ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି: କୁଶଳ ଜୀବନ ପାଇଁ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଅନେକ ନୀତି କହିଛନ୍ତି, ଯାହା ପରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସହଜରେ ସଫଳତାର ସିଡ଼ି ଚଧିପାରିବ। ଆମ ଜୀବନରେ ବହୁତ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଅତି ନିଜର। ଯେଉଁମାନେ ଆମର ସୁଖ ଏବଂ ଦୁଃଖକୁ ଆମର ବୋଲି ଭାବନ୍ତି ଏବଂ ଆମକୁ ସବୁବେଳେ ଛାଇ ପରି ସାଥିରେ ରୁହନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଜାଣିଶୁଣି ଆମେ ସେମାନଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଆଘାତ କରୁ। ଚାଣକ୍ୟ ଏପରି ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ସହିତ କେହି କେବେ ଖରପା ବକ୍ତବ୍ୟ କହିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ, ନଚେତ୍ ଜଣେ ଜୀବନ ସାରା ପଶ୍ଚାତାପ କରିବେ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ସେହି ଦୁଇଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି କିଏ ଯାହାଙ୍କ ପାଇଁ ଅପମାନଜନକ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ବକ୍ତବ୍ୟ ଏପରି ଏକ ଜିନିଷ ଯାହା ସମ୍ପର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ଏବଂ ଭାଙ୍ଗିପାରେ। ଏହି ବିବୃତ୍ତି ମାଧ୍ୟମରେ ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆପଣ ପିତାମାତାଙ୍କ ପାଇଁ କଦାପି ଅପମାନଜନକ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ। ଯେଉଁମାନେ ପାଳିପୋଷୀ ବଡ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ କଥା କହିବା ଶିଖାଇଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଖରାପ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଅର୍ଥ ପାପର ଅଂଶୀଦାର ହେବା। ଏହା ଏକ ଭୁଲ ଯାହା ପାଇଁ କ୍ଷମା ପ୍ରାର୍ଥନା ନାହିଁ।
ପିତାମାତାଙ୍କ ସ୍ଥାନ ଆମ ଜୀବନରେ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ପିତାମାତାଙ୍କୁ କିଛି କହିବା ପୂର୍ବରୁ, ଆପଣଙ୍କ ବକ୍ତବ୍ୟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖନ୍ତୁ। ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯେପରି ବନ୍ଧୁକରୁ ବାହାରିଥିବା ଗୁଳି ଫେରେ ନାହିଁ, ସେହିଭଳି ଜିଭରୁ ବାହାରିଥିବା ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକୁ ଆଉ ଫେରାଇ ନିଆଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଅନେକ ଥର କ୍ରୋଧିତ ବ୍ୟକ୍ତି ପିତାମାତାଙ୍କ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଜୁବାନ ଶକ୍ତି ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କ୍ରୋଧ କମିଯାଏ, ଅନୁତାପ ଛଡା ଆଉ କିଛି ବାକି ନଥାଏ, ତେଣୁ ପିତାମାତାଙ୍କ ପାଇଁ ଶବ୍ଦ ବାଛନ୍ତୁ।
ପିତାମାତାମାନେ ନିଜ ସନ୍ତାନର ସୁଖ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ସମସ୍ତ ଜୀବନ ଦିଅନ୍ତି। ନିଜକୁ ଅସୁବିଧାରେ ରଖି ସେମାନେ ପିଲାଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଅନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଆମର ଗୋଟିଏ ଭୁଲ ବାକ୍ୟ ବା ଶବ୍ଦ ସେମାନଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଆଘାତ କରେ। ଏହା ଜରୁରୀ ଯେ, ଜିଭକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଶିଖନ୍ତୁ, ନଚେତ୍ ଏହି ପାପରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବ ନାହିଁ।