ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ରେଳ ସବୁବେଳେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ (ଏସବିଏମ୍) ର ମୁଖ୍ୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ରହିଆସିଛି ଏବଂ ସ୍ଵଛ ରେଳ, ସ୍ଵଛ ଭାରତ ଏବଂ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପରିଷ୍କାର ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଯାତ୍ରା ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛି।
ପଖୱାଡା ଅବଧିରେ, ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇର ୟୁନିଟ୍ ଗୁଡିକ ବୃକ୍ଷରୋପଣ ଡ୍ରାଇଭ୍, ସ୍ଵଛ ସମ୍ବାଦ, ସ୍ଵଛ ରେଳଗାଡି, ସ୍ଵଛ ଷ୍ଟେସନ୍, ସ୍ଵଛ ପରିସର, ସ୍ଵଛ ଆହାର, ସ୍ଵଛ ପ୍ରସାଧନ ଇତ୍ୟାଦି ଦିନିକିଆ ଯୋଜନା / କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଷ୍ଟେସନ ସଂଲଗ୍ନ ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳ / ଅର୍ଦ୍ଧ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ପଡୁଥିବା ଟ୍ରାକଗୁଡିକ, ଡ୍ରେନ୍ ଏବଂ ଶୌଚାଳୟର ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା, ରେଳ କଲୋନୀ ସଫା କରିବା, ରେଳ କୋଠା / ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରତି ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପଖୱାଡା 2024 ସମୟରେ, ଭାରତୀୟ ରେଳ ଦ୍ୱାରା ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅଭ୍ୟାସ କରାଯାଇ ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ପ୍ରତି ବିଶେଷ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଜିୟାହୀଲା ଯାହାକି ନିମ୍ନରେ ଦର୍ଶାଯାଇଅଛି:-
– ପଖୱାଡା ସମୟରେ ବ୍ୟାପକ ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ପାଇଁ 7285 ସଂଖ୍ୟକ ଷ୍ଟେସନ୍, 2754 ଟ୍ରେନ୍ ଏବଂ 18331 ଅଫିସ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା।
– 45.20 କୋଟି ବର୍ଗ ମିଟର କ୍ଷେତ୍ର ସଫା କରାଯାଇଥିଲା।
– ସମୁଦାୟ 20,182 କିମି ଦୈର୍ଘ୍ୟ ଟ୍ରାକ୍ ସଫା କରାଯାଇଥିଲା।
– 465723 ବ୍ୟକ୍ତି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପାଇଁ ଶପଥ ନେଇଥିବାବେଳେ ଶ୍ରମଦାନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ।
– ଅଭିଯାନ ସମୟରେ 1,17,56,611 ମିଟର ଡ୍ରେନ୍ ସଫା କରାଯାଇଥିଲା।
– 821 ସ୍ଥାନରେ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସଚେତନତା ପାଇଁ ପଥପ୍ରାନ୍ତ ନାଟକ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା।
– ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇରେ 2259 ଆବର୍ଜନା ବିରୋଧରେ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଠାରେ • 12,609 ଜଣଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ 177133 ଜଣଙ୍କୁ ରେଳ ପରିସରକୁ ଆବର୍ଜନା ନଦେବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
– 1541 ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସଚେତନତା ୱେବିନାର୍ / ସେମିନାର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ 66,188 ଜଣ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ।
– ଡ୍ରାଇଭ୍ ସମୟରେ 2,63,643 ସଂଖ୍ୟାରେ ଚାରା ରୋପଣ କରାଯାଇଥିଲା।
– ରେଳ କର୍ମଶାଳାରେ, ପଖୱାଡ଼ା ସମୟରେ 5400 ଟନ୍ ସ୍କ୍ରାପ୍ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଥିଲା।
– ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ, ପଖୱାଡ଼ା ସମୟରେ 4619 ଟନ୍ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇଥିଲା।
– 710 ଟନ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ବାହାର କରାଯାଇଥିଲା।
– 19,759 ସଂଖ୍ୟାରେ ଅଳିଆ ଦାନି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା।
– ମତାମତ ପ୍ରଣାଳୀର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସ୍ତର ବିଷୟରେ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କଠାରୁ 50,276 SMS / ମତାମତ ମିଳିଥିଲା।
– ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଆହାର ଅଭିଯାନ ପ୍ରାୟ 2597 ସ୍ଥାନରେ ଲଞ୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପ୍ରାୟ 6960 ସଂଖ୍ୟକ ଖାଦ୍ୟ ଷ୍ଟଲ୍ ଗଭୀର ଭାବରେ ସଫା କରାଯାଇଥିଲା। ସେହିଭଳି, ସ୍ଵଛ ନୀର ଅଭିଯାନ ପ୍ରାୟ 4478 ସ୍ଥାନରେ ଲଞ୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପ୍ରାୟ 17579 ସଂଖ୍ୟକ ଜଳ ବୁଥ୍ ସଫା କରାଯାଇଥିଲା।
