ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡ ବିଧି (ଆଇପିସି), କ୍ରିମିନାଲ ପ୍ରୋସିଜର କୋଡ୍ (ସିଆରପିସି) ଏବଂ ପ୍ରମାଣ ଆଇନ ବଦଳରେ ତିନୋଟି ବିଲ୍ ଉପରେ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରାଳୟର ସଂସଦୀୟ କମିଟିରେ ରିପୋର୍ଟ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି। ଏହା ସହ ବିରୋଧୀ ସଦସ୍ୟମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଜର ଅସନ୍ତୋଷପୂର୍ଣ୍ଣ ନୋଟ୍ ଦାଖଲ କରିଛନ୍ତି।
ଅକ୍ଟୋବର ୨୭ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ବୈଠକରେ କମିଟି ଡ୍ରାଫ୍ଟ ରିପୋର୍ଟକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ନ ଥିଲା। କିଛି ବିରୋଧୀ ସଦସ୍ୟ ଏହି ଡ୍ରାଫ୍ଟ ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସମୟ ମାଗିଥିଲେ। କମିଟି ସେମାନଙ୍କ ଦାବିକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ସୋମବାର ନଭେମ୍ବର ୬ ତାରିଖ ବୈଠକରେ ଏହି ବିଲଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁମୋଦନ ମିଳିଛି।
ବିଲ ପଢ଼ିବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀ ସମୟ ମାଗିଥିଲେ
ଏହା ପୂର୍ବରୁ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ପି ଚିଦାମ୍ବରମଙ୍କ ସମେତ ବିରୋଧୀ ସଦସ୍ୟମାନେ କମିଟି ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ବ୍ରିଜ ଲାଲଙ୍କୁ ଏହି ଡ୍ରାଫ୍ଟ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଥିବା ସମୟକୁ ୩ ମାସ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ସଭ୍ୟମାନେ କହିଥିଲେ ଯେ ନିର୍ବାଚନୀ ଫାଇଦା ପାଇଁ ଏହି ବିଲଗୁଡ଼ିକୁ ଫିଙ୍ଗିବା ଠିକ୍ ନୁହେଁ।
୩ଟି ବିଲରେ କ’ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବ ?
ଏବେ ଅନେକ ଧାରା ଓ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବଦଳିବ। ଆଇପିସିରେ ୫୧୧ଟି ଧାରା ରହିଥିବାବେଳେ ଏବେ ୩୫୬ଟି ବଳବତ୍ତର ରହିବ। ବଦଳିବ ଧାରା ୧୭୫। ଏଥିରେ ୮ଟି ନୂଆ ଧାରା ଯୋଡ଼ାଯିବ, ୨୨ଟି ଧାରା ଉଚ୍ଛେଦ କରାଯିବ।
ସେହିପରି ସିଆରପିସିରେ ୫୩୩ଟି ଧାରା ସଂରକ୍ଷିତ ରହିବ। ବଦଳିବ ୧୬୦ଟି ଷ୍ଟ୍ରିମ୍, ୯ଟି ନୂଆ ଯୋଡ଼ାଯିବ, ୯ଟି ଶେଷ ହେବ। ପଚରାଉଚରାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଭିଡିଓ କନଫରେନ୍ସିଂ ଜରିଆରେ ଶୁଣାଣି କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିବ, ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ନ ଥିଲା।
ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି, ଏବେ ନିମ୍ନ ଅଦାଲତକୁ ସର୍ବାଧିକ ୩ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଦେଶରେ ୫ କୋଟି ମାମଲା ବିଚାରାଧୀନ ରହିଛି। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୪.୪୪ କୋଟି ମାମଲା ନିମ୍ନ ଅଦାଲତରେ ରହିଛି। ସେହିପରି ଜିଲ୍ଲା ଅଦାଲତରେ ୨୫,୦୪୨ଟି ବିଚାରପତି ପଦବୀ ମଧ୍ୟରୁ ୫,୮୫୦ ଟି ପଦବୀ ଖାଲି ପଡ଼ିଛି।
ଏହି ତିନୋଟି ବିଲକୁ ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ସଂସଦୀୟ କମିଟିକୁ ପଠାଯାଇଛି। ଏହାପରେ ଲୋକସଭା ଓ ରାଜ୍ୟସଭାରେ ଏହା ପାରିତ ହେବ। ଅଗଷ୍ଟ ୧୧ତାରିଖରେ ସଂସଦରେ ଏହି ବିଲ ଆଗତ ହୋଇଥିଲା। ଅଗଷ୍ଟ ମାସରେ ଏହି ଡ୍ରାଫ୍ଟ ଗୃହ ବ୍ୟାପାର ସ୍ଥାୟୀ କମିଟିକୁ ପଠାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଡ୍ରାଫ୍ଟକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ କମିଟିକୁ ୩ ମାସ ସମୟ ଦିଆଯାଇଛି।
ଅମିତ ଶାହା ୩ଟି ଆଇନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ବିଲ୍ ଆଗତ କଲେ
କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା ଲୋକସଭାରେ ୧୬୩ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ତିନୋଟି ମୌଳିକ ଆଇନକୁ ବଦଳାଇବା ପାଇଁ ବିଲ ଆଗତ କରିଥିଲେ। ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି ଦେଶଦ୍ରୋହ ଆଇନ, ଯାହାକୁ ନୂଆ ରୂପରେ ଅଣାଯିବ। ଏହି ବିଲଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡବିଧି ସଂହିତା (ଆଇପିସି), କ୍ରିମିନାଲ ପ୍ରୋସିଜର କୋଡ୍ (ସିଆରପିସି) ଏବଂ ପ୍ରମାଣ ଆଇନ।
ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ୩ଟି ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ…
ଦେଶଦ୍ରୋହ ନୁହେଁ, ଏବେ ଦେଶଦ୍ରୋହ: ଦେଶଦ୍ରୋହ ଶବ୍ଦର ସ୍ଥାନ ନେବ ବ୍ରିଟିଶ ଯୁଗର ଦେଶଦ୍ରୋହ ଶବ୍ଦ। ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଆହୁରି କଡ଼ାକଡ଼ି କରାଯାଇଥିଲା। ଏବେ ଧାରା ୧୫୦ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେଶ ବିରୋଧୀ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ, ଯାହା କଥିତ ହେଉ କିମ୍ବା ଲିଖିତ ହେଉ କିମ୍ବା ଦସ୍ତଖତ କିମ୍ବା ଫଟୋ କିମ୍ବା ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ହେଉ, ୭ ବର୍ଷରୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ ହେବ।
ଦେଶର ଏକତା ଓ ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଅପରାଧ ହେବ। ଆତଙ୍କବାଦ ଶବ୍ଦକୁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଇପିସିର ଧାରା ୧୨୪ଏ ରେ ଦେଶଦ୍ରୋହକୁ ୩ ବର୍ଷରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି।
ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସାମାନ୍ୟ ଅପରାଧ (ମଦ୍ୟପାନ କରି ଝଗଡ଼ା, ୫ ହଜାର ଟଙ୍କାରୁ କମ୍ ଟଙ୍କା ଚୋରି) କଲେ ୨୪ ଘଣ୍ଟିଆ କାରାଦଣ୍ଡ କିମ୍ବା ୧୦ ଟଙ୍କା ଜରିମାନା କିମ୍ବା ସମାଜସେବା କରିବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏଭଳି ଅପରାଧ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଜେଲ୍ ପଠାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ଆମେରିକା-ବ୍ରିଟେନରେ ଏଭଳି ଏକ ଆଇନ ରହିଛି।
ମବ୍ ଲିଞ୍ଚିଂ: ଫାଶୀ ଦଣ୍ଡର ବ୍ୟବସ୍ଥା
ଜାତି, ବର୍ଣ୍ଣ କିମ୍ବା ଭାଷା ଆଧାରରେ ଯଦି ୫ କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ହତ୍ୟା କରନ୍ତି ତେବେ ସର୍ବନିମ୍ନ ୭ ବର୍ଷ କିମ୍ବା ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ମିଳିବ। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ସ୍ପଷ୍ଟ ଆଇନ ନାହିଁ। ଦଫା ୩୦୨, ୧୪୭-୧୪୮ ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି।
କେମିତି ରହିଛି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ନୂଆ ଆଇନ?
ସରକାରଙ୍କ ଦାବି ଅନୁଯାୟୀ, ବିଲ୍ ଆଗତ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ବ୍ୟାପକ ବିଚାର ବିମର୍ଶ କରାଯାଇଛି। ସମ୍ବିଧାନର ସପ୍ତମ ଅନୁସୂଚୀ ଅନୁଯାୟୀ ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ଓ ପୁଲିସ ରାଜ୍ୟର ବିଷୟ। ଯେହେତୁ ୟୁନିଫର୍ମ ସିଭିଲ କୋଡ୍ ଉପରେ ଆଇନ ଆୟୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ବିତର୍କ ଚାଲିଛି, ତେଣୁ ଅପରାଧଆଇନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପୂର୍ବରୁ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସହ ପରାମର୍ଶ କରି ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ବିତର୍କ ଦେଶରେ ଜରୁରୀ।
ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତି: ୪ ବର୍ଷର ଆଲୋଚନା ପରେ ହୋଇଛି ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ
ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ୧୮ଟି ରାଜ୍ୟ, ୬ଟି କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ, ୨୨ଟି ହାଇକୋର୍ଟ, ନ୍ୟାୟିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ, ୧୪୨ ଜଣ ସାଂସଦ ଓ ୨୭୦ ଜଣ ବିଧାୟକ ଏହି ବିଲ ସମ୍ପର୍କରେ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି।
ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ୪ ବର୍ଷ ର ଆଲୋଚନା ଓ ୧୫୮ ଟି ବୈଠକ ପରେ ସରକାର ଏହି ବିଲ ଆଗତ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ବୈଠକ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୧୯ରେ ସଂସଦ ପାଠାଗାରର ରୁମ୍ ନଂ ଜି-୭୪ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। କରୋନା ସମୟରେ ବର୍ଷେ ଧରି ଏଥିରେ କୌଣସି ଅଗ୍ରଗତି ହୋଇନଥିଲା।
