
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ମହାକୁମ୍ଭ 2025 ରେ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଭାବେ 53 କୋଟିରୁ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ପବିତ୍ର ସ୍ନାନ (ମହା ସ୍ନାନ) କରିସାରିଛନ୍ତି, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଧାର୍ମିକ ସମାବେଶ ଅଟେ। ପ୍ରତିଦିନ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତଙ୍କ ଆଗମନ ସହିତ, ଭାରତୀୟ ରେଳପଥ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସୁଗମ ପରିବହନ ପରିଚାଳନାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରୁଛି।
ସମସ୍ତ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସୁଗମ ଅନୁଭୂତି ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ମହାକୁମ୍ଭ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଗତ 3 ବର୍ଷରେ ₹5,000 କୋଟି କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ ଏକ ବିଶାଳ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଛି । ଏଥିରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ, ଉନ୍ନତ ରେଳ ଷ୍ଟେସନ, ଚଳାଚଳ କରୁଥିବା 13,000 ରୁ ଅଧିକ ଟ୍ରେନ ଏବଂ ଉନ୍ନତ ଭିଡ଼ ପରିଚାଳନା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଭାରତୀୟ ରେଳ ଏହି ମହାନ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଦୃଶ୍ୟକୁ କିପରି ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦେଉଛି ତାହା ନଜର ଦିଅନ୍ତୁ:
1. ମହାକୁମ୍ଭ 2025 ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ରେଳ ପରିଚାଳନା
ଯାତ୍ରା ସୁବିଧା ପାଇଁ ଟ୍ରେନ ମାର୍ଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ
● ଯାତ୍ରୀ ପରିବହନକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ମାଲବାହୀ ଟ୍ରେନଗୁଡ଼ିକୁ ସମର୍ପିତ ପଣ୍ୟ ପରିବହନ କରିଡର (DFC) ରେ ଚଳାଚଳ କରାଯାଉଅଛି।
● ସଣ୍ଟିଂ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଟ୍ରେନ୍ ସେଟ୍ କିମ୍ବା ଇଞ୍ଜିନ୍ ସହିତ 200 ଟ୍ରେନ ରେକ୍ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଛି।
ଅଭୂତପୂର୍ବ ସଂଖ୍ୟାରେ ଟ୍ରେନ୍ ସେବା
● 26 ଫେବୃଆରୀ 2025 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 13,000 ଟ୍ରେନ୍ ଚଳାଚଳର ଯୋଜନା କରାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରୁ 16 ଫେବୃଆରୀ 2025 ସୁଦ୍ଧା 12,583 ଟ୍ରେନ୍ ଚଳାଚଳ କରିସାରିଛି ।
● ଭାରତୀୟ ରେଳ ସର୍ବାଧିକ ଯାତ୍ରୀ ପରିବାହାନକୁ ପରିଚାଳନା କରୁଛି:
○ 13 ଜାନୁଆରୀ 2025 ଠାରୁ ପ୍ରୟାଗରାଜ କୁମ୍ଭ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତୀୟ ରେଳ ଦ୍ୱାରା 3.09 କୋଟି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଥିଲା ।
○ ଫେବୃଆରୀ 17 ତାରିଖରେ 18.60 ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ ଏବଂ 16 ଫେବୃଆରୀ 2025 ରେ 18.48 ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଥିଲା ଯାହା ଗତ ଦୁଇ ଦିନରେ ସର୍ବାଧିକ ଯାତ୍ରୀ ପରିବହନ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ।
○ ଯାତ୍ରୀ ପରିବହନରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶିଖର ତାରିଖ:
■ ୧୫ ଫେବୃଆରୀ: ୧୪.୭୬ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ
■ ୧୨ ଫେବୃଆରୀ: ୧୭ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ
■ ୧୦ ଏବଂ ୧୧ ଜାନୁଆରୀ: ୧୪ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଯାତ୍ରୀ
■ ୩୦ ଜାନୁଆରୀ: ୧୭.୫୭ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ
■ ୨୯ ଜାନୁଆରୀ: ୨୭ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ
■ ୨୮ ଜାନୁଆରୀ: ୧୪.୧୫ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ
■ ୧୪ ଜାନୁଆରୀ: ୧୩.୮୭ ଲକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀ
2. ରେଳ ଷ୍ଟେସନ ମାନଙ୍କରେ ରେ ଯାତ୍ରୀ ସୁବିଧା
ଭକ୍ତଙ୍କ ବିପୁଳ ଭିଡ଼କୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଭାରତୀୟ ରେଳ ନିମ୍ନଲିଖିତ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଛି:
ଉନ୍ନତ ଭିତ୍ତିଭୂମି