– 452 ଷ୍ଟେସନରେ ‘ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଆର୍ଟ’ ସେଲଫି ପଏଣ୍ଟ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଥିଲା।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ରେଳକର୍ମଚାରୀ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ଏହି ଅଭିଯାନକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୃଦୟ ସହିତ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ପ୍ରାୟ 2100 କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଜନା ଏବଂ 3250 ସଂଖ୍ୟକ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ସ୍ୱଚ୍ଛତା କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପଖୱାଡା ଲୋଗୋ ଏବଂ ବ୍ୟାନର ଭଳି ରେଳବାଇର ୱେବସାଇଟରେ ପୋଷ୍ଟ କରାଯାଇଛି, ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସଚେତନତା ପାଇଁ ଟ୍ରେନ୍ / ଷ୍ଟେସନରେ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ବିସର୍ଜନ ପାଇଁ ଟ୍ରେନ୍ / ଷ୍ଟେସନରେ ଘୋଷଣା, ପ୍ରଭାତ ଫେରିସ୍ ସ୍ଲୋଗାନ ଇତ୍ୟାଦି ବିଷୟରେ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି। ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ “ସ୍ଵଛ ରେଳ, ସ୍ଵଛ ଭାରତ”, ରେଳ ଷ୍ଟେସନରେ ଏନଜିଓ, ଧାର୍ମିକ ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ସ୍କୁଲ ପିଲାମାନଙ୍କ ସହାୟତାରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିବା ପଥପ୍ରାନ୍ତ ନାଟକ, ଷ୍ଟେସନ, ଟ୍ରାକ, ଚଳପ୍ରଚଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏବଂ ନିକଟସ୍ଥ ଅଞ୍ଚଳରେ ଖୋଲା ମଳତ୍ୟାଗରୁ ନିବୃତ୍ତ ରହିବାକୁ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନତା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ସହିତ IEC ମାଧ୍ୟମରେ ଡିପୋ ପରିସର, ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା, ରେଳ ପରିସରର ସଫା କରିବା (ଷ୍ଟେସନ୍, ଟ୍ରେନ୍, ରେଳ କଲୋନୀ, ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ / ଅପେକ୍ଷା କକ୍ଷ, ଚାଲିବା ପ୍ରକୋଷ୍ଠ, ବିଶ୍ରାମ ଗୃହ ଏବଂ ଛାତ୍ରାବାସ କ୍ୟାଣ୍ଟିନ, ଖାଦ୍ୟ ଷ୍ଟଲ୍ ଏବଂ ଆଖପାଖରେ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ପୋଷ୍ଟର ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପ୍ରତି ବାର୍ତା ଓ ସଚେତନତା କରାଯାଇଥିଲା।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭଳି, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପଖୱାଡା ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରଠାରୁ, ଭାରତୀୟ ରେଳ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ ପ୍ରକୃତ ଆନ୍ତରିକତା ସହିତ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପଖୱାଡା ପାଳନ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ବର୍ଷ, ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ 1 ଅକ୍ଟୋବରରୁ 15 ଅକ୍ଟୋବର 2024 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପଖୱାଡା ପାଳନ କରିଛି।
ରେଳ ବୋର୍ଡର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ତଥା ସିଇଓ ଶ୍ରୀ ସତୀଶ କୁମାର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପରିଚାଳନା କରି ରେଳ ଭବନର କନଫରେନ୍ସ ହଲରୁ 01 ଅକ୍ଟୋବର, 2024 ରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପଖୱାଡା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କେବଳ ଏହି ପଖୱାଡା ଅଭିଯାନ ସମୟରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅଭ୍ୟାସ ବର୍ଷସାରା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଅଛି। ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପାଇଁ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ରେଳ ବୋର୍ଡର ଅଧିକାରୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଏକ ସ୍କିଟ୍ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ। ‘ଏକ ପେଡ୍ ମା କେ ନାମ’ ଅଭିଯାନ ଅନ୍ତର୍ଗତ ରେଳ ଭବନରେ ରେଳ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ 2,000 ଚାରା ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିଲା। ସ୍ଵଭାଵ ସ୍ୱଚ୍ଛତା, ସଂସ୍କର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବିଷୟ ଉପରେ ପ୍ରବନ୍ଧ ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ବିଜେତା ରେଳ ବୋର୍ଡର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ତଥା ସିଇଓ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସକ୍ରିୟ ଥିବା ରେଳ ବୋର୍ଡର ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଶିବିର ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରାୟ 120 ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଆଚ୍ଛାଦିତ ହୋଇଥିଲେ।
ଭାରତୀୟ ରେଳ ସର୍ବଦା ‘ସମାଜ ପାଇଁ ସମର୍ପିତ ଆପ୍ରୋଚ’ରେ ଏହି ଅଭିଯାନ ଚଳାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ’ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥାଏ। ଭାରତୀୟ ରେଳ ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ରହିଛି। ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପରିଷ୍କାର, ସବୁଜ ଏବଂ ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ ଭ୍ରମଣ ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ଵଛ ପଖୱାଡା ସମୟରେ ନିଆଯାଇଥିବା ପଦକ୍ଷେପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ।