ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଆଇନ (ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏ) ୨୦୧୩ ଅଧୀନରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ମାଗଣା ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଯୋଜନାକୁ ଆସନ୍ତା ୫ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ଛତିଶଗଡ଼ରେ ନିର୍ବାଚନୀ ରାଲିରେ ସେ ଏହି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।
ଏହି ମାଗଣା ଶସ୍ୟ ଯୋଗାଣ ଆହୁରି ୫ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରହିବ ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହାଦ୍ୱାରା ଅତି କମରେ ୮୦ କୋଟି ଲୋକ ଉପକୃତ ହେବେ ଏବଂ ବିଜେପି ଏହାର ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାରରେ ଏହାକୁ ବିକ୍ରୟ ପଏଣ୍ଟଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଅନ୍ୟ ଦଳମାନେ ଭୋଟରଙ୍କୁ ଦେଉଥିବା ମାଗଣା ସାମଗ୍ରୀକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ‘ରେବଡ଼ି’ ବୋଲି ଉପହାସ କରିଥିଲେ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଗରିବ କଲ୍ୟାଣ ଅନ୍ନ ଯୋଜନା (ପିଏମ-ଜିକେଏୱାଇ), ମହାମାରୀ ସମୟରେ ରିଲିଫ ପଦକ୍ଷେପ, ଯାହା ଅଧୀନରେ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୦ରୁ ଏନଏଫଏସଏର ସମସ୍ତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ଅତିରିକ୍ତ ୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ମାଗଣାରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା, ୧ ଜାନୁଆରୀ, ୨୦୨୩ରୁ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ତେବେ ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏ ଅଧୀନରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଉଥିବା ଅତ୍ୟଧିକ ରିହାତି ଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟକୁ ୨୦୨୩ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାଗଣା କରାଯାଇଥିଲା।
କ’ଣ ଥିଲା ପିଏମ୍-ଜିକେଏୱାଇ?
ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୦ରେ କୋଭିଡ୍-୧୯ ମହାମାରୀ ପ୍ରଭାବିତ ହେବା ସହ ଅର୍ଥନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଠପ୍ ହୋଇଯିବାରୁ ପିଏମ୍-ଜିକେଏୱାଇ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏର ସମସ୍ତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ୫ କେଜି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ମାଗଣାରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏହି ରିଲିଫ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ସେମାନଙ୍କୁ ୫ କେଜି ରିହାତି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ପାଇବାର ଅଧିକାର ବ୍ୟତୀତ ଥିଲା।
ଦେଶରେ ଲକଡାଉନ୍ ଲାଗୁ ହେବାର ଦୁଇଦିନ ପରେ ଅର୍ଥାତ୍ ୨୬ ମାର୍ଚ୍ଚ, ୨୦୨୦ରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଘୋଷଣା କରିଥିବା ସରକାରଙ୍କ ୧.୭ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର କୋଭିଡ୍ ରିଲିଫ୍ ପ୍ୟାକେଜରେ ଅନ୍ୟତମ ଅଂଶ ଭାବରେ ଏହି ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା।
ପ୍ରଥମେ ୨୦୨୦ ଏପ୍ରିଲ, ମେ ଓ ଜୁନ୍ ତିନି ମାସ ପାଇଁ ଏହି ଯୋଜନା ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା। ତେବେ ୨୦୨୦ ଜୁଲାଇ ୮ତାରିଖରେ ଏହାକୁ ଆଉ ୫ ମାସ ଅର୍ଥାତ୍ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା। ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୧ରେ କୋଭିଡର ଦ୍ୱିତୀୟ (ଡେଲଟା) ଲହର ଆସିବା ପରେ ସରକାର ପିଏମ-ଜିକେଏୱାଇ ପୁନଃ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୨୦୨୧ ମେ ଏବଂ ଜୁନ୍ ପାଇଁ ଏହି ଯୋଜନାର ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଥିଲେ।
ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହି ଯୋଜନାକୁ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା। ସେତେବେଳକୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ହ୍ରାସ ପାଇସାରିଥିଲା ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ପୁନଃଖୋଲିବା କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ୨୪ ନଭେମ୍ବର, ୨୦୨୧ରେ, ସରକାର ପିଏମ୍-ଜିକେଏୱାଇର ପଞ୍ଚମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ – ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାର ଅବଧି ଥିଲା।
ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଓ ପଞ୍ଜାବ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନକୁ ନେଇ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨ରେ ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସରକାର ଏହି ଯୋଜନାର ଷଷ୍ଠ ପର୍ଯ୍ୟାୟକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଥିଲେ – ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ।
ଏହାପରେ, ୨୮ ସେପ୍ଟେମ୍ବର, ୨୦୨୨ରେ, ଉଭୟ ଯୋଜନାର ଶେଷ ହେଉଥିଲା ଏବଂ ଗୁଜରାଟ ଏବଂ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଖେଇ ଆସୁଥିବାବେଳେ ସରକାର ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୨ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପିଏମ-ଜିକେଏୱାଇର ସପ୍ତମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ଶେଷରେ, ୨୪ ଡିସେମ୍ବର, ୨୦୨୨ରେ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ପିଏମ-ଜିକେଏୱାଇ ବନ୍ଦ କରିବା ଏବଂ ୨୦୨୩ ସମସ୍ତ ପାଇଁ ଏନଏଫଏସଏ ଅଧୀନରେ ଯୋଗ୍ୟ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ମାଗଣା ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଦେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ।
ଏନଏଫଏସଏ କ’ଣ?
ୟୁପିଏ-୨ ସରକାର ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏ ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୨୦୧୩ ଜୁଲାଇ ୫ତାରିଖରୁ ଏହା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା। ଦେଶର ୫୦% ସହରାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ୭୫% ଗ୍ରାମୀଣ ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ଟାର୍ଗେଟେଡ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ଡିଷ୍ଟ୍ରିବ୍ୟୁସନ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ (ଟିପିଡିଏସ୍) ଅଧୀନରେ ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣର ଗୁଣାତ୍ମକ ଖାଦ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବାକୁ ଏହି ଆଇନରେ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏର ସାମଗ୍ରିକ ଜାତୀୟ କଭରେଜ୍ ଜନସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରାୟ ୬୭.୫% ଅଟେ।
ଏହି ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ରାଜ୍ୟର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ଓ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବାକୁ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଜନଗଣନା ଅନୁଯାୟୀ ଜନସଂଖ୍ୟା ଆକଳନ ଆଧାରରେ ଗଣନା କରାଯିବ, ଯାହାର ସମ୍ପୃକ୍ତ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ସଦ୍ୟତମ ପ୍ରକାଶିତ ଜନଗଣନା ତଥ୍ୟ ୨୦୧୧ର-ଏବଂ ଏହା ଆଧାରରେ, ପ୍ରାୟ ୮୧.୩୫ କୋଟି ଲୋକଙ୍କୁ ଏନଏଫଏସଏ ଦ୍ୱାରା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ।
ସବସିଡି ମୂଲ୍ୟ ଏନଏଫଏସଏର ଅନୁସୂଚୀ-୧ରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ହୋଇଛି, ଯାହାକୁ ସରକାର କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଆଦେଶଦ୍ୱାରା ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରିବେ। ୨୦୨୨ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଏନଏଫଏସଏ ହିତାଧିକାରୀମାନେ ଚାଉଳ, ଗହମ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ (ବାଜରା) କିଲୋ ପିଛା ଯଥାକ୍ରମେ ୩ ଟଙ୍କା, ୨ ଟଙ୍କା ଏବଂ ୧ ଟଙ୍କା ଦେଉଥିଲେ। ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟର ଅର୍ଥନୈତିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ସବସିଡି ବିଲ କ୍ରମାଗତଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି ମୂଲ୍ୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇନଥିଲା। ଚଳିତ ବର୍ଷଠାରୁ ରାସନ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଗଣା କରାଯାଇଥିଲା।
