ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଦକ୍ଷ ନେତୃତ୍ୱରେ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ନୂତନ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରଥମ ୧୦୦ ଦିନରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ହାସଲ କରିଛି ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର ଶକ୍ତି ଓ ଗୃହ ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳ ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଆଜି ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଏକ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ କହିଛନ୍ତି।
ଶକ୍ତି ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା, କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି, ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ପହଞ୍ଚକୁ ବିସ୍ତାର କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏହାର ୧୦୦ ଦିନିଆ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି।
ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉପଲବ୍ଧି ନୀତି ସଂସ୍କାର ଏବଂ ନୂତନ ପଦକ୍ଷେପ ଉପରେ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଧ୍ୟାନକୁ ଦର୍ଶାଉଛି ଯାହା ଭାରତୀୟ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ସୁଦୃଢ଼ ଏବଂ ସଶକ୍ତ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ।
ଜାତୀୟ ବିଦ୍ୟୁତ ଯୋଜନା ସମ୍ପର୍କରେ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ସିଷ୍ଟମ ପାଇଁ ଜାତୀୟ ବିଦ୍ୟୁତ ଯୋଜନା ୨୦୨୩ରୁ ୨୦୩୨ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହୋଇଛି। ଏହି ଯୋଜନାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ୨୦୩୨ ସୁଦ୍ଧା ୪୫୮ ଗିଗାୱାଟ ର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଚାହିଦା ପୂରଣ କରିବା।
ପୂର୍ବ ଯୋଜନା ୨୦୧୭-୨୨ ଅଧୀନରେ ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୧୭,୭୦୦ କିଲୋମିଟର ଲାଇନ ଏବଂ ୭୩ ଜିଭିଏ ରୂପାନ୍ତରଣ କ୍ଷମତା ଯୋଡାଯାଇଥିଲା । ନୂତନ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଦେଶରେ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ନେଟୱାର୍କକୁ ୨୦୨୪ ରେ ୪.୮୫ ଲକ୍ଷ କିଲୋମିଟରରୁ ୨୦୩୨ ରେ ୬.୪୮ ଲକ୍ଷ କିଲୋମିଟରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କ୍ଷମତା ୧୨୫୧ ଜିଭିଏରୁ ୨,୩୪୨ ଜିଭିଏକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ।
ବର୍ତ୍ତମାନ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ୩୩.୫ ଗିଗାୱାଟ୍ ବ୍ୟତୀତ ୩୩.୨୫ ଗିଗାୱାଟ୍ କ୍ଷମତାର ୯ଟି ହାଇ ଭୋଲ୍ଟେଜ୍ ଡାଇରେକ୍ଟ କରେଣ୍ଟ (ଏଚଭିଡିସି) ଲାଇନ୍ ଯୋଡ଼ାଯିବ। ଆନ୍ତଃ-ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କ୍ଷମତା ୧୧୯ ଗିଗାୱାଟ୍ ରୁ ୧୬୮ ଗିଗାୱାଟ୍ କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଏହି ଯୋଜନାରେ ୨୨୦ କେଭି ଏବଂ ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ନେଟୱାର୍କ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଏହି ଯୋଜନାର ସମୁଦାୟ ମୂଲ୍ୟ ୯.୧୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ଯୋଜନା ବର୍ଦ୍ଧିତ ବିଦ୍ୟୁତ ଚାହିଦାକୁ ପୂରଣ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ , ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତିର ଏକୀକରଣ ଏବଂ ଗ୍ରିଡରେ ସବୁଜ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ ଲୋଡ୍ କୁ ସୁଗମ କରିବ ।
କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ୫୦ ଗିଗାୱାଟ୍ ଆଇଟିଏସ୍ କ୍ଷମତାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଇଛି। ୩୩୫ ଗିଗାୱାଟର ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ନେଟୱାର୍କ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ୨୮୦ ଗିଗାୱାଟ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି (ଭିଆରଇ)କୁ ଆନ୍ତଃରାଜ୍ୟ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ସିଷ୍ଟମ (ଆଇଏସଟି)କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାକୁ ଯୋଜନା ରହିଛି।
ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୪୨ ଗିଗାୱାଟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି, ୮୫ ଗିଗାୱାଟ ନିର୍ମାଣାଧୀନ ଏବଂ ୭୫ ଗିଗାୱାଟ ଟେଣ୍ଡର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ରହିଛି । ଅବଶିଷ୍ଟ ୮୨ ଗିଗାୱାଟ୍ କୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଅନୁମୋଦନ କରାଯିବ।
୧୦୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ୫୦.୯ ଗିଗାୱାଟ୍ କ୍ଷମତା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ସ୍କିମ୍ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଇଛି । ଅନୁମୋଦିତ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ମୋଟ ଆନୁମାନିକ ମୂଲ୍ୟ ୬୦,୬୭୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ।
ଗୁଜରାଟ (୧୪.୫ ଗିଗାୱାଟ ଆରଇ), ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ (୧୨.୫ ଗିଗାୱାଟ ଆରଇ), ରାଜସ୍ଥାନ (୭.୫ ଗିଗାୱାଟ ଆରଇ), ତାମିଲନାଡୁ (୩.୫ ଗିଗାୱାଟ ଆରଇ), କର୍ଣ୍ଣାଟକ (୭ ଗିଗାୱାଟ ଆରଇ), ମହାରାଷ୍ଟ୍ର (୧.୫ ଗିଗାୱାଟ ଆରଇ), ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ (୧.୨ ଗିଗାୱାଟ ଥର୍ମାଲ ପାୱାର), ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀର (୧.୫ ଗିଗାୱାଟ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ) ଏବଂ ଛତିଶଗଡ଼ (୧.୭ ଗିଗାୱାଟ) ପାଇଁ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ସିଷ୍ଟମକୁ ଏହି ଅନୁମୋଦନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଛି।
ଅନୁମୋଦିତ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଗୁଜୁରାଟ ଏବଂ ତାମିଲନାଡୁରେ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ପବନ ଶକ୍ତି ସମେତ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତିକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହା ଏହି ରାଜ୍ୟଗୁଡିକରେ ଯୋଜନାବଦ୍ଧ ଗ୍ରୀନ୍ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍ ଏବଂ ଗ୍ରୀନ୍ ଆମୋନିଆ ପ୍ରକଳ୍ପର ବିଦ୍ୟୁତ ଆବଶ୍ୟକତା ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ନିକଟରେ ପମ୍ପ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ କ୍ଷମତାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଅନୁମୋଦିତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀରରୁ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ଛତିଶଗଡ଼ରୁ ତାପଜ ଶକ୍ତି ବାହାର କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ ।
ଅନ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ସଫଳତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିକେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ମନୋହର ଲାଲ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଦୁର୍ଗମ ଏବଂ ଅଗମ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ୮୩୫୯୬ବିଶେଷ ଭାବେ ସମ୍ବେବଦନଶୀଳ ଜନଜାତି ଗୋଷ୍ଠୀ (ପିଭିଟିଜି)ପରିବାରକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସଂଯୋଗ କରାଯାଇଛି।
କୃଷି ଫିଡର ସମ୍ପର୍କରେ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ୮୦,୬୩୧ ଫିଡର ମଧ୍ୟରୁ ୪୯,୫୧୨ ଟିକୃଷି ଫିଡର ଯେଉଁଠାରେ କୃଷି ସାନ୍ଧ୍ରତା ୩୦% ରୁ ଅଧିକ ରହିଛି ସେମାନଙ୍କୁ ଅଲଗା କରାଯାଇଛି । ଅବଶିଷ୍ଟ ୩୧,୧୧୯ ଟି ସମ୍ଭବ ଫିଡରକୁ ଅଲଗା କରି କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଭରସାଯୋଗ୍ୟ ବିଜୁଳି ଯୋଗାଣ ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ମଞ୍ଜୁର କରାଯାଇଛି । ଏଥିପାଇଁ ୪୩,୧୬୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଛି ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି।
