ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ସହିତ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ବଢ଼ୁଥିବା ଘନିଷ୍ଠତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଚୀନ୍ ଏକ ନୂତନ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛି। ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ତାଲିବାନ ସହିତ ପାରସ୍ପରିକ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରି ଚୀନ୍-ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡର (ସିପିଇସି)କୁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଚୀନ୍ ରାଜି ହୋଇଛି। ଚୀନର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ୱାଙ୍ଗ ୟି ବେଜିଂରେ ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହ ବୈଠକ ପରେ CPECର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।
ତିନି ଦେଶର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ବେଜିଂରେ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ:
ବେଜିଂରେ ପାକିସ୍ତାନର ଉପ-ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଇସାକ ଡାର, ଚୀନ୍ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ୱାଙ୍ଗ ୟି ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଆମିର ଖାନ ମୁତାକି ନିଜ ନିଜ ଦେଶରେ ବାଣିଜ୍ୟ, ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। ବୈଠକ ପରେ ଇଶାକ ଡାର ଟ୍ୱିଟରରେ ପୋଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ: “ପାକିସ୍ତାନ, ଚୀନ୍ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଆଞ୍ଚଳିକ ଶାନ୍ତି, ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ବିକାଶ ପାଇଁ ଏକାଠି ଠିଆ ହୋଇଛନ୍ତି।”
ତୃତୀୟ ଦେଶରେ ସମ୍ପ୍ରସାରଣକୁ ଭାରତ ବିରୋଧ କରୁଛି:
ଚୀନ୍-ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡରକୁ କୌଣସି ତୃତୀୟ ଦେଶକୁ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କରିବାକୁ ଭାରତ ବିରୋଧ କରିଥିଲା। ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏସ ଜୟଶଙ୍କର ଗତ ବର୍ଷ କହିଥିଲେ ଯେ, CPEC ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରରେ ଭାରତର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିବେ।
CPECର ଏକ ଅଂଶ ପାକ୍ ଅଧିକୃତ କାଶ୍ମୀର (POK) ଦେଇ ଯାଏ, ଯାହାକୁ ଭାରତ ବିରୋଧ କରେ। ଭାରତ ଏହାକୁ ଏହାର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱର ଉଲ୍ଲଂଘନ ବୋଲି ବିବେଚନା କରେ। ଏହି କାରଣରୁ ଚୀନର ବେଲ୍ଟ ଆଣ୍ଡ ରୋଡ୍ ଇନିସିଏଟିଭ୍ (BRI) ରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ଭାରତ ମନା କରିଦେଇଥିଲା। ଏହା ପ୍ରାୟ ୬୦ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପ।
ଚୀନ୍ କାହିଁକି ଏହି ଚାଲ ଖେଳିଲା?:
ଚୀନ୍ ଭୟ କରୁଛି ଯେ, ଭାରତ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ପରସ୍ପରର ନିକଟତର ନ ହୁଅନ୍ତୁ। ସମ୍ପ୍ରତି ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଚାବାହାର ବନ୍ଦର ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇଛି। ଭାରତ ଇରାନ ସହଯୋଗରେ ଏହି ବନ୍ଦରକୁ ବିକଶିତ କରିଛି। ଏହି କାରଣରୁ ଚୀନ୍ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛି। ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ତାଲିବାନ ସରକାରଙ୍କୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଉଥିବା ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚୀନ୍ ସବୁଠାରୁ ଆଗରେ ଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ତାଲିବାନ ସହିତ ଭାରତର ସମ୍ପର୍କ ସୁଧାରିବା ଆରମ୍ଭ କଲା, ଚୀନ୍ ପୁଣି ଥରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ସହିତ ତାର ଘନିଷ୍ଠତା ବୃଦ୍ଧି କଲା।