କେଦାର ମିଶ୍ର
ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧ ତାରିଖରୁ ସାରା ଦେଶରେ ନୂଆ ମୋଟର ଯାନ ଆଇନ ଲାଗୁ ହୋଇଛି। ଏହି ଆଇନର ସବୁଠୁ ବଡ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଭାରତର ରାସ୍ତାରେ ଗାଡି ଚଲାଉଥିବା ସାଧାରଣ ଜନତାର ପକେଟ ରୁ ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କରିବାର ଏକ ପ୍ରଶସ୍ତ ବାଟ ତିଆରି କରିବା। ଆପଣ ଯଦି ହେଲମେଟ ପିନ୍ଧିନାହାନ୍ତି ତାହେଲେ ଆପଣଙ୍କୁ ତୁରନ୍ତ ହଜାରେ ଟଙ୍କାର ଜରିମାନା ଗଣିବାକୁ ପଡିବ। ଯଦି ଟ୍ରାଫିକ ପୋଲିସଙ୍କର ହୃଦବୋଧ ହେଲା ଯେ ଆପଣ ରାସ୍ତାର ନିୟମ ଅବମାନନା କରି ଗାଡି ଚଳାଉଛନ୍ତି, ତାହେଲେ ଆପଣଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ୫୦୦ ରୁ ୧୫୦୦ ଟଙ୍କା ଗଣିବାକୁ ପଡିବ। ଏ ସମ୍ପର୍କିତ ନିୟମ ଆଦୌ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ। ଆପଣ ଯଦି ଟ୍ରାଫିକ ପୋଲିସ କୁ ନିଜ ଗାଡି ବିଷୟରେ ସଠିକ ତଥ୍ୟ ଦେବାକୁ ମନା କରନ୍ତି ତାହେଲେ ସିଧା ସିଧା ଜରିମାନା ୨୦୦୦ ଟଙ୍କା। ମଦ ପିଇ ଗାଡି ଚଲାଇଲେ ୫୦୦୦ ରୁ ୧୦,୦୦୦ ଟଙ୍କା ପର୍ୟନ୍ତ ଜରିମାନା ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି। ସବୁଠୁ ବିଚିତ୍ର ନିୟମ ହେଲା ଆପଣ ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଗାଡିର ବୀମା କରିନାହାନ୍ତି ତାହେଲେ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କୁ ୨୦୦୦ ରୁ ୪ ହଜାର ଟଙ୍କାର ଜରିମାନା କିମ୍ବା ତିନ ମାସ ଜେଲ ହୋଇପାରେ। ବୀମା କମ୍ପାନୀକୁ ସହାୟତା ଦେବା ଲାଗି ନାଗରିକକୁ ଦଣ୍ଡିତ କରିବାର ଏ ପ୍ରକାର ଆଇନ କେବଳ ଏକ ସମ୍ବେଦନହୀନ ସରକାର ହିଁ ଲାଗୁ କରିପାରେ।
ଏଠି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିପାରେ, ମୋଟର ଯାନ ଆଇନ ଦେଶରେ ଦୁର୍ଘଟଣାକୁ ରୋକିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ ଓ ଗାଡି ଚଲାଉଥିବା ଲୋକର ନିଜ ଜୀବନର ସୁରକ୍ଷା ଲାଗି ହିଁ ଏ ଆଇନ ତିଆରି ହୋଇଛି। ଦେଶରେ ସର୍ବାଧିକ ଦୁର୍ଘଟଣା ରାସ୍ତାର ଖରାପ ଅବସ୍ଥା ଓ ଭୁଲ ରାସ୍ତା ପରିଚାଳନା ଯୋଗୁଁ ହୋଇଥାଏ। ଯେଉଁମାନେ ଆଇନକୁ ମାନନ୍ତି ନାହିଁ, ସେମାନେ ଜରିମାନା ଦେବାକୁ ମଧ୍ୟ ପଛାଣ୍ଟି ନାହିଁ। ନୂଆ ମୋଟର ଯାନ ଆଇନରେ ସରକାରୀ ଲୋଭ ଏତେ ପ୍ରବଳ ଯେ ସେଠି ଲୋକଙ୍କ ଧାନ ଜୀବନ କଥା ଚିନ୍ତା କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଗାଡି ଚଳାଇବାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଆଇନ କରାଯାଉଥିବା ବେଳେ ଦେଶରେ ରେସିଙ୍ଗ ବାଇକର ବିକ୍ରୀକୁ ଅଧିକ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଉଛି। ସେହିପରି ରାସ୍ତା ଗୁଡିକର ଅବସ୍ଥା ଏତେ ଖରାପ ଯେ ସେଥିରେ କେଉଁଠି କେହିବି ଖସି ପଡି ମରି ଯାଇପାରେ। ମୋଟର ଯାନ ଆଇନ ଭଳି ରାସ୍ତାର ଭୁଲ ପରିଚାଳନା ଲାଗି ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଧିକାରୀମାନେ ଦଣ୍ଡିତ ହେବେ କି?