ଏହି ଅବସରରେ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଏହା ମଧ୍ୟ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସିକ୍ୟୁରିଟି ଇନସିଡେଣ୍ଟ ରେସପନ୍ସ ଟିମ୍(ସିଏସଆଇଆରଟି-ପାୱାର) ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି । ଏଥିରେ ଉନ୍ନତ ଭିତ୍ତିଭୂମି, ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ଉପକରଣ ଏବଂ ପ୍ରମୁଖ ସମ୍ବଳ ରହିଛି , ସିଏସଆଇଆରଟି-ପାୱାର ବର୍ତ୍ତମାନ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଦୀୟମାନ ସାଇବର ବିପଦର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଭଲ ଭାବରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି ।
କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ମନୋହର ଲାଲ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଇଭି ଚାର୍ଜିଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ସଂଶୋଧିତ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା, “ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ଯାନ ଚାର୍ଜିଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସ୍ଥାପନ ଏବଂ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ -୨୦୨୪” ଦେଶବ୍ୟାପୀ ସଂଯୋଜିତ ଏବଂ ଆନ୍ତଃକାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଇଭି ଚାର୍ଜିଂ ନେଟୱାର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ଜାରି କରାଯାଇଛି ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଇଭି ଚାର୍ଜିଂ ଚାହିଦା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଇଭି ଚାର୍ଜିଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଅଧୀନରେ ଥିବା ବ୍ୟବସ୍ଥାଗୁଡିକ ବ୍ଲୁପ୍ରିଣ୍ଟ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଏହା ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଚାର୍ଜିଂ ଷ୍ଟେସନଗୁଡିକୁ ପ୍ରାୟ ୧ ଲକ୍ଷକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀର ପ୍ରମୁଖ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି:
ଚାର୍ଜିଂ ପାଇଁ ବିଦ୍ୟୁତ ସଂଯୋଗ ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ ମାନକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏବଂ ସମୟସୀମା ଇଭି ଚାର୍ଜରଗୁଡିକର ଇଣ୍ଟରଅପରେବିଲିଟି ସକ୍ଷମ କରିବା ପାଇଁ ଖୋଲା ଯୋଗାଯୋଗ ପ୍ରୋଟୋକଲ୍ ର ବ୍ୟବହାର
ସହରାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ରାଜପଥ କଡ଼ରେ ପବ୍ଲିକ୍ ଇଭି ଚାର୍ଜିଂ ଷ୍ଟେସନ ଗୁଡ଼ିକୁ ବସାଇବା ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ଚୟନ ଲାଗି ମାନଦଣ୍ଡ ଚାର୍ଜ ଫି’ ଢାଞ୍ଚାରେ ସ୍ବଚ୍ଛତା: ୨୦୨୮ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହାରାହାରି ଯୋଗାଣ ମୂଲ୍ୟ (ଏସିଓଏସ୍)ରେ ବିଦ୍ୟୁତ ଶୁଳ୍କ ଧାର୍ଯ୍ୟ; ସୌର କାଳରେ ଶୁଳ୍କ ସବସିଡି ଆଦାୟକୁ ଏସିଆର ୨୦%ରୁ ୩୦%କୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି।
ଚାର୍ଜିଂ ବ୍ୟବସାୟ ରେ ଉନ୍ନତି
ଉପଭୋକ୍ତା ଏବଂ ଇଭି ଚାର୍ଜର୍ ପାଇଁ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ସଂଯୋଗ ଆବଶ୍ୟକତା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ
ଯାନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଗ୍ରିଡ୍ ଡିସଚାର୍ଜ, ପାଣ୍ଟୋଗ୍ରାଫ୍ ଚାର୍ଜିଂ ଭଳି ଅଭିନବ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ବ୍ୟବହାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ।
ବାଣିଜ୍ୟିକ କୋଠା ପାଇଁ ଶକ୍ତି ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ବିଲ୍ଡିଂ କୋଡ୍ (ଇସିଏସବିସି) ଏବଂ ଆବାସିକ କୋଠା ପାଇଁ ଇକୋ ନିବାସ ସଂହିତା (ଇଏନଏସ) ଭଳି ଦୁଇଟି ନୂତନ ବିଲ୍ଡିଂ କୋଡ୍ ପ୍ରଚଳନ ସହିତ ଭାରତ ଏକ ସବୁଜ ଭବିଷ୍ୟତ ଦିଗରେ ଏକ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛି ବୋଲି ସେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ। ସଂଶୋଧିତ କୋଡ୍ ଗୁଡ଼ିକ ୧୦୦ କିଲୋୱାଟ୍ ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ସଂଯୁକ୍ତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଲୋଡ୍ ଥିବା ବୃହତ୍ ବାଣିଜ୍ୟିକ କୋଠା ଏବଂ ବହୁ-ମହଲା