ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୭୭ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ୧୯୪୭ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୧୨ ତାରିଖରେ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତ ନିଜର ପ୍ରଥମ ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରିଥିଲା। ତେବେ ଦେଶ, ବିଶେଷ କରି ଉତ୍ତର ଓ ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ଭାରତ ବିଭାଜନର ଯନ୍ତ୍ରଣାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଉଥିବାରୁ ଆଲୋକ ପର୍ବର କୌଣସି ଉତ୍ସବ ପାଳନ ହୋଇ ନ ଥିଲା।
ବିଭାଜନ ପରେ ହୋଇଥିବା ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଦଙ୍ଗା ଏବଂ ରକ୍ତପାତ ଧାର୍ମିକ ଭିତ୍ତିରେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଗଭୀର ଘୃଣାର ମଞ୍ଜି ବୁଣିଥିଲା। କ୍ଷତ କଞ୍ଚା ଥିଲା, ଆଘାତ ସତେଜ ଥିଲା। ଦେଶ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଭିତ୍ତିରେ ବିଭାଜିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଗଭୀର ଅବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ ଜାତିର ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଜାତିର ଆହତ ବିବେକକୁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଭାବରେ ବାନ୍ଧି ରଖିବା ପାଇଁ ନିଜର ଦୀପାବଳି ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଥିଲେ।
ଭଗବାନ ରାମଙ୍କ ପ୍ରବଳ ଅନୁଗାମୀ ଗାନ୍ଧୀ ମହାକାବ୍ୟ ରାମାୟଣରୁ ସମାନତା ଆଣି ଦୀପାବଳି ପର୍ବ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ନିଜ ଭିତରେ ରାମ ବା ଭଲଭାବ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ବିଭାଜନ ପରେ ଭୟରେ ପଳାଇ ଆସିଥିବା ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ ଗାନ୍ଧୀ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ। ନଚେତ୍ ଦୀପାବଳିର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପାଳନ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ।
୧୯୪୭ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୧୨ ତାରିଖରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥନା ସଭାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ହିନ୍ଦୀ ଭାଷଣର ଅନୁବାଦ ଏପରି…
ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀ,
ଆଜି ଦୀପାବଳି ଏବଂ ଏହି ଅବସରରେ ମୁଁ ଆପଣ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି। ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରରେ ଏହା ଏକ ମହାନ ଦିନ ଅଟେ। ବିକ୍ରମ ସମ୍ବତ ଅନୁଯାୟୀ ଆସନ୍ତାକାଲି, ଗୁରୁବାରଠାରୁ ନୂଆବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଦୀପାବଳି କାହିଁକି ଆଲୋକ ପର୍ବ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ରାମ ଓ ରାବଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ମହାନ ଯୁଦ୍ଧରେ ରାମ ଭଲ ଶକ୍ତିର ପ୍ରତୀକ ଥିଲେ ଏବଂ ରାବଣ ମନ୍ଦ ଶକ୍ତିର ପ୍ରତୀକ ଥିଲେ। ରାମ ରାବଣଙ୍କୁ ଜିତିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ବିଜୟ ଭାରତରେ ରାମରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲା।
ହଁ ! ଆଜି ଭାରତରେ କୌଣସି ରାମରାଜ୍ୟ ନାହିଁ। ତେବେ ଆମେ ଦୀପାବଳି କିପରି ପାଳନ କରିପାରିବା ? ଯେଉଁମାନଙ୍କ ଭିତରେ ରାମ ଅଛନ୍ତି ସେମାନେ ହିଁ ଏହି ବିଜୟକୁ ପାଳନ କରିପାରିବେ। କାରଣ କେବଳ ଭଗବାନ ହିଁ ଆମ ଆତ୍ମାକୁ ଆଲୋକିତ କରିପାରିବେ ଏବଂ କେବଳ ସେହି ଆଲୋକ ହିଁ ପ୍ରକୃତ ଆଲୋକ।
