ଶ୍ରୀନଗର: କଟରା ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଏକ୍ସପ୍ରେସର ଶୁଭାରମ୍ଭ ସହିତ ଯାତ୍ରା ସମୟ ହ୍ରାସ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ଏବଂ ଏହା ସହିତ ରେଳ ଯାତ୍ରାରେ ଆରାମର ଏକ ନୂତନ ମାନଦଣ୍ଡକୁ ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ଲୋକମାନେ ଅନୁଭବ କରିପାରିବେ। କେବଳ ଟ୍ରେନର ଶୁଭାରମ୍ଭ ନୁହେଁ ବରଂ ଗତ ୧୧ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ରେଳ ନେଟୱାର୍କର ଦ୍ରୁତ ସଂପ୍ରସାରଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି।
୬ ଜୁନ୍ ରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏହି ପ୍ରଗତିକୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବା ପାଇଁ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ଗସ୍ତ କରିବେ। ସେ ନୂତନ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଟ୍ରେନକୁ ପତାକା ଦେଖାଇ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିବେ। ଏହା ସହିତ ଚେନାବ ଉପରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ରେଳ ସେତୁ ଏବଂ ଅଞ୍ଜିରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ କେବୁଲ ରେଳ ସେତୁ ର ମଧ୍ୟ ଉଦଘାଟନ କରିବେ।
ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରର ରେଳ ମାନଚିତ୍ରକୁ ଏକ ନୂତନ ଦିଗ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଏକଦା ସ୍ୱପ୍ନ ପରି ମନେ ହେଉଥିବା ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ଜୀବନ, ଜୀବିକା ଏବଂ ଭୂଦୃଶ୍ୟକୁ ସଂଯୋଗ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛି। ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଦ୍ୟୁତିକରଣ, ଏକ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ରେଳ ବିଭାଗ ଏବଂ ଷ୍ଟେସନ ଆଧୁନିକୀକରଣ ସହିତ, ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଏବେ ଦ୍ରୁତ, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ଅଧିକ ସମନ୍ବିତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଟ୍ରାକରେ ରହିଛି।
ନଦୀ ଠାରୁ ୩୫୯ ମିଟର ଉଚ୍ଚ, ଚେନାବ ରେଳ ସେତୁ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ରେଳ ତୋରଣ ବ୍ରିଜ ଭାବରେ ଠିଆ ହୋଇଛି। ଏହା ଆଇଫେଲ୍ ଟାୱାରଠାରୁ ୩୫ ମିଟର ଉଚ୍ଚ। ୧,୩୧୫ ମିଟର ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ, ଏହି ଷ୍ଟିଲ୍ ତୋରଣ ପରି ଗଠନ ଉଧମପୁର ଶ୍ରୀନଗର ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ।
କଠୋର ଭୂମି ଏବଂ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜଟିଳ ଜଳବାୟୁ ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ ହୋଇଥିବା ଏହି ସେତୁ ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ୨୬୦ କିଲୋମିଟର ପବନ ବେଗ ସହ୍ୟ କରିପାରେ। ଟ.୧,୪୮୬ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପ ମୂଲ୍ୟ ସହିତ, ଏହା କେବଳ ଏକ ସେତୁ ନୁହେଁ ବରଂ ଭାରତର ବୈଷୟିକ ଦକ୍ଷତାର ପ୍ରତୀକ। ମାଇନସ୍ ୧୦ ରୁ ୪୦ ଡିଗ୍ରୀ ସେଲସିୟସ୍ ତାପମାତ୍ରା ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଏଥିରେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଇସ୍ପାତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଋତୁକାଳୀନ ଚରମ ଜଳବାୟୁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିରତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ। ଏହାର ଗଠନାତ୍ମକ ବିବରଣୀ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଉନ୍ନତ ‘ଟେକଲା’ ସଫ୍ଟୱେର୍ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଡିଜାଇନ୍ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସଠିକତାକୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ।
