ଭୁବନେଶ୍ୱର: ୨୦୨୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୟ ନେଇ କୌଣସି ପକ୍ଷ ନିଶ୍ଚିତ ନୁହନ୍ତି। ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ନିଜର ଦବଦବା ବଢ଼ାଇ ମତଦାତାମାନଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଉଭୟ ବିଜେପି ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଏନଡିଏ ଏବଂ ମିଳିତ ବିରୋଧୀଦଳ ପ୍ରୟାସ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। କୌଣସି ପକ୍ଷ ବିଜୟ ନେଇ ନିଶ୍ଚିତ ନ ଥିବାରୁ ସେମାନେ ମେଣ୍ଟ ସହଯୋଗୀ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ାଇବାକୁ ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇପଡ଼ିଛନ୍ତି। ବେଙ୍ଗାଲୁରୁରେ ଦୁଇ ଦିନିଆ ବିରୋଧୀ ଏକତା ବୈଠକ ଶେଷ ହେବା ଦିନ ମଙ୍ଗଳବାର ଏନଡିଏର ୩୯ଟି ଦଳ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ।
ଦୁଇ ମେଣ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ ବୈଠକରେ ବହୁତ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଛି। ବିରୋଧୀଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ସୀମିତ ରହିଛି- କେନ୍ଦ୍ରରେ ମୋଦୀ ଏବଂ ବିଜେପିକୁ କ୍ଷମତାରୁ ହଟାଇବା। ତେଣୁ ବିରୋଧୀମାନେ ସେମାନଙ୍କର ନୂଆ ମେଣ୍ଟକୁ INDIA ଅର୍ଥାତ ଇଣ୍ଡିଆନ ନ୍ୟାସନାଲ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟାଲ ଇନକ୍ଲୁସିଭ ଆଲାଏନ୍ସ ନାମରେ ନାମିତ କରି ଏକତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଅପଚେଷ୍ଠା କରିଛନ୍ତି। ପ୍ରାୟ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି କେନ୍ଦ୍ରରେ କ୍ଷମତାରୁ ଦୂରେଇ ରହିଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଦଳ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ ରାଜନୈତିକ ଫାଇଦା ପାଇଁ ଏକାଠି ହେଉଛନ୍ତି। ଏହା ହେଉଛି ବିରୋଧୀଙ୍କ ଶକ୍ତି ଓ ଦୁର୍ବଳତା।
ଶକ୍ତି ହେଉଛି ଏହି କାରଣରୁ ପରସ୍ପର ବିରୋଧୀ ଦଳମାନେ ମଧ୍ୟ ସୀମିତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଏକାଠି ହେଉଛନ୍ତି। ଏବଂ ଦୁର୍ବଳତା ହେଉଛି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କାହାର ମୋଦୀଙ୍କ ଭଳି ଲୋକପ୍ରିୟତା ନାହିଁ। ୨୦୦୪ ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟରମାନେ ଆଦର୍ଶ ବା ଚେହେରା ବଦଳରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ଭୋଟ ଦେବେ ବୋଲି ବିରୋଧୀ ଆଶା ରଖିଛନ୍ତି।
ବିଜେପି ପାଇଁ ମେଣ୍ଟର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କେବଳ କ୍ଷମତା ବଞ୍ଚାଇବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ସୀମିତ ନୁହେଁ। ମୋଦୀ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଉଭୟ ଦଳ ଏବଂ ମେଣ୍ଟର ଚେହେରା। ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଉଭୟ ଦଳ ଏବଂ ମେଣ୍ଟ ଏକାଠି କାମ କରିପାରିବେ। କାରଣ ଉଭୟ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ମୋଦୀ ସେମାନଙ୍କର ଶକ୍ତି ଅଟନ୍ତି। ମୋଦୀଙ୍କ ବିନା ସେମାନଙ୍କର ଭବିଷ୍ୟତ ଅନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଯିବ। ୨୦୨୪ରେ ବିଜେପି ପାଇଁ କ୍ଷମତା ବଜାୟ ରଖିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। କାରଣ ଗତ ଦଶନ୍ଧିରେ ଦେଶକୁ ଯେଉଁ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଫଳତା ଓ ରାଜନୈତିକ ସ୍ଥିରତା ମିଳିଛି ତାହା ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ ହେବ। ଅପରପକ୍ଷରେ ୨୦୦୪ ଭଳି ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତଭାବେ କ୍ଷମତାରୁ ହଟିଲେ ବିଜେପିର ହିନ୍ଦୁତ୍ୱ ଏଜେଣ୍ଡା ମଧ୍ୟ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେବ।
ବିଜେପିର ରଣନୀତିକାରମାନେ ଏଜେଣ୍ଡାକୁ ନେଇ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ, କିନ୍ତୁ କ୍ଷମତା ବଜାୟ ରଖିବାର ଆହ୍ୱାନ ଯୋଗୁଁ ଦଳ ଏବେବି ଏଭଳି ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଛି। ସଂକ୍ଷିପ୍ତରେ କହିବାକୁ ଗଲେ କ୍ଷମତା ବଜାୟ ରଖିବା କେବଳ ବିଜେପିର ରାଜନୈତିକ ଆବଶ୍ୟକତା ନୁହେଁ ବରଂ ଭବିଷ୍ୟତରେ ନିଜକୁ ଭାଙ୍ଗିବାରୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ପ୍ରୟାସ ମଧ୍ୟ। ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦେଶ କ୍ରମଶଃ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେଉଥିବାବେଳେ ୨୦୨୪ରେ ପରାଜୟ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଅର୍ଥନୀତିର ଶ୍ରେୟରୁ ବଞ୍ଚିତ କରିବ ବୋଲି ବିଜେପି ଚିନ୍ତିତ ହେବା ଦରକାର। ଆଉ କେହି କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ନ କରି ତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପାଦିତ ଫସଲ କାଟିବେ। ୨୦୦୪ରୁ ୨୦୧୪ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୁଦୃଢ଼ ହେବାର ଶ୍ରେୟ ବିଜେପିକୁ ମିଳି ନ ଥିଲା।
ତେବେ ଉଭୟ ମେଣ୍ଟ ଅଳ୍ପକାଳୀନ। ମେ ୨୦୨୪ ପରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ମେଣ୍ଟଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଥିର ରହିବ ବୋଲି କେହି ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିପାରିବେନାହିଁ। ଗୋଟିଏ ପଟେ ଏନଡିଏରେ ୩୦ରୁ ଅଧିକ ଛୋଟବଡ଼ ଦଳ ଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟପଟେ ୟୁପିଏ ୨.୦ ଅର୍ଥାତ୍ ‘ଇଣ୍ଡିଆ’ (ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ନ୍ୟାସନାଲ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ ଇନକ୍ଲୁସିଭ୍ ଆଲାଏନ୍ସ)ରେ ୨୬ଟିଛୋଟ ବଡ଼ ଦଳ ଅଛନ୍ତି। ବିଶେଷ କରି ଫଳାଫଳ ଘୋଷଣା ହେବା ପରେ ମେ ୨୦୨୪ ପରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଏହି ମେଣ୍ଟ ସହ ରହିବେ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଜେପିକୁ ବିଗତ ଦିନମାନଙ୍କରେ ସାମାନ୍ୟ ଫାଇଦା ମିଳିଛି। ଯଦି ଆମେ ଅନୁମାନ କରୁ ଯେ ମୋଦିଙ୍କ କରିସ୍ମା ସତ୍ତ୍ୱେ ବିଜେପି ୨୩୦-୨୫୦ ଆସନରେ ସୀମିତ ରହିଯିବ, ତେବେ ଏହି କ୍ଷୁଦ୍ର ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ନିଜର ଫାଇଦା ସୁରକ୍ଷା ସହିତ ବିଜେପି ସହ ବୁଝାମଣା କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇବେ। ଏହି କାରଣରୁ ଛୋଟ ଛୋଟ ଦଳମାନେ ବିଜେପିର ଅଂଶୀଦାର ହେବା ଅଧିକ ଉପଯୁକ୍ତ ମନେକରୁଛନ୍ତି କାରଣ ଏହା କ୍ଷମତା ସମର୍ଥନ ଯୋଗୁଁ ନିଜ ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଏକ ପ୍ରକାର ରାଜନୈତିକ ଫାଇଦା ଦେବ।
