ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବିରୋଧୀ ମେଣ୍ଟ ବିଜେପିର ଶୀର୍ଷ ନେତାଙ୍କ ତୃତୀୟ ବୈଠକ ଚଳିତ ମାସ ଶେଷ ଆଡ଼କୁ ମୁମ୍ବାଇରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ମେଣ୍ଟ ଓ ସହଯୋଗୀ ଦଳର ନେତାମାନେ ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ଦୂରେଇ ରହିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି, ସେଥିପାଇଁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମେଣ୍ଟରେ କେତେ ନେତା ରହିବେ ତାହା ଆକଳନ କରିବା କଷ୍ଟକର। ବିହାରରେ ବିରୋଧୀ ମେଣ୍ଟ ବୈଠକ ପୂର୍ବରୁ ଜିତନ ରାମ ମାଝୀଙ୍କ ଦଳ ହାମ୍ ଓ୍ଵାକ୍ ଆଉଟ୍ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଉପେନ୍ଦ୍ର କୁଶୱାହା ଜେଡିୟୁ ଛାଡି ଏକ ନୂଆ ଦଳ ଆରଏଲଜେଡି ଗଠନ କରିଥିଲେ। ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏନସିପି ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭାଜିତ ହୋଇଛି। ଏବେ ଶରଦ ପାୱାରଙ୍କ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପି ଚାପ ପକାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଏକଥା ଆଉ କେହି ନୁହଁନ୍ତି ବରଂ ନିଜେ ଏନସିପି ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଶରଦ ପାୱାର କହୁଛନ୍ତି। ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ନେତା ଓ ସହଯୋଗୀ ଦଳ ଦଳ ଛାଡ଼ିଚାଲିଯାଉଥିବା ବେଳେ ବିହାରରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ସ୍ଥିତି ରହିଛି। କେହି ଜେଡିୟୁ ଛାଡିଛନ୍ତି ତ ଆଉ କିଏ ଇସ୍ତଫା ଦେବେ ବୋଲି ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି।
ଶିବିର, ଦଳବଦଳ ଓ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ
ନିର୍ବାଚନ ଋତୁରେ ନେତାଙ୍କ ଦଳ କିମ୍ବା ଶିବିର ବଦଳାଇବା କିଛି ନୂଆ କଥା ନୁହେଁ। ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି ବିଧାୟକ ଦାରା ସିଂହ ଚୌହାନ ବିଧାନସଭାରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବା ଏବଂ ବିଜେପିକୁ ଫେରିବା ଏକ ସିକ୍ୱେଲ ଭାବେ ଦେଖାଯାଉଛି। ପୂର୍ବରୁ ସେ ବିଜେପିରେ ଥିବାବେଳେ ତାଙ୍କ ଦଳବଦଳ ଖବର ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ନୁହେଁ। ବାରଣାସୀରେ ଶାଳିନୀ ଯାଦବ ମଧ୍ୟ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି ଛାଡ଼ିଛନ୍ତି। ଏସପି ସହଯୋଗୀ ଆରଏଲଡି ନେତା ଜୟନ୍ତ ଚୌଧୁରୀ ମଧ୍ୟ ଏସପି ଛାଡିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଛନ୍ତି। ଭାରତୀୟ ସମାଜ ପାର୍ଟି ସଭାପତି ଓମ୍ ପ୍ରକାଶ ରାଜଭର କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ଅନେକ ବିଧାୟକ ଅଖିଳେଶ ଯାଦବଙ୍କ ଉପରେ ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଅଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଦଳ ଛାଡିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଛନ୍ତି। ଯଦି ଏହି ଧାରା ଜାରି ରହେ, ତେବେ ବିଜେପି ୟୁପିର ପୂର୍ବାଂଚଳରୁ ପଶ୍ଚିମ ୟୁପି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିଜର ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବ।
ବିଜେପିକୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀଙ୍କ ଗଣିତ
ବିଜେପିକୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀଙ୍କ ଗଣିତ ବୁଝନ୍ତୁ। ୨୦୧୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପି ୩୭.