ଜଣେ ହିତାଧିକାରୀ କେତେ ପରିମାଣର ଶସ୍ୟ ପାଇବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ତାହା ମଧ୍ୟ ଆଇନରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ସଂସଦର ଅନୁମୋଦନ ବିନା ଏହାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏ ଅଧୀନରେ ଦୁଇଟି ବର୍ଗର ହିତାଧିକାରୀ ପରିବାର ଅଛନ୍ତି- ଅନ୍ତ୍ୟୋଦୟ ଅନ୍ନ ଯୋଜନା (ଏଏୱାଇ) ପରିବାର ଏବଂ ପ୍ରାଥମିକତା ପରିବାର (ପିଏଚ୍)। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଏଏୱାଇ ପରିବାରରେ ସଦସ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ନିର୍ବିଶେଷରେ ପ୍ରତି ମାସରେ ୩୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ପାଇବାକୁ ହକଦାର ଅଟନ୍ତି।
ପିଏଚମାନେ ପରିବାର ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ପାଇବାକୁ ହକଦାର ଅଟନ୍ତି। ପିଏଚର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଦସ୍ୟ ଏନଏଫଏସଏ ଅଧୀନରେ ପ୍ରତି ମାସରେ ୫ କେଜି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ପାଇବାକୁ ହକଦାର ଅଟନ୍ତି। ତେଣୁ ପିଏଚ୍ ପରିବାର ଯେତେ ବଡ଼ ହେବ, ସେତେ ଅଧିକ ପରିମାଣର ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ମିଳିବ।
ଏହି ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକର ମୂଲ୍ୟ କେତେ?
ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟର ଅର୍ଥନୈତିକ ଖର୍ଚ୍ଚର ଚାରିଟି ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ରହିଛି – ଶସ୍ୟର ସଂଗୃହୀତ ମୂଲ୍ୟ, କ୍ରୟ ଆନୁସଙ୍ଗିକ, ଅଧିଗ୍ରହଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ବିତରଣ ଖର୍ଚ୍ଚ। ଗତ କିଛିବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏସବୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୨୦୧୩-୧୪ରେ ଚାଉଳର ଅର୍ଥନୈତିକ ମୂଲ୍ୟ କ୍ୱିଣ୍ଟାଲ ପିଛା ୨୬୧୫.୫୧ ଟଙ୍କା ଥିବାବେଳେ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ଏହା ୩,୬୭୦.୦୪ ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଗହମର ଅର୍ଥନୈତିକ ମୂଲ୍ୟ ୨୦୧୩-୧୪ରେ କ୍ୱିଣ୍ଟାଲ ପିଛା ୧୯୦୮.୩୨ ଟଙ୍କା ଥିବାବେଳେ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ଏହା ୨,୫୮୮.୭୦ ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ସରକାରଙ୍କ ଖାଦ୍ୟ ସବସିଡି ବିଲ୍ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୨୦୨୦-୨୧ରେ ଏହା ୫,୪୧,୩୩୦.୧୪ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଥିବାବେଳେ ୨୦୨୧-୨୨ରେ ଏହା ୨,୮୬,୪୬୯.୧୧ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ଖସି ଆସିଛି। ୨୦୨୨-୨୩ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସରକାର ୨,୦୬,୮୩୧.୦୯ କୋଟି ଟଙ୍କାର ସବସିଡି ବିଲ ବଜେଟରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏ ଅଧୀନରେ ମାଗଣା ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ବଣ୍ଟନ ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରାୟ ୨ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ହେବ।
ଚଳିତ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ସୁଦ୍ଧା ପିଏମ୍-ଜିକେଏୱାଇ ବାବଦରେ ସରକାରଙ୍କ ଖର୍ଚ୍ଚ ମାସିକ ପ୍ରାୟ ୧୫,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିଲା। ଯୋଜନାର ସପ୍ତମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରାୟ ୩.୯୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିଲା।
୨୪ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୨ରେ ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏ ଅଧୀନରେ ମାଗଣାରେ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଯୋଗାଇଦେବା ପାଇଁ ସରକାର ନେଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତିଦ୍ୱାରା ରାଜକୋଷ ଉପରେ ଅତିରିକ୍ତ ୧୩,୯୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଆର୍ଥିକ ବୋଝ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା ଏବଂ ୨୦୨୩ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷ ପାଇଁ ମୋଟ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ବିଲ ପ୍ରାୟ ୨ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା।
ଏବଂ ଏନ୍ଏଫ୍ଏସ୍ଏ ହିତାଧିକାରୀମାନେ କେତେ ଟଙ୍କା ସଞ୍ଚୟ କରନ୍ତି?