● ଭିଡ଼ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରବେଶ ସହିତ ୯ଟି ରେଳ ଷ୍ଟେସନ।
● ସୁଗମ ଯାତ୍ରୀ ଯାତାୟାତ ପାଇଁ ୪୮ଟି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ (PF) ଏବଂ ୨୧ଟି ଫୁଟ୍ ଓଭର ବ୍ରିଜ୍ (FoB)।
● ଭାରତୀୟ ରେଳ ଏକ ବ୍ୟାପକ ନିରୀକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଅଂଶ ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରୟାଗରାଜ ମେଳା କ୍ଷେତ୍ରର ନଅଟି ଷ୍ଟେସନରେ 1,186 ଟି ସିସି ଟିଭି କ୍ୟାମେରା ସ୍ଥାପନ କରିଛି।
● ଅପେକ୍ଷା କରିଥିବା ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ପରିଚାଳନା କରିବା ପାଇଁ 23 ଟି ସ୍ଥାୟୀ ହୋଲ୍ଡିଂ ଏରିଆ।
● ପ୍ରମୁଖ ଷ୍ଟେସନରେ 12 ଟି ଭାଷାରେ ଘୋଷଣା:
○ ପ୍ରୟାଗରାଜ, ନୈନୀ, ଚେଓକି ଏବଂ ସୁବେଦାରଗଞ୍ଜ
ଟିକେଟିଂ ବୃଦ୍ଧି
● ଟିକେଟିଂ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ 151 ଟି ମୋବାଇଲ୍ UTS ଟିକେଟିଂ ପଏଣ୍ଟ ସମେତ 554 ଟି ଟିକେଟିଂ ବ୍ୟବସ୍ଥା।
3. ପ୍ରମୁଖ ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉନ୍ନତି
ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ସୁଗମ ଯାତ୍ରା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ବହୁଳ ନିବେଶ କରିଛି:
● ପ୍ରମୁଖ ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ₹3,700 କୋଟି ନିବେଶ, ଯେଉଁଥିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅଛି:
○ ବନାରସ-ପ୍ରୟାଗରାଜ ରେଳ ଦୋହରିକରଣ ସହିତ ଏକ ନୂତନ ଗଙ୍ଗା ସେତୁ।
○ ଟ୍ରେନ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଫାଫାମୌ-ଜଙ୍ଘାଇ ରେଳ ଦୋହରିକରଣ।
● ଉଭୟ ସଡକ ପରିବହନ ଏବଂ ରେଳ ଗତିଶୀଳତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ 21ଟି ନୂତନ ରୋଡ୍ ଓଭର ବ୍ରିଜ୍ (ROB) ଏବଂ ରୋଡ୍ ଅଣ୍ଡର ବ୍ରିଜ୍ (RUB)।
● ସହଜ ଯାତ୍ରୀ ନେଭିଗେସନ୍ ପାଇଁ କଲର (ରଙ୍ଗ)-କୋଡେଡ୍ ସିଷ୍ଟମ୍
ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସହଜ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ଦିଗ-ଭିତ୍ତିକ ପୃଥକୀକରଣ ପାଇଁ ଯାତ୍ରୀ ଆଶ୍ରୟ, ହୋଲ୍ଡିଂ ଏରିଆ ଏବଂ ଟିକେଟର କଲର/ରଙ୍ଗ କୋଡିଂ କରାଯାଇଛି:
○ ଲାଲ: ଲକ୍ଷ୍ନୌ, ଅଯୋଧ୍ୟା ଏବଂ ବାରାଣସୀ
○ ନୀଳ: ଦୀନଦୟାଲ ଉପାଧ୍ୟାୟ (DDU), ସାସାରାମ, ପାଟନା
○ ହଳଦିଆ: ମାଣିକପୁର, ଝାନ୍ସୀ, ସତନା, କଟନି (ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଅଞ୍ଚଳ)
○ ସବୁଜ: କାନପୁର, ଆଗ୍ରା, ଦିଲ୍ଲୀ
4. ଦୃଢ଼ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଭିଡ଼ ପରିଚାଳନା
ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧିକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ରେଳ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ବ୍ୟାପକ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଛନ୍ତି:
● ବହୁ ସ୍ତରରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପିତ : ଷ୍ଟେସନ, ଡିଭିଜନ, ଜୋନାଲ ଏବଂ ରେଳ ବୋର୍ଡ ସ୍ତରରେ।
● ସୁରକ୍ଷା ନିୟୋଜନ : ପ୍ରମୁଖ ସ୍ଥାନରେ 13,000 ରେଳ ସୁରକ୍ଷା ବଳ (RPF) କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସମେତ ୧୦,୦୦୦ ସରକାରୀ ରେଳବାଇ ପୋଲିସ (GRP) ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧସାମରିକ କର୍ମଚାରୀ ନିୟୋଜିତ।
● ସୁଗମ ଟ୍ରେନ୍ ପରିଚାଳନା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ୩,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ରନିଂ ଷ୍ଟାଫ୍ ନିୟୋଜିତ।
୨୦୨୫ ମହାକୁମ୍ଭରେ ୫୩ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ସ୍ନାନ ସହିତ ଭାରତୀୟ ରେଳପଥ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରୁଛି ଯେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ଆରାମଦାୟକ ଭାବରେ ଯାତ୍ରା କରିପାରିବେ। ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରେନ୍ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଉନ୍ନତ ଭିଡ଼ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପଦକ୍ଷେପ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରେଳ ନେଟୱର୍କ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଧାର୍ମିକ ସମାବେଶକୁ ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ପରିଚାଳନା କରୁଛି।