ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ଅର୍ଥାତ୍ ଦେଶର ସମସ୍ତ ନିର୍ବାଚନ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ହେବା ଦରକାର। ଏହା ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଯେଉଁଥିରେ ଲୋକସଭା ଓ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଏକାସାଙ୍ଗରେ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି। ନିଜେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଅନେକ ଥର ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ସମର୍ଥନ କରିଛନ୍ତି।
ଯଦି ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ, ତେବେ ସାରାଦେଶରେ ପ୍ରତି ପାଞ୍ଚବର୍ଷରେ ଥରେ ଲୋକସଭା ଓ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। କିନ୍ତୁ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଏସବୁ କେମିତି ହେବ? ଏହା ହେବା କେତେ ସହଜ ଏବଂ କେତେ କଷ୍ଟକର?
ପୂର୍ବରୁ ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କାହିଁକି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଗଲା ନାହିଁ ?
ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ ଦେଶରେ ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନର ଧାରଣା ଲାଗୁ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୫୨, ୧୯୫୭, ୧୯୬୨ ଓ ୧୯୬୭ରେ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଲୋକସଭା ଓ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ହୋଇଥିଲା। ଅର୍ଥାତ୍ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ୪ ଥର ନିର୍ବାଚନ ହୋଇଥିଲା। ତା’ପରେ କେତେକ ରାଜ୍ୟରେ ସରକାରଙ୍କ ପତନ ଓ ବିଧାନସଭା ଭଙ୍ଗ ଯୋଗୁଁ ଏହି ପରମ୍ପରା ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା।
ପୁଣିଥରେ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ କରାଇବା ସମ୍ଭବ କି?
ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ଭଲ ଲାଗୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ପୁଣିଥରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ଏତେ ସହଜ ନୁହେଁ। ସମ୍ବିଧାନର ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଢାଞ୍ଚା ଅନୁଯାୟୀ ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ କରିବାକୁ ହେଲେ ପ୍ରଥମେ ସମ୍ବିଧାନରେ ସଂଶୋଧନ ଆଣିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ଅଧା ରାଜ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ସଂଶୋଧନକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏହାପରେ ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନର ବିଲ ସଂସଦରେ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ସହ ପାରିତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଅର୍ଥାତ୍ ଏହାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ବହୁ ସମୟ ଲାଗିବ ବୋଲି କୁହାଯାଇପାରେ।
ବାର କାଉନସିଲ ପକ୍ଷରୁ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କମିଟିକୁ ପରାମର୍ଶ
ଗୋଟିଏ ଦେଶ ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲେ ଅନେକ ବ୍ୟାବହାରିକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି। ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ, ନିର୍ବାଚନ ପରେ ଯଦି କୌଣସି ରାଜ୍ୟରେ ତ୍ରିଶଙ୍କୁ ବିଧାନସଭା ଥାଏ ତେବେ କ’ଣ ହେବ? ଯଦି ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଅକାଳରେ ଭାଙ୍ଗିଯାଏ ତେବେ କ’ଣ ହେବ? ଏହି ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଖୋଜିବା ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ନିକଟରେ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କମିଟି ଗଠନ କରିଥିଲେ, ଯାହାର ନେତୃତ୍ୱ ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାମନାଥ କୋବିନ୍ଦ ନେଉଛନ୍ତି। ଏହି କମିଟି ଜନସାଧାରଣ ଓ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କଠାରୁ ମତାମତ ଲୋଡ଼ିଛି।
କେଉଁ ଆଇନଗତ ଏବଂ ପ୍ରଶାସନିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆବଶ୍ୟକ?
