ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ଯୋଡ଼ୋ ଯାତ୍ରା ପରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି ୧୪ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୪ରେ ମଣିପୁରରୁ ‘ଭାରତ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରା’ର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ଯାତ୍ରାରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି ୬୭ ଦିନରେ ୬୨୦୦ କିଲୋମିଟର ଯାତ୍ରା କରିବେ।
ଯେଉଁ ୧୪ଟି ରାଜ୍ୟ ଦେଇ ଭାରତ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରା ଯିବ, ସେଠାରେ ମୋଟ ୩୫୫ ଲୋକସଭା ଆସନ ରହିଛି। ୨୦୧୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତି ତୃତୀୟ ଆସନ ଅର୍ଥାତ୍ ଏହି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ୧୨୯ ଆସନରେ କଂଗ୍ରେସ ଓ ବିଜେପି ମଧ୍ୟରେ ସିଧାସଳଖ ମୁକାବିଲା ହୋଇଥିଲା। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କଂଗ୍ରେସ ମାତ୍ର ୭ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ ଏହି ଆସନଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରୁଛି କି?
କଂଗ୍ରେସ ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ କେସି ବେଣୁଗୋପାଳ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦଳର ସଭାପତି ମଲ୍ଲିକାର୍ଜୁନ ଖଡଗେ ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ପତାକା ଦେଖାଇ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିବେ। ଅର୍ଥନୈତିକ, ସାମାଜିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ନ୍ୟାୟ ପାଇଁ ଭାରତ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରା ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ।
ବେଣୁଗୋପାଳ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଗସ୍ତ ସମୟରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଯୁବକ, ମହିଳା ଏବଂ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ଭେଟିବେ। ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ଅଧିକାଂଶ ଯାତ୍ରା ବସ୍ ଯୋଗେ କରାଯିବ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ପହଞ୍ଚିପାରିବେ। ଯାତ୍ରାର କିଛି ଛୋଟ ଅଂଶ ଚାଲିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି ଯେଉଁ ୧୪ଟି ରାଜ୍ୟଗସ୍ତ କରିବେ, ସେହି ୧୪ଟି ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ୩୫୫ଟି ଲୋକସଭା ଆସନ ମଧ୍ୟରୁ କଂଗ୍ରେସର ମାତ୍ର ୧୫ ଜଣ ସାଂସଦ ଅଛନ୍ତି। ରାଜନୈତିକ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ କହିବା ନୁସାରେ, ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୨୦୨୪ରେ ୧୫ରୁ ୨୦ବୃଦ୍ଧି ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ୧୦କୁ ହ୍ରାସ ପାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ କୌଣସି ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖାଯାଉନାହିଁ। ଏହାର ଦୁଇଟି କାରଣ ରହିଛି, ତାହା ହେଲା-
ସେହି ଯାତ୍ରା ସଫଳ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୀମିତ। ଯେଉଁଠି ମାନସିକ ସମସ୍ୟା ରହିଛି। ୨୦୦୪ରେ ରାଜଶେଖର ରେଡ୍ଡୀଙ୍କ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଗସ୍ତ ଏବଂ ୧୯୮୨ରେ ଏନ୍ ଟି ରାମା ରାଓଙ୍କ ଚୈତନ୍ୟ ଯାତ୍ରା ଏହାର ଉଦାହରଣ। କ୍ଷୁଦ୍ର ଯାତ୍ରା ତୁଳନାରେ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଭ୍ରମଣର ଲାଭ କମ୍ ଥାଏ।
ସାମ୍ନାରେ ଏବେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଅଛି। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ରାହୁଲଙ୍କ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରା କଂଗ୍ରେସର ସମ୍ବଳକୁ ନିଜ ଆଡ଼କୁ ଟାଣି ନେବ। କଂଗ୍ରେସର ଧ୍ୟାନ ଓ ସମ୍ବଳ ବିଭାଜିତ ହେବ। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ବିଜେପି ସହ ସିଧାସଳଖ ମୁକାବିଲାରେ ଜିତିବା କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ କଷ୍ଟକର ହେବ।
ଯେଉଁସବୁ ରାଜ୍ୟ ଦେଇ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରା ଯିବ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଛତିଶଗଡ଼, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ରାଜସ୍ଥାନରେ କଂଗ୍ରେସ ପରାଜୟ ବରଣ କରିଛି। ୨୦୨୪ରେ ଓଡ଼ିଶା ଓ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଉଭୟ ରାଜ୍ୟରେ କଂଗ୍ରେସ କୌଣସି ବଡ଼ ଧରଣର ପରିବର୍ତ୍ତନ କରୁଥିବା ଦେଖାଯାଉନାହିଁ।
ନ୍ୟାୟଯାତ୍ରା ହୋଇଥିବା ୧୪ଟି ରାଜ୍ୟମଧ୍ୟରୁ ୬ଟିରାଜ୍ୟରେ କଂଗ୍ରେସକୁ ୩୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ମିଳିଛି, ୨୦୨୪ରେ ଯାତ୍ରାରେ ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ବଢ଼ିବ କି?