ଜମ୍ମୁ ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ଏହି ସେତୁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ। ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଆରମ୍ଭ ପରେ, କଟରା ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ଯାତ୍ରା ସମୟ ପ୍ରାୟ ଦୁଇରୁ ତିନି ଘଣ୍ଟା ହ୍ରାସ ପାଇବ।
ଅଞ୍ଜୀ ଖାଡ୍ ସେତୁ ଦୁର୍ଗମ ହିମାଳୟ ଭୂଖଣ୍ଡ ଉପରେ ସାହସର ସହିତ ଅବସ୍ଥାପିତ, ଭାରତର ପ୍ରଥମ କେବୁଲ ଷ୍ଟେଡ୍ ରେଳ ସେତୁ ଭାବରେ ରହିଛି। ଏହା ଚେନାବର ଦକ୍ଷିଣରେ ଗଭୀର ଅଞ୍ଜୀ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାକୁ ବ୍ୟାପିଛି, ଯାହା ଉଧମପୁର ଶ୍ରୀନଗର ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲାଇନର କଟରା ବନିହାଲ ସେକ୍ସନକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଛି।
ଜମ୍ମୁ ସହରରୁ ପ୍ରାୟ ୮୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ, ଏହି ସେତୁଟି ବରଫ ଆଚ୍ଛାଦିତ ଶିଖରର ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ଅବସ୍ଥିତ। ନଦୀ ଠାରୁ ୩୩୧ ମିଟର ଉଚ୍ଚ ଏବଂ ୭୨୫ ମିଟର ବ୍ୟାପ୍ତ, ଏହା ୯୬ ଟି ଉଚ୍ଚ ଟେନ୍ସାଇଲ୍ କେବୁଲ୍ ଦ୍ୱାରା ବନ୍ଧା ହୋଇଛି। ଏହାର ହୃଦୟରେ ଏକ ଓଲଟା ୱାଇ ଆକାରର ପାଇଲନ ରହିଛି ଯାହା ଏହାର ମୂଳ ଠାରୁ ୧୯୩ ମିଟର ଉପରକୁ ଉଠିଥାଏ। ସେତୁରେ ବ୍ୟବହୃତ କେବୁଲ ଷ୍ଟ୍ରାଣ୍ଡର ମୋଟ ଲମ୍ବ ଏକ ୬୫୩ କିଲୋମିଟର। ଏଠାରେ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ସମଗ୍ର ସଂରଚନା ମାତ୍ର ୧୧ ମାସରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ଏହାର ନିର୍ମାଣରେ ୮୨୦୦ ମେଟ୍ରିକ୍ ଟନ୍ ରୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟ୍ରକଚରାଲ୍ ଇସ୍ପାତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶକ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ। ଭୂମିକମ୍ପ, ପ୍ରବଳ ପବନ ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ଭୂବିଜ୍ଞାନ ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ମିତ, ଅଞ୍ଜି ଖାଡ୍ ସେତୁ କେବଳ ଏକ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ସଫଳତା ନୁହେଁ। ଏହା ମାନବ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ଏବଂ ଦୃଢ଼ତାର ପ୍ରତୀକ। ଉଧମପୁର ଶ୍ରୀନଗର ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କ୍ ର ଅଂଶ ଭାବରେ, ଏହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ସୁଗମ ଯାତ୍ରା, ଦ୍ରୁତ ପରିବହନ ଏବଂ ଅଧିକ ଆର୍ଥିକ ସୁଯୋଗ ଆଣିବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛି।
ଉଧମପୁର-ଶ୍ରୀନଗର-ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କ୍ (ୟୁଏସବିଆରଏଲ୍) ହେଉଛି ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତରେ ହାତକୁ ନିଆଯାଇଥିବା ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ଦୁର୍ଗମ ହିମାଳୟ ଦେଇ ୨୭୨ କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପି ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପଟି ଟ.୪୩,୭୮୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି। ଏଥିରେ ୧୧୯ କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପି ୩୬ ଟି ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଏବଂ ଉପତ୍ୟକା, ପାହାଡ଼ ଏବଂ ପର୍ବତ ଘାଟିକୁ ଏକତ୍ର କରୁଥିବା ୯୪୩ଟି ସେତୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତିକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଥିବା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକୁ ଜାତୀୟ ରେଳ ନେଟୱାର୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା ସହିତ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ପାଇଁ ଗତିଶୀଳତା, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନରେ ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟ ସୃଷ୍ଟି କରେ।