ଅନ୍ତ୍ୟୋଦୟ ଅନ୍ନ ଯୋଜନା (ଏଏୱାଇ) ପରିବାର, ଯେଉଁମାନେ ମାସକୁ ୩୫ କେଜି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ପାଇବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ, ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସରକାର ୨୦୨୨-୨୩ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ୯୯.୭୫ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ (୭୧.୦୭ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଚାଉଳ ଏବଂ ୨୮.୬୮ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଗହମ) ଆବଣ୍ଟନ କରିଥିଲେ। ଏହାର ଅର୍ଥ ଏଏୱାଇ ପରିବାରମାନେ ସମଗ୍ର ବର୍ଷ ପାଇଁ ସମୁଦାୟ ୨,୭୦୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ସଞ୍ଚୟ କରିବେ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା।
ସେହିଭଳି ପିଏଚ୍ଏଚ୍ ପାଇଁ ସରକାର ୪୨୩.୮୬ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ (୨୭୨.୮ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଚାଉଳ, ୧୪୪.୭୬ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଗହମ ଏବଂ ୬.୩ ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ପୋଷକ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ) ଆବଣ୍ଟନ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ଫଳରେ ସେମାନେ ବର୍ଷରେ ପ୍ରାୟ ୧୧,୧୪୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ସଞ୍ଚୟ କରିପାରିବେ।
ଏନଏଫଏସଏ ହେଉଛି ସଂସଦର ଏକ ଆଇନ ଅଧୀନରେ ଏକ ଅଧିକାର ଭିତ୍ତିକ ଯୋଜନା, ଯେତେବେଳେ ପିଏମ-ଜିକେଏୱାଇ ଏକ ଯୋଜନା ଥିଲା ଯାହା କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀଦ୍ୱାରା ଏନଏଫଏସଏ ଅଧୀନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ଯୋଗ୍ୟତାର ଶୀର୍ଷ-ଅପ୍ ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା।
ନିର୍ବାଚନରେ ମାଗଣା ରାସନ ଯୋଜନାରେ ବିଜେପିକୁ ଫାଇଦା ମିଳିବ କି?
ନିର୍ବାଚନୀ ରାଲିରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଏହି ଘୋଷଣା ଆସିଥିଲା ଏବଂ ଏହାକୁ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ପରିଚାଳିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା। ଚଳିତ ମାସରେ ନିର୍ବାଚନ ହେବାକୁ ଥିବା ଛତିଶଗଡ଼, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ତେଲେଙ୍ଗାନା ରାଜ୍ୟରେ ଗରିବଙ୍କ ପାଇଁ ଅନେକ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଯୋଜନା ରହିଥିବା ବେଳେ ଏହି ଘୋଷଣା ଆଗାମୀ ଲୋକସଭା ଓ ଦେଶର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ସଙ୍କେତ ଦେବା ସହ ବିଜେପିର କଲ୍ୟାଣକାରୀ ରାଜନୀତିର ବାର୍ତ୍ତାକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇପାରେ।
ପିଏମ-ଜିକେଏୱାଇର ଅବଧି ବୃଦ୍ଧି ୟୁପି ଏବଂ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପିକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିବା କୁହାଯାଉଛି। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବିଜେପି ଗୁଜରାଟରେ ମଧ୍ୟ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଚାରରେ କଂଗ୍ରେସ ନିଜର କଲ୍ୟାଣମୂଳକ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲା।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବିଜେପି ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଉଥିବା ମାଗଣା ସାମଗ୍ରୀକୁ ସମାଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ନିଜେ ଉଦାର ଉପଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ନିଜକୁ ଗରିବଙ୍କ ମସିହା ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି। ବିଜେପି ନେତାଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ, ଦଳ ତଥାକଥିତ ‘ରେବଡି’କୁ ବିରୋଧ କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହିଁ।