ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କର ୫୪ତମ ତଥା ୨୦୨୫-୨୬ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ମୁଦ୍ରା ନୀତି କମିଟି (ଏମପିସି) ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଇଛି। ଏହି ବୈଠକରେ ନୀତିଗତ ରେପୋ ରେଟରେ ୨୫ ବେସିସ୍ ପଏଣ୍ଟ ହ୍ରାସ କରିବା ଲାଗି ସର୍ବସମ୍ମତିକ୍ରମେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି। ଏହାଦ୍ୱାରା ରେପୋ ଦର ୬ ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ରେପୋ ରେଟ୍ ହେଉଛି ସେହି ଦର ଯେଉଁଥିରେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ବାଣିଜ୍ୟିକ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ଋଣ ଦେଇଥାଏ। ଏହି ଦର ହ୍ରାସ ଫଳରେ ଋଣ ଯୋଗାଣ ଓ ନିବେଶ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। ବିଶ୍ୱ ଆର୍ଥିକ ଅସ୍ଥିରତା, ବାଣିଜ୍ୟ ଉତ୍ତେଜନା, ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ, ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଦର କମିବା ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏଭଳି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି।
୨୦୨୫-୨୬ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଦେଶର ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ୬.୫ ପ୍ରତିଶତ ରହିବା ନେଇ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକଳନ କରିଛି। ୨୦୨୪-୨୫ର ଜିଡିପି ପୂର୍ବାନୁମାନ ହାରକୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ବଜାୟ ରଖିଛି। ଚଳିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ଚାରିଟି ତ୍ରୈମାସରେ ଜିଡିପି ବିକାଶ ହାର ଯଥାକ୍ରମେ ୬.୫, ୬.୭, ୬.୬ ଏବଂ ୬.୩% ରହିବା ନେଇ ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ୨୦୨୬-୨୭ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ବାସ୍ତବ ବିକାଶ ହାର ୬.୭ ପ୍ରତିଶତ ରହିବ ଏବଂ ଦେଶର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସୁଧାର ଆସିବ ବୋଲି ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକଳନ କରିଛି।
ଉପଭୋକ୍ତା ମୂଲ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫିତି ୨୦୨୫-୨୬ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୪.୦ ପ୍ରତିଶତରେ ରହିବା ନେଇ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିଛି । ଏହି ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ଚାରିଟି ତ୍ରୈମାସରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫିତି ହାର ଯଥାକ୍ରମେ ୩.୬%, ୩.୯%, ୩.୮% ଏବଂ ୪.୪% ରହିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଜାନୁଆରୀ ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୫ରେ ଖାଦ୍ୟ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବା କାରଣରୁ ଶୀର୍ଷକ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫିତି କମିଛି । ରବି ଫସଲକୁ ନେଇ ରହିଥିବା ଅନିଶ୍ଚିତତା ସମାଧାନ ହେବା ପରେ ଗହମ ଅମଳ ଏବଂ ଡାଲି ଉତ୍ପାଦନ ଅଧିକ ରହିବା କାରଣରୁ ଖାଦ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫିତି ଆହୁରି ହ୍ରାସ ପାଇବ । ସେହିପରି ଖରିଫ୍ ଫସଲ ମଧ୍ୟ ଭଲ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥିବାରୁ ଦରଦାମ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭାବେ କମିବା ନେଇ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକଳନ କରିଛି ।
ସଫ୍ଟୱେର, ବ୍ୟବସାୟ ଓ ପରିବହନ ସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସହ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜାନୁଆରୀ-ଫେବୃଆରୀରେ ସେବା ରପ୍ତାନିରେ ଦୃଢ଼ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ସେହିପରି ଚଳନ୍ତି ଖାତା ନିଅଣ୍ଟ ମଧ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରହିବା ନେଇ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ କହିଛି । ସ୍ଥିର ମିଶ୍ରିତ ଆର୍ଥିକ ଆଧାର କାରଣରୁ ମୋଟ୍ ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଦୃଢ଼ ରହିଛି । ୨୦୨୪-୨୫ରେ ବିଦେଶୀ ପୋର୍ଟଫୋଲିଓ ନିବେଶ ୧.୭ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଛୁଇଁଛି । ୨୦୨୫ ଏପ୍ରିଲ ୪ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତର ବିଦେଶୀ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାର ୬୭୬.୩ ବିଲିୟନ ଡଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଛି ।
ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୫ରେ, ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଣ୍ଠିର ଅଭାବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାକୁ ନଗଦ ନିଅଣ୍ଟ ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ଏହାର ସମାଧାନ ପାଇଁ, ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ୨୩ ଜାନୁଆରୀରେ ଲିକ୍ୱିଡିଟି ଆଡଜଷ୍ଟମେଣ୍ଟ ଫ୍ୟାସିଲିଟି (ଏଲଏଏଫ) ମାଧ୍ୟମରେ ୩.୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା । ଏହା ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ନଗଦ ପ୍ରବାହରେ ଅସ୍ଥାୟୀ ଅସଙ୍ଗତିକୁ ପରିଚାଳନା କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱଳ୍ପ ଅବଧି ପାଇଁ ଆରବିଆଇରୁ ଟଙ୍କା ଋଣ ନେବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥାଏ।
ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ମାର୍ଚ୍ଚ ଶେଷ ଭାଗରେ ୬.୯ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିଥିଲା ଯାହାକି ସରକାରୀ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଥିଲା। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆଣିଥିଲା ଏବଂ ୭ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ବଳକା ନଗଦ ୧.୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା।