ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସିନେମାଟୋଗ୍ରାଫ୍ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍, ୨୦୨୩ ଲୋକସଭାରୁ ମଞ୍ଜୁରୀ ପାଇବା ପରେ ଆଜି ସଂସଦରେ ପାରିତ ହୋଇଛି। ୨୦ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୩ ରେ ରାଜ୍ୟସଭାରେ ଏହି ବିଲ୍ ଆଗତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ୨୭ ଜୁଲାଇ, ୨୦୨୩ ରେ ଆଲୋଚନା ପରେ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ତିଆରି ହୋଇଥିବା ଏହି ଐତିହାସିକ ବିଲ୍ ୪୦ବର୍ଷ ପରେ ସଂସଦରେ ସିନେମାଟୋଗ୍ରାମ ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍ ଭାବେ ପାରିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଶେଷଥର ପାଇଁ ୧୯୮୪ ରେ ସିନେମାଟୋଗ୍ରାଫ ଆଇନ୍ରେ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା।
ଏହି ଐତିହାସିକ ବିଲ୍ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ପାଇରାସି ବିପଦ ଦ୍ୱାରା ଚଳଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପରେ ହେଉଥିବା ୨୦,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତିକୁ ରୋକିବା। ର୍ନିଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆକଳନକୁ ଆଧାର କରି ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ୩ ମାସ ଜେଲ ଦଣ୍ଡ ଏବଂ ୩ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଜୋରିମାନା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଯାହାକି ୩ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜେଲଦଣ୍ଡ ଏବଂ ଅଡିଟ୍ ହୋଇଥିବା ମୋଟ ଚଳଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତି ମୂଲ୍ୟର ୫% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜରିମାନା ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରେ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ କଳ୍ପନା କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତର ବାସ୍ତବରେ ସମୃଦ୍ଧ ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ବିବିଧତା ସହିତ ବିଶ୍ୱର ବିଷୟବସ୍ତୁର ହବ୍ ହେବା ପାଇଁ ଅପାର ସମ୍ଭାବନା ରଖିଛି ଯାହା ଭାରତର ଶକ୍ତି ଅଟେ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ଆଗେଇ ନେଇ କେନ୍ଦ୍ର ସୂଚନା ଓ ପ୍ରସାରଣ ମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ସିନେମାକୁ ଭାରତର “ସଫ୍ଟ ପାୱାର” ରେ ପ୍ରମୁଖ ଯୋଗଦାନ ଦେଇ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତି, ସମାଜ ତଥା ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସହଜ ବ୍ୟବସାୟ ସହ ଭାରତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପର ସଶକ୍ତିକରଣ ଏବଂ ଗୋପନୀୟତା ବିପଦରୁ ଏହାର ସୁରକ୍ଷା ଭାରତରେ ବିଷୟବସ୍ତୁ ସୃଷ୍ଟି ଇକୋସିଷ୍ଟମର ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ବହୁ ଆଗକୁ ଯିବ ଏବଂ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ସମସ୍ତ କଳାକାର ଏବଂ କାରିଗରଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ।
ସିନେମାଟୋଗ୍ରାଫ୍ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍, ୨୦୨୩ ଯେତେବେଳେ ଲୋକସଭାରେ ବିଚାର ଏବଂ ପାରିତ ପାଇଁ ନିଆଯାଇଥିଲା ସେତେବେଳେ କେନ୍ଦ୍ର ସୂଚନା ଓ ପ୍ରସାରଣ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଅନୁରାଗ ସିଂ ଠାକୁର କହିଛନ୍ତି, ଭାରତ କାହାଣୀକାର ଦେଶ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଯାହା ଆମର ସମୃଦ୍ଧ ସଂସ୍କୃତି, ଐତିହ୍ୟ, ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଏବଂ ବିବିଧତାକୁ ଦର୍ଶାଏ। ଆଗାମୀ ୩ ବର୍ଷରେ ଆମର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପ ୧୦୦ ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାରକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ, ଯାହା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କୁ ରୋଜଗାର ଯୋଗାଇବ। ବଦଳୁଥିବା ସମୟର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଆମେ ପାଇରାସି ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢିବା ଏବଂ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପକୁ ଆହୁରି ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ବିଲ୍ ଆଣିଛୁ। ଏହି ସଂଶୋଧନଗୁଡ଼ିକ ‘ପାଇରାସି’ ବିପଦକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ରୋକିବ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପର ୨୦,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତି ହେଉଛି।
ଶ୍ରୀ ଠାକୁର ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ସରକାର ପ୍ରତି ୧୦ ବର୍ଷରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଲାଇସେନ୍ସର ନବୀକରଣ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଦୂର କରିଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହାକୁ ଆଜୀବନ ବୈଧ କରିଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ, ନବୀକରଣ ପାଇଁ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟକୁ ଦଉଡିବାର କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ। କେ.ଏମ.ଶଙ୍କରପ୍ପା ବନାମ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ମାମଲାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ରାୟକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ସରକାର ନିଜକୁ ସଂଶୋଧନ କ୍ଷମତରୁ ଦୂରେଇ ରଖିଛନ୍ତି ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ସିବିଏଫ୍ସିକୁ ଏହାର ଦେଖାଶୁଣା କରିବାର ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଧିକାର ଦିଆଯାଇଛି।
