ଭୁବନେଶ୍ବର: ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ହିନ୍ଦୁ ପରମ୍ପରାର ଏକ ବିଶେଷ ଅଂଶ। ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ପୂଜା, ଯଜ୍ଞ ଏବଂ ରୀତିନୀତିରେ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ କୌଣସି ଶୁଭ କାମ ପାଇଁ ଘରୁ ବାହାରକୁ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ। ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ତିଳକ କେବଳ କପାଳରେ ନୁହେଁ ବରଂ ବେକ, ନାଭି, ପିଠି ଏବଂ ବାହୁରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ।
ଅବଶ୍ୟ, ତିଳକକୁ କପାଳ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାର ପରମ୍ପରା ହିଁ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଆରମ୍ଭ ହୁଏ। ତାହା ହେଉଛି, ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ତିଲାକ ନିର୍ଭର କରେ ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେଉଁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅଟନ୍ତି।
ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରି ଗ୍ରହମାନଙ୍କର ଶକ୍ତି ସନ୍ତୁଳିତ ଏବଂ ମନ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ଏକାଗ୍ରତା ରହିଥାଏ। ଯଦି ଆମେ ତିଳକର ପ୍ରକାର ବିଷୟରେ କହିବା, ତିଳକର ପ୍ରକାର ବିଷୟରେ କୌଣସି ସୀମିତ ସଂଖ୍ୟା ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ମୁଖ୍ଯତଃ ତିନୋଟି ପ୍ରକାରର ତିଳକ ଅଛି, ଯାହାକୁ ବୈଷ୍ଣବ ତିଳକ, ଶୈବ ତିଳକ ଏବଂ ବ୍ରହ୍ମ ତିଳକ କୁହାଯାଏ। ଏହି ତିନି ପ୍ରକାରର ତିଳକ ସହିତ ଜଡିତ ଗୁରୁତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଜାଣନ୍ତୁ…
ବୈଷ୍ଣବ ତିଳକ: ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଅନୁଗାମୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିବା ଏପରି ଲୋକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବୈଷ୍ଣବବ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ। କିମ୍ବା ସେମାନେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ, ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣ, ଭଗବାନ ରାମ, ଭଗବାନ ନୃସିଂହ, ବାମନ ଅବତାରକୁ ପୂଜା କରନ୍ତି। ହଳଦିଆ ଗୋପୀ ଚନ୍ଦନରେ ବୈଷ୍ଣବ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ।
ଶୈବ ତିଳକ: ଯେଉଁମାନେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କର ଉପାସକ, ସେମାନେ ଶୈବ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି। ଭଗବାନ ଭୋଲେନାଥଙ୍କୁ ପୂଜା କରୁଥିବା ଏପରି ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ମଧ୍ୟ ତାନ୍ତ୍ରିକ ହୋଇପାରନ୍ତି। ସେମାନେ ତ୍ରିପୁଣ୍ଡ ଧାରଣ କରନ୍ତି। ଶୈବ ତିଳକ କଳା କିମ୍ବା ନାଲି ରଙ୍ଗର ହୋଇଥାଏ।
ବ୍ରହ୍ମ ତିଲକ: ବ୍ରହ୍ମ ତିଳକ ସାଧାରଣତଃ ମନ୍ଦିର ପୁରୋହିତ ଏବଂ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ। ଏହା ସହିତ ବ୍ରହ୍ମା ଦେବଙ୍କୁ ପୂଜା କରୁଥିବା ଗୃହସ୍ଥି ମଧ୍ୟ ଏହିପରି ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି। ବ୍ରହ୍ମ ତିଳକ ଏକ ଧଳା ରଙ୍ଗର ହୋଇଥାଏ।
ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାର ନିୟମ କ’ଣ?:
ସ୍ନାନ ନକରି ତିଳକ କେବେବି ପ୍ରୟୋଗ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ତିଳକକୁ ନିଜ ନିକଟରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସର୍ବଦା ପ୍ରିୟ ଭଗବାନଙ୍କ ନିକଟରେ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ।
ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ନିଜେ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରୁଛନ୍ତି, ପରି ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ, ଯଦି ତିଳକକୁ ଅନ୍ୟର କପାଳରେ ଲଗାଉଛନ୍ତି, ତେବେ ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ତିଳକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ।