ସଂସଦରେ ଏ ଆଇନ ଗୃହୀତ ହେଲାବେଳେ ଏହାର ଆଲୋଚନା ନିଶ୍ଚୟ ହୋଇଥିବ। ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ମାନବୀୟ ସମ୍ବେଦନାଶୂନ୍ୟ ଏକ ଆଇନକୁ ଏ ଦେଶର ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଗୁଡିକ ବିରୋଧ ମଧ୍ୟ କରିନାହାନ୍ତି। ଯାହାର ପରିଣତି ସ୍ଵରୂପ ଏବେ ଗାଡି ଚଲାଉଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ ଭିତରେ ଏକ ଅପରାଧୀ ଓ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଟ୍ରାଫିକ ପୋଲିସ ଏବେ ଜଜ ପାଲଟି ଯାଇଛନ୍ତି। ଏହି ଆଇନର ସବୁଠୁ ଭୟଙ୍କର ପ୍ରଭାବ ଆମେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଦେଖିଲୁ। ଦିନେଶ ମଦନ ନାମକ ଗୁରୁଗ୍ରାମର ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ୨୩ ହଜାର ଟଙ୍କାର ଜୋରିମାନା ଗଣିଛନ୍ତି। ୧୫ ହଜାର ଟଙ୍କାରେ କିଣିଥିବା ଏକ ପୁରୁଣା ସ୍କୁଟି ପାଇଁ ୨୩ ହଜାର ଟଙ୍କା ଦଣ୍ଡ ଗଣିବାର ଅଦ୍ଭୁତ ନିୟମ ବୋଧେ ଆମ ଦେଶରେ ହିଁ ଲାଗୁ ହୋଇପାରେ।
ତେବେ ଏ ପ୍ରକାର ନିୟମର ସମର୍ଥକ ସଂଖ୍ୟା ବି କମ ନୁହନ୍ତି। ଓଡିଶାର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ ତାଙ୍କ ଟୁଇଟରରେ ଲେଖିଲେ, “ଟ୍ରାଫିକ ପୋଲିସ କଣ ଜରିମାନା ଆଦାୟ ନକରି ସେ ଲୋକଙ୍କୁ କାଜୁ ବରଫି ଖାଇବାକୁ ଦେଇଥାନ୍ତା କି? “ ଭଲ କଥା, ଟ୍ରାଫିକ ପୋଲିସ ର ଏଥିରେ କି ଦୋଷ। ସେ ଆଇନକୁ କାର୍ୟକାରୀ କରୁଛି। ହେଲେ ଲୋକଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ନିର୍ବାଚିତ ସରକାର ରାସ୍ତା ଓ ଛକକୁ ଅପରାଧ ବିଚାରର ଚୂଡାନ୍ତ ଅଦାଲତ କଲାବେଳେ ଏହାକୁ କେହି ବିରୋଧ ନକରିବା ଆଶ୍ଚର୍ୟଜନକ।
ଆଉ ଏକ ବିଚିତ୍ର ବିରୋଧାଭାସ ମଧ୍ୟ ଏ ଆଇନରେ ରହିଛି। ଯେତେବେଳେ ଦେଶରେ ଅଟୋମୋବାଇଲ ବିକ୍ରୀ ଭୟଙ୍କର ଭାବେ କମୁଛି, ସେତେବେଳେ ଗାଡି ଚାଳନା ପାଇଁ ଏକ ଅମାନବୀୟ ନିୟମ ଲାଗୁ ହେଉଛି। ଏଥିରୁ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ପ୍ରତି ଏ ସରକାର କେତେ ସଂବେଦନଶୀଳ ତାହାର ପ୍ରମାଣ ମିଳୁଛି। ଆମେ ଦେଖିଛୁ, ମଦ ପିଇ ଗାଡି ଚଲାଉଥିବା ସିନେମା ତାରକାମାନେ ଯେତେବେଳେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରନ୍ତି, ତାର ଦଣ୍ଡ କଣ ମିଳେ। ବଡ ଲୋକଙ୍କୁ ଟ୍ରାଫିକ ପୋଲିସ ସବୁବେଳେ ସଲାମ ଠୁଙ୍କି ଆସିଛି। ଆଜି ମଧ୍ୟ ସେୟା ହେବ। ଖାଲି ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଓ ଗରିବ ହିଁ ଏ ଆଇନର ଶିକାର ହେବେ।
ଏହି ଆଇନକୁ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ପଶିମବଙ୍ଗ ଓ ରାଜସ୍ଥାନ ସରକାର ସମୀକ୍ଷା ପରେ ଯାଇ ଲାଗୁ କରିବେ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ହେଲେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଜ୍ଞାବହ ଓଡିଶା ସରକାର ଏହି ଆଇନକୁ ତୁରନ୍ତ ଲାଗୁ କରିଛନ୍ତି। ଭୁବନେଶ୍ୱର ଟ୍ରାଫିକର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ଵରେ ୮-୧୦ ଫୁଟର ଗାତ ଖୋଳି ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନକୁ ବିପଦ ମୁହଁ କୁ ଠେଲୁଥିବା ସରକାର ଜରିମାନା ପାଇଁ ଚାଲାଣ କାଟିବାବେଳେ ଲଜ୍ଜିତ ହେଉନାହାନ୍ତି କେମିତି!!