ସିନେମାଟୋଗ୍ରାଫ୍ ଆଇନ୍ରେ ସଂଶୋଧନ:
ପ୍ରଥମେ, ବିଲ୍ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଅନଧିକୃତ ରେକର୍ଡିଂ ଏବଂ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ଏବଂ ଇଣ୍ଟରନେଟରେ ଅନଧିକୃତ କପି ପଠାଇ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପାଇରାସିର ବିପଦକୁ ରୋକିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବ।
ଦ୍ୱିତୀୟତଃ, ବିଲ୍ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ବୋର୍ଡ ଅଫ୍ ଫିଲ୍ମ ସାର୍ଟିଫିକେସନ୍ ଦ୍ୱାରା ସର୍ବସାଧାରଣ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ପାଇଁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ସହିତ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ବର୍ଗୀକରଣରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବ।
ତୃତୀୟତଃ, ବର୍ତ୍ତମାନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ଆଇନ ସହିତ ଆଇନକୁ ସୁସଂଗତ କରିବାକୁ ବିଲ୍ ଚେଷ୍ଟା କରିବ।
କ) ପାଇରାସି ସହ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଅନଧିକୃତ ରେକର୍ଡିଂ ଏବଂ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଯାଞ୍ଚ କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା: ପ୍ରେକ୍ଷାଳୟରେ କ୍ୟାମ-କୋର୍ଡିଂ ମାଧ୍ୟମରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପାଇରାସି ଯାଞ୍ଚ କରିବା; ଏବଂ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ଯେ କୌଣସି ଅନଧିକୃତ କପି ଏବଂ ଅନଲାଇନ୍ ପ୍ରସାରଣ ଏବଂ କୌଣସି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ପାଇରାସି କପି ପ୍ରଦର୍ଶନୀକୁ ମଧ୍ୟ ବାରଣ ପାଇଁ କଠୋର ଦଣ୍ଡବିଧାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି।
ଖ) ବୟସ-ଅ।ଧାରିତ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍: ବିଦ୍ୟମାନ ୟୁଏ ବର୍ଗକୁ ତିନୋଟି ବୟସ-ଆଧାରିତ ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରି ବୟସ-ଆଧାରିତ ପ୍ରମାଣପତ୍ରର ଚିହ୍ନ। ବାର ବର୍ଷ ପରିବର୍ତ୍ତେ ସାତ ବର୍ଷ (ୟୁଏ ୭+), ତେର ବର୍ଷ (ୟୁଏ ୧୩+), ଏବଂ ଷୋହଳ ବର୍ଷ (ୟୁଏ ୧୬+) । ଏହି ବୟସ ଭିତ୍ତିକ ଚିହ୍ନଗୁଡିକ କେବଳ ସୁପାରିଶକାରୀ ହେବ, ପିତାମାତା କିମ୍ବା ଅଭିଭାବକମାନଙ୍କ ପାଇଁ, ସେମାନଙ୍କ ପିଲାମାନେ ଏହିପରି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଦେଖିବା ଉଚିତ କି ନାହିଁ ତାହା ବିଚାର କରିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ।
ଗ) ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟ ସହିତ ସମାନ୍ତରାଳ: କେ. ଏମ. ଶଙ୍କରାପ୍ପା ବନାମ ଭାରତ ସରକାର (୨୦୦୦)ମାମଲାରେ ସୁପ୍ରିମ୍କୋଟଙ୍କ ରାୟ ଆଧାରରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଠାରୁ ସଂଶୋଧନ କ୍ଷମତା ପ୍ରତ୍ୟାହାର।
ଘ) ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ର ଚିରାଚରିତ ବୈଧତା: ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ବୋର୍ଡ ଅଫ୍ ଫିଲ୍ମ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ (ସିବିଏଫସି) ର ଚିରସ୍ଥାୟୀ ବୈଧତା ପାଇଁ କେବଳ ୧୦ ବର୍ଷ ପାଇଁ ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ବୈଧତା ଅଧିନିୟମରେ ଥିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ହଟାଇବା।
ଇ) ଟେଲିଭିଜନ ପାଇଁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ବର୍ଗରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ: ଟେଲିଭିଜନ ପ୍ରସାରଣ ପାଇଁ ସଂପାଦିତ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ପୁନଃ ପ୍ରମାଣପତ୍ର, ଯେଭଳି ଟେଲିଭିଜନରେ କେବଳ କଟକଣା ବିହୀନ ସାଧାରଣ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ବର୍ଗ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇପାରିବ।
ଚ) ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପାଇଁ ମତାମତ: ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପୁନର୍ଗଠନ ଆଇନ, ୨୦୧୯ ଅନୁଯାୟୀ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଥିବା ମତାମତ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ହଟାଇ ଦିାଯାଇଛି।
ଭାରତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ସବୁଠୁ ବୃହତ୍ତମ ତଥା ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଶିଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ୪୦ ରୁ ଅଧିକ ଭାଷାରେ ବାର୍ଷିକ ୩୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ତିଆରି କରୁଥିବା ଅନ୍ୟତମ। ସିନେମାର ମାଧ୍ୟମ, ଉପକରଣ ଏବଂ ଏହା ସହିତ ଜଡିତ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଛି। ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ଏବଂ ସୋସିଆଲ୍ ମିଡିଆର ଆଗମନ ସହିତ ପାଇରାସିର ବିପଦ ମଧ୍ୟ ବହୁଗୁଣିତ ହୋଇଛି। ସିନେମାଟୋଗ୍ରାଫ୍ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍, ୨୦୨୩ ଆଜି ସଂସଦ ଦ୍ୱାରା ପାରିତ ହୋଇଛି ଯାହା ପାଇରାସିର ବିପଦକୁ ରୋକିବାରେ ବହୁ ସହାୟକ ହେବ ଏବଂ ସହଜ ବ୍ୟବସାୟ ସହିତ ଭାରତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପକୁ ସଶକ୍ତିକରଣ କରିବ।