ଏହି ସଂଯୋଗୀକରଣର ପ୍ରଭାବକୁ ସର୍ବାଧିକ କରିବା ପାଇଁ, ଜମ୍ମୁ ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଉଛି। ଏହା ଅନ୍ୟ ଟ୍ରେନ୍ଗୁଡ଼ିକ ପରି ସାଧାରଣ ନୁହେଁ। ଏହି ଟ୍ରେନ୍ କଠୋର ହିମାଳୟର ଥଣ୍ଡା ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ। ଏହା ମାଇନସ୍ ୨୦ ଡିଗ୍ରୀ ସେଲସିୟସ୍ ତାପମାତ୍ରାରେ ମଧ୍ୟ ସୁଗମ ଭାବରେ ଚାଲିଥାଏ। ଗରମ ୱିଣ୍ଡସିଲ୍ଡ, ଆଡଭାନ୍ସଡ୍ ହିଟିଂ ସିଷ୍ଟମ ଏବଂ ଇନସୁଲେଟେଡ୍ ଟଏଲେଟ୍ ଟ୍ରେନ୍ଟି ବର୍ଷସାରା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଏବଂ ଆରାମଦାୟକ ଅନୁଭବ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ।
ଏହି ମାର୍ଗକୁ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ତୁଷାର ଅପସାରଣ ଟ୍ରେନ ଯାହା ଟ୍ରାକଗୁଡ଼ିକୁ ସଫା କରିବା ପାଇଁ ରହିଛି। ଏହା ବର୍ଷସାରା ସେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଏହି ଉଚ୍ଚ-ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ସୁଗମ ଯାତ୍ରା ପ୍ରଦାନରେ ସହାୟତା କରେ। ଭୂମିକମ୍ପକୁ ଶୋଷଣ କରିବା ପାଇଁ ଭୂକମ୍ପ ଡ୍ୟାମ୍ପର ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି। ଏକତ୍ର, ଏହି ପ୍ରୟାସଗୁଡ଼ିକ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରରେ ସାଧାରଣ ପରିବହନକୁ ଏକ ନୂତନ ରୂପ ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ଏହାକୁ ଅଧିକ ସ୍ଥିର, ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି।
ଗତ ୧୧ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ, ସରକାର ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରରେ ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି। ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା ମାର୍ଗଗୁଡ଼ିକୁ ବିସ୍ତାର କରିବା ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଷ୍ଟେସନ ନିର୍ମାଣ କରିବା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ନୂତନ ଲାଇନଗୁଡ଼ିକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଏବଂ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଟ୍ରେନ ପ୍ରଚଳନ କରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରୟାସ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଲାଭ ଆଣିଛି। ଟି-୫୦ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ, ଏକ ସମର୍ପିତ ରେଳ ଡିଭିଜନ ସୃଷ୍ଟି ଏବଂ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଟ୍ରାକ ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ଭଳି ରଣନୈତିକ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଥାୟୀ ସଂଯୋଗୀକରଣ, ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ସମନ୍ବିତ ବିକାଶ ପ୍ରତି ଏକ ଗଭୀର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ।
୨୦୧୪ ମସିହାରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇଥିବା, ୨୫.୬ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ ଉଧମପୁର-ଶ୍ରୀ ମାତା ବୈଷ୍ଣୋ ଦେବୀ କଟରା ରେଳ ସେକ୍ସନ, ଯାହା ଟ.୧,୧୩୨.୭୫ କୋଟି ବ୍ୟୟରେ ନିର୍ମିତ, ଜାମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରର ରେଳ ସମ୍ପ୍ରସାରଣରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ଭାବରେ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥିଲା। ଉଧମପୁର-ଶ୍ରୀନଗର-ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କ (ୟୁଏସବିଆରଏଲ୍) ର ଏକ ଅଂଶ, ଏଥିରେ ୧୦.୯ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ, ୩୬ ଟି ସେତୁ ଏବଂ ଏକ ଆଧୁନିକ କଟରା ଷ୍ଟେସନ ରହିଛି। ଏହା ସହିତ, ୭୦୦ ଜମିମାଲିକ ଯାହାଙ୍କଠାରୁ ୭୫% ରୁ ଅଧିକ ଜମି ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଅଧିଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା ସେମାନଙ୍କୁ ରେଳବାଇରେ ସ୍ଥାୟୀ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯାଇଛି।
୪ ଜୁଲାଇ, ୨୦୧୪ ରେ ଉଦଘାଟନ ହୋଇଥିବା, ଶ୍ରୀ ମାତା ବୈଷ୍ଣୋ ଦେବୀ କଟରା ଷ୍ଟେସନ ହେଉଛି ଏକ ଆଧୁନିକ ଚାରି-ଲାଇନ୍ କ୍ରସିଂ ଷ୍ଟେସନ ଯାହା ଯାତ୍ରୀ ଅନୁକୂଳ ସୁବିଧା ସହିତ ସଜ୍ଜିତ। ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ୧, ୨ ଏବଂ ୩ ହେଉଛି ମୁଖ୍ୟ ଯାତ୍ରୀ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ୫୫୦ ମିଟର ଲମ୍ବ ଏବଂ ୪୦୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚ-ସ୍ତରୀୟ ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳ ଦ୍ୱାରା ଆଚ୍ଛାଦିତ। ଷ୍ଟେସନଟି ସମସ୍ତ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ପାଣି ବୁଥ୍, ସାଧାରଣ ସୁବିଧା, ପାଣି ଟ୍ୟାପ୍, ବେଞ୍ଚ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ସୁବିଧା ସହିତ ସୁସଜ୍ଜିତ। ସହରର ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ପାଇଁ ସୁଗମ ପ୍ରବେଶ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଫୁଟ୍ ଓଭର ବ୍ରିଜ୍ ମଧ୍ୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି।
ଶ୍ରୀ ଶକ୍ତି ଏସି ସୁପରଫାଷ୍ଟ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍ (୨୨୪୬୧/୨୨୪୬୨) କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ୪ ଜୁଲାଇ, ୨୦୧୪ରେ ପତାକା ଦେଖାଇ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏହା ନୂଆଦିଲ୍ଲୀକୁ ଶ୍ରୀ ମାତା ବୈଷ୍ଣୋ ଦେବୀ କଟରା ଷ୍ଟେସନ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିଥିଲା। ଏହି ଶୁଭାରମ୍ଭ ୨୫ କିମି ଉଧମପୁର-କଟରା ରେଳ ଲାଇନର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେବା ସହିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ପାଇଁ ପବିତ୍ର ମନ୍ଦିରକୁ ଯାତ୍ରା ସହଜ କରିଥିଲା।
ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୪ ରେ, ନୂତନ ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ହୋଇଥିବା ୧୮୫.୬୬ କିଲୋମିଟର ବାରାମୁଲ୍ଲା-ଶ୍ରୀନଗର-ବନିହାଲ-ସଙ୍ଗଲଦାନ ସେକ୍ସନ ସହିତ, ବନିହାଲ, ଖାରି, ସୁମ୍ବର ଏବଂ ସାଙ୍ଗଲଦାନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ନୂତନ ୪୮ କିଲୋମିଟର ରେଳ ଲାଇନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲା। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରଥମ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଟ୍ରେନକୁ ପତାକା ଦେଖାଇ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସଙ୍ଗଲଦାନ ଓ ବାରାମୁଲ୍ଲା ଷ୍ଟେସନ ମଧ୍ୟରେ ଟ୍ରେନ ସେବା ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ବନିହାଲ-ସଙ୍ଗଲଦାନ ସେକ୍ସନରେ ବାଲାଷ୍ଟ ଲେସ୍ ଟ୍ରାକ୍ (ବିଏଲଟି) ରହିଛି, ଯାହା ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସୁଗମ ଏବଂ ଅଧିକ ଆରାମଦାୟକ ଯାତ୍ରା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ।
ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୫ ରେ, ଜାମ୍ମୁ ଡିଭିଜନର ୧୧୧ କିଲୋମିଟର ବନିହାଲ-କଟରା ସେକ୍ସନରେ ଅନ୍ତିମ ସୁରକ୍ଷା ଯାଞ୍ଚ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଜାମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ଉପତ୍ୟକା ମଧ୍ୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଟ୍ରେନ ସଂଯୋଗ ପାଇଁ ପଥ ପ୍ରଶସ୍ତ କରିଥିଲା। ଏହି ସେକ୍ସନରେ ୯୭ କିଲୋମିଟର ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଏବଂ ୭ କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପୀ ୪ ଟି ପ୍ରମୁଖ ସେତୁ ରହିଛି। ଏହି ସମୟରେ, ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଯାତ୍ରା ଅଭିଜ୍ଞତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଜମ୍ମୁ ଷ୍ଟେସନକୁ ୮ ଟି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏବଂ ଆଧୁନିକ ସୁବିଧା ସହିତ ପୁନଃବିକଶିତ କରାଯାଉଛି।
ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୫ ରେ, ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ଉତ୍ତର ରେଳବାଇ ଅଧୀନରେ ନୂତନ ଜମ୍ମୁ ରେଳ ଡିଭିଜନର ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲା, ଯାହାର ମୁଖ୍ୟାଳୟ ଜମ୍ମୁ ସହରରେ ଥିଲା। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଜାନୁଆରୀ ୬ ରେ ଏହାର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା, ଏହି ଡିଭିଜନକୁ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର, ଲଦାଖ, ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ପଞ୍ଜାବର କିଛି ଅଂଶର ରେଳ ପରିବହନ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଭଲ ଭାବରେ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଫିରୋଜପୁର ଡିଭିଜନରୁ ଅଲଗା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଡିଭିଜନରେ ୧୧ଟି ପ୍ରମୁଖ ସାମଗ୍ରୀ ଟର୍ମିନାଲ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ଯାହା ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରେ ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ, ସିମେଣ୍ଟ, କୋଇଲା, ଇନ୍ଧନ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଉତ୍ପାଦର ପରିବହନକୁ ସହଜ କରିଥାଏ।
୧୨.୭୭ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ ସୁଡଙ୍ଗ ଟି50, ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରର ଖାରି ଏବଂ ସୁମ୍ବରକୁ ସଂଯୋଗ କରେ। ଏହା ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ଲମ୍ବା ପରିବହନ ସୁଡଙ୍ଗ ଏବଂ ଉଧମପୁର-ଶ୍ରୀନଗର-ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କ (ୟୁଏସବିଆରଏଲ୍) ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧୀନରେ ନିର୍ମିତ ସବୁଠାରୁ ଲମ୍ବା ସୁଡଙ୍ଗ। ଏହି ସୁଡ଼ଙ୍ଗ କାଶ୍ମୀର ଉପତ୍ୟକା ଏବଂ ଭାରତର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରେ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ରେଳ ସଂଯୋଗ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସଂଯୋଗ ମାଧ୍ୟମ ପାଲଟିଛି।
ନୂତନ ଅଷ୍ଟ୍ରିଆନ୍ ଟନେଲିଂ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରି ନିର୍ମିତ, ଏହି ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଅନେକ ଜଟିଳ ଏବଂ ବିବିଧ ଭୂତତ୍ତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଗତି କରେ। ଏହି ମାର୍ଗରେ ଉଚ୍ଚ-ଜଳ ପ୍ରବେଶ, ଭୂସ୍ଖଳନ, ସିଅର୍ ଜୋନ୍ ଏବଂ ସଂଯୁକ୍ତ ଜ୍ୱାଳାମୁଖୀ ପଥର ଗଠନ ଭଳି ପ୍ରମୁଖ ନିର୍ମାଣ ପ୍ରତିବନ୍ଧକର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଆହ୍ବାନ ଗୁଡ଼ିକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ, ଇଞ୍ଜିନିୟରମାନେ ତିନୋଟି ଆଡାଇଟ୍ (ପ୍ରବେଶ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ) ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଯାହା ନିର୍ମାଣ ସମୟସୀମାକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲା। ଡିଜାଇନରେ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଏବଂ ଏକ ସମାନ୍ତରାଳ ଏସ୍କେପ୍ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ଯାହା ସୁରକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ୩୭୫ ମିଟରରେ କ୍ରସ୍-ପାସେଜ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂଯୋଗ ହୋଇଥାଏ।
ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଟି୫୦ ପ୍ରତି ୫୦ ମିଟରରେ ସିସିଟିଭି କ୍ୟାମେରା ସହିତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଜ୍ଜିତ। ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସୁଗମ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କକ୍ଷରୁ ସମସ୍ତ ଫିଡ୍ ନିରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ପ୍ରକଳ୍ପ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରବେଶ ପ୍ରଦାନ କରିବା, ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ପରିବହନ ତଥା ସଂଯୋଗୀକରଣକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ପାଇଁ ୨୧୫ କିଲୋମିଟର ଆପ୍ରୋଚ୍ ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲା। ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ଏହାର ରେଳ ଟ୍ରାକଗୁଡ଼ିକର ୧୦୦% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ହାସଲ କରିଛି, ଯାହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଧିକ ଦକ୍ଷ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ରେଳ ପରିବହନ ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ।
ଅମୃତ ଭାରତ ଷ୍ଟେସନ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ, ରେଳ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଆଧୁନିକ ସୁବିଧା, ଉନ୍ନତ ଯାତ୍ରୀ ଅଭିଜ୍ଞତା ଏବଂ ସମନ୍ୱିତ ସହରାଞ୍ଚଳ ବିକାଶ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରର ଚାରୋଟି ଷ୍ଟେସନ – ବୁଡଗାମ, ଜମ୍ମୁ ତାୱି, ଶ୍ରୀ ମାତା ବୈଷ୍ଣୋ ଦେବୀ କଟରା ଏବଂ ଉଧମପୁରର ପୁନଃବିକାଶ କରିଛି। ୨୦୨୫-୨୬ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଜେଟରେ, ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରକୁ ରେଳ ବିକାଶ ପାଇଁ ଟ.୮୪୪ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଆବଣ୍ଟନ ମିଳିଥିଲା, ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଲୁଥିବା ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ଏବଂ ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା।
ଗତ ୧୧ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ, ସରକାର ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ଏବଂ ସଂକଳ୍ପ ସହିତ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରର ରେଳ ପରିଦୃଶ୍ୟକୁ ଏକ ନୂତନ ଆକାର ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ଚେନାବ ଏବଂ ଅଞ୍ଜି ଖାଡ୍ ସେତୁ ଭଳି ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଚମତ୍କାରଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୟୁଏସବିଆରଏଲ୍ ଏବଂ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଟ୍ରେନ ମାଧ୍ୟମରେ ସବୁଦିନିଆ ସଂଯୋଗୀକରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଦେଶର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ସହିତ ନିକଟତର କରିଛି। ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ, ଉନ୍ନତ ଷ୍ଟେସନ ଏବଂ ବଜେଟ୍ ସହାୟତା ଏହି ଗତିକୁ ଆହୁରି ଦ୍ରୁତ କରିଛି। ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ଏକ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳ ଥିଲା ତାହା ଏବେ ଆଧୁନିକ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ତାଳ ସହିତ ସ୍ପନ୍ଦିତ ହେଉଛି ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ବାଣିଜ୍ୟ ତଥା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ପାଇଁ ମାର୍ଗ ପ୍ରଶସ୍ତ କରିଛି।