ସମୟ କ୍ରମେ ବିହାରରେ ଏନଡିଏର ବରିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀ ଜେଡିୟୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ନିଜକୁ ସଂକୁଚିତ କରିବାରେ ଲାଗିଥିଲା । ତାଙ୍କ କନିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀ କ୍ରମାଗତଭାବେ ବିଜେପିଠାରୁ ପଛରେ ରହିଥିଲେ । ନୀତୀଶ ବିଜେପି ଉପରେ ରାଗିଯାଇଥିଲେ । କାରଣ ବିଧାନସଭାରେ ତାଙ୍କ ଦଳର ଆସନ ୨୦୧୫ରେ ୭୧ଆସନ ଥିବାବେଳେ ୨୦୨୦ ନିର୍ବାଚନରେ ଏହା ୪୩କୁ ଖସି ଆସିଛି । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବିଜେପିର ଆସନ ସଂଖ୍ୟା ୫୩ରୁ ୭୪କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ନିଜ ଦଳୀୟ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ସହ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କଥାବାର୍ତ୍ତାରେ ନୀତୀଶ ପ୍ରାୟ ସବୁ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ଜେଡିୟୁ ବିରୋଧରେ ଲୋକ ଜନଶକ୍ତି ପାର୍ଟି (ଏଲଜେପି) ନେତା ଚିରାଗ ପାଶୱାନଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥୀ କରିବା ପାଇଁ ବିଜେପିକୁ ଦାୟୀ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
ଜେଡିୟୁ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଛି ଯେ ଚିରାଗ ସେମାନଙ୍କ ଦଳର ଭୋଟ କାଟିବା ଏବଂ ନିଜ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ବିଜେପି ପାଇଁ ପ୍ରୋକ୍ସି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଯଦିଓ ଏଲଜେପି ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି, ତଥାପି ଏହା ନୀତୀଶଙ୍କ ଭୋଟ ଭିତ୍ତିରେ ଗୁରୁତର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି । କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ରେଣୁ ଦେବୀ ଏବଂ ତାରାକିଶୋର ପ୍ରସାଦଙ୍କ ସହ ନୀତୀଶ କୁମାର ସହଜ ଅନୁଭବ କରିନଥିଲେ । ଏହାର କାରଣ ହେଲା ସେ ଡେପୁଟି ସିଏମ୍ ସୁଶୀଲ କୁମାର ମୋଦୀଙ୍କ ସହ ୧୩ ବର୍ଷ ଧରି ରହିଥିଲେ । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ନୂଆ ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ ସେତେଟା ଭଲ ନ ଥିଲା । ତତ୍କାଳୀନ କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ତତ୍କାଳୀନ ଜେଡିୟୁ ନେତା ଆରସିପି ସିଂହ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାର କରି ବିଜେପି ଏହାକୁ ବିଭାଜନ କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରୁଥିବା ଅଭିଯୋଗକୁ ନେଇ ସତର୍କ ଥିଲେ ।
କାହିଁକି ଏନଡିଏକୁ ଫେରିଲେ ନୀତୀଶ ?
କଂଗ୍ରେସ, ଆରଜେଡି ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଗୋଷ୍ଠୀ ପ୍ରତି ନୀତୀଶଙ୍କ ଅସନ୍ତୋଷ ବଢ଼ିବା ପଛରେ ଜେଡିୟୁର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ସୂତ୍ରରୁ ଅନେକ କାରଣ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ତାଙ୍କ ଅସହଜ ଭାବନା ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି । କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଜେଡିୟୁର ଅତି କମରେ ୭ ଜଣ ସାଂସଦ ବିଜେପି ସହ ଯୋଗାଯୋଗରେ ଅଛନ୍ତି । ଏନଡିଏର ସାମାଜିକ ସମନ୍ୱୟ ଯୋଗୁଁ ଏହି ସାଂସଦମାନେ ୨୦୧୯ରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ । ଆରଜେଡି, କଂଗ୍ରେସ ଓ ବାମପନ୍ଥୀ ଦଳ ସହ ମେଣ୍ଟ କରି ଏଭଳି ଫଳାଫଳ ଆସିବ ବୋଲି ନୀତୀଶ ଆଶା କରିନଥିଲେ । ସେହିପରି ଜେଡିୟୁର ପୂର୍ବତନ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ରାଜୀବ ରଞ୍ଜନ ସିଂହଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅଧିକାଂଶ ବରିଷ୍ଠ ନେତା ବିଜେପି ସହ ମେଣ୍ଟ ସପକ୍ଷରେ ଥିଲେ । ନୀତିଶ ବୋଧହୁଏ ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ଯେ ଯଦି ସେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ ନ କରନ୍ତି, ତେବେ ଦଳରେ ବିଭାଜନ ହୋଇପାରେ ।
ଗତ ମାସରେ ସେ ଲଲନ ସିଂହଙ୍କୁ ଜେଡିୟୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପଦରୁ ହଟାଇ ଦେଇଥିଲେ । ଲଲନ ସିଂହ ଲାଲୁ ପ୍ରସାଦ ଓ ତେଜସ୍ୱୀଙ୍କ ନିକଟତର ହେଉଛନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଉଥିଲା । ନୀତୀଶଙ୍କୁ ଏହା ପସନ୍ଦ ଆସିନଥିଲା । ୨୦୧୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଏନଡିଏର ଅଂଶ ଭାବରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିବା ୧୭ଟି ଆସନରୁ ଜେଡିୟୁ ୧୬ଟିରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ସର୍ଭେରେ ଉତ୍ସାହଜନକ ଫଳାଫଳ ମିଳିନଥିବାରୁ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ତାଙ୍କ ଦଳ ବିଜୟ ସମ୍ଭାବନାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବ ବୋଲି ନୀତୀଶ ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ କରିଛନ୍ତି । ମୋଦିଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତା ଏବଂ ତାଙ୍କ ସରକାରଙ୍କ କଲ୍ୟାଣକାରୀ ଯୋଜନା ସହିତ ଅଯୋଧ୍ୟା ରାମ ମନ୍ଦିରର ଉଦ୍ଘାଟନ ଏକ ବିଜୟ ଫର୍ମୁଲାର ଏକ ଅଂଶ ବୋଲି ଜେଡିୟୁ ବୋଧହୁଏ ଅନୁଭବ କରିଥିଲା ।
ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟରେ କୌଣସି ଇଚ୍ଛା ନଥିଲା
ନୀତୀଶ ଏପରି ଜଣେ ନେତା ଥିଲେ ଯିଏ କି ଗତବର୍ଷ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ଗଠନ ପାଇଁ ସବୁ ଦଳକୁ ଏକାଠି କରିବା ପାଇଁ କାମ କରିଥିଲେ । ସେ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଟିଏମସି ଓ ଆପ୍ ଭଳି ଦଳର ଅସ୍ଥିରତା ମଧ୍ୟରେ ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିନଥିଲା । ୨୦୧୭ରେ ମହାମେଣ୍ଟରୁ ଓହରିବା ପାଇଁ ଆରଜେଡିକୁ ଦାୟୀ କରିଥିବାବେଳେ ଏଥର ଜେଡିୟୁ କଂଗ୍ରେସ ଉପରେ ଆଙ୍ଗୁଠି ଉଠାଉଛି । କଂଗ୍ରେସ ଅନ୍ୟ ମେଣ୍ଟ ସହଯୋଗୀଙ୍କୁ ଅତ୍ୟଧିକ ସ୍ଥାନ ଦେଉଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି । ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି ମେଣ୍ଟ କଥା କହିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ କଂଗ୍ରେସର ଭାରତ ଯୋଡୋ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରିବା ପରେ ଜେଡିୟୁ ମଧ୍ୟ ମେଣ୍ଟରେ ରହିବାର କୌଣସି କାରଣ ଦେଖିନଥିଲା । ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ଏକ ସମନ୍ୱିତ ସଂସ୍ଥାଭାବେ ଉଭା ହେବା ସହ ବିଜେପି ଓ ମୋଦୀଙ୍କୁ ଜବାବ ଦେବାରେ ବିଫଳ ହେବା ପରେ ନୀତୀଶ ନିଜ ଦଳର ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ପୁଣିଥରେ ଏକ ବ୍ୟାବହାରିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ।