ଜ୍ୟୋତି ନନ୍ଦ
ଯେହେତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଭୁବନେଶ୍ଵରରେ ଚାଲିଥିବା ପୁସ୍ତକମେଳା ଏକ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସେଦୃଷ୍ଟିରୁ ସେଠିକି ସମସ୍ତ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ ଯେଉଁମାନେ ଭୁବନେଶ୍ଵରରେ ଅଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ପଡିଆରେ ପ୍ରତ୍ୟହ ସଂଧ୍ୟା ଛଅଟା ପରେ ଉପସ୍ଥିତ ରହିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଉ।ଯାହା ଫଳରେ ପୁସ୍ତକମେଳା ପରିସର ଆଉ ଯାହାହେଉ ନା କାହିଁକି ଟିକିଏ ଅଧିକ ଗହଳଚହଳ ଥିଲା ଭଳି ଲାଗିବ।
ତାହା ସହିତ ଯଦି ପୁସ୍ତକ ମେଳା ପରିସରରେ ପ୍ରାତ୍ୟହିକ ଅଭଢାର ସୁବନ୍ଦୋବସ୍ତ ହୁଅନ୍ତା ତେବେ ତାହା ଆମର( ପୁସ୍ତକ) କ୍ଷୁଧାକୁ ଅନେକ ପରିମାଣରେ ବି ପ୍ରଶମିତ କରି ପାରନ୍ତା। କହିବା କଥା ହେଉଛି
ଯେତେବେଳେ ଏଇଟି ଏକ ସରକାରୀ ପ୍ରାୟୋଜିତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସେତେବେଳେ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ସେହିଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରେ ଭୀଡ-ଉତ୍ପାଦନ ଲକ୍ଷ୍ୟାର୍ଥେ ଯେଉଁ ବ୍ୟବସ୍ଥାମାନ ଥାଏ ତାହା ଏଠାରେ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ରହିବା ବିଧେୟ।
ବିଶେଷ କରି ସମସ୍ତ ସରକାରୀ , ବେସରକାରୀ,ତଥା ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ (ବେଶି ଏଇ ଶ୍ରେଣୀକୁ)କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଓ ସମସ୍ତ ବିପିଏଲ୍ ଏପିଏଲ୍ କାର୍ଡ ଧାରୀଙ୍କୁ, ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଏହି ସରକାରୀ ପୁସ୍ତକମେଳାରୁ ଶତକଡା ଷାଠିଏ ରିହାତି ରେ ବହି କିଣିବାର ସୁବନ୍ଦୋବସ୍ତ କରାଯାଉ ।ଏହି ରିହାତି ସବସିଡି ଆକାରରେ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରକାଶକର ଏକାଉଣ୍ଟକୁ ସିଧାସଳଖ ଟ୍ରାନ୍ସଫର କରିଦିଆ ଯାଉ।
ବାଃ।ନିଜର ଏମିତି ପ୍ରସ୍ତାବରେ ଅନ୍ୟକେହି ନହୁଅନ୍ତୁ ପଛକେ ନିଜେ ଆଗ ସ୍ୱୟଂ ଆନନ୍ଦିତ ହେବା ଉଚିତ।
ଆଗରୁ ହ୍ୱାଟସ୍ ଅପ୍ ରେ ଏହି ପୁସ୍ତକ ମେଳା ସଂପର୍କିତ ନିମନ୍ତ୍ରଣ ପତ୍ରଟିଏ ପାଇବାର ସୁଯୋଗ ହୋଇଛି। ସେମିତି ନିମନ୍ତ୍ରଣ ପତ୍ରଟିଏ ନପାଇ ଥିଲେ ବହୁତ ଆନନ୍ଦିତ ହୋଇଥାନ୍ତି।କାରଣ ସେହି ନିମନ୍ତ୍ରଣ ପତ୍ର ଯୋଗୁ ଉପସ୍ଥିତ ଲେଖକ ଅବଗତ ହେଲା ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ସରକାରୀ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଭଳି ପୁସ୍ତକ ମେଳା ବି ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା।ଯେଉଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପଛରେ ରହିଛି ଔପଚାରିକତା ବେଶି ମାତ୍ର ପୁସ୍ତକ ତ ଆଉ ପିଠା କାଳିଆ ଭଳି ଯୋଜନା ନୁହଁ ଯେ ହିତାଧିକାରୀମାନେ ସ୍ଵୟଂ ଆସି ପହଂଚିଯିବେ।ପୁସ୍ତକର ଯେଉଁ ହିତାଧିକାରୀମାନେ ରହିଥାନ୍ତି ବା ପୁସ୍ତକ ସହ ଯେଉଁ ହିତାଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଯୋଡାଯାଇଥାଏ ସେଥିପାଇଁ ପୁସ୍ତକର ରଚନା,ପ୍ରସ୍ତୁତି ଓ ବିପଣନ ସଂପର୍କରେ ଗଂଭୀର ପରିଚର୍ଚ୍ଚା ଆବଶ୍ୟକ ଏହି ଭଳି ପୁସ୍ତକମେଳାର ପରିସରରରେ।
କିନ୍ତୁ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଭଳି ଏକ ଦାପ୍ତରିକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ସମ ଆନ୍ତରିକତାହୀନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଏହି ବୟସ୍କ ଲେଖକର ଘୋର ଅପସନ୍ଦ।
ଏହି ଭଳି ଆୟୋଜନରେ ଆମର ପ୍ରଶାସନିକ ବାବୁ ମାନେ କେତେ ସଚେତନ ତାହା ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର କଥାରୁ ବୁଝାଯାଇପାରିବ।ପୁସ୍ତକମେଳା ପରିସରରେ ୨୦ ତାରିଖରୁ ୨୮ ତାରିଖ ଯାଏ ସବୁଦିନ ସଂଧ୍ୟା ଛଅଟା ବେଳେ “ସାରସ୍ବତ ସଭା” ର ଆୟୋଜନ ହୋଇଛି।ଏହି ସବୁ ସାରସ୍ବତ ସଭା ମାନ କହିବାକୁ ଗଲେ ବିରଳ ସଭା।ବିରଳ ଏଇଥିପାଇଁ ଯେ ପୃଥିବୀର ଅନ୍ୟ କେଉଁ ପୁସ୍ତକମେଳା ପରିସରରେ ଏମିତି ସଭା ହୁଏ ନାହିଁ ଯେଉଁଠି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କୌଣସି ବିଷୟବସ୍ତୁ ବା ପ୍ରସଂଗ ଅନୁପସ୍ଥିତ ।ମାତ୍ର ସବୁଦିନ ଏଇଠି ଯେଉଁ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହେବ ତାହାର ବିଧିବଦ୍ଧ ତାଲିକା ଏହି ନିମନ୍ତ୍ରଣପତ୍ରରେ ରହିଅଛି।
ପୁସ୍ତକମେଳା ପରିସରରେ ସଭାମାନଙ୍କରେ ପୁସ୍ତକଚର୍ଚ୍ଚା, ସାହିତ୍ୟଚର୍ଚ୍ଚା ଭଳି ଗଂଭୀର ଚର୍ଚ୍ଚା ପରିବର୍ତ୍ତେ ତାହାକୁ ‘ଯାହା ଜାଣ ତାହା’ ଭଳି ଔପଚାରିକ ସଭାରେ ପରିଣତ କରି ନାଚଗୀତକୁ ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ ହିସାବରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାର ବୌଦ୍ଧିକ ତଥା ସାଂସ୍କୃତିକ ଅପାରଗତା କୁ ଉପସ୍ଥିତ ଲେଖକ ପ୍ରତିବାଦ କରୁଛି।
ତାହା ସହିତ ଆପଣଙ୍କ ଗୋଚରାର୍ଥେ ନିବେଦନ କରିବାକୁ ଚାହିଁବି ସେହି ପୁସ୍ତକ ମେଳାରେ ୨୦ ତାରିଖରୁ ୨୮ ତାରିଖ ଯାଏଁ ସବୁଦିନ ନିୟମିତ ସଂଧ୍ୟା ଛଅଟା ପରର ସଭାରେ ସଭାମୂଖ୍ୟ ବା ସମ୍ମାନୀତ ଅତିଥି ଭାବରେ ଯେଉଁ ମହାନୁଭବ ନିଜର ଉପସ୍ଥିତିକୁ ଜାହିର୍ କରିବେ ବୋଲି ନିମନ୍ତ୍ରଣରେ ଲେଖାଅଛି, ସେ ମହାଶୟଙ୍କର ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ପ୍ରଶାସକ ତଥା ସଂସ୍କୃତି ବିଦ୍ବାନ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ବାଳକୃଷ୍ଣନ ଭଳି ଓଡିଶାର ସାମାଜିକ ଜୀବନ ଓ ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତି ଉପରେ ସେମିତି କୌଣସି ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ବିଦ୍ୱତା ନାହିଁ।