ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ଏବଂ ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ କୋଲକାତାସ୍ଥିତ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନ ପରୀକ୍ଷାଗାର (ସିଏଫଏସଏଲ୍)ର ନୂତନ କୋଠା ଉଦଘାଟନ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଅବସରରେ, କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ସଚିବ ଏବଂ ଅନେକ ସମ୍ମାନିତ ବ୍ୟକ୍ତି ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ।
ତାଙ୍କ ଭାଷଣରେ, କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ଏବଂ ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ, ଭାରତ ସରକାର ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ପ୍ରମାଣ-ଭିତ୍ତିକ ଅପରାଧିକ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗଠନ ପାଇଁ ଏକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଜି, ଏହି ପ୍ରୟାସରେ ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଯୋଗ ଯୋଡା ହେଉଛି। 88 କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ କୋଲକାତାରେ ନିର୍ମିତ ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନ ପରୀକ୍ଷାଗାର (ଏଫଏସଏଲ୍) ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ବିହାର, ଓଡ଼ିଶା, ଆସାମ, ସିକିମ୍ ଏବଂ ଉତ୍ତର- ପୂର୍ବର ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟକୁ ଏକ ପ୍ରମାଣ-ଭିତ୍ତିକ ଅପରାଧିକ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିକଶିତ କରିବାରେ ଏବଂ ଏକ ସାମଗ୍ରିକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସହିତ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ ବୋଲି ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି। ଶ୍ରୀ ଶାହ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆମର ତିନୋଟି ନୂତନ ଅପରାଧିକ ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ, ଏହି ଏଫଏସଏଲ୍ ପ୍ରମାଣ, ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ବୁଝିବା, ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ ଏବଂ ଏଥିରେ ଦୋଷୀମାନଙ୍କ ଦୋଷକୁ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବ।
କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମୋଦୀ ସରକାର 3 – 4ଟି ରାଜ୍ୟକୁ ନେଇ କ୍ଲଷ୍ଟର ଗଠନ କରି ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଏଫଏସଏଲ୍ ଗୁଡ଼ିକର ଏକ ନେଟୱାର୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଅପରାଧିକ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରମାଣ-ଭିତ୍ତିକ କରାଯାଇପାରିବ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି କ୍ଲଷ୍ଟର ପଦ୍ଧତି ସହିତ, ଜାନୁଆରୀ 2026 ରୁ ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନକୁ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନ ସ୍ତରକୁ ନେଇଯିବା, ପ୍ରତ୍ୟେକ କୋର୍ଟରେ ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିବା ଏବଂ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ତଦନ୍ତକାରୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱ ବୁଝାଇବା ପାଇଁ ଏକ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରାଯିବ। ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ, ସାରା ଦେଶରେ ଅପରାଧିକ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୁକ୍ତି-ଭିତ୍ତିକରୁ ପ୍ରମାଣ-ଭିତ୍ତିକକୁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହେବ, ଯାହା ନିଶ୍ଚିତ କରିବ ଯେ ଦୋଷୀମାନେ ସନ୍ଦେହର ଲାଭରୁ ଯେପରି ଫାଇଦା ଉଠାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ ଏବଂ ପୀଡିତଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ମିଳିବ। ଶ୍ରୀ ଶାହ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସେତେବେଳେ ସମ୍ଭବ ଯେତେବେଳେ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନ, ସରକାରୀ ଓକିଲ ଏବଂ କୋର୍ଟ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱ ବୁଝିବେ, ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଏହାକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେବେ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏକ ଏଫଏସଏଲ୍ ନେଟୱାର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରି ଏବଂ କ୍ଲଷ୍ଟର ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରି, ଜଟିଳ ମାମଲାରେ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସମ୍ପୃକ୍ତି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଅଧିକ ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ଗ୍ରହଣ କରିବ, ଯାହା ଫଳରେ ସମଗ୍ର ଅପରାଧିକ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଏକ ମୌଳିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବ। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଆଜି ନାର୍କୋଟିକ୍ସ ସଂସ୍କରଣ 2.0 ଏବଂ ବିସ୍ଫୋରକ ସଂସ୍କରଣ 2.0 ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି, ଯାହା ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସରଳ କରିବ।
ଅମିତ ଶାହ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଜି, ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ, ଯେତେବେଳେ ଆମର କାରବାର, ଯୋଗାଯୋଗ, ପରିଚୟ ଏବଂ ମୌଳିକ ବିବରଣୀ ସବୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ସଂରକ୍ଷଣ କରାଯାଉଛି, ଅପରାଧର ପ୍ରକୃତି ମଧ୍ୟ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଅପରାଧକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଯେଉଁମାନେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଅପରାଧୀମାନଙ୍କଠାରୁ ଦୁଇ ପାଦ ଆଗରେ ରହିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, ଏବଂ ଯଦି ଆମେ ଏହି ପ୍ରୟାସରେ ବିଜ୍ଞାନସମ୍ମତ ଏବଂ ସ୍ପଷ୍ଟ ଆଇନ ବ୍ୟବହାର ନ କରୁ, ତେବେ ଆମେ ଅପରାଧୀମାନଙ୍କଠାରୁ ଆଗରେ ରହିପାରିବୁ ନାହିଁ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଫୋରେନସିକ୍ ଅଡିଟ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଏବେ ବଡ଼ ବଡ଼ ଆର୍ଥିକ ଠକେଇର ପର୍ଦ୍ଦାଫାସ ହେଉଛି, ଏବଂ ଆମର ଅପରାଧିକ ନ୍ୟାୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏକ ନୂତନ ଯୁଗରେ ପ୍ରବେଶ କରୁଛି।
କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ଏବଂ ସମବାୟ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ , ଭାରତୀୟ ନ୍ୟାୟ ସଂହିତା (ବିଏନଏସ୍), ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ସୁରକ୍ଷା ସଂହିତା (ବିଏନଏସଏସ୍), ଏବଂ ଭାରତୀୟ ସାକ୍ଷ୍ୟ ଅଧିନିୟମ (ବିଏସଏ) ହେଉଛି ଭାରତର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚିତ ସଂସଦ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଣୀତ ଆଇନ, ଯାହା ଭାରତର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଅଧିକାରକୁ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ , ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଭାରତ ସରକାର ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଣୀତ 160 ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ଆଇନକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରି ନୂତନ ଭାରତ ପାଇଁ ନୂତନ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହା ଲୋକଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ ଦିଗରେ ଏକ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ, କାରଣ ବର୍ତ୍ତମାନ ଦୋଷୀ ପ୍ରମାଣ ଅଭାବରୁ ଖସି ଯାଇପାରିବେ ନାହିଁ। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଆଇନଗୁଡ଼ିକ ଆଗାମୀ 100 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଘଟିବାର ସମ୍ଭାବନା ଥିବା ସମସ୍ତ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରଯୁକ୍ତିଗତ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଏବଂ ପରିଭାଷିତ କରିସାରିଛି।
ଅମିତ ଶାହ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନୂତନ ଅପରାଧ ଆଇନଗୁଡ଼ିକ ଅପରାଧ ସ୍ଥଳ ତଦନ୍ତ ଏବଂ ବିଚାର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଏକ ଆଇନଗତ ଆଧାର ପ୍ରଦାନ କରିଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସାତ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ କାରାଦଣ୍ଡ ସହିତ ଦଣ୍ଡନୀୟ ଅପରାଧରେ, ଏକ ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନ ଦଳ ଗସ୍ତକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରାଯାଇଛି। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଏହି ଆଇନଗୁଡ଼ିକ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ କରେ, 60 ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଚାର୍ଜସିଟ୍ ଦାଖଲ କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି। ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରାୟ 60 ପ୍ରତିଶତ ମାମଲାରେ 60 ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଚାର୍ଜସିଟ୍ ଦାଖଲ କରାଯାଉଛି, ଯାହା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସଫଳତା। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ “ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ବିଚାର” ମାଧ୍ୟମରେ, ପଳାତକଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ବିଚାର କରାଯିବ ଏବଂ ଦଣ୍ଡ ଘୋଷଣା କରାଯିବ, ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚୁକ୍ତିନାମା ବ୍ୟବହାର କରି ଫେରାଇ ଅଣାଯିବ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଦେଶର 17,184 ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନ ସିସିଟିଏନଏସ୍ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ, ଅନଲାଇନରେ ଏହା ଯୋଡି ହୋଇଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ତଥ୍ୟ ସାମୂହିକ ଭାବରେ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଉଛି।
କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ସରକାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜିଲ୍ଲାରେ ଗୋଟିଏ ଫୋରେନସିକ୍ ମୋବାଇଲ୍ ଭ୍ୟାନ୍ ପାଇଁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି, ଏବଂ ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ପଞ୍ଜିକୃତ ଏଫଆଇଆର୍ ସଂଖ୍ୟା ଆଧାରରେ ନିଜସ୍ୱ ଭ୍ୟାନ୍ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜାତୀୟ ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ (ଏନଏଫଏସୟୁ)ର 16ଟି କ୍ୟାମ୍ପସ୍ ମଞ୍ଜୁର ହୋଇଛି, 7ଟି ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ବାକିଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଛି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ପ୍ରଶିକ୍ଷିତ ମାନବଶକ୍ତିର ଉପଲବ୍ଧତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରମୁଖ ରାଜ୍ୟରେ ଏକ ଏନଏଫଏସୟୁ କଲେଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବ। ସାରା ଦେଶରେ 26ଟି କ୍ୟାମ୍ପସ୍ ରୁ ବାର୍ଷିକ 36,000 ଛାତ୍ର ଡିଗ୍ରୀ, ଡିପ୍ଲୋମା ଏବଂ ପିଏଚଡି ସହିତ ସ୍ନାତକ ହେବେ, ଯେତେବେଳେ କି ଦେଶର ପ୍ରତି ବର୍ଷର ଆବଶ୍ୟକତା 30,000 ପ୍ରଶିକ୍ଷିତ ପେଶାଦାର ବୋଲି ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି। ଏହିପରି ଭାବରେ, ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁସାରେ ମାନବ ସମ୍ବଳ ସୃଷ୍ଟି କରିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ପୂର୍ବରୁ ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି। ଶ୍ରୀ ଶାହ ଆହୁରି କହିଛନ୍ତି ଯେ, 1300 କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ଆଉ ୯ଟି ଏନଏଫଏସୟୁ କ୍ୟାମ୍ପସ ନିର୍ମାଣ କରାଯିବ ଏବଂ 860 କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ଛତିଶଗଡ଼, ଓଡ଼ିଶା, ରାଜସ୍ଥାନ, ତାମିଲନାଡୁ, କେରଳ ଏବଂ ବିହାରରେ 7ଟି ନୂତନ ସିଏଫଏସଏଲ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ , ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଫୋରେନସିକ୍ ବିଜ୍ଞାନ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ସମର୍ଥନ କରିଛି। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଫୋରେନସିକ୍ କ୍ଷମତାର ଆଧୁନିକୀକରଣ ପାଇଁ 2080 କୋଟି ଟଙ୍କାର ଯୋଜନା ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଉଛି ଏବଂ 200 କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ଏକ ଜାତୀୟ ଫୋରେନସିକ୍ ଡାଟା ସେଣ୍ଟର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବ।
ଅମିତ ଶାହ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆମର ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣେତାମାନେ ସମ୍ବିଧାନରେ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଭାବନାକୁ ଯୋଡିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଆମେ ଏହାକୁ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ବହୁତ ବିଳମ୍ବରେ କାମ ଆରମ୍ଭ କରିଛୁ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସବୁଠାରୁ ଗରିବ ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ଯେପରି ମର୍ଯ୍ୟାଦାର ସହିତ ଏବଂ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରି ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନକୁ ଯାଇପାରିବେ ଏବଂ ଯଥାଶୀଘ୍ର ଆଇନଗତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ନ୍ୟାୟ ପାଇପାରିବେ ତାହା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଆମର ଦାୟିତ୍ୱ।
