“ଦୋ ବାତନ କୋ ଭୁଲୋ ମତ, ଯୋ ଚାହେ କଲ୍ୟାନ
ନାରାୟଣ ଇକ ମୌତହେ, ଦୁଜେ ଶ୍ରୀଭଗବାନ।”
ନାରାୟଣ କବି କହୁଛନ୍ତି, “ଯଦି କଲ୍ୟାଣ ଚାହୁଁଛ, ତାହାହେଲେ ଦୁଇଟି କଥାକୁ ମନେ ରଖ, ଭୁଲ ନାହିଁ। ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ମୃତ୍ୟୁ, ଅନ୍ୟଟି ହେଉଛନ୍ତି ଶ୍ରୀ ଭଗବାନ।”
ଏକନାଥ ମହାରାଜା ନାମକ ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସନ୍ଥ ଥିଲେ। ଥରେ ଜଣେ ବୈଷ୍ଣବ ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସି ପଚାରିଲେ, “ଆପଣଙ୍କ ମନ ଇଶ୍ଵରଙ୍କ ଠାରେ, ସଦା ସର୍ବଦା ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଠାରେ କେମିତି ସ୍ଥିର ରହିପାରୁଛି। ମୋର ମନ ତ ଅଧ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିର ରହିପାରୁନାହିଁ। ମନକୁ ସ୍ଥିର ରଖିବା ପାଇଁ କୌଣସି ଉପାୟ ବତାନ୍ତୁ। ଏକନାଥ ମହାରାଜା ଚିନ୍ତା କଲେ ଉପଦେଶ ବାଚନିକ ନହୋଇ କ୍ରିୟାତ୍ମକ ହେବା ଦରକାର।
ସେ କହିଲେ, ସେକଥା ଛାଡ! ତୁମର ଏଇ ଅଳ୍ପ ଦିନ ଭିତରେ ମୃତ୍ୟୁ ହେବ। ତା’ପୂର୍ବରୁ ତୁମେ ତୁମର ଶତୃଭାବ ଓ କାମନା ତ୍ୟାଗ କର। ଶତ୍ରୁତା ଓ କାମନା ମୃତ୍ୟୁକୁ ବିଗାଡି ଦିଏ। ସାତ ଦିନ ପରେ ମୋ ପାଖକୁ ଆସିବ। ମୃତ୍ୟୁର ନାମ ଶୁଣି ତାହାର ହୋଶ ଉଡିଗଲା। ସେ ଘରକୁ ଫେରି ସବୁ ଧନ ସମ୍ପତ୍ତି ପୁତ୍ରକୁ ସମର୍ପି ଦେଲା। ସମସ୍ତଙ୍କ ଠାରେ କ୍ଷମା ମାଗିଲା ଏବଂ ଇଶ୍ଵରଙ୍କ ଧ୍ୟାନରେ ଲାଗିଗଲା।
ସାତ ଦିନ ପରେ ପୁଣି ସେ ଏକନାଥଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଲା। ମହାରାଜ ପଚାରିଲେ, “ଏହି ସାତ ଦିନ ଭିତରେ ତୁମେ କ’ଣ କ’ଣ କଲ? ତୁମେ କୌଣସି ପାପ କର୍ମ କରିନାହଁ ତ? ବୈଷ୍ଣବ ଉତ୍ତର ଦେଲା, “ମୃତ୍ୟୁ ଖବର ଶୁଣି ମୁଁ ଏପରି ଡରିଗଲି ଯେ, ମୁଁ ସବୁ କିଛି ତ୍ୟାଗ କରି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଧ୍ୟାନରେ ଲାଗିଗଲି।
ଏକନାଥ ଜୀ କହିଲେ, “ମୋର ଏକାଗ୍ରତାର ଏହା ହେଉଛି ରହସ୍ୟ। ମୁଁ ମୃତ୍ୟୁକୁ ସର୍ବଦା ସ୍ମରଣ ରଖୁଛି। ମୁଁ ମୃତ୍ୟୁର ଡରକୁ ମନେ ରଖି ସର୍ବଦା ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଭଜନ କରେ। ଅତଃ ସମୟ ବିଷୟରୁ ମୋର ମନ ହଟିଯାଏ ଏବଂ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଠାରେ ମନ ଏକାଗ୍ରତା ରହେ।
ଉପେନ୍ଦ୍ର ବଳିୟାରସିଂହ, (କଥା ବାଚକ)
ଠିକଣା- ବୋରିଗାଁ, ବାଣପୁର, ଖୋର୍ଦ୍ଧା
