ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଗୋଆ, ମଣିପୁର, ପଞ୍ଜାବ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ଏବଂ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ନିର୍ବାଚନ ସମୟରେ ଅନେକ ସମୟରେ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସେ ଯେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା କେତେ? ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ସମାନ କି? ଏମିତି ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ମନ ମଧ୍ୟକୁ ଆସେ।
ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା 164 ଅନୁଯାୟୀ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ। ଭାରତରେ ସମୁଦାୟ 28 ଟି ରାଜ୍ୟ ଏବଂ 8 ଟି ୟୁନିଅନ୍ ଅଞ୍ଚଳ ଅଛି। ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ଅଲଗା ଅଟେ। ପ୍ରତି ଦଶ ବର୍ଷରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଏ।
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ଏବଂ ଭତ୍ତା ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥିର ହୋଇଥାଏ:
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେଉଛନ୍ତି ଦେଶର ମୁଖ୍ୟ, ସେହିପରି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ। ସାଧାରଣତଃ ଲୋକମାନେ ବିଶ୍ଵାସ କରନ୍ତି ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଦରମା ପରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ସର୍ବାଧିକ ହେବ। କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ, କେତେକ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ।
ଯଦି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ବିଷୟରେ କୁହାଯାଏ, ତେବେ ତେଲେଙ୍ଗାନାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସର୍ବାଧିକ ବେତନ ପାଇଥାନ୍ତି। ଏହା ପରେ ଦିଲ୍ଲୀର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦୁଇ ନମ୍ବରରେ ଏବଂ ୟୁପିର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛନ୍ତି।
କେଉଁ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କେତେ ଦରମା ପାଆନ୍ତି ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା:
ତ୍ରିପୁରା- 1,05,500 ଟଙ୍କା
ନାଗାଲାଣ୍ଡ- 1,10,000 ଟଙ୍କା
ମଣିପୁର- 1,20,000 ଟଙ୍କା
ଆସାମ- 1,25,000 ଟଙ୍କା
ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ- 1,33,000 ଟଙ୍କା
ମେଘାଳୟ- 1,50,000 ଟଙ୍କା
ଓଡ଼ିଶା- 1,60,000 ଟଙ୍କା
ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ- 1,75,000 ଟଙ୍କା |=
ରାଜସ୍ଥାନ- 1,75,000 ଟଙ୍କା
କେରଳ- 1,85,000 ଟଙ୍କା
ସିକ୍କିମ୍- 1,90,000 ଟଙ୍କା
କର୍ଣ୍ଣାଟକ- 2,00,000 ଟଙ୍କା
ତାମିଲନାଡୁ- 2,05,000 ଟଙ୍କା
ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ- 2,10,000 ଟଙ୍କା
ବିହାର- 2,15,000 ଟଙ୍କା
ଗୋଆ- 2,20,000 ଟଙ୍କା
ପଞ୍ଜାବ- 2,30,000 ଟଙ୍କା
ଛତିଶଗଡ- 2,30,000 ଟଙ୍କା
ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ- 2,30,000 ଟଙ୍କା
ଝାଡଖଣ୍ଡ- 2,55,000 ଟଙ୍କା
ହରିୟାଣା- 2,88,000 ଟଙ୍କା
ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ- 310,000 ଟଙ୍କା
ଗୁଜୁରାଟ- 3,21,000 ଟଙ୍କା
ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ- 3,35,000 ଟଙ୍କା
ମହାରାଷ୍ଟ୍ର- 3,40,000 ଟଙ୍କା
ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ- 3,65,000 ଟଙ୍କା
ଦିଲ୍ଲୀ- 3,90,000 ଟଙ୍କା
ତେଲେଙ୍ଗାନା- 4,10,000 ଟଙ୍କା
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅଲଗା ଭତ୍ତା ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଉଛି। ସରକାରୀ ଆବାସ, ଫୋନ୍ ବିଲ୍ ଏବଂ ଯାନ ସମେତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୁବିଧା ମଧ୍ୟ ପାଇଥାନ୍ତି।
ଭାରତର ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀମାନେ କମ୍ ବେତନ ପାଇଥିବାବେଳେ ତେଲେଙ୍ଗାନା, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀମାନେ ସର୍ବାଧିକ ବେତନ ପାଇଥାନ୍ତି। ଏହି ତିନୋଟି ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦରମା ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ।
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଯୁକ୍ତି-
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ କୌଣସି ବିଶେଷ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ବିଧାନରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇ ନାହିଁ। କେବଳ ଧାରା 164 ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ, ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଯୁକ୍ତ ହେବେ। କିନ୍ତୁ ଏହାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଯେ ରାଜ୍ୟପାଳ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କରିବା ଉଚିତ୍। ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାରେ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠ ଦଳର ନେତା କେବଳ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରିପାରିବେ, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଦଳ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ହାସଲ କରିବେ ନାହିଁ, ସେତେବେଳେ ରାଜ୍ୟପାଳ ତାଙ୍କ ବିବେକ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେ ବଡ଼ ଦଳର ନେତାଙ୍କୁ ନିଜର ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ପ୍ରମାଣ କରିବାର ସୁଯୋଗ ଦିଅନ୍ତି।