ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି: ସଫଳତା ଏବଂ ବିଫଳତା ଜୀବନର ଏକ ଅଂଶ କିନ୍ତୁ କିଛି ଅଭ୍ୟାସ ଅଛି, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ପାଦକୁ ଆଘାତ କରେ। ଯଦି ସେଗୁଡିକ ଠିକ୍ ସମୟରେ ସଂଶୋଧିତ ନହୁଏ, ତେବେ ଜୀବନରେ ବିଫଳତା ବ୍ୟତୀତ ଆଉ କିଛି ମିଳିବ ନାହିଁ। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି କିଛିର ‘ଅତି’। କୌଣସି ଜିନିଷର ଅତି ଭଲ ନୁହେଁ, ଏହା ଆପଣଙ୍କର ଜୀବନକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦିଏ। ଏପରିକି ଜଣେ ଚତୁର ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ବୁଦ୍ଧିହୀନ ହୋଇଯାଏ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ବିଚାର।
‘ଅତି’ ରୁ ହୁଏ ଏହି ଦୁର୍ଗତି:
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ମାତା ସୀତାଙ୍କ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ତାଙ୍କ ଖୁସି ଜୀବନକୁ ଭାରି ପଡିଥିଲା। ଦେବୀ ସୀତାଙ୍କ ରୂପର ବର୍ଣ୍ଣନା ଶୁଣି ରାବଣ ତାଙ୍କ ମୋହକୁ ରୋକିପାରି ନଥିଲେ। ତାଙ୍କର ନିଜର ଶକ୍ତି ପାଇଁ ଅତ୍ୟଧିକ ଗର୍ବିତ ଥିଲେ, ଅହଂକାରର ନିଶା ରାବଣର ବିନାଶର କାରଣ ହୋଇଗଲା। ଚାଣକ୍ୟ ଏହି ଉଦାହରଣଗୁଡିକ ସହିତ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି ଯେ, କୌଣସି ଜିନିଷର ଅତି ପରିଣାମ କ’ଣ ଅଟେ? ଆଜିର ଯୁଗରେ ଏହି ଅଭ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକ ଏକ ସମାଧାନ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ବୁଦ୍ଧି ଉପରେ ଏକ ତାଲା ପକାଇଥାଏ। ଯେଉଁମାନେ କ୍ରୋଧ, ମୋହ, ଅହଂକାର, ଲୋଭ, କାମନା ଆଦି ପ୍ରଭାବରେ ବାସ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ସଫଳତାର ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚି ମଧ୍ୟ ସଫଳତାର ସ୍ୱାଦ ଚାଖିବାକୁ ଅସମର୍ଥ।
ଏହି ଲୋକମାନେ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଭାଙ୍ଗିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ:
ଉଦାହରଣ ଦେଇ ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅତ୍ୟଧିକ କ୍ରୋଧିତ ହୁଏ, ତେବେ କେବଳ ତାଙ୍କର ଶତ୍ରୁମାନେ ବୃଦ୍ଧି ପାଆନ୍ତି ନାହିଁ, ବରଂ ଏହା ତାଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଛାତ୍ର ଜୀବନରେ କାର୍ଯ୍ୟ, ଲୋଭ ପିଲାଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତକୁ ସନ୍ତୁଳିତ ରଖିଥାଏ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକମାନେ କଦାପି ସେମାନଙ୍କର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। କାରଣ ଯେଉଁମାନେ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡିବ।
