ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗତ ସପ୍ତାହରେ କାଜାଖସ୍ତାନ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆରେ ଦୁଇଟି ବଡ଼ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ସୁରକ୍ଷାକୁ ନେଇ ଗୁରୁତର ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଛି। ଆଜେରବାଇଜାନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସର ଏକ ବିମାନ କାଜାଖସ୍ତାନର କାସପିୟନ୍ ସାଗରରେ ଖସିପଡିବାରୁ ୩୮ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆରେ ଜରୁରୀ ଅବତରଣ ସମୟରେ ଏକ ଜେଜୁ ଏୟାର ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ ୧୭୯ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣା ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ଇତିହାସରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।
ଉଭୟ ଦୁର୍ଘଟଣାର ଏକ ଚମତ୍କାର ସମାନତା ହେଲା ବଞ୍ଚିଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ବିମାନର ପଛପଟୁ ବାହାର କରାଯାଇଥିଲା। ଆଜେରବାଇଜାନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ଅନେକ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ପଛ ପଟରୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିବାବେଳେ ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ ଦୁର୍ଘଟଣାରୁ ବଞ୍ଚିଥିବା ଦୁଇଜଣ କ୍ରୁ ସଦସ୍ୟ ମଧ୍ୟ ବିମାନର ପଛ ସିଟରୁ ଖସି ଆସିଥିଲେ। ଏହା ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଏ, ବିମାନର ପଛରେ ବସିବା ପ୍ରକୃତରେ ସୁରକ୍ଷିତ କି?
ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ, ବିମାନ ଯୋଗେ ଯାତ୍ରା କରିବା ଦୁନିଆର ସବୁଠୁ ସୁରକ୍ଷିତ ପରିବହନ ମାଧ୍ୟମ ଅଟେ। ୨୦୨୩ ମସିହାରେ ବିମାନ ଯାତ୍ରାରେ ମୃତ୍ୟୁ ହାର ଏକ ବିଲିୟନ ପ୍ରତି ମାତ୍ର ୧୭ ଯାତ୍ରୀ ହେବ, ଯାହା ୨୦୨୨ ରେ ୫୦ ଥିଲା। ଏହା ପ୍ରମାଣ କରେ ଯେ, ବୈଷୟିକ ପ୍ରଗତି ସହିତ ବିମାନରେ ଯାତ୍ରା କରିବା ନିରାପଦ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।
ବହୁ ଗବେଷଣା କରିବା ପରେ ବିମାନର ପଛ ସିଟ୍ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ସୁରକ୍ଷିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଇଛି। ‘ପପୁଲାର ମେକାନିକ୍ସ’ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ପଛ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କର ବଞ୍ଚିବାର ୪୦% ଅଧିକ ସମ୍ଭାବନା ଅଛି। ଅପରପକ୍ଷେ, ଆଗ ସିଟ୍ ଗୁଡିକ ପ୍ରାୟତଃ ଅଧିକ ବିପଦରେ ଥାଆନ୍ତି କାରଣ ଧକ୍କା କିମ୍ବା କ୍ରସ୍ ଅବତରଣ ସମୟରେ ଏହା ପ୍ରଥମେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ।
ବିମାନର ପଛରେ ବସିଥିବା ଯାତ୍ରୀମାନେ ପଛ ଜରୁରୀକାଳୀନ ନିର୍ବାହର ନିକଟତର ହେତୁ ଶୀଘ୍ର ସ୍ଥାନାନ୍ତର ହେବାର ସୁବିଧା ପାଆନ୍ତି। ତଥାପି, ଯଦି ବିମାନର ପଛ ଭାଗ ଦୁର୍ଘଟଣା ସମୟରେ ପ୍ରଥମେ ଭୂମି ଉପରେ ଆଘାତ କରେ, ତେବେ ପଛରେ ବସିଥିବା ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିପଦ ବଢିଯାଏ।
ବିମାନର କେନ୍ଦ୍ର ଭାଗ ମଧ୍ୟ ନିରାପଦ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, ବିଶେଷ କରି ଯଦି ଏହା ଜରୁରୀକାଳୀନ ଦ୍ଵାର ନିକଟରେ ଥାଏ। ତଥାପି, ଡେଣା ନିକଟରେ ବସିଥିବା ଯାତ୍ରୀମାନେ ଇନ୍ଧନ ଟାଙ୍କି ବିସ୍ଫୋରଣ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିପାରେ କାରଣ ଡେଣାଗୁଡ଼ିକ ଇନ୍ଧନରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ। ତଥାପି, ମଧ୍ୟମ ଆସନଗୁଡ଼ିକ ସନ୍ତୁଳିତ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇପାରେ।
TIME ମାଗାଜିନ ଦ୍ୱାରା ୨୦୧୫ ରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ଅଧ୍ୟୟନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ବିମାନର ପଛ ମଝି ଭାରେ ସିଟ୍ ସର୍ବନିମ୍ନ ମୃତ୍ୟୁ ହାର (୨୮%) ଥିଲା। FAA ବିଶ୍ଵାସ କରେ ଯେ, ଦୁର୍ଘଟଣାର ପ୍ରକୃତି, ପ୍ରଭାବର ଗମ୍ଭୀରତା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତି କେଉଁ ବିଭାଗ ଅଧିକ ନିରାପଦ ତାହା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରେ।
ଯଦିଓ ସିଟ୍ ଅବସ୍ଥାନ ଆପଣଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ, ବିମାନ ଭ୍ରମଣରେ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟ ହେଉଛି ସୁରକ୍ଷା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଅନୁସରଣ କରିବା। ବିମାନ ଯାତ୍ରା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁଠାରୁ ସୁରକ୍ଷିତ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ବିପଦ କ୍ରାସ୍ ଅବସ୍ଥା, ମାନବ ତ୍ରୁଟି ଏବଂ ବୈଷୟିକ ବିଫଳତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ଯାତ୍ରୀମାନେ ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେବା ଉଚିତ୍।