ଭୁବନେଶ୍ଵର: ଅମୃତ ଭାରତ ଷ୍ଟେସନ ଯୋଜନାରେ ପୁନଃବିକଶିତ ହେଉଥିବା ଷ୍ଟେସନ କୋଠାର ଡିଜାଇନ୍ ସ୍ଥାନୀୟ ସଂସ୍କୃତି, ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ସ୍ଥାପତ୍ୟରୁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହେବା ପାଇଁ ସ୍ଥିର କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ସେଥିରେ ଓଡିଶାର ୫୯ଟି ଷ୍ଟେସନକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି। ସେହି କ୍ରମରେ ଓଡ଼ିଶାର ଭୁବନେଶ୍ୱର ଷ୍ଟେସନ୍ରେ ଆଧୁନିକତାର ଛାପ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ।
ବାଲେଶ୍ୱର ଷ୍ଟେସନ୍ ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଆଧାରିତ ହେବ ଏବଂ କଟକ ଷ୍ଟେସନର ରୂପାନ୍ତରଣ ମଧ୍ୟ ଚମତ୍କାର ଢଙ୍ଗରେ କରାଯିବ। ପୂର୍ବରୁ ପୁନର୍ବିକାଶ ଚାଲିଥିବା ଷ୍ଟେସନ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ପୁରୀର ଷ୍ଟେସନଗୁଡ଼ିକ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ସ୍ଥାପତ୍ୟରୁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇଛି। ଏସବୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ଯେଉଁ ଷ୍ଟେସନ ଗୁଡିକ ଅମୃତ ଷ୍ଟେସନରେ ସାମିଲ ହୋଇଛି, ସେଥି ମଧ୍ୟରେ ଅନଗୁଳ, ବାଦାମପାହାଡ଼, ବଲାଙ୍ଗୀର, ବାଲୁଗାଁ, ବଡବିଲ, ବରଗଡ ରୋଡ, ବାରିପଦା, ବରପାଲି, ବେଲପାହାଡ, ବେତନଟୀ, ଭଦ୍ରକ, ଭବାନୀପାଟଣା, ଭୁବନେଶ୍ୱର ନ୍ୟୁ, ବିମଳାଗଡ, ବ୍ରହ୍ମପୁର, ବ୍ରଜରାଜନଗର, ଛତ୍ରପୁର, କଟକ , ଦାମନଯୋଡି, ଢେଙ୍କାନାଳ, ଗୁଣୁପୁର, ହରିଶଙ୍କର ରୋଡ, ହିମଗିର, ହୀରାକୁଦ, ଯାଜପୁର କେନ୍ଦୁଝର ରୋଡ, ଜଳେଶ୍ୱର, ଜାରୋଲି, ଜୟପୁର, ଝାରସୁଗୁଡା ଜଙ୍କସନ, ଝାରସୁଗୁଡା ରୋଡ, କଣ୍ଟାବା’, କେନ୍ଦୁଝରଗଡ, କେସିଙ୍ଗା, ଖରିଆର ରୋଡ, ଖୋର୍ଦ୍ଧା ରୋଡ ଜଙ୍କସନ୍, କୋରାପୁଟ ଜଙ୍କସନ୍, ଲିଙ୍ଗରାଜ ଟେମ୍ପଲ ରୋଡ, ମଞ୍ଚେଶ୍ୱର, ମେରାମୁଣ୍ଡଳୀ , ମୁନିଗୁଡା, ପାନପୋଷ, ପାରାଦ୍ୱୀପ , ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି, ରଘୁନାଥପୁର, ରେଢାଖୋଲ, ରାଇରଙ୍ଗପୁର, ରାଜଗାଙ୍ଗପୁର, ରାୟଗଡା, ରାଉରକେଲା, ସାକ୍ଷୀ ଗୋପାଳ, ସମ୍ବଲପୁର, ସମ୍ବଲପୁର ସହର, ସୋରୋ, ତାଲଚେର, ତାଳଚେର ରୋଡ, ଟିଟିଲାଗଡ ଜଙ୍କସନ ରହିଛି।
ନିକଟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଭାରତର ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ଗୁଡ଼ିକ ଆଉ ପୂର୍ବ ଭଳି ରହିବ ନାହିଁ । ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରହିଥିବା ଏବଂ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇନଥିବା ରେଳ ଷ୍ଟେସନରେ ଏବେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ଅମୃତ ଭାରତ ଷ୍ଟେସନ ଯୋଜନାର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଫେବୃଆରୀ ୨୬ ତାରିଖରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ୫୫୩ ଟି ରେଳ ଷ୍ଟେସନର ପୁନଃବିକାଶ ପାଇଁ ଶିଳାନ୍ୟାସ କରିବା ପରେ ଦେଶର ୧୩୦୦ରୁ ଅଧିକ ରେଳ ଷ୍ଟେସନର ରୂପାନ୍ତର ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ରର ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ଯୋଜନା ଆହୁରି ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ ହୋଇଛି। ଗତ ବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଯେଉଁ ଶିଳାନ୍ୟାସ କରିଥିଲେ, ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ୫୦୮ଟି ରେଳ ଷ୍ଟେସନର ପୁନଃବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲୁ ରହିଛି।
ଅମୃତ ଭାରତ ଷ୍ଟେସନ ଯୋଜନା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଯାତ୍ରା ଅନୁଭୂତିକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଏହାର ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଆଧୁନିକୀକରଣ ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇର ଏକ ମିଳିତ ପ୍ରୟାସକୁ ସୂଚିତ କରେ। ଏହି ଯୋଜନାରେ ଆଧୁନିକ ଯାତ୍ରୀ ସୁବିଧା ଯଥା ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଥିବା ପ୍ଲାଟଫର୍ମ, ରୂପାନ୍ତରିତ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ, ସୁନ୍ଦର ଲ୍ୟାଣ୍ଡସ୍କେପିଂ, ରୁଫ୍ ପ୍ଲାଜା, କିଓସ୍କ, ଫୁଡ୍ କୋର୍ଟ, ଛୋଟପିଲାମାନେ ଖେଳିବା ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ଆଦି ନିର୍ମାଣ କରାଯିବ। ସୁବିଧାରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଯେଉଁ ପ୍ରୟାସ କରାଯିବ, ତାହା ମଧ୍ୟରେ ଉନ୍ନତ ଆଲୋକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହିତ ରାସ୍ତା ପ୍ରଶସ୍ତିକରଣ, ଅବାଞ୍ଛିତ ନିର୍ମାଣକୁ ହଟାଇବା, ସୁପରିକଳ୍ପିତ ସଙ୍କେତ ଲଗାଇବା, ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ପଥଚାରୀ ପଥ ସ୍ଥାପନ ଏବଂ ପାର୍କିଂ ସୁବିଧା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଅମୃତ ଭାରତ ଷ୍ଟେସନ ଯୋଜନାର ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହେଉଛି ପୁନଃବିକଶିତ ଷ୍ଟେସନ କୋଠାର ଡିଜାଇନ୍ ସ୍ଥାନୀୟ ସଂସ୍କୃତି, ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ସ୍ଥାପତ୍ୟରୁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ କରାଯିବା। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଅହମ୍ମଦାବାଦ ଷ୍ଟେସନ ମୋଧେରା ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିରରୁ ପ୍ରେରିତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ଦ୍ୱାରକା ଷ୍ଟେସନ ଦ୍ୱାରକାଧୀଶ ମନ୍ଦିରରୁ ପ୍ରେରିତ। ଯେତେବେଳେ କି ଗୁରୁଗ୍ରାମ ଷ୍ଟେସନ ଆଇଟି ବିଷୟ ଉପରେ ଆଧାରିତ ହେବ , ଓଡ଼ିଶାର ବାଲେଶ୍ୱର ଷ୍ଟେସନ ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯିବ। ଚୋଳ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ପ୍ରଭାବ ତାମିଲନାଡୁର କୁମ୍ଭକୋଣମ୍ ଷ୍ଟେସନରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ।
ପୂର୍ବରୁ ପୁନର୍ବିକାଶ ଚାଲିଥିବା ଷ୍ଟେସନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ପୁରୀର ଷ୍ଟେସନଗୁଡ଼ିକ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ସ୍ଥାପତ୍ୟରୁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ତାମିଲନାଡୁର ମଦୁରାଇ ଏବଂ ରାମେଶ୍ୱରମ୍ ଷ୍ଟେସନ ଯଥାକ୍ରମେ ମଦୁରାଇ ମିନାକ୍ଷୀ ଏବଂ ରାମନାଥସ୍ୱାମୀ ମନ୍ଦିରରୁ ଅନୁପ୍ରାଣିତ। କୋଟଦ୍ୱାରର ରେଳ ଷ୍ଟେସନରେ ସାଧାରଣତଃ ହିଲ୍ ଷ୍ଟେସନ୍ ସ୍ଥାପତ୍ୟର