ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ରେଳ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ସବୁଜ ରେଳପଥ ହେବା ପାଇଁ ଏକ ମିଶନ ମୋଡରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି ଏବଂ ୨୦୩୦ ପୂର୍ବରୁ ଏକ “ନେଟ୍ ଜିରୋ କାର୍ବନ ନିର୍ଗମନକାରୀ” ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ନିକଟରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ବିଦ୍ୟୁତିକରଣ ସମାପ୍ତ ହେବା ପରେ ଭାରତୀୟ ରେଳ ଆଉ ଏକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ହାସଲ କରିଛି। ଭାରତୀୟ ରେଳ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ବିଦ୍ୟୁତିକରଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ କରିଛି।
ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ବିଦ୍ୟମାନ ବ୍ରଡ୍ ଗେଜ୍ ନେଟୱାର୍କ ହେଉଛି ୩୪୭ ରୁଟ୍ କିଲୋମିଟର, ଯାହା ୧୦୦% ବିଦ୍ୟୁତକରଣ ହୋଇଛି, ଫଳସ୍ୱରୂପ ହ୍ରାସ ପାଇଥିବା ହୌଲ୍ ମୂଲ୍ୟ (ପ୍ରାୟ ୨.୫ ଗୁଣ କମ୍), ଭାରୀ ପରିବହନ କ୍ଷମତା, ବିଭାଗୀୟ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି, ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ହେତୁ ସଞ୍ଚୟ ହେବ। ଆମଦାନୀ ହୋଇଥିବା ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା, ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ସଞ୍ଚୟ ସହିତ ଲୋକୋ, ଶକ୍ତି ଦକ୍ଷ ଏବଂ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ପରିବହନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କାରଣରୁ ବିଦେଶୀ ମୁଦ୍ରାରେ ସଞ୍ଚୟ ହୋଇଛି।
ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ଅଞ୍ଚଳ ଉତ୍ତର ଏବଂ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ରେଳ ଅଧୀନରେ ଆସିଥାଏ। ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର କେତେକ ପ୍ରମୁଖ ରେଳ ଷ୍ଟେସନଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି: ଦେହେରାଦୁନ, ହରିଦ୍ୱାର, ରୁରକି, ଋଷିକେଶ, କାଠଗୋଦାମ, ତାନକପୁର। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକଙ୍କର ଧାର୍ମିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି ଏବଂ କେତେକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଆକର୍ଷଣୀୟ ସ୍ଥାନ ଅଟେ। ବଦ୍ରିନାଥ, କେଦାରନାଥ, ଯମୁନୋତ୍ରି, ଗାଙ୍ଗୋତ୍ରି, ହେମକୁଣ୍ଡ ସାହିବ, ମସୁରି, ନୈନିତାଲ, ଜିମ କାର୍ବେଟ ଏବଂ ହରିଦ୍ୱାର ଏଥି ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ। କାଠଗୋଦାମ୍ ଷ୍ଟେସନ୍ ହେଉଛି ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଷ୍ଟେସନ୍ ଯେଉଁଠାରେ ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୭ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ ଆସିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଏହି ଶେଷ ଷ୍ଟେସନ୍ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର କୁମାଉନ୍ ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରବେଶ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ଏହି ଷ୍ଟେସନକୁ ପ୍ରଥମ ଟ୍ରେନ୍ ୨୪ ଏପ୍ରିଲ ୧୮୮୪ ରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା।
ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର କେତେକ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଟ୍ରେନ୍ ହେଉଛି: ନନ୍ଦା ଦେବୀ, ହରିଦ୍ୱାର ଏକ୍ସପ୍ରେସ, ମସୁରୀ ଏକ୍ସପ୍ରେସ, ଉତ୍କଳ ଏକ୍ସପ୍ରେସ, କୁମାଓନ ଏକ୍ସପ୍ରେସ, ଡୁନ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଏବଂ ଶତାବ୍ଦୀ ଏକ୍ସପ୍ରେସ। ଏହି ଟ୍ରେନ୍ ଗୁଡିକ ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନ ତଥା ଭାରତର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ସହରକୁ ସୁବିଧାଜନକ ସଂଯୋଗ ଯୋଗାଇଥାଏ, ଯାହା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବ୍ୟବସାୟରେ ରାଜ୍ୟକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ।
ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଋଷିକେଶରୁ କର୍ଣ୍ଣପ୍ରାୟାଗକୁ ଏକ ନୂତନ ଲାଇନ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲିଛି ଯାହା ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇର ଅନ୍ୟ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ହେବ, ଯାହାକି ଭାରତୀୟ ରେଳ ସର୍କିଟରେ ଚାରି ଧାମ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା ମାର୍ଗକୁ ସାମିଲ୍ କରିବ। ୧୦୦% ବିଦ୍ୟୁତକରଣ ନେଟୱାର୍କର ରେଳବାଇର ନୀତି ସହିତ ଏହି ମାର୍ଗକୁ ବିଦ୍ୟୁତିକରଣ ସହିତ ମଞ୍ଜୁର କରାଯାଇଛି।
