ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗତ ବର୍ଷ ଭାରତରୁ ରପ୍ତାନି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ବିଶ୍ଵ ସଙ୍କଟ ସତ୍ତ୍ୱେ 2023 ମସିହାରେ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ସେବା ରପ୍ତାନି 0.4 ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇ 765.6 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଯଦି ତଥ୍ୟ ଆଧାରରେ ଦେଖାଯାଏ, ସର୍ବାଧିକ ରପ୍ତାନି ହେଲା ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ, ଫାର୍ମା, କପା, କପଡା, ସେରାମିକ୍, ମାଂସ, ଦୁଗ୍ଧ, ଫଳ, ପନିପରିବା ଏବଂ ଆଇଟି ସେବା।
ସାମଗ୍ରୀ ରପ୍ତାନିରେ ହ୍ରାସ:
ବାଣିଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଗତ ବର୍ଷ ସାମଗ୍ରୀ ରପ୍ତାନି 4.71 ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। 2023 ମସିହାରେ, ଏହି ସଂଖ୍ୟା 431.9 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାର ହେବ। ତେବେ ସେବା ରପ୍ତାନି 7.88 ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇ 333.8 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବାଣିଜ୍ୟ ଆମଦାନୀ 7 ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ହୋଇ 667.73 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଭାରତରୁ ସର୍ବାଧିକ ରପ୍ତାନି ଆମେରିକା, ୟୁଏଇ, ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ବାଂଲାଦେଶ, ବ୍ରିଟେନ ଏବଂ ଜର୍ମାନୀକୁ କରାଯାଇଛି। ରୁଷ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ୟେମେନ ନିକଟରେ ଲୋହିତ ସାଗରରେ ଚାଲିଥିବା ସଙ୍କଟ ଯୋଗୁଁ ରପ୍ତାନି ଉପରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ ପଡିଛି।
ସେବା ରପ୍ତାନିରେ ବୃଦ୍ଧି:
ବାଣିଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅନୁଯାୟୀ ଗତ ବର୍ଷ ସାମଗ୍ରୀ ରପ୍ତାନି ହ୍ରାସ ପାଇଛି। କିନ୍ତୁ, ସେବା ରପ୍ତାନିରେ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ମୋଟ ରପ୍ତାନି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଇକୋନୋମିକ୍ ଟାଇମ୍ସର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ନଭେମ୍ବର 2023 ରେ ସେବା କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା। ଡିସେମ୍ବର 2023 ର ତଥ୍ୟ ପାଇଁ ବାଣିଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଆକଳନ ଲଗାଇଛି। ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ଯୋଗୁଁ ସାମଗ୍ରୀ ପଠାଇବା ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି। ଇସ୍ରାଏଲ ଏବଂ ହମାସ ମାସ ମାସ ଧରି ଯୁଦ୍ଧରେ ଅଛନ୍ତି। ୟେମେନର ହୁତି ବିଦ୍ରୋହୀମାନେ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ମାଲ ପରିବହନ ଜାହାଜକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି କାରଣରୁ, ମାଲ ପରିବହନ ଜାହାଜକୁ ଏକ ଦୀର୍ଘ ମାର୍ଗ ନେଇ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଦେଇ ଯିବାକୁ ପଡୁଛି।
ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟ ଉପରେ ଯୁଦ୍ଧ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ:
ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବ୍ୟବସାୟ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଯଦି ଯୁଦ୍ଧ ଭଳି ସଙ୍କଟ ଜାରି ରହେ ତେବେ ଏହା ବିଶ୍ଵ ବାଣିଜ୍ୟ ଉପରେ ବହୁତ ଖରାପ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ। ଇକୋନମିକ ଥିଙ୍କ ଟ୍ୟାଙ୍କ ଗ୍ଲୋବାଲ ଟ୍ରେଡ ରିସର୍ଚ ଇନିସିଏଟିଭ (GTRI) କହିଛି ଯେ, 2023 ମସିହାରେ ଭାରତର ରପ୍ତାନି ଏବଂ ଆମଦାନୀ 2.6 ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଏହା 1609 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। 2022 ରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା 1651.9 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାର ଥିଲା।
ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏପ୍ରିଲରୁ ଡିସେମ୍ବର 2023 ମଧ୍ୟରେ ସାମଗ୍ରୀ ରପ୍ତାନି 5.7 ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ହୋଇ 317.12 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ସମାନ ଅବଧିରେ ଆମଦାନୀ ମଧ୍ୟ 7.93 ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ହୋଇ 505.15 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ତିନି ତ୍ରୟମାସରେ ବାଣିଜ୍ୟ ନିଅଣ୍ଟ 188.02 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାର୍ ହୋଇଛି। ଏପ୍ରିଲ୍ ଏବଂ ଡିସେମ୍ବର 2022 ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ନିଅଣ୍ଟ 212.34 ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାର୍ ଥିଲା।
