ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ହାସଲ କରିଛି, ଏହାର ବ୍ରଡଗେଜ୍ ନେଟୱାର୍କର ୯୯.୨% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ସମାପ୍ତ କରିଛି। ରେଳମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ ସଂସଦରେ ଏହା ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଏହା ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ଅନେକ ବିକଶିତ ଦେଶକୁ ମଧ୍ୟ ପଛରେ ପକାଇ ଦେଇଛି। ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ୟୁନିଅନ୍ ଅଫ୍ ରେଲୱେ (UIC)ର ଜୁନ୍୨୦୨୫ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ସ୍ଥିତି ୟୁନାଇଟେଡ୍ କିଙ୍ଗଡମ୍ (୩୯%), ରୁଷ (୫୨%) ଏବଂ ଚୀନ୍ (୮୨%) ଭଳି ଦେଶମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ବହୁତ ଉନ୍ନତ, ଯେତେବେଳେ କେବଳ ସ୍ୱିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ୧୦୦% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ସହିତ ଆଗରେ ଅଛି।
ରେଳମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ ସଂସଦରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନର ଲିଖିତ ଉତ୍ତରରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ରେଳବାଇ ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ଏକ ମିଶନ ମୋଡ୍ରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଉଛି। ୨୦୧୪ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରାୟ ୬୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ, କେବଳ ୨୧,୮୦୧ ରୁଟ୍ କିଲୋମିଟର ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୧୪ ରୁ ୨୦୨୫ ମଧ୍ୟରେ ରେକର୍ଡ ୪୬,୯୦୦ ରୁଟ୍ କିଲୋମିଟର ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୨୩-୨୪ ରେ ୭,୧୮୮ ରୁଟ୍ କିଲୋମିଟର ଏବଂ ୨୦୨୪-୨୫ ରେ ୨,୭୦୧ ରୁଟ୍ କିଲୋମିଟର ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲା। ରେଳ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏହା ମଧ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଦେଶର ୧୪ ଟି ରେଳ ଜୋନ୍ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ରେଳବାଇ, ଉତ୍ତର ରେଳବାଇ, ପୂର୍ବ ରେଳବାଇ, ପଶ୍ଚିମ ରେଳବାଇ, ଦକ୍ଷିଣ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ରେଳବାଇ, କୋଲକାତା ମେଟ୍ରୋ ଏବଂ କୋଙ୍କଣ ରେଳବାଇ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଉତ୍ତର ପଶ୍ଚିମ ରେଳବାଇ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ରେଳବାଇର ସ୍ଥିତି କିପରି?
ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଉତ୍ତର ପଶ୍ଚିମ ରେଳବାଇ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ରେଳବାଇ ପ୍ରାୟ ୯୮% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣରେ ପହଞ୍ଚିଛି, ଯେତେବେଳେ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ସୀମାନ୍ତ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମ ରେଳବାଇ ପ୍ରାୟ ୯୫% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହା ସହିତ, ୨୫ ଟି ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକରେ ୧୦୦% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି। ଏଥିରେ ବିହାର, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ଛତିଶଗଡ଼, ଓଡ଼ିଶା, ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ, ଗୁଜରାଟ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ, କେରଳ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ମେଘାଳୟ, ନାଗାଲାଣ୍ଡ, ତ୍ରିପୁରା ଏବଂ ମିଜୋରାମରେ ବିଦ୍ୟମାନ ବ୍ରଡଗେଜ୍ ନେଟୱାର୍କର ୧୦୦% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି। ଆସାମରେ ୯୨% ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି, ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟ ରୁଟ୍ ଉପରେ କାମ ଚାଲିଛି।
ନୂତନ ଲାଇନ ଏବଂ ମଲ୍ଟି-ଟ୍ରାକିଂ ପ୍ରକଳ୍ପ
ରେଳମନ୍ତ୍ରୀ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ସମସ୍ତ ନୂତନ ଲାଇନ ଏବଂ ମଲ୍ଟି-ଟ୍ରାକିଂ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ବିଦ୍ୟୁତୀକରଣ ସହିତ ଏକକାଳୀନ ଅନୁମୋଦନ ଏବଂ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଛି। ତଥାପି, ଜଙ୍ଗଲ ମଞ୍ଜୁରୀ, ଭୌଗୋଳିକ ପରିସ୍ଥିତି, ପାଣିପାଗ ଏବଂ ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ଭଳି କାରଣ ଯୋଗୁଁ କିଛି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ସମୟ ଲାଗିପାରେ।