ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସଂସଦର ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନରେ ମଣିପୁର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ପକ୍ଷରୁ କେନ୍ଦ୍ରରେ ମୋଦି ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଛନ୍ତି। ଯାହାକୁ ବାଚସ୍ପତି ଓମ୍ ବିରଲା ଗ୍ରହଣ କରିନେଇଛନ୍ତି। ଏହା ଉପରେ ଆଲୋଚନା ହେବ। ତେବେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଯୋଗୁଁ ବର୍ତ୍ତମାନ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରତି କୌଣସି ବିପଦ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ୧୯୯୯ର କାହାଣୀ ନିଶ୍ଚୟ ସମସ୍ତଙ୍କର ମନେଥିବ। ଗୋଟିଏ ଭୋଟ୍ ବାଜପେୟୀଙ୍କ ୧୩ ମାସର ସରକାରକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥିଲା। ଏହି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ତତ୍କାଳୀନ କଂଗ୍ରେସ ସାଂସଦ ଗିରିଧର ଗମାଙ୍ଗଙ୍କ ଭୋଟ୍କୁ ନେଇ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି।
୧୯୫୨ମସିହାରେ ୩୦ ଜଣ ସାଂସଦଙ୍କ ସମର୍ଥନରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଅଣାଯାଇପାରିବ ବୋଲି ନିୟମ ପ୍ରଣୟନ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ପ୍ରଥମ ଓ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲୋକସଭାରେ ଗୋଟିଏ ବି ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିନଥିଲା। ତାହା ଥିଲା ୧୯୬୩ ମସିହା। ତୃତୀୟ ଲୋକସଭାରେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଜେବି କୃପାଲାନୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିଲେ।
ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ୪ ଦିନରେ ୨୧ ଘଣ୍ଟା ଧରି ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରେ ୪୦ ଜଣ ସାଂସଦ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଏହାର ଜବାବରେ ନେହେରୁ କହିଥିଲେ, ‘ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଶାସକ ଦଳକୁ ସରକାରରୁ ହଟାଇବା ହେବା ଉଚିତ। ସାମ୍ପ୍ରତିକ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେଭଳି କୌଣସି ଆଶା ବା ସମ୍ଭାବନା ନାହିଁ ବୋଲି ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି। ତଥାପି ଏହି ବିତର୍କ ଅନେକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବେଶ୍ ଆକର୍ଷଣୀୟ। ମୁଁ ଭାବୁଛି ଏହା ମଧ୍ୟ ଲାଭଦାୟକ … ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ମୁଁ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଓ ବିତର୍କକୁ ସ୍ୱାଗତ କରୁଛି।’
ଅବିଶ୍ୱାସ ଏକ ଭଲ କଥା…
ସେତେବେଳେ ନେହେରୁ କହିଥିଲେ ଯେ ମୁଁ ଭାବୁଛି ଯଦି ସମୟ ସମୟରେ ଏଭଳି ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଏ ତେବେ ଏହା ଏକ ଭଲ କଥା ହେବ। ତାଙ୍କ କଥା ସତ ହେଲା ଏବଂ ଏହାର ବର୍ଷକ ପରେ ୧୯୬୪ରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଲା। ସ୍ୱାଧୀନ ସାଂସଦ ଏନସି ଚାଟାର୍ଜୀ ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ କରିଥିଲେ। ୧୯୬୪ରୁ ୧୯୭୫ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକସଭାରେ ୧୫ଟି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ ହୋଇ ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା।
ଏପରିକି ଇନ୍ଦିରାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ଆସିଥିଲା
ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ୩ଟି ଏବଂ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ୧୨ଟି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଥିଲା। ୧୯୮୧ରୁ ୧୯୮୨ ମଧ୍ୟରେ ଇନ୍ଦିରାଙ୍କୁ ଆଉ ତିନୋଟି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ହେଲେ ସରକାର ଭାଙ୍ଗିବାରେ କେହି ସଫଳ ହୋଇନଥିଲେ।
ବାଜପେୟୀ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିଲେ
୧୯୭୯ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇଙ୍କ ସରକାର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବଦ୍ୱାରା ଭାଙ୍ଗିଯାଇଥିଲା। ୱାଇବି ଚୌହାନ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିଲେ। ଦୁଇ ଦିନ ଧରି ୯ ଘଣ୍ଟା ଧରି ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଦେଶାଇ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ। ୧୯୮୭ ମସିହାରେ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଥିଲା। ପିଭି ନରସିଂହ ରାଓ ସରକାର ବିରୋଧରେ ପ୍ରଥମ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଯଶବନ୍ତ ସିଂହ ଆଗତ କରିଥିବାବେଳେ ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ଆଗତ କରିଥିଲେ।
ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ସେହି କାହାଣୀ ସବୁବେଳେ ସ୍ମରଣୀୟ ରହିବ
୧୯୯୮ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ କୌଣସି ଦଳକୁ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ମିଳିନଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଏଆଇଏଡିଏମକେ ସମର୍ଥନରେ ଏନଡିଏ କେନ୍ଦ୍ରରେ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ୧୩ ମାସ ପରେ ଜୟଲଳିତା ତାଙ୍କ ସମର୍ଥନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରି ନେଇଥିଲେ, ଯାହା ପରେ ବାଜପେୟୀ ସରକାର ସଂଖ୍ୟାଲଘୁରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା। ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ସରକାରଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି। ବିଏସପି ସୁପ୍ରିମୋ ମାୟାବତୀ ମତଦାନରେ ଭାଗ ନେବେ ନାହିଁ ବୋଲି କହିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ମାୟାବତୀ ଗୃହକୁ ଯାଇ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିଲେ।