ପୂର୍ବ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପିକୁ ୨୨୫ରୁ ୨୫୦ ଆସନ ମିଳିପାରେ। ବିଜେପିର ସର୍ବନିମ୍ନ ଆସନର ଯୁକ୍ତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ସରଳ। ୨୦୧୯ରେ ଦଳ ହିନ୍ଦୀଭାଷୀ ଅଞ୍ଚଳର ୨୧୮ଟି ଆସନରୁ ୧୯୬ଟିରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ବିହାର, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଛତିଶଗଡ଼ ଏବଂ ରାଜସ୍ଥାନରେ ଗତଥର ଆସନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶୀର୍ଷରେ ଥିବାରୁ ଦଳ କିଛି ଆସନ ହରାଇପାରେ। କିନ୍ତୁ ଏହାସତ୍ତ୍ୱେ ଦଳ ୧୫୦ଟି ଆସନ ବଜାୟ ରଖିପାରିବ।
ପ୍ରମୁଖ ଅଣହିନ୍ଦୀ ଭାଷୀ ରାଜ୍ୟ (ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଗୁଜରାଟ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଓଡ଼ିଶା, ପଞ୍ଜାବ)ର ପ୍ରାୟ ୧୫୦ ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ବିଜେପି ଗତଥର ୮୦ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ଯଦିଓ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଓ ବଙ୍ଗଳାରେ ବିଜେପି ହାରିଯାଏ, ତେବେ ଦଳ ଏଥର ଏହି ସବୁ ରାଜ୍ୟରେ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ସହ ୬୦ରୁ କମ୍ ଆସନରେ ପାଇବ ବୋଲି ମନେ ହେଉନାହିଁ।
ଦକ୍ଷିଣରେ ବିଜେପି ୧୩୦ଟି ଆସନରୁ ମାତ୍ର ୩୧ଟିରେ ବିଜୟୀ ହୋଇପାରିଛି। କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ତାଙ୍କର ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ ହୋଇଥିଲା। ଏଥର ମଧ୍ୟ ବିଜେପି ଦକ୍ଷିଣରେ ନିଜର ଆସନ ସଂଖ୍ୟା ବଜାୟ ରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ଯଦି କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ କିଛି କ୍ଷତି ହୁଏ ତେବେ ବାକି ୪ଟି ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ଏହାର ଭରଣା କରିପାରିବେ। ଅବଶିଷ୍ଟ ୪୩ଟି ଆସନ (ଦିଲ୍ଲୀ, ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀର, ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ବାକି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ) ମଧ୍ୟରୁ ବିଜେପି ୨୯ଟିରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି। ଏଥର ବିଜେପି ଏହାକୁ ବଜାୟ ନ ରଖିବାର କୌଣସି କାରଣ ନାହିଁ।
ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ବିଜେପି ନିଜେ କିମ୍ବା ଛୋଟ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ସହ ମିଶି ୨୭୨ର ମ୍ୟାଜିକ ନମ୍ବର ନିକଟତର ହୋଇପାରେ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଟିଏମସି କିମ୍ବା ଡିଏମକେ ଭଳି ବଡ଼ ଆଞ୍ଚଳିକ ପରିଚୟ ଥିବା ଦଳ ତୁଳନାରେ ଏହି ଛୋଟ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ସମ୍ଭାଳିବା ସହଜ ହୋଇଥିବାରୁ ଛୋଟ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ଏନଡିଏ ନିଜର ଭିତ୍ତିଭୂମି ବଢ଼ାଉଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିଲେ ବିଜେପି ବିଜୁ ଜନତା ଦଳ ଓ ୱାଇଏସଆରଠାରୁ ରଣନୈତିକ ସମର୍ଥନ ଆଶା କରିପାରେ। ଯଦି ବିଜେପି ଏକାକୀ ୨୭୨ ସଂଖ୍ୟା ଛୁଇଁବ, ତେବେ ଏନଡିଏ ସହଯୋଗୀଙ୍କୁ ସମ୍ଭାଳିବା ପାଇଁ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ ଏବଂ ଯଦି ସହଯୋଗୀ ଦଳ ସହ ମ୍ୟାଜିକ୍ ନମ୍ବରରେ ପହଞ୍ଚିଯାଏ, ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ସମ୍ଭାଳିବାରେ ବିଶେଷ ଅସୁବିଧା ହେବ ନାହିଁ କାରଣ ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ଛୋଟ ଦଳ। ଅପରପକ୍ଷରେ କଂଗ୍ରେସ ୧୦୦ରୁ ଅଧିକ ଆସନ ପାଇଲେ ମଧ୍ୟ ମେଣ୍ଟ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବ ବୋଲି ସନ୍ଦେହ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି।
ବିଜେପିର ଆଉ ଏକ ଫାଇଦା ରହିଛି। ଏହାର ବଡ଼ ଆଞ୍ଚଳିକ ସହଯୋଗୀ (ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ, ଅଜିତ ପାୱାରଙ୍କ ଏନସିପି କିମ୍ବା ତେଲୁଗୁ ଦେଶମ ବା ଏଆଇଏଡିଏମକେ) ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ଅଧିକ ଲୋକସଭା ଆସନ ଦେବାକୁ ସହଜରେ ରାଜି ହେବେ କାରଣ ସେମାନେ ବିଧାନସଭାରେ ଅଧିକ କ୍ଷମତା ଚାହୁଁଛନ୍ତି। ଅଜିତ ପାୱାର ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ନମ୍ବର-୨ ରହିପାରିବେ ନାହିଁ। ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏକକ ବୃହତ୍ତମ ଦଳ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପି ଉଭୟ ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେଙ୍କ ଶିବସେନା ଏବଂ ଅଜିତ ପାୱାରଙ୍କ ଏନସିପିକୁ ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦ ଦେଇଛି। ୨୦୨୪ରେ ଅଧିକ ଲୋକସଭା ଆସନ ପାଇବା ପାଇଁ ଏହି ଦୁଇଜଣଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟରେ ବିପୁଳ ପରିମାଣର କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ ଜାରି ରଖିବ।
ଅପରପକ୍ଷରେ ଟିଏମସି, ଆପ୍ ଓ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି ଭଳି ମହତ୍ତ୍ୱକାଂକ୍ଷୀ ଛୋଟ ଛୋଟ ଜାତୀୟ ଦଳ କିମ୍ବା ବଡ଼ ଜାତୀୟ ଦଳ କଂଗ୍ରେସକୁ ସମାନ ସ୍ଥାନ ଦେଇପାରିବେ ନାହିଁ କାରଣ ସେମାନଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ।
୨୦୨୪ରେ ବିଜେପି ନିଜର ଶକ୍ତିକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ଛୋଟ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରେ, କି ବଡ଼ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳମାନେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ମେଣ୍ଟରେ କଂଗ୍ରେସକୁ ବଡ଼ ଭାଇ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହାନ୍ତି। ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନକୁ ଆଉ ୯ ମାସ ବାକି ଥିବାବେଳେ ୨୦୦୪ ଭଳି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଫଳାଫଳ ମିଳିବାର ସମ୍ଭାବନା କମ୍ ରହିଛି। ତେବେ ବିଜେପି ଏକାକୀ ୨୭୨ ସଂଖ୍ୟା ଅତିକ୍ରମ କରିପାରିବ କି ନାହିଁ ତାହା ଅନିଶ୍ଚିତ।