ଆବାସିକ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ, ଅର୍ଥାତ୍ ଏହି କୋଡ୍ଗୁଡ଼ିକ ବଡ଼ ଅଫିସ୍, ସପିଂ ମଲ୍ ଏବଂ ଆପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ସୌଧଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ ଏବଂ ୧୮% ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବ୍ୟବହାରକୁ ଆହୁରି ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏଥିରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଶୀତଳତା, ଭେଣ୍ଟିଲେସନ୍, ଭେଣ୍ଟିଲେସନ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସ୍ଥାୟୀତା ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଜଳ, ଏବଂ ବର୍ଜ୍ୟଜଳ ନିଷ୍କାସନ। ରାଜ୍ୟଗୁଡିକ ଏହି ବିଲ୍ଡିଂ କୋଡ୍ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ।
କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଏହା ମଧ୍ୟ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତରେ୧୮୪ ଗିଗାୱାଟରୁ ଅଧିକ ପମ୍ପେଡ୍ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ (ପିଏସପି) କ୍ଷମତା ରହିଛି । ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ଏବଂ ଗ୍ରିଡ୍ ସ୍ଥିରତା ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ୩୯ ଗିଗାୱାଟ୍ ପିଏସପି କ୍ଷମତା ଯୋଡ଼ିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଛୁ । ବର୍ତ୍ତମାନ, ୪.୭ ଗିଗାୱାଟ୍ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରାୟ ୬.୪୭ ଗିଗାୱାଟ୍ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣାଧୀନ ଅଛି, ୬୦ ଗିଗାୱାଟ୍ ସର୍ଭେ ଏବଂ ଅନୁସନ୍ଧାନର ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଅଛି । ଅତିରିକ୍ତ ୩.୭୭ ଗିଗାୱାଟ୍ ପିଏସପିପାଇଁ ଚୁକ୍ତି ହୋଇଥିବାବେଳେ ତାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା କାର୍ଯ୍ୟାଦେଶ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇ ନାହିଁ ।
କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ମନୋହର ଲାଲ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଶକ୍ତି ଦକ୍ଷତା ହ୍ରାସ ବ୍ୟବସ୍ଥା (ପର୍ଫର୍ମ ଆଚିଭ୍ ଟ୍ରେଡ୍ ସ୍କିମ୍)ରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ବୃହତ ଶିଳ୍ପ ଉପଭୋକ୍ତାଙ୍କୁ ଜିଏଚଜି ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପରିଣତ କରୁଛୁ।
ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ, ଆମେ ଏକ ଭାରତୀୟ କାର୍ବନ ବଜାର ପାଇଁ ଏକ ଢାଞ୍ଚା ସ୍ଥାପନ କରିଛୁ । ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସକୁ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସର କାର୍ବନ ଯାଞ୍ଚକାରୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଛୁ ।
ଏହି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରୀନ୍ ହାଉସ୍ ଗ୍ୟାସ୍ (ଜିଏଚ୍ ଜି) ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସ ଏବଂ କାର୍ବନ କ୍ରେଡିଟ୍ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ର କାରବାରକୁ ସକ୍ଷମ କରିବ। ଆମେ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୬ ସୁଦ୍ଧା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୬ ସୁଦ୍ଧା ସ୍ୱେଚ୍ଛାକୃତ କ୍ଷେତ୍ରର ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ କାରବାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ ।
କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ୧୫ ଗିଗାୱାଟ୍ ଜଳ କ୍ଷମତାର ବିକାଶରେ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା (ସିଏଫ୍ଏ) ଯୋଜନାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଇଛି । ଏହି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପ୍ରକଳ୍ପ ଇକ୍ୱିଟିର ୨୪% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଂଶଧନ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବେ, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରକଳ୍ପ ପିଛା ସର୍ବାଧିକ ୭୫୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହି ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା । ଏହା ନିବେଶକୁ ସହଜ କରିବ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବ । ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ଅବଧି ୨୦୨୪-୨୫ରୁ ୨୦୩୧-୩୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି। ଏହାର ସମୁଦାୟ ମୂଲ୍ୟ ୪୧୩୬ କୋଟି ଟଙ୍କା।
ପ୍ରଥମ ୧୦୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ପମ୍ପେଡ୍ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ (ପିଏସପି) ପାଇଁ ସକ୍ଷମ ଭିତ୍ତିଭୂମି ର ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ବଜେଟ୍ ସହାୟତାର ପରିସରକୁ ସମ୍ପ୍ରସାରିତ କରାଯାଇଛି | ରାସ୍ତା ଏବଂ ପୋଲ ବ୍ୟତୀତ, ବର୍ତ୍ତମାନ ସହାୟତାରେ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ଲାଇନ, ରୋପୱେ, ରେଳ ସାଇଡିଂ ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ଅର୍ଥ ଯୋଗାଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ୨୦୦ ମେଗାୱାଟରୁ ଅଧିକ ବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ମେଗାୱାଟ୍ ପିଛା ୦.୭୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ମିଳିବ । ୨୦୦ ମେଗାୱାଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ମେଗାୱାଟ୍ ପିଛା ୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ମିଳିବ । ଜୁଲାଇ ୧, ୨୦୨୮ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରକଳ୍ପ ସମେତ ୨୫ ମେଗାୱାଟରୁ ଅଧିକ କ୍ଷମତା ବିଶିଷ୍ଟ ଜଳ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ଏହି ସହାୟତା ପାଇବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ଅଟନ୍ତି । କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ଅବଧି ୨୦୨୪-୨୫ରୁ ୨୦୩୧-୩୨ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଟେ । ଏହି ଯୋଜନା ପାଇଁ ମୋଟ ବ୍ୟୟ ଅଟକଳ ୧୨,୪୬୧ କୋଟି ଟଙ୍କା । ଏହା ୧୫ ଗିଗାୱାଟ ପିଏସପି ସମେତ ୩୧ ଗିଗାୱାଟ ଜଳ କ୍ଷମତାର ବିକାଶରେ ସହାୟକ ହେବ ।
ଲୋୟର ଅରୁଣ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ରକଳ୍ପ ବିଷୟରେ ଶ୍ରୀ ମନୋହର ଲାଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନେପାଳରେ ଲୋୟର ଅରୁଣ ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ରକଳ୍ପ (୬୬୯ ମେଗାୱାଟ) ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତ ସରକାର ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି । ପ୍ରକଳ୍ପ ର ମୂଲ୍ୟ ୫୭୯୨ କୋଟି । କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ଅବଧି ୬୦ ମାସ ।
ଭାରତ ଶକ୍ତି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ ଭାବେ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଉଥିବା ବେଳେ ଶକ୍ତି ନିରାପତ୍ତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଅର୍ଥନୀତିର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଚାହିଦା ଏବଂ ବେସ୍ ଲୋଡ୍ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ତାପଜ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଇଛି ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ, ମୋଟ ତାପଜ କ୍ଷମତା: କୋଇଲା ଏବଂ ଲିଗ୍ନାଇଟ୍ ଆଧାରିତ ୨୧୭ ଗିଗାୱାଟ ରହିଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ୨୮.୪ ଗିଗାୱାଟ କ୍ଷମତା ନିର୍ମାଣାଧୀନ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରୁ ୧୪ ଗିଗାୱାଟ କ୍ଷମତା ୨୦୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ସୁଦ୍ଧା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ୫୮.୪ ଗିଗାୱାଟ ଯୋଜନା, ବୈଧାନିକ ମଞ୍ଜୁରୀ ଏବଂ ନିଲାମ ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିଛି। ସେହିପରି ଗତ ୧୦୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ୧୨.୮ ଗିଗାୱାଟ ନୂତନ କୋଇଲା ଭିତ୍ତିକ ତାପଜ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କରିଛି।