୩୬ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇ ୩୦୩ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ବିଜେପି ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଏନଡିଏ ୪୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇ ୩୫୩ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ଅର୍ଥାତ୍ ୫୫ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ବିରୋଧୀଙ୍କୁ ଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଭାଜନ ଯୋଗୁଁ ବିରୋଧୀ ଏହାକୁ ଆସନରେ ପରିଣତ କରିପାରିନଥିଲେ। ଏଥର ବିଜେପି ବିରୋଧରେ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଦେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଛନ୍ତି ବିରୋଧୀ। ଜେଡିୟୁ ମୁଖପାତ୍ର ତଥା ପରାମର୍ଶଦାତା କେସି ତ୍ୟାଗୀଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ, ବିରୋଧୀ ମେଣ୍ଟ ୪୫୦ ଆସନରେ ୱାନ୍ ଟୁ ୱାନ୍ ଲଢ଼େଇ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରିଛି। ମାୟାବତୀଙ୍କ ବିଏସପି ଓ ଅସଦୁଦ୍ଦିନ ଓୱେସିଙ୍କ ଏଆଇଏମଆଇଏମ ଭଳି ଦଳ ବ୍ୟତୀତ କେସିଆରଙ୍କ ବିଆରଏସ, ଜଗନ ମୋହନ ରେଡ୍ଡୀଙ୍କ ୱାଇଏସଆର କଂଗ୍ରେସ, କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ଜେଡିଏସ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାରେ ବିଜେଡି ଭଳି ଦଳ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିବେ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ଭାଙ୍ଗିବା ଓ ଭାଙ୍ଗିବାର ଆଶଙ୍କା ଆହୁରି ଅଧିକ ରହିଛି। ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏନସିପି ଓ ଶିବସେନା ମଧ୍ୟରେ ଫାଟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇସାରିଛି। ମମତା ଓ କେଜ୍ରିଓ୍ଵାଲଙ୍କ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରିବା ବିପଦମୁକ୍ତ ନୁହେଁ।
ୟୁପି ବିଜୟ ପାଇଁ ବିଜେପିର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରଣନୀତି
ବାସ୍ତବରେ ବିଜେପି ୟୁପିରେ ନିଜର ବିଜୟ ପାଇଁ କୌଣସି କସରତ ଛାଡ଼ିବାକୁ ଚାହୁଁନାହିଁ। ପଶ୍ଚିମ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଜୟନ୍ତ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ଦଖଲ ରହିଛି। ଶାଲିନୀ ଯାଦବ ପୂର୍ବାଂଚଳରେ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ଖେଳକୁ ଖରାପ କରିପାରନ୍ତି କିମ୍ବା ନ କରିପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେ ଏସପିର ଜାତିଗତ ସଂଗଠନ ଅର୍ଥାତ୍ ଯାଦବଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ଦଳ ବୋଲି ଦାବିକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଛନ୍ତି। ପୂର୍ବାଂଚଳରେ ଦାରା ସିଂ ଚୌହାନଙ୍କ ପାଖରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼ ଡଜନ ଆସନ ରହିଛି। ସେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପି ସରକାରରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଅଖିଳେଶ ଯାଦବଙ୍କଠାରୁ ସପା ନେତା କିମ୍ବା ଏହାର ସହଯୋଗୀଦଳ ଅଲଗା ହେବା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ କ୍ଷତିର ପରିସର ବଢ଼ାଇବ। ଯେଉଁ ନେତାମାନେ ପୂର୍ବାଂଚଳରୁ ପଶ୍ଚିମ ୟୁପିକୁ ଦଳ ବଦଳାଉଛନ୍ତି, ସେମାନେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ବିଜେପିର ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି କରିବେ। ଏହା ଏସପିଙ୍କ ପାଇଁ ଭଲ ନୁହେଁ। ଜୟନ୍ତ ଚୌଧୁରୀ ହେଉଛନ୍ତି ଜାଟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଜଣେ ନେତା। ଦାରା ସିଂ ଚୌହାନ ଅଣ ଯାଦବ ଓବିସି ବର୍ଗର ଅଟନ୍ତି। ଶାଳିନୀ ଏସପିଙ୍କ ମୂଳ ଜାତି ଯାଦବ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅଟନ୍ତି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଏହା ହେଉଛି ଜାତିଗତ ଧ୍ରୁବୀକରଣକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ବିଜେପିର ପ୍ରୟାସ। ମାୟାବତୀ ଓ ଅଖିଳେଶଙ୍କ ଶକ୍ତିକୁ ଜାତିଗତ ମେଣ୍ଟ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି।
ଏସପିଙ୍କୁ ହଟାଇବାରେ ମଧ୍ୟ ରାଜଭର ସହାୟକ ହେବେ
ସୁହେଲଦେବ ଭାରତୀୟ ସମାଜ ପାର୍ଟିର ସଭାପତି ଓମ ପ୍ରକାଶ ରାଜଭର ବିଜେପି ସହ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିସାରିଛନ୍ତି। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ଅନେକ ବିଧାୟକ ତାଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗରେ ଅଛନ୍ତି। ରାଜଭରଙ୍କ କଥା ଏବେ ସତ ହେବାରେ ଲାଗିଛି। ବିଜେପି ଛାଡି ଏସପିରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ନେତାମାନେ ଘରକୁ ଫେରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଦାରା ସିଂହ ଚୌହାନଙ୍କ ଇସ୍ତଫାକୁ ସେମିତି ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି। ତାଙ୍କ ବିଦାୟ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଝଟକା ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ପୂର୍ବାଂଚଳର ଘୋସି ଆସନରୁ ବିଧାୟକ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିବା ଚୌହାନ ତାଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରାୟ ଦେଢ଼ ଡଜନ ଆସନ ରେ ଅଛନ୍ତି। ସେ ବିଏସପିରୁ ନିଜର ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିୟର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ୧୯୯୬ରେ ସେ ବିଏସପିରୁ ରାଜ୍ୟସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ୨୦୦୦ରେ ସେ ପୁଣି ଥରେ ରାଜ୍ୟସଭା ସଦସ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ। ସେ ୨୦୦୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଏସପି ଟିକେଟରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରି ଘୋସି ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ। ୨୦୧୫ରେ ସେ ବିଜେପିରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ୨୦୧୭ ୟୁପି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ ମଧୁବନ ବିଧାନସଭା ଆସନରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇ ଯୋଗୀ ଆଦିତ୍ୟନାଥଙ୍କ ସରକାରରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ୨୦୨୨ରେ ସେ ଏସପି ସହ ଯାଇଥିଲେ। ଏବେ ସେ ବିଧାନସଭାରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ବିଜେପିର ନିକଟତର ହୋଇଛନ୍ତି।
ଏନଡିଏକୁ ଫେରିଲେ ଓମ୍ ପ୍ରକାଶ ରାଜଭର
ସୁହେଲଦେବ ଭାରତୀୟ ସମାଜ ପାର୍ଟି ର ସଭାପତି ଓମ୍ ପ୍ରକାଶ ରାଜଭର ଏବେ ଏନଡିଏକୁ ଫେରିଛନ୍ତି। ସେମାନେ ବିଜେପି ସହ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିବେ। ୨୦୧୭ରେ ତାଙ୍କ ଦଳ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏନଡିଏ ସହ ମେଣ୍ଟ କରିଥିଲା। ସେ ମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ। ୨୦୧୭ରେ ଓମ ପ୍ରକାଶ ରାଜଭର ଯୋଗୀ ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦଳ ୨୦୨୨ ୟୁପି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସପା ସହ ଲଢ଼ିଥିଲା। ଏବେ ସେମାନେ ବିଜେପି ସହ ଅଛନ୍ତି। ଅର୍ଥାତ୍ ୟୁପିରେ ସପାକୁ ନିପାତ କରିବା ପାଇଁ ରଣନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି ବିଜେପି।
ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିରୋଧୀ ଦଳମାନେ କେବଳ ଏକତା ନାଁରେ ବସିଛନ୍ତି। ଆସନ ବଣ୍ଟନ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଚେହେରା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ। ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ମମତା ବାନାର୍ଜୀଙ୍କ ବିଷୟରେ ତାଙ୍କ ଦଳର ସ୍ଲୋଗାନ ମଧ୍ୟ ଜୋର ଧରିବାରେ ଲାଗିଛି – ବୋଲଚେ ବଙ୍ଗଳାର ଜନତା, ପିଏମ ହକ୍ ମମତା (ବଙ୍ଗଳାବାସୀଙ୍କ କଥା କହିବା, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୁଅନ୍ତୁ, ମମତା ହୁଅନ୍ତୁ)। ବିରୋଧୀ ମେଣ୍ଟ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇବା ପାଇଁ ମମତାଙ୍କ ଏହା ହେଉଛି ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପ। ସିଟ୍ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇନାହିଁ। ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଚେହେରା ଘୋଷଣା ହେବା ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଚାପ। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ବିରୋଧୀ ଏକଜୁଟ ହୋଇ ରହିପାରିବେ କି? ଯଦି ସେ ସେଠାରେ ରହିପାରିବେ ନାହିଁ, ତେବେ ସେ କିପରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ସହ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିପାରିବେ?