ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି: କଳିଯୁଗରେ ନିଜର ଏବଂ ପର ଲୋକଙ୍କୁ ଚିହ୍ନିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ, ନଚେତ୍ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଦକ୍ଷେପରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରତାରିତ ହୋଇପାରେ। ଚାଣକ୍ୟ ନିତୀରେ ଏପରି ଅନେକ ଜିନିଷ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରୁ ଲୋକମାନେ ଭଲ ଆଉ ଭୁଲକୁ ଚିହ୍ନିବା ଏବଂ ବୁଝିବା ଶିଖନ୍ତି। ଏହି ନୀତିଗୁଡିକ ଗ୍ରହଣ କରି ଅନେକ ଅସୁବିଧାରୁ ରକ୍ଷା ପାଇପାରିବେ। ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ଘନିଷ୍ଠ ଲୋକଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛ, ତେବେ ଏହି ୩ ଟି ଜିନିଷ ଆଧାରରେ ସେଗୁଡିକ ପରୀକ୍ଷା କରାଯିବା ଉଚିତ୍। ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଭବିଷ୍ୟତରେ ପ୍ରତାରଣାକୁ ଏଡାଇ ପାରିବ।
ସ୍ପଷ୍ଟବାଦୀ:
ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଗୁଣ ଆଧାରରେ ବିଚାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍। ଗର୍ବ, ସ୍ୱାର୍ଥରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଙ୍କୁକେବେବି ବିଶ୍ୱାସ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଜଣେ ସ୍ପଷ୍ଟବାଦୀଙ୍କ କଥା ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଆଖିରେ ଖରାପ ହୋଇପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ମନ କଳା ହୋଇନଥାଏ। ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏ ସତ୍ୟ ଏବଂ ସ୍ପଷ୍ଟ, ତାଙ୍କ ହୃଦୟରେ କିଛି ନଥାଏ। ତାଙ୍କ କଥାରେ କୌଣସି ପ୍ରତାରଣା ନଥାଏ। ଏପରି ଲୋକମାନେ ଭୁଲ କଥା ଶୁଣିପାରନ୍ତିନାହିଁ, ସେମାନେ ସମାନ ଭାବରେ ଉତ୍ତର ଦିଅନ୍ତି। ସ୍ପଷ୍ଟ ଶବ୍ଦରେ ଲୋକଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଆପଣଙ୍କ କଥା ରଖନ୍ତୁ, ଯଦି ସେ ଘନିଷ୍ଟ, ତେବେ ସେ ବୁଝିଯିବେ। ନଚେତ୍ ସେ ପଛକୁ ଫେରିଯିବେ।
ତ୍ୟାଗ:
ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ଆପଣ ଜଣେ ବନ୍ଧୁ, ସମ୍ପର୍କୀୟ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତ୍ୟାଗର ଭାବନା ଦେଖନ୍ତୁ। ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ସୁଖକୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ସୁଖ ପାଇଁ ବଳିଦାନ ଦେଇପାରେ, ସେ ଆପଣଙ୍କୁ କେବେ ବି ପ୍ରତାରଣା କରିବ ନାହିଁ। ଅନ୍ୟ ପଟେ, ଦୁଃଖ ସମୟରେ ଛିଡା ହୋଇନଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ନିଜ ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରଖନ୍ତୁ। କାରଣ ପ୍ରିୟଜନଙ୍କ ପରିଚୟ କେବଳ ସଙ୍କଟ ସମୟରେ କରାଯାଇଥାଏ।
ଚରିତ୍ର କର୍ମ:
ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଆଚରଣର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେଉଁମାନଙ୍କ ମନରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଭୁଲ ଭାବନା ନାହିଁ, ସେମାନେ ଆପଣଙ୍କୁ ସର୍ବଦା ପ୍ରତାରଣା କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଯେଉଁମାନେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଭୁଲ ଭାବନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ସେହିଭଳି ଅଟେ। ଏପରି ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ସ୍ୱାର୍ଥ ପାଇଁ କାହାକୁ ଠକିପାରେ।