ସମୀକ୍ଷା ବ୍ୟୁରୋ
ହଠାତ ଦଶହରା ଦିନ ଦେଶର ପ୍ରମୁଖ ଟେଲି ଯୋଗାଯୋଗ କମ୍ପାନୀ ରିଲାଏନ୍ସ ଜିଓ ଘୋଷଣା କଳା ଯେ, ଏଣିକି ଜିଓ ରୁ ଅନ୍ୟ ନେଟୱାର୍କକୁ ଫୋନ କଲେ ମିନିଟ ପିଛା ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ୬ ପଇସା ଦେବାକୁ ପଡିବ। ଏହି ଖବରକୁ ନେଇ କିଛି ରୋଚକ ରିପୋର୍ଟ ଓ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। କିଛି ଟେଲିଭିଜନ ଚାନେଲ ଙ୍କ ହେଡ ଲାଇନ ହେଉଛି “ମାଗଣା ଯୁଗ ଶେଷ”। ତା ମାନେ ହେଉଛି ଜିଓ କମ୍ପାନୀ ହେଉଛି ଦାତା, ଯିଏ ଭାରତର ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ମାଗଣାରେ ଟେଲିଫୋନ ସେବା ଯୋଗାଇ ଆସୁଥିଲା। ଏହାଠୁ ବଳି ଅସତ୍ୟ ଓ ନିର୍ଲଜ ତଥ୍ୟ ଆଉ କିଛି ନଥାଇ ପାରେ।ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁନ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଜିଓ କମ୍ପାନୀର ଲାଭ ୪୬% ବଢିଛି ଓ ମାତ୍ର ତିନି ମାସରେ ଏହି ଲାଭର ପରିମାଣ ୮୯୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ବୋଲି କମ୍ପାନୀର ତଥ୍ୟ କହୁଛି। ଏ ଲାଭ କଣ ଆକାଶରୁ ପଡୁଥିଲା? ଗ୍ରାହକଙ୍କ ପକେଟରୁ ଏ ଲାଭ ଆସିଛି ନା ଆଉ କିଏ ରିଲାଏନ୍ସ କୁ ଏ ଲାଭ ଉପରୁ ଦେଉଛି?
କୌଣସି କମ୍ପାନୀ ମାଗଣାରେ ବ୍ୟବସାୟ କରେ ନାହିଁ। ଯେ କୌଣସି ଜିଓ ଗ୍ରାହକ ଜାଣେ, ତାକୁ ମାଗଣାରେ କୌଣସି ଲାଭ ମିଳୁନଥିଲା। ଜିଓ ର ଯୋଜନା ଅନୁସାରେ ଆପଣ ୮୪ ଦିନ ପାଇଁ ୩୯୯ ଟଙ୍କା ଦେଲେ ଆପଣଙ୍କୁ ଦୈନିକ ୧.୪ ଜିବି ଡାଟା, ୧୦୦ ଏସଏମଏସ ଓ ବିନା ଟାରିଫରେ କଥା ହେବାର ସୁଯୋଗ ମିଳୁଥିଲା। ଏଇଠି ହିଁ ରହିଛି ଲାଭର ଅସଲ ସୂତ୍ର। ମୁଁ ଡାଟା ବ୍ୟବହାର କରେ ବା ନ କରେ, ମୁଁ କମ୍ପାନୀକୁ ଆଗୁଆ ପଇସା ଦେଇ ସାରିଛି। ୩୯୯ ଟଙ୍କାର ଭାଉଚରରେ ମୁଁ ମାସକୁ ୪୨ ଜିବି ଡାଟା ବ୍ୟବହାର କରି ପାରିବି। ହେଲେ ଟେଲିଫୋନ ନିୟାମକ କମ୍ପାନୀ ଟ୍ରାଇର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଜିଓ ଗ୍ରାହକମାନେ ମାସକୁ ସର୍ବାଧିକ ୧୧.୪ ଜିବି ଡାଟା ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତି। ୩୩୧.୩ ନିୟୁତ ଗ୍ରାହକ ୪୨ ଜିବି ଡାଟାର ପଇସା ଦେଇ ମାତ୍ର ୧୧.୪ ଜିବି ଡାଟା ବ୍ୟବହାର କରିପାରନ୍ତି। ଏଥିରୁ ବଳକା ଡାଟା ଆଧାରରେ କମ୍ପାନୀର ଲାଭ ଆକଳନ କରିହେବ।
ବାକି ରହିଲା କଲ ମାଗଣା କଥା। ଆପାତତଃ ସବୁ ଟେଲିଫୋନ କମ୍ପାନୀ ଏହି ଟାରିଫର ଯୋଜନା ରଖିଛନ୍ତି। ଧରନ୍ତୁ- ଏୟାରଟେଲରେ ୮୪ ଦିନିଆ ପ୍ୟାକେଜରେ ସେଇ ସମାନ ସୁବିଧା ରହିଛି। ୩୯୯ ଟଙ୍କାରେ ଦୈନିକ ୧ ଜିବି ଡାଟା, ବିନା ଟାରିଫରେ କଥା ଓ ଶହେ ଏସଏମଏସ। ତେବେ ଏୟାରଟେଲକୁ ଏ ପ୍ରକାର ମାଗଣା ଦେଉଛି ବୋଲି କେହି କହିଛି କି? ଏପରିକି ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ୍ତ ବିଏସଏନଏଲ ର ପ୍ୟାକେଜ ମଧ୍ୟ ସେଇ ସମାନ। ଅନେକ ସମୟରେ ବିଏସଏନଏଲ ର ୩ଜି ଡାଟା ଜିଓ ର ୪-ଜି ଡାଟା ଠାରୁ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ। ତା ସତ୍ତ୍ୱେ ଜିଓ ପ୍ରତି ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓ ତଥାକଥିତ ଭକ୍ତ ସମାଜର ଏତେ ଅଧିକ ପ୍ରୀତି କାହିଁକି?
ଅନ୍ୟ ନେଟୱାର୍କକୁ କଥା ହେବା ପାଇଁ ପଇସା ଲାଗୁ କରିବା, କେବଳ ଅନୈତିକ ନୁହେଁ, ଏହା ବେଆଇନ ମଧ୍ୟ। ଯେଉଁମାନେ ବାର୍ଷିକ ପ୍ୟାକେଜ କିଣିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ କମ୍ପାନୀ ଦେଇଥିବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଖିଲାପ କରିବା ବେଆଇନ ନୁହେଁ କି? ଲୋକଙ୍କୁ ଭୁଆଁ ବୁଲେଇ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କାର ଲାଭ ଉଠାଉଥିବା ଓ ଅନୈତିକ ଉପାୟରେ ଟେଲିଫୋନ ବଜାରରେ ଏକାଧିପତ୍ୟ ଜାହିର କରି ଅଧିକ ଶୋଷଣର ଷଡଯନ୍ତ୍ର ରଚନା କରୁଥିବା ଏ ପ୍ରକାର କମ୍ପାନୀ ରାଜର ଚାଟୁକାରିତା କରିବାକୁ ଆମ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ ଲାଜ ବି ଲାଗୁ ନାହିଁ।