ମତଦାନରେ ସରକାର ଗୋଟିଏ ଭୋଟରେ ହାରିଥିଲେ ଏବଂ ସରକାର ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା। ସରକାର ଗୋଟିଏ ଭୋଟରେ ଭାଙ୍ଗି ଯିବ ବୋଲି କେହି ଆଶା କରିନଥିଲେ ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଏହା ଘଟିଲା ସେତେବେଳେ କଂଗ୍ରେସ ସାଂସଦ ତଥା ତତ୍କାଳୀନ ଓଡ଼ିଶା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଗିରିଧର ଗମାଙ୍ଗ ହଠାତ୍ ଚର୍ଚ୍ଚାକୁ ଆସିଥିଲେ। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସମୟରେ ସେ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିଲେ, ଯାହାକୁ ନେଇ ଅନେକ ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ବିଜେପି ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ବହୁତ ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲା।
ଗମାଙ୍ଗ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥାଇ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିଲେ
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ବାଜପେୟୀ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିବା ଗିରିଧର ଗମାଙ୍ଗଙ୍କ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ନେଇ ଏବେବି ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି। ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ୧୯ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ୧୭ ତାରିଖରେ ବାଜପେୟୀ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆସିଥିବା ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ଭୋଟରେ ସେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ। ଦୁଇ ମାସରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଗମାଙ୍ଗ ଭୋଟ ବିଭାଜନରେ ଭାଗ ନେଇଥିବାରୁ ବିବାଦ ଉପୁଜିଥିଲା।
ଏତେଦିନ ପରେ ମଧ୍ୟ ଗମାଙ୍ଗ ଲୋକସଭାରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇନଥିଲେ ଏବଂ କଂଗ୍ରେସ ସାଂସଦ ଥିଲେ । ଏହାର ଫାଇଦା ଉଠାଇ ସେମାନେ ୧୩ ମାସର ଏନଡିଏ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ ବାଜପେୟୀ ସରକାର ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ଭୋଟରେ ପଡ଼ିଥିଲା। ଗମାଙ୍ଗଙ୍କ ମତଦାନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣକୁ ବିଜେପି ବିରୋଧ କରିଥିଲା। କଥା ହେଉଛି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଗମାଙ୍ଗ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ମଧ୍ୟ ସାଂସଦ ଥିଲେ। ସେ ବିଧାୟକ ନ ଥିଲେ ଏବଂ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ତାଙ୍କୁ ୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ବିଧାୟକ ହୋଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ବଢ଼ାଇବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ଗମାଙ୍ଗ ସାଂସଦ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇନଥିଲେ।
ଯେତେବେଳେ ବିମାନ ବନ୍ଦରରେ ଗମାଙ୍ଗ ବାଜପେୟୀଙ୍କ ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଥିଲେ
ଓଡ଼ିଶାର ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଗିରିଧର ଗମାଙ୍ଗ, ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ତଥା ପୂର୍ବତନ ସାଂସଦ ହେମା ଗମାଙ୍ଗ ଓ ପୁଅ ଶିଶିର ଗମାଙ୍ଗ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜାନୁଆରି ମାସରେ ବିଜେପିରୁ ବିଆରଏସରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ୨୦୧୫ରେ ଗିରିଧିର ଗମାଙ୍ଗ କଂଗ୍ରେସ ଛାଡ଼ି ବିଜେପିରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ମଜାର କଥା ହେଲା, ୧୯୯୯ରେ ଯେତେବେଳେ ନିର୍ବାଚନ ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ ଏନଡିଏକୁ ବହୁମତ ମିଳିଥିଲା ଏବଂ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ପରବର୍ତ୍ତୀ ୫ ବର୍ଷ ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରହିଥିଲେ।
୧୯୯୯ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ବାତ୍ୟାରେ ଅନେକ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇ ଥିଲେ ଏବଂ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ଓଡ଼ିଶା ଆସି ସ୍ଥିତି ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିଲେ।ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଗମାଙ୍ଗ ଅଟଳଜୀଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ପାଇଁ ବିମାନ ବନ୍ଦରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ। ଗମାଙ୍ଗଙ୍କ ମନରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବାଜପେୟୀ ବିମାନରୁ ଓହ୍ଲାଇବା ମାତ୍ରେ ଗମାଙ୍ଗଙ୍କ ଉପରେ ହସିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏହାପରେ ଦୁଇ ନେତା ମଧ୍ୟ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି କଥା ହୋଇଥିଲେ।
କେମିତି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଅଣାଯାଇଛି ଏବଂ କେତେଥର
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିବାକୁ ହେଲେ ୫୦ଜଣ ସାଂସଦଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ପାଖରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସଂଖ୍ୟା ରହିଛି। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲୋକସଭାରେ ୨୭ଥର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ ହୋଇଛି। ଶେଷଥର ପାଇଁ ୨୦୧୮ ଜୁଲାଇରେ ମୋଦି ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ବିରୋଧୀମାନେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାହା ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିଥିଲା। ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ସପକ୍ଷରେ ୧୨୬ ଓ ବିପକ୍ଷରେ ୩୨୫ ଭୋଟ୍ ପଡ଼ିଥିଲା। ମଣିପୁର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆସିଥିବା ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ସଂଖ୍ୟା ୨୮କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।