ତାଙ୍କୁ ଅନ୍ୟକେହି ଶୁଣିବାରେ ଆଗ୍ରହ ରଖିଥାଇ ପାରନ୍ତି କିନ୍ତୁ ଉପସ୍ଥିତ ଲେଖକ ସେଥିରେ ନିଜ ସମୟର ନିର୍ଘାତ୍ ଅପଚୟ ବୋଲି ମନେ କରିବ।ନିମନ୍ତ୍ରଣ ପତ୍ରରେ ନାଆଁ ରହିଥିବା କାରଣରୁ ସେ ମହାନୁଭବ ଜଣକ ସରକାରୀଭାବେ ନିଶ୍ଚିତ ପ୍ରଖର ପୁସ୍ତକ ପ୍ରେମୀ ଓ ବିଦ୍ବାନ ହୋଇଥିବେ। ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ,ଓଡିଆ ଭାଷା,ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତି ବିଭାଗ।
ସଭାମୁଖ୍ୟ ବା ସମ୍ମାନୀତ ଅତିଥି ନୁହଁ, ସଭାପରେ ସେ ମହାଶୟ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହେତୁ ଔପଚାରିକ ଧନ୍ୟବାଦ ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ନାହିଁ।ସେହି କାମଟି ସେ କରିବା ଉଚିତ।ସାହିତ୍ୟଚର୍ଚ୍ଚା/ପୁସ୍ତକଚର୍
ଏବେ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ ଓଡିଶାର ଜଣେ ପ୍ରମୁଖ ଜନପ୍ରିୟ ଔପନ୍ୟାସିକଙ୍କର ନାଟକମାନ ପଢିଛନ୍ତି ବୋଲି କହିଥିବାର ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି । ଏଥିରେ କୌଣସି ଅସ୍ୱାଭାବିକତା ନାହିଁ। ସମ୍ଭବତଃ ଏହିଭଳି କେତେକଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ବିରଳ ନାଟକ-ଦୃଷ୍ଟି,ଯାହାକୁ ପ୍ରାଞ୍ଜଳ ଭାବରେ କହିବାର ପ୍ରୟୋଜନ ନାହିଁ।
ଯଦି ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ ମହୋଦୟ ପ୍ରତିଦିନ ଶେଷରେ ନିଜ ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଟିଏ ଦିଅନ୍ତେ ଯେ ଆଜି ଏତିକି ଲୋକ ମେଳା ପରିସରକୁ ଆସିଛନ୍ତି ତାହାହେଲେ ଆମର ଅର୍ଥ କେତେ ପରିମାଣରେ ସଦୁପଯୋଗ ହୋଇଛି ତାହାର ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଚିତ୍ର ଆମ ସାମ୍ନାରେ ରହିପାରନ୍ତା। ଆଉ ଯାହା ପରେ ଯେତେ ଯେତେ ପୁସ୍ତକ ମେଳା ଏଠାରେ ଆୟୋଜନ ହେବ ତାହା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ଭଳି କାମ କରିପାରନ୍ତା।ତେଣୁ ସେଠାରେ ସାହିତ୍ୟ ସଭାରେ ବସି କୌଣସି ବିଷୟ ବା ପ୍ରସଂଗ ନଥିବା କାରଣରୁ ନିଜର ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ର ସହଜ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଅପେକ୍ଷା ପୁସ୍ତକମେଳା ର ପରିଚାଳନାରେ ସେ ଅଧିକ ଗଂଭୀର ଭାବରେ ମନଯୋଗୀ ହେଲେ ଅଧିକ ଭଲ ହେବ।
ଆଶା ମଂଚରୁ ଓହ୍ଲାଇ ଆସିବା ପରେ ଶେଷରେ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ ଆମକୁ ହୁଏତ କହିବେ ତାଙ୍କର ଦକ୍ଷ ପରିଚାଳନାରେ ସମାହିତ ଏହି ପୁସ୍ତକମେଳା ର ବିଶେଷତ୍ବ ଟି କ’ଣ ଓ ଏହା କାହିଁକି ଅନ୍ୟ ଯେତିକି ପୁସ୍ତକମେଳା ଭୁବନେଶ୍ଵରରେ ହେଉଛି ବା ହୋଇ ଆସିଛି ତାହାଠାରୁ ଏହି ବିଶେଷ ପୁସ୍ତକମେଳା “ଅକ୍ଷର” କେଉଁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ହେବ ?