ଆଜି ଯେଉଁ ଭଜନ ଗାନ କରାଯାଇଥିଲା ସେଥିରେ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ କବିଙ୍କ ଇଚ୍ଛାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି। କୃତ୍ରିମ ଆଲୋକ ଦେଖିବାକୁ ଲୋକଙ୍କ ଭିଡ଼ ଜମିଥାଏ କିନ୍ତୁ ଆଜି ଆମକୁ ଯାହା ଦରକାର ତାହା ହେଉଛି ଆମ ହୃଦୟରେ ପ୍ରେମର ଆଲୋକ। ଆମ ଭିତରେ ପ୍ରେମର ଆଲୋକ ଜଳିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ତା’ହେଲେ ହିଁ ଆମେ ଅଭିନନ୍ଦନର ଯୋଗ୍ୟ ହୋଇପାରିବୁ।
ଆଜି ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଘୋର ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି। ଆପଣ ସମସ୍ତେ ଆପଣଙ୍କ ହୃଦୟରେ ହାତ ରଖି କହିପାରିବେ କି ହିନ୍ଦୁ, ଶିଖ ହୁଅନ୍ତୁ କି ମୁସଲମାନ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୀଡ଼ିତ ଆପଣଙ୍କ ନିଜ ଭାଇ କିମ୍ବା ଭଉଣୀ ? ଏହା ଆପଣଙ୍କ ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷା। ରାମ ଏବଂ ରାବଣ ଭଲ ଏବଂ ମନ୍ଦ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ ଅସୀମ ସଂଘର୍ଷର ପ୍ରତୀକ ଅଟନ୍ତି। ପ୍ରକୃତ ଆଲୋକ ଭିତରୁ ଆସିଥାଏ।
କେତେ ଦୁଃଖୀ ହୃଦୟରେ ପଣ୍ଡିତ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ଆହତ କଶ୍ମୀର ଦେଖି ଫେରିଛନ୍ତି ! ଗତକାଲି ଓ ଆଜି ଅପରାହ୍ନରେ ମଧ୍ୟ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକାରିଣୀ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେଇପାରି ନ ଥିଲେ। ସେ ମୋ ପାଇଁ ବାରାମୁଲାରୁ କିଛି ଫୁଲ ଆଣିଛନ୍ତି। ପ୍ରକୃତିର ଏଭଳି ଉପହାରକୁ ମୁଁ ସର୍ବଦା ମନେ ରଖିଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଆଜି ଲୁଟ୍, ନିଆଁ ଓ ରକ୍ତପାତ ସେହି ସୁନ୍ଦର ଜମିର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଛି। ଜବାହରଲାଲ ମଧ୍ୟ ଜମ୍ମୁ ଯାଇଥିଲେ। ସେଠାରେ ମଧ୍ୟ ସବୁ କିଛି ଠିକ୍ ଠାକ୍ ନାହିଁ।
ଶ୍ରୀ ଶାମଲଦାସ ଗାନ୍ଧୀ ଏବଂ ଧେବରଭାଇଙ୍କ ଅନୁରୋଧକ୍ରମେ ସର୍ଦ୍ଦାର ପଟେଲଙ୍କୁ ଜୁନାଗଡ଼ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ଉଭୟ ଜିନ୍ନା ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ କ୍ରୋଧିତ କାରଣ ସେମାନେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ସରକାର ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତାରଣା କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଜୁନାଗଡ଼କୁ ସଂଘରେ ମିଶିବାକୁ ଚାପ ପକାଉଛନ୍ତି।
ଦେଶରେ ଶାନ୍ତି ଓ ସଦ୍ଭାବନା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଘୃଣା ଓ ସନ୍ଦେହକୁ ହୃଦୟରୁ ଦୂର କରିବା ସମସ୍ତଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ। ଯଦି ଆପଣ ନିଜ ଭିତରେ ଭଗବାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ଅନୁଭବ କରୁନାହାଁନ୍ତି ଏବଂ ନିଜର ଛୋଟ ଛୋଟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଝଗଡ଼ାକୁ ଭୁଲିବେ ନାହିଁ, ତେବେ କାଶ୍ମୀର କିମ୍ବା ଜୁନାଗଡ଼ରେ ସଫଳତା ନିରର୍ଥକ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବ। ଭୟରେ ପଳାଇ ଆସିଥିବା ସମସ୍ତ ମୁସଲମାନଙ୍କୁ ଫେରାଇ ନ ଆଣିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ସେଠାରୁ ପଳାଇ ଆସିଥିବା ହିନ୍ଦୁ ଓ ଶିଖମାନଙ୍କ ସହ ସମାନ କାର୍ଯ୍ୟ ନ କଲେ ବଞ୍ଚିପାରିବ ନାହିଁ।
ଆସନ୍ତାକାଲି ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବି କଂଗ୍ରେସ କାର୍ଯ୍ୟକାରିଣୀ କମିଟି ବିଷୟରେ ମୁଁ କ’ଣ କରିପାରିବି। ଗୁରୁବାରଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଉଥିବା ନୂଆ ବର୍ଷରେ ଆପଣ ଏବଂ ସମଗ୍ର ଭାରତ ଖୁସି ହୁଅନ୍ତୁ। ଭଗବାନ ଆପଣଙ୍କ ହୃଦୟକୁ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରନ୍ତୁ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଆପଣ କେବଳ ପରସ୍ପର କିମ୍ବା ଭାରତ ନୁହେଁ ବରଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ସେବା କରିପାରିବେ।