ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ ଏକ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପାଣ୍ଠି ସହିତ ଗବେଷଣା ବିକାଶ ଏବଂ ନବସୃଜନ (ଆରଡିଆଇ) ଯୋଜନାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି। ଦେଶର ଗବେଷଣା ଏବଂ ନବସୃଜନ ଇକୋସିଷ୍ଟମକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ପଦକ୍ଷେପ।
ଆରଡିଆଇ ଯୋଜନାରେ ନବସୃଜନ ଏବଂ ଗବେଷଣାକୁ ବାଣିଜ୍ୟିକ କରିବାରେ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରାଯାଇଛି। ଏହି ଯୋଜନାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଆରଡିଆଇ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରେ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ର ନିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ କମ କିମ୍ବା ଶୂନ୍ୟ ସୁଧ ହାରରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା କିମ୍ବା ପୁନର୍ବାର ଆର୍ଥିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପ୍ରଦାନ କରିବା। ଆରଡିଆଇ ଯୋଜନାକୁ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଣରେ ଥିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଏବଂ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି। ଏଥିରେ ନବସୃଜନକୁ ସହଜ କରିବା, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଗ୍ରହଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ଉଦୀୟମାନ ଓ ରଣନୀତିକ କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ବିପଦ ପୁଞ୍ଜି ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଛି। ଯୋଜନାର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଗଲା:
କ) ଉଦୀୟମାନ କ୍ଷେତ୍ର ଓ ଆର୍ଥିକ ସୁରକ୍ଷା, ରଣନୀତିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତା ପାଇଁ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗବେଷଣା, ବିକାଶ ଓ ନବସୃଜନ (ଆରଡିଆଇ) ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା;
ଖ) ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ପ୍ରସ୍ତୁତି ସ୍ତର (ଟିଆରଏଲ)ର ଉଚ୍ଚ ସ୍ତରରେ ଅର୍ଥ ପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ;
ଗ) ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କିମ୍ବା ଉଚ୍ଚ ରଣନୈତିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଥିବା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଅଧିଗ୍ରହଣକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା;
ଘ) ଏକ ଡିପ୍-ଟେକ୍ ଫଣ୍ଡ୍ ଫର୍ ଫଣ୍ଡ୍ ପାଣ୍ଠି ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ ନ୍ୟାସନାଲ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଫାଉଣ୍ଡେସନ (ଏଏନଏଆରଏଫ)ର ପରିଚାଳନା ପରିଷଦ ଆରଡିଆଇ ଯୋଜନାକୁ ବ୍ୟାପକ ରଣନୀତିକ ଦିଗଦର୍ଶନ ପ୍ରଦାନ କରିବ। ଏଏନଆରଏଫର କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ପରିଷଦ (ଇସି) ଯୋଜନାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିବ। ଉଦୀୟମାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ତରୀୟ ପାଣ୍ଠି ପରିଚାଳକ, ସୁଯୋଗ ଏବଂ ପ୍ରକାରର ପ୍ରକଳ୍ପ ଲାଗି ସୁପାରିସ କରିବ। କ୍ୟାବିନେଟ ସଚିବଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏକ କ୍ଷମତାପ୍ରାପ୍ତ ସଚିବ ଗୋଷ୍ଠୀ (ଇଜିଓଏସ), ଯୋଜନାର କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା ସମୀକ୍ଷା କରିବା ସହିତ ଯୋଜନା ପରିବର୍ତ୍ତନ, କ୍ଷେତ୍ର, ପ୍ରକାରର ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ତରୀୟ ପାଣ୍ଠି ପରିଚାଳକମାନଙ୍କୁ ଅନୁମୋଦନ କରିବା ପାଇଁ ଦାୟୀ ରହିବ। ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଭାଗ ଆରଡିଆଇ ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ନୋଡାଲ ବିଭାଗ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ।
ଆରଡିଆଇ ଯୋଜନାରେ ଏକ ଦ୍ୱି-ସ୍ତରୀୟ ପାଣ୍ଠି ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିବ। ପ୍ରଥମ ସ୍ତରରେ, ଏଏନଆରଏଫ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପାଣ୍ଠି (ଏସପିଏଫ) ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ, ଯାହା ପାଣ୍ଠିର ରକ୍ଷକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ। ଏସପିଏଫ ପାଣ୍ଠିରୁ ବିଭିନ୍ନ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ତରୀୟ ପାଣ୍ଠି ପରିଚାଳକଙ୍କୁ ଆବଣ୍ଟିତ କରାଯିବ। ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ରିହାତି ଋଣ ଆକାରରେ ହେବ। ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ତରୀୟ ପାଣ୍ଠି ପରିଚାଳକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଗବେଷଣା ଓ ବିକାଶ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ପାଣ୍ଠି ସାଧାରଣତଃ କମ୍ କିମ୍ବା ଶୂନ୍ୟ ସୁଧ ହାରରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଋଣ ଆକାରରେ ହେବ। ବିଶେଷକରି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଇକ୍ୱିଟି ଆକାରରେ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ମଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରିବ । ଡିପ୍-ଟେକ୍ ପାଣ୍ଠି (ଏଫଓଏଫ) କିମ୍ବା ଆରଡିଆଇ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଏଫଓଏଫରେ ଅବଦାନକୁ ମଧ୍ୟ ବିଚାର କରାଯାଇପାରେ।
ଦୀର୍ଘକାଳୀନ, ସୁଲଭ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପାଇଁ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି ଆରଡିଆଇ ଯୋଜନା ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳତା ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ଦକ୍ଷତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥାଏ। ଏହାଦ୍ୱାରା ଦେଶ ୨୦୪୭ରେ ବିକଶିତ ଭାରତ ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହେବା ସହିତ ଏକ ଅନୁକୂଳ ନବସୃଜନ ଇକୋସିଷ୍ଟମକୁ ସହଜ କରିଥାଏ।