ଶ୍ରେଷ୍ଠତ୍ବ ର ପ୍ରଶ୍ନ ଏଇଥିପାଇଁ ଉଠାଯାଉଛି ଯେ ଏହାର ପ୍ରଯୋଜକ ରହିଛନ୍ତି ଆମ ସରକାର। ନିକଟରେ ସଂପନ୍ନ ବିଶ୍ଵ କପ୍ ହକି ଆୟୋଜନ ଭଳି ଏହି ଆୟୋଜନର ସଫଳତା ଓ ଶ୍ରେଷ୍ଠତ୍ୱ ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ।
ଯେଉଁମାନେ ସବୁକଥାକୁ ସମ୍ଭାବିତ ଭୋଟଗଣିତରେ
ଦେଖିଥାନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏଇ କଥାଟି ମନେ ରଖିବାକୁ ହେବ ଯେ ପୁସ୍ତକମେଳାର ବା ପୁସ୍ତକର ସିଧା ସଳଖ ଭୋଟ ରାଜନୀତି ସହିତ କୌଣସି ସଂପର୍କ ନାହିଁ।ମାତ୍ର ପୁସ୍ତକ ପ୍ରେମୀ ମାନେ ଅପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ଭୋଟଗଣିତକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରିବାର କ୍ଷମତା ରଖିଥାନ୍ତି। ପୁସ୍ତକପ୍ରେମୀଟିଏ ସିଧା ସଳଖ ହୁଏତ ଭୋଟ ଦାନ ସଂପର୍କ ନିଷ୍ପୃହ ରହିଥାଇପାରେ ମାତ୍ର ସେ ସବୁବେଳେ ହିଁ ସବୁ ଭୋଟ୍ ର ପଛରେ ଥିବା ଓପିନିଅନ୍ ମେକର ହିସାବରେ ଅବତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ।ତେଣୁ ପୁସ୍ତକପ୍ରେମୀ ମାନେ କୌଣସି ଦଳର ଅସଂଲଗ୍ନ ମୁଖପାତ୍ର ହିସାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି। ଏମାନେ ଚା’ ଦୋକାନରେ ବା ବିଭିନ୍ନ ପବଲିକ ସ୍ପେସ୍ ରେ ପୁସ୍ତକର ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବା ଭିତରେ ଗୋଟିଏ ଦଳ ପ୍ରତି ପଜିଟିଭ ଜନମତ ନିଜ ଅଜାଣତରେ ତିଆରି କରିଥାନ୍ତି।ଏହାକୁ ମାନେ ପୁସ୍ତକମେଳା ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଯଦି କେହି ସେମିତି ଗୁରୁତ୍ୱହୀନ ଏବଂ ଜନ ମଂଗଳ ର ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ତାଲିକାରେ ନିମ୍ନସ୍ଥାନ ଦେଉଥାଏ ତେବେ ତାହା ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ।ଏହା ପିଠା,କାଳିଆ ଭଳି ଜନମତକୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ କରିବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ରଖିଛି।
ସେ ଯାହାହେଉ ପରିଶେଷରେ ଆମେ ଜାଣୁ ଯେ ଆମର ଲୋକପ୍ରିୟ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ଲେଖକ ଓ ପ୍ରଖର ପୁସ୍ତକପ୍ରେମୀ।ପୁସ୍ତକର ମର୍ଯ୍ୟଦା ସେ ଯଥେଷ୍ଠ ଅଧିକ ବୁଝନ୍ତି।ଆଶା ଏହି ଆୟୋଜନର ସଂଗତି ଆଉ ବିସଂଗତିର ସେ ଏକ ସମୀକ୍ଷା କରି ଉପଯୁକ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବେ।
ଉଛି ରାଜଧାନୀ ଚାଲ ଅଭିଯାନ। ଏଠି ସମସ୍ତଙ୍କର ଅଧିକାର ରହିଛି, ଦାବି ରହିଛି। ହେଲେ ରାଜଧାନୀରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ସାଧାରଣ ନାଗରିକର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ନାହିଁ। ସେ ରେଳ ଷ୍ଟେସନକୁ ସଠିକ ସମୟରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ମଧ୍ୟ ପଶିପାରିବ ନାହିଁ। ରାଜଧାନୀର ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧି ମାର୍ଗ, ଯେଉଁଠି ଧାରଣା ସ୍ଥଳ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଛି, ତାହା ସାମ୍ନାରେ ରହିଛି, ରେଳ ଷ୍ଟେସନ, ହସପିଟାଲ ଓ ରାଜଧାନୀର ବ୍ୟସ୍ତ ବହୁଳ ବଜାର। ଠାରେ ଆପଣ ଯଦି କୌଣସି ରାଲିରେ ଫସିଗଲେ ଆପଣ ମଲେ ବୋଲି ଜାଣନ୍ତୁ। ଅସହାୟ ପୋଲିସ ଆପଣଙ୍କୁ କୌଣସି ପ୍ରକାର ସହାୟତା କରି ପାରିବ ନାହିଁ। ରାଲି ଓ ଧାରଣା ପାଇଁ ଆସୁଥିବା ଲୋକେ ନିଜ ଅଧିକାର ପ୍ରତି ଏତେ ସଚେତନ ଯେ ସେମାନେ ଏ ସହରରେ ବି ସାଧାରଣ ଲୋକ ବଞ୍ଚନ୍ତି ଓ ତାଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଜୀବନ ଜୀଇଁବାର ଅଧିକାର ଅଛି ଏକଥା ଭୁଲିଯାନ୍ତି।