ବାର କାଉନସିଲ ଅଫ ଇଣ୍ଡିଆ (ବିସିଆଇ) ଦେଇଥିବା ପରାମର୍ଶ ଅନୁଯାୟୀ, ଗୋଟିଏ ସମୟରେ ସମସ୍ତ ବିଧାନସଭା ଓ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଏକାସାଙ୍ଗରେ କରିବାକୁ ହେଲେ ପ୍ରଥମେ ସମ୍ବିଧାନରେ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଜରୁରୀ। ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୮୩, ୮୫, ୧୭୨, ୧୭୪ ଓ ୩୫୬କୁ ବଦଳାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ଜନପ୍ରତିନିଧି ଆଇନ ୧୯୫୧ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଆଇନରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏଥିରେ ସମସ୍ତ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଏକକ ନିର୍ବାଚନ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା, ପ୍ରଚାର ସମୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟୟ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଯଦି ପଞ୍ଚାୟତ ଓ ପୌର ସଂସ୍ଥାରେ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ତେବେ ଧାରା ୨୪୩ କେ ଓ ୨୪୩ ଜେଡଏରେ ମଧ୍ୟ ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା
ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ ଅର୍ଥ ହେଉଛି କଠିନ ପରିଶ୍ରମକୁ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ କରିବା। ତେଣୁ ନିରପେକ୍ଷ ଓ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଢଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କୁ ଅଧିକ ସମ୍ବଳ ଓ କ୍ଷମତା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏଥିରେ ଏକ ନୂତନ ଢାଞ୍ଚା ସୃଷ୍ଟି କରିବା, ଅଧିକ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ଟେକନୋଲୋଜି ଆଣିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ।
ଏବେ ବାର୍ କାଉନସିଲ୍ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (ବିସିଆଇ)ର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ମନନ କୁମାର ମିଶ୍ର କମିଟିକୁ କିଛି ବିସ୍ତୃତ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟସରକାରଙ୍କ କ’ଣ ଆଇନଗତ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ତାହା ବୁଝାଇଛନ୍ତି।
ମତଦାତାଙ୍କ ସମର୍ଥନ
ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଶକ୍ତି ହେଉଛି ମତଦାତା। ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ ଅର୍ଥ ଅଧିକ ସଚେତନତା, ଅଧିକ ମତଦାନ ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଗଣତନ୍ତ୍ର। ତେଣୁ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ କାହିଁକି ଜରୁରୀ ଏବଂ ଏହା କିପରି ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ହେବ ତାହା ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ କହିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ରାଜନୈତିକ ପାଣ୍ଠି ସଂସ୍କାର
ନିରପେକ୍ଷଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ରାଜନୈତିକ ପାଣ୍ଠି ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ଅର୍ଥ ଆଇନରେ ବଡ଼ ସଂସ୍କାର ଆବଶ୍ୟକ। ରାଜନୈତିକ ପାଣ୍ଠି ଓ ବ୍ୟୟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ପ୍ରଶାସନିକ ପ୍ରସ୍ତୁତି
ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ କରାଇବା ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଶାସନିକ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ। ଏଥିରେ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ଜରୁରୀ। ଏଥିରେ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା, ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ପରିଚାଳନା, ପୋଲିଂ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରିବା ଏବଂ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ ଆବଶ୍ୟକତା ଆଦି ଦିଗ ଉପରେ ନଜର ରଖାଯାଇଛି।
ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲେ କ’ଣ ହେବ?
ବାର୍ କାଉନସିଲ ମଧ୍ୟ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ କରିବାର ଅନେକ ଫାଇଦା ବିଷୟରେ ଗଣନା କରିଛି। ପୃଥକ୍ ନିର୍ବାଚନ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କୁ ପ୍ରତିଥର ନୂଆ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ପରିଷଦ କହିଛି। ଏଥିରେ କର୍ମଚାରୀ ନିଯୁକ୍ତି, ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ଭୋଟର ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତି ଓ ମତଦାନ ସାମଗ୍ରୀ କ୍ରୟ ଆଦି ରହିଛି। ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ କଲେ ଏହି ସବୁ ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ।
ବିଭିନ୍ନ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରଚାର ଓ ଭ୍ରମଣ ପାଇଁ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବହୁ ଅର୍ଥ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡ଼ୁଛି । ବାରମ୍ବାର ନିର୍ବାଚନ ହେଉଥିବାରୁ ସରକାରୀ କାରବାର, ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀ ଓ ସମ୍ବଳ ନିର୍ବାଚନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ହେଉଛି। ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରେ ନାହିଁ ଏବଂ ସରକାରଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଅପେକ୍ଷା ଜନମଙ୍ଗଳ ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରିତ ହୋଇପାରେ।
ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ ସମସ୍ତ ଭୋଟରଙ୍କୁ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଭୋଟ ଦେବାର ସୁଯୋଗ ଦେଇଥାଏ। ଏହାଦ୍ୱାରା ଭୋଟରଙ୍କ ଥକାପଣ କମ୍ ହୋଇପାରିବ। ମତଦାତାଙ୍କୁ ବାରମ୍ବାର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରକୁ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ନାଗରିକଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ।
ଏବେ ବାରମ୍ବାର ନିର୍ବାଚନ ହେଉଥିବାରୁ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ କାଳ୍ପନିକ, ଲୋକପ୍ରିୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଯଦି ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ ହୁଏ, ତେବେ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ଅଳ୍ପ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ, ଯାହା ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ଯୋଜନା ଓ ନୀତି ଉପରେ ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବ। ଏହାବ୍ୟତୀତ ୫ ବର୍ଷରେ ଥରେ ହିଁ ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀ ମୁତୟନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ବିରୋଧୀ ଉଠାଇଥିବା ପ୍ରଶ୍ନର ସମାଧାନ କ’ଣ?
ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବିରୋଧୀ ଲଗାତାର ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବାର କାଉନସିଲ ମଧ୍ୟ କମିଟିକୁ ପଠାଯାଇଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ଏହି କଥା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିବାରୁ ବିରୋଧୀ ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି। ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ କେବଳ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ପ୍ରତି ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ହଟାଇବ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ ବୋଲି ବିରୋଧୀ ଆଶଙ୍କା କରୁଛନ୍ତି।
ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନାକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିବା ପାଇଁ ବିସିଆଇ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି ଯେ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାର ସମୟରେ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନେ ଯେପରି ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିପାରିବେ ସେଥିପାଇଁ ନିୟମ ପ୍ରଣୟନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ଏଥିସହିତ ଗଣମାଧ୍ୟମ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ରାଜ୍ୟ ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ କଭରେଜ୍ ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏହାବ୍ୟତୀତ ଉଭୟ ଜାତୀୟ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ମତଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଭୋଟରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଜରୁରୀ।
ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ଏକ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଲାଗୁ କରିବାକୁ ବିସିଆଇ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି। ପ୍ରଥମେ କେତେକ ରାଜ୍ୟରେ ପାଇଲଟ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଚଳାଇବା ଦରକାର। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ସମସ୍ତ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଆହ୍ୱାନକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ ଏହାର ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ସମୟ ପ୍ରଦାନ କରିବ। ଏହାପରେ ଏହା ଧୀରେ ଧୀରେ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରିବ।
କ’ଣ କହୁଛି ଆଇନ କମିଶନ
୨୦୧୮ମସିହାରେ ଆଇନ ଆୟୋଗ ଏକ ଡ୍ରାଫ୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ। ଏହି ଡ୍ରାଫ୍ଟରେ ଅନେକ ଯୁକ୍ତି ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା। ଯଦି ଦେଶକୁ ନିର୍ବାଚନ ମୋଡରୁ (ସବୁବେଳେ ନିର୍ବାଚନର ବାତାବରଣ) ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, ତା’ହେଲେ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ଯୁକ୍ତି ହେଉଛି। ଏଭଳି କୌଣସି ବର୍ଷ ନାହିଁ ଯେବେ ନିର୍ବାଚନ ହେଉନାହିଁ।
ଦ୍ୱିତୀୟତଃ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଯୁକ୍ତି ହେଉଛି କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ସଞ୍ଚୟ ହେବ। ସେଣ୍ଟର ଫର ମିଡିଆ ଷ୍ଟଡିଜର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୯ରେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ କରାଇବା ପାଇଁ ୧୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥିଲା। ସରକାରୀ ରାଜକୋଷରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଦଳଗୁଡ଼ିକର ପାଣ୍ଠି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିପୁଳ ଅର୍ଥ ପାଣି ପରି ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି।
ଆଇନ ଆୟୋଗ ରିପୋର୍ଟରେ ତୃତୀୟ ଯୁକ୍ତି ଥିଲା ଯେ ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ ହେଲେ ସରକାରୀ ନୀତିର ଉନ୍ନତ ରୂପାୟନ ହୋଇପାରିବ। ସରକାର ଉନ୍ନୟନ ମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ଭଲଭାବେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇପାରିବେ। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ନୂଆ ପ୍ରସ୍ତାବରେ କେବଳ ଲୋକସଭା ଓ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ରହିଛି। ପଞ୍ଚାୟତ ଓ ପୌର ନିର୍ବାଚନକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇନାହିଁ।
ଗୋଟିଏ ଦେଶ-ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରସ୍ତାବ ବିଶ୍ୱରେ ନୂଆ ନୁହେଁ। ପୃଥିବୀରେ ଏମିତି ଅନେକ ଦେଶ ଅଛି ଯେଉଁଠି ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଲାଗୁ ହୋଇସାରିଛି। ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା, ବେଲଜିୟମ, ବ୍ରିଟେନ୍, ସ୍ୱିଡେନ୍, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ, ଜର୍ମାନୀ, ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଇତ୍ୟାଦି। ଅନ୍ୟ ଦେଶରେ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ନିର୍ବାଚନ ହୋଇପାରୁଥିବାବେଳେ ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସମ୍ଭବ।