ଛାପ ରହିଥିବା ବେଳେ ଉଦୟପୁର ଷ୍ଟେସନରେ ଉମେଦ ଭବନ ପ୍ୟାଲେସ୍ ଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ ଏକ ଗମ୍ବୁଜ ରହିଛି। ଦିଲ୍ଲୀ ଏନସିଆର ଷ୍ଟେସନ ଭଳି ଆଧୁନିକ ପରିପାଟୀ ଫରିଦାବାଦ, ଗାଜିଆବାଦ, ସଫଦରଜଙ୍ଗ ଏବଂ ବିଜୱାସନରେ ରହିଛି, ସେହିପରି ଡିଜାଇନ୍ ପ୍ରୟାଗରାଜ, ଭୁବନେଶ୍ୱର, ସିକନ୍ଦରାବାଦ ଏବଂ ଚେନ୍ନାଇ ଏଗମୋର ଷ୍ଟେସନର ରହିବ। ହାଇଦ୍ରାବାଦର ହାଇଟେକ୍ ସିଟି ଷ୍ଟେସନ୍ରେ ଆଧୁନିକ ଡିଜାଇନର ଛାପ ରହିଥିବା ବେଳେ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ – ଯଶବନ୍ତପୁର ଏବଂ ବେଙ୍ଗଲୁର କ୍ୟାଣ୍ଟରେ ଥିବା ଦୁଇଟି ଷ୍ଟେସନରେ ଆଧୁନିକ ଡିଜାଇନର ଛାପ ରହିଛି , ଯାହା ଏୟାରପୋର୍ଟ ଭଳି ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ।
ଅମୃତ ଭାରତ ଷ୍ଟେସନ ଯୋଜନାର ଆରମ୍ଭ ୨୦୨୧ ମସିହାରେ ହୋଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ଗାନ୍ଧୀନଗର ଆଧୁନିକୀକରଣ, ସମସ୍ତ ଆଧୁନିକ ସୁବିଧା ଏବଂ ଏକ ପଞ୍ଚତାରକା ହୋଟେଲରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଥମ ରେଳ ଷ୍ଟେସନରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା। ପରେ ସେହି ବର୍ଷ , ରାଣୀ କମଳାପତି ରେଳ ଷ୍ଟେସନ, ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ହବିବଗଞ୍ଜ ନାମରେ ପରିଚିତ ଥିଲା, ଏକ ନୂଆ ରୂପ ଧାରଣ କରିଥିଲା। ୨୦୨୨ରେ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ୍ ୩ଟି ପ୍ରମୁଖ ରେଳ ଷ୍ଟେସନର ପୁନଃବିକାଶକୁ ମଞ୍ଜୁରୀ ଦେଇଥିଲେ, ଯାହା ମଧ୍ୟରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ରେଳ ଷ୍ଟେସନ, ଅହମ୍ମଦାବାଦ ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ଏବଂ ପୂର୍ବରୁ ୟୁନେସ୍କୋର ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ସ୍ଥଳ ମୁମ୍ବାଇର ଛତ୍ରପତି ଶିବାଜୀ ମହାରାଜ ଟର୍ମିନସ୍ ରହିଥିଲା।
ଅମୃତ ଭାରତ ଷ୍ଟେସନ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ପୁନଃବିକାଶ ପାଇଁ ହାତକୁ ନିଆଯାଉଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଷ୍ଟେସନ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶରେ ସର୍ବାଧିକ ୧୪୯ଟି ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ଥିବା ବେଳେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୧୨୩ଟି, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ୯୪, ଗୁଜରାଟରେ ୮୭ଟି, ବିହାରରେ ୮୬ଟି, ରାଜସ୍ଥାନରେ ୮୨ଟି ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୮୦ଟି ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ରହିଛି।
ଭାରତର ଜୀବନ ରେଖା ଭାବେ ପରିଚିତ ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ଦୈନିକ ୧୩,୦୦୦ ଟ୍ରେନ୍ ଚଳାଚଳ କରି ଦେଶର ୭,୩୨୫ଟି ଷ୍ଟେସନକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଛି। ବିଗତ ବର୍ଷ ଗୁଡ଼ିକରେ ରେଳବାଇର ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି ଏବଂ ୨୦୨୪ – ୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ କ୍ୟାପେକ୍ସ ପାଇଁ ୨.୫୨ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟବରାଦ କରାଯାଇଛି।