ଭାରତ ଜୋଡ଼ୋ ଯାତ୍ରା ପରେ କଂଗ୍ରେସ କେବଳ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଓ ତେଲେଙ୍ଗାନା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି। ରାଜସ୍ଥାନ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଛତିଶଗଡ଼ ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ କଂଗ୍ରେସକୁ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଛି। ରାଜନୈତିକ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ କହିବା ନୁଯାୟୀ, ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ, ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ତରରେ ଦଳୀୟ ସଂଗଠନ, ଜନମନୋଭାବ ଓ ଦୃଢ଼ ବ୍ରାଣ୍ଡ ରହିଲେ ହିଁ ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ।
୬ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୮୩ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତରୁ ମଧ୍ୟ ଏହା ବୁଝିହେବ । ଜୁନ୍ ୧୯୮୪ରେ ଦିଲ୍ଲୀର ରାଜଘାଟରେ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରଙ୍କ ଯାତ୍ରା ଶେଷ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିଲା। ଯାତ୍ରା ଶେଷ ହେବାର ୪ ମାସ ପରେ ୧୯୮୪ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୩୧ ତାରିଖରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହାପରେ କଂଗ୍ରେସ ପୁଣି ଥରେ ସାନ୍ତ୍ୱନା ଭୋଟରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ନ୍ୟାୟଯାତ୍ରା କେତେ ଫଳପ୍ରଦ ହେବ ତାହା ରାମ ମନ୍ଦିର କିମ୍ବା ସେହି ସମୟରେ ଦେଶରେ ଚାଲିଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବ ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି।
୨୦୧୪ ପରେ କଂଗ୍ରେସ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳରେ ନିର୍ବାଚନ ହାରିବାରେ ଲାଗିଛି। ଆସାମରେ ହିମନ୍ତ ବିଶ୍ୱ ଶର୍ମା, ମଣିପୁରରେ ଏନ୍ ବିରେନ ସିଂହ, ତ୍ରିପୁରାରେ ମାଣିକ ସାହାଙ୍କ ଭଳି ବଡ଼ ବଡ଼ ନେତାଙ୍କ ବିଦାୟ ପରେ କେବଳ ଜାତୀୟ ସ୍ତରର ନେତା ନୁହଁନ୍ତି, ଏଠାରେ ଦଳୀୟ ସଂଗଠନ ମଧ୍ୟ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଛି। ତେଣୁ ରାହୁଲଙ୍କ ନ୍ୟାୟଯାତ୍ରା ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ କିମ୍ବା ବିହାର ଭଳି ରାଜ୍ୟର ସଂଗଠନରେ କୌଣସି ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବ ବୋଲି ଆଶା ନାହିଁ।
୨୦୨୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ଭୂମିକାକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ସନ୍ଦେହ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ମମତା ବାନାର୍ଜୀ ଓ ଅରବିନ୍ଦ କେଜ୍ରିୱାଲ ମଲ୍ଲିକାର୍ଜୁନ ଖଡ଼ଗେଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କରିବା କଥା କହୁଥିବାବେଳେ ନ୍ୟାୟ ଯାତ୍ରା ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି। ସେପଟେ କଂଗ୍ରେସର ନାଗପୁର ରାଲିରେ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସିଦ୍ଧରମୈୟା ରାହୁଲଙ୍କୁ ବିଜେପି ତରଫରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରାର୍ଥୀ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଛନ୍